Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/183 E. 2023/235 K. 28.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/243
KARAR NO : 2023/215

DAVA : İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/12/2020
KARAR TARİHİ : 05/12/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan davada yapılan açık yargılama sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili Av. … 30.12.2020 tarihli dava dilekçesinde özetle “… Anonim Şirketi hakkında … 24. İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyası ile 07/05/2009 tarihli Müzik Eserleri Yayın İzin Sözleşmesi ve faturalardan kaynaklanan 14.815,16-TL asıl alacak ve 8.335,93-TL faiz olmak üzere toplam 23.151,09-TL alacağın tahsiline ilişkin olarak 12/10/2018 tarihinde ilamsız takip başlatıldığını, borçlu 12/03/2020 tarihli itiraz dilekçesi ile ödeme emrine, yetkiye, borca, dayanak olarak sunulan eklere, faturalara, işlemiş faize, faiz oranına ve fer’ilerine itiraz ettiğini, takibin durdurulmasına karar verilmesini talep ettiğini, borçlunun itirazı üzerine söz konusu Lisans Sözleşmesi ve faturalardan kaynaklanan borcun tahsil edilebilmesi için Türk Ticaret Kanunu’nun 5/A maddesi uyarınca dava şartı olarak belirlenen Arabuluculuk kurumuna 10/09/2020 tarihinde başvurulmuşsa da 05/10/2020 tarihli … numaralı “Hukuki Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk Son Tutanağı”nda görüleceği üzere borçlu/davalı ile anlaşma sağlanamadığını, dolayısı ile işbu davayı açmak zaruretinin hâsıl olduğunu, taraflar arasında imzalanan 07/05/2009 tarihli Müzik Eseri Lisans Sözleşmesi Kapsamında yapılan doğrudan/dolaylı müzik yayınları karşılığı olarak lisans alan davalının 01/01/2008 – 31/12/2008 tarihine kadar ki ödemesi gereken mali hak bedeli sözleşmenin parçası olan EK-1’de KDV hariç 4203,29 TL olarak belirlendiğini, sözleşmenin (EK-1) başlıklı eki uyarınca; “Devam Eden Yