Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1133 Esas
KARAR NO : 2018/1258

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/07/2014
KARAR TARİHİ : 18/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 14/08/2014 tarihli dava dilekçesinde; Davalılardan … AŞ.’nin 02.07.2014 tarihinde … Bankası, vade tarihi 15.0S.2014, … numaralı çekin tahsili için … 35. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, söz konusu çekin davalı tarafından 15.05.2014 tarihinde ibraz edilmesi ve bankanın “ödeme yasağı içeren mahkeme kararma istinaden her hangi bir işlem yapılmamıştır” şerhi nedeniyle çeki iade edilmesine müteakip 10.07.2014 tarihînde … 13. Asliye Ticaret Mahkemesi … D.İş dosyası vasıtasıyla ihtiyati haciz talebinde bulunarak, 15.07.2014 tarihinde müvekkilinin araçlarına haciz şerhi işlettiğini, icra takibine konu olan çekin, müvekkilinin borcuna istinaden dava dışı (ihbar olunan) … Tic. A.Ş’ ye 03.02.2014 tarihinde beraberinde başka çeklerle beraber ciro edilerek teslim edildiğini ve çekin … Boya elinde iken çalındığından, ihbar olunan şirketin … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi … esas sayılı dosyası ile hasımsız çek iptali davası açarak, çalınan çek hakkında ödeme yasağını ihtiva eden ihtiyati tedbir kararı aldığını, müvekkili şirketin, dava dışı … Boya’nın Türkiye dağıtıcısı olduğunu ve aralarında uzun zamana yayılan ticari ilişki bulunduğunu, iptali istenen icra takibine konu olan çekin de bu ticari ilişki içerisinde müvekkili tarafından … Boya’ya teslim edildiğini ancak çekin çalınarak … Boya elinden rıza dışı çıkmasından sonra nüvekkilinin söz konusu çeke dayalı borcunu 29.05.2014 tarihinde ödeyerek borcu sonlandırdığını, müvekkili … Boya’nın söz konusu çekte kendisinden sonra gelen ve imzası bulunan davalı cirantalarla arasında hiçbir ticari veya hukuki münasebeti bulunmadığını, elden rıza dışında çıkan çekin söz konusu davalı cirantaların eline nasıl geçtiğinin müvekkili tarafından bilinmediğini ve bilinen şeyin müvekkilinin davalılarla arasında herhangi bir ticari ilişkisinin olmadığı ve çekin arka yüzündeki ciro silsilesini incelediğinde müvekkili … Boya’nın ardından davalı …’in cirosu, ondan sonra davalı …’ın cirosu ve son olarak da muhatap bankaya ibrazından önce diğer davalı …’in cirosu bulunduğunu, söz konusu çekin müvekkili tarafından herhangi bir ticari iş temeli dahilinde … ‘e verilmediğini ifade ederek, yapılan açıklamalar neticesinde söz konusu çekle ilgili müvekkili … Boya’nın herhangi bir borcu da olmadığı sonucuna ulaşılacağını, aksi takdirde müvekkilinin borca ilişkin iki kere ödemede bulunmak durumunda kalacağından, İİK’nun 72/3 m. gereği icra kasasında depo edilmek ve alacaklıya verilmemesi kaydı ile uygun görülecek teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararının verilmesine, davanın kabulüne ve müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılara usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı … vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde; dava konusu çekin … tarafından müvekkili şirkete ciro ve devir edildiğini, çek üzerinde davacı tarafından bahsi geçen … Boya firmasının cirosu bulunmadığını, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/3 uyarınca fatura borçlusuna dahi sorumlu olmamakla birlikte, biran için bu sorumluluğun olduğu düşünülse dahi, müvekkili şirketin, yalnızca temlik eden … ve fatura borçlusu … Tic. Ltd. Şti. arasındaki ilişkiden sorumlu olabileceğini ve 17/12/2013 tarihli faktoring sözleşmesine istinaden 06/02/2014 tarihinde dava konusu edilen çekle ilgili faktoring işlemi yaparak, BDDK tebliğleri gereği tam olarak yerine getirdiğini, faktoring işleminin, … tarafından düzenlenen fatura asıllarına, alacağın temlik edildiğini gösteren temlik sticker’ı yapıştırılarak üzeri müvekkili şirket yetkilisi huzurunda imzalanması ve bu faturanın aslı gibidir şeklinde onaylı sureti müvekkili şirkete teslim edilmesi ile başlayarak, “Alacak Bildirim Formu” imzalandığını ve Alacak Bildirimi Formu’nda da söz konusu faturalardan kaynaklanan alacakları olduğunu, bu alacağı başka bir şirket veya şahsa temlik etmediğini, çek üzerinde ödeme yasağı kararı bulunmasının, çekin ibraz edilmediği ya da karşılıksız kalmadığı anlamına gelmediğini, muhatap bankanın yasal süresindeki ibraz anında çeklerin arkasına ödememe sebebini (TTK.nun 711/3.maddesi gereği işlem yapılmamıştır.) şeklindeki ibare ile açıkladığı tespit edildiğini, bu durumda çeklerin süresinde ve usulüne uygun ibraz edildiklerinin kabulü gerekeceğini, davacı … Boya’nın dava dışı … boya arasındaki hukuki ilişki ve ödeme yapması ile ilgili davacının iddia ettiği sözleşme ve diğer ekleri düzenlenmesi her zaman mümkün olan, aksi ispat edilebilen resmi tasdiki olmayan adi nitelikte belgeler olduğunu ve bu belgelere dayanarak davacının davasını ispat edemeyeceğini, müvekkilinin davacı ile ihbar olunan … boya arasında var olan ya da olmayan hukuki ilişkiyi bilmek zorunda ve sorumluluğunda olamayacağını, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/3 uyarınca fatura borçlusuna dahi sorumlu olmamakla birlikte, bir an için bu sorumluluğun olduğu düşünülse dahi, müvekkili şirketin yalnızca temlik eden … ve fatura borçlusu … Tic. Ltd. Sti. arasındaki ilişkiden sorumlu olabileceğinden davanın reddine, davacı ile dava dışı … Boya arasındaki adi nitelikteki belgelerin kabulünün mümkün olmadığı, iyi niyetli müvekkili şirketin ise davacı ile dava dışı şirket arasındaki hukuki münasebeti bilmesi zorunluluğu ve sorumluluğunda olmadığına, dava dışı … Boya firmasının işbu dava konusu çek ile ilgili çek iptal davası açmasının ve devamında ödeme yasağı kararı almasının dava dışı firmaya alacaklı ve meşru hamil sıfatını kazandıramayacağını, ödeme yasağı kararının bir tedbir kararı olduğunu ve Türk Ticaret Kanunu 662 uyarınca da ödeme yapılmasının hukuken mümkün olmadığını, buna rağmen basiretli bir tacir gibi davranmayıp meşru olmayan hamile ödeme yapan davacının bu nedenle icra takibi nedeniyle müvekkili şirkete hatasını yansıtamayacağından davanın reddini talep etmiştir.
Davalılara usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, diğer davalılarca davaya cevap verilmemiştir.
Dava dışı … Boya vekili sunmuş olduğu beyan dilekçesinde özetle, müvekkilinin müşterisi olan, davacı tarafından aralarındaki ticari ilişkiye istinaden verilen … Bankası … şb. … numaralı 7.000,00 TL bedelli ve keşidecisinin, dava dışı İmza … Ltds.Şti. olan çekin 03.02.2014 tarihli çek çıkış bordrosu ile davacıdan teslim alındığını, anılan çekin 04.02.2014 tarihinde müvekkili şirket merkezine gönderildiğini, ancak kargo zarfının İzmir’deki merkeze ulaştığında İstanbul’dan gönderilen 17 adet çekin olduğu 2 tanesinin zarftan çıkmadığının tespit edildiğinden, … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … soruşturma numarası ile suç duyurusunda bulunulduğunu, kaybolan çeklerle ilgili … 4.ATM’nin 2014/55 esas sayılı dosyası ile zayi nedeniyle çek iptali davası açıldığını ve çekler hakkında ödemeden men yasağı konulduğunu, bu çek ile ilgili davalılardan … aleyhine taraflarınca açılan istirdat davasının … 45. ATM ‘nin … esas sayılı dosyası ile derdest olduğunu, huzurdaki davada, davacı tarafça beyan edildiği gibi, çekin müvekkiline davacının borçlarına karşılık verildiğini ve teslim tesellüm evrakları ile bu durumun sabit olduğundan, çekin arkasında bir takım cirolar yapılarak el değiştirdiğini ve davalı tarafından takibe konu edildiğinden, davalının yasal yetkili hamil olamayacağını ifade ederek, davacı şirket yanında davaya katılma talebinde bulunmuştur.
Dava; ticari ilişki kapsamında verilen çekteki cirodan dolayı borçlu olunmadığının tespitine ilişkindir.
Mahkememizce, tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, ticari defter ve kayıtları ve dosya incelenerek davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı varsa miktarının nelerden ibaret ve ne kadar olduğu konusunda rapor alınmak üzere dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, mali müşavir bilirkişi … tarafından ibraz edilen 12.11.2018 tarihli kök raporda; incelemeler neticesinde, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerinde de alacağın faktoring işlemine konu yapılması durumunda borçluya bildirim yapılmasının gerekli veya zorunlu olduğuna ilişkin bir hükmün bulunmadığı, davaya konu çek ile ilgili ibraz edilen faturanın son ciranta tarafından bir önceki cirantaya düzenlenmiş olduğundan. çeki son ciro eden davalı … ile davalı … şirketi arasında geçerli bir temlik sözleşmesi bulunduğundan, yapılan faktoring işleminde davalının davaya konu çeki bu temlik sözleşmesi gereğince, müşterisinden, yönetmeliğin 22/2. maddesine uygun olarak temliken almış olduğunun değerlendirildiği, BDDK Uygulama Daire Başkanlığı’nın 08.07.2010 tarihli Faktoring İşlemleri Konulu Genelgesi’nin e maddesi gereğince tespitleri sonucunda davalı … şirketi hakkında ve “çeklerin çalıntı olduğunu bile bile çeki kabul eden davalının kötü niyetli olduğu hususu hakkında taktirin mahkemeye ait olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce, dosyanın bilirkişiye verilip, incelemenin diğer davalılardan … Denizcilik şirketi tarafından da inceleme yaparak rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiş olup, ibraz edilen 12.01.2017 tarihli 1.ek raporda; dosyaya eklenen Kapatılan … 45. Atm … esas, ( … 2. At m … esas sayılı dosyası) yönünden yapılan incelemede, davacının somut davada müdahil olan …, davalısının ise … A.Ş. olup, her iki davanın da konusunun … Bankası … şubesi, 15.05.2014 keşide tarihli, … seri numaralı, 7.000,00 TL bedelli çek olduğu, mahkeme tarafından SMMM … ve Prof. Dr. … tarafından hazırlanan 10.12.2015 tarihli bilirkişi kurulu raporunda; davalı/faktoring şirketinin, dava konusu çeki, düzenli bir ciro silsilesi sonucunda çeki ciro yolu ile devralmış olan yetkili hamil olarak görülen …’dan iyiniyetle ciro yolu ile ve faktöring mevzuatına uygun şekilde devralmış olduğunun kanaatine varıldığı, … 2. ATM 2014/811 esas, 2016/37 karar sayısıyla 19.01.2016 tarihli kararı ile; konusu somut dava ile aynı 7.000,00 TL çek olan istirdat davasının reddine karar verildiği, mahkemenin tevdi ettiği görev kapsamında incelemenin diğer davalılardan … şirketi açısından inceleme yapılması olup, diğer davalılar … ve … Şirketi’nin davalının/davalıların yerlerinde olmadığı, tebligatların tebliğ edilmedikleri, davaya cevap vermedikleri, kök raporunda Beluga Denizcilik şirketinin Gelir İdaresi Başkanlığı’nca resen terkinin yapılmış olduğundan belgelerinin/ticari defterlerinin incelenmediği, bu konuda kök raporda yapmış olduğu tespitlerde bir değişiklik olmayacağı bildirilmiştir.
Mahkememizce, dosyanın önceki bilirkişisi …’ya verilerek, davalı … Tic. Ltd. Şti.’nin defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılıp çekte bulunan bu davalıya ait ciro nedeniyle kendisinden önce ve sonraki şirketlere ilişkin dava konusu çekten dolayı bir ticari ilişki olup olmadığı ve bunun defterlerinde yer alıp almadığı konusunda ek rapor düzenlemesinin istenilmesine karar verilmiş olup, ibraz edilen 14.05.2018 tarihli 2.ek raporda; Davalı … Tur. İnş. Gıda San. Tic.Ltd.Şti. ile ilgili ilk bilirkişi incelemesi için davalıya çıkartılan tebligatın 09.05.2015 tarihinde TK35. maddeye göre yapıldığı, mahkeme tarafından ticari defter ve kayıtların sunulması istenmiş aksi takdirde ibrazdan ve delile dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağının ihtarına karar verildiği, tebligat adresinin “… ” adresi olduğu, 12.11.2015 tarihli kök raporun, davalıya 18.11.2015 tarihinde “belirtilen adreste soruldu, anılan firma tanınmamıştır. İkinci adresi bilinemiyor.” denilerek iade edilmiş olduğunun posta tebliğ mazbatasından anlaşıldığı, “…” adresine tebligatın gönderildiğinin anlaşıldığını, mahkeme tarafından 31.05.2017 tarihinde davalı … şirketinin ticaret sicil adresinin belirlendiği ve adı geçen şirketin 15.08.2015 tarihinde unvan/isim değişikliği yaptığının belirlendiği, isim değişikliğinin Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 20.08.2015 tarih, 8888 sayılı nüshasında yayımlanmış olduğunun sicil kaydından anlaşıldığını, buna göre davalının asıl ünvanının “… Kimya Reklam Nakliye Ticaret Ltd.Şti.” olarak değiştiği, aynı tarihte davalı taraf merkez adresinin “…” adresine taşıdığı, bu taşınmanın da Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 20.08.2015 tarih, 8888 sayılı nüshasında yayımlanmış olduğunun sicil kaydından anlaşıldığını, mahkemenin 21.11.2017 tarihli celsesinde davalı … vekilinin mazeret dilekçesi verdiğini, diğer davalı … şirketinin ünvan ve adres değişikliği yaptığı, bu davalıya yapılan bilirkişi raporlarının ticaret sicildeki kayıtlı adresine yapılmamış olduğu görüldüğünden, dosyada alınmış olan kök ve ek bilirkişi raporlarının Beluga şirketinin ticaret sicil adresine TK 35 göre tebliğine karar verildiği, TK 35’e göre “… ” adresine çıkartılan tebligat parçasının 15.01.2018 tarihinde muhatabın kapısına yapıştırılarak tebliğ edilmiş olduğunun posta tebliğ mazbatasından anlaşıldığı, inceleme günü ve saatinde 16.02.2018 tarihinde davalı … şirketi temsilcisinin ticari defterlerini ibraz etmediğinin kayıt altına alındığı, mahkemece tarafına yerinde inceleme yetkisi verilmiş ise de ortada davanın açıldığı 24.07.2014 tarihinden itibaren davaya cevap vermeyen, tebligatların sürekli olarak TK 35. maddeye göre yapıldığı bir şirket mevcut olup yerinde inceleme koşullarının oluşmadığından, davacı vekilinin kök ve ek rapora ilişkin yapmış olduğu itirazlar doğrultusunda rapor hazırlanamadığı bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davacı dava ve takibe konu çeki ciro edip dava dışı … Boya şirketine verdiğini, söz konusu çekin … Boya şirketi elinde iken kaybolduğunu ve davalıların eline geçtiğini, çek bedelini … Boya şirketine ödediğini, icra takibi nedeni ile 2. kez ödemek zorunda kalacağını beyan etmiş ve … 35. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasındaki çekten dolayı borçlu olmadığının tespitini istemiştir. … 35. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde takip alacaklısının dosyamız davalısı … olduğu takip borçlularının ise dosyamız davalısı … Tic. Ltd. Şti. ve diğer borçlular … Boya, … Tic. Ltd. Şti., … Tic. Ltd. Şti. ve İmza Asansör olduğu, takibin 7.000 TL bedelli çeke dayanılarak yapılmış olduğu görülmüştür. İcra dosyasında takip borcunun takip borçlularından dava dışı … Asansör’ün 07/08/2014 tarihinde ödemiş olduğu dava dışı … Asansör’ün dava konusu çekte lehtar olduğu görülmüştür. Takip konusu çekin incelenmesinde davacının cirosundan sonra … Tic. Ltd. Şti., … ve …’in cirolarının bulunduğu çekte dava dışı … Boya şirketinin cirosunun bulunmadığı görülmüştür.
… 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasının yapılan incelemesinde; davacı olarak … Boya şirketinin …’e karşı açmış olduğu İstirdat davasında davanın reddine karar verilmiş olduğu görülmüştür.
… 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/55 esas, 2014/342 karar sayılı kararın incelenmesinde; davamıza konu çekin iptali için açılmış olan davanın reddine karar verilmiş olduğu görülmüştür. Davalılar … Tic. Ltd. Şti. ve … defter ve belgeleri üzerinde mali müşavir bilirkişi vasıtasıyla inceleme yaptırılma ara kararı oluşturulmuş, yapılan tebligata rağmen davalı … Tur. İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’nin defter ve belgelerini incelemeye hazır etmedikleri rapor edilmiştir. Mahkememizce görevlendirilen mali müşavir bilirkişi vasıtasıyla davalı … defter ve belgeleri üzerinde inceleme yaptırılmış, yapılan incelemede davalı … şirketi ile davalı … arasında Faktoring sözleşmesi bulunduğu, davalı …’ın … Tic. Ltd. Şti.’ye kestiği faturaya istinaden davalı … Şirketi’nin 7.000 TL tutarlı alacağı temlik aldığı ve bunun karşılığında 6.300 TL davalı …’a ödeme yaptığı rapor edilmiştir. Mali müşavir bilirkişi tarafından davacının defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılmış, düzenlenen raporda davacı şirketin e-defter tuttuğu, davacı kayıtlarında davacının davaya konu çeki tahsilat makbuzu ile 15/05/2014 vade 7.000 TL tutarlı çeki, dava dışı … Asansör ve Çelik Ltd. Şti’den aldığını davacının bu çeki çıkış bordrosu ile müdahil … Boya şirketine gönderme dekontunun bulunduğu, davacı kayıtlarında … Boya şirketinin 286.251,05 TL borçlandırılmış olduğunun rapor edildiği görülmüştür. Dava konusu olayda 7.000 TL tutarlı çek dava dışı … Ltd. Şti. Tarafından dava dışı … Tic. Ltd. Şti. emrine düzenlendiği, … Ltd. Şti cirosundan sonra … Ltd. Şti. emrine ödeyiniz, … Asansörleri cirosunun bulunduğu bu cirodan sonra … Boya cirosunun daha sonra da … Tic. Ltd. Şti. cirosunun daha sonra da davalı … cirosunun bulunduğu görülmüştür. Dosya içerisinde bulunan çek örneği, Faktoring Sözleşmesi ve Faktoring ilişkisine dair kayıtlar bilirkişi tarafından yapılan inceleme sonucunda düzenlenen raporlarda davalılar … Tic. Ltd. Şti. ve … defter ve belgelerinde inceleme yapılamadığı, davalı … Şirketi defterlerinde yapılan incelemede davalılar … ve …’nin dava konusu çeke ticari ilişki kapsamında yasal hamil oldukları, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında dava dışı … Boyanın davacı olarak davalı …Ş.’ye açmış olduğu istirdat davasında dava konusu çekin usulüne uygun bir şekilde iktisap edilip hamil olunduğu ve bu nedenle davacının davasının reddine karar verilmiş olması, dava konusu çekin … 35. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası kapsamında dava dışı … Asansör şirketi tarafından ödenmiş olması nedeniyle davacı hakkında dava konusu çekten dolayı davalılar tarafından yapılmış başka da bir takip bulunmaması nedeniyle davacının davalılara karşı borçlu olmadığının tespiti talebinde bulunmada hukuki yararı bulunmadığından davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar yasası uyarınca belirlenen karar harcı olan 35,90 TL’nin, peşin alınan 133,75 TL harçtan mahsubu ile fazla harç olan 97,85 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davanın reddedilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13.maddesi gereğince hesaplanan vekalet ücreti, maktu vekalet ücretinden az olamayacağından 2.180-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekil ile temsil ettiren davalılar … ve …’ye verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
dair davacı, asli müdahil vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı diğer davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.18/12/2018

Katip …

Hakim …

Harç Beyanı
K.H.= 35,90 TL
P.H.= 133,75 TL
İ.H.= 97,85 TL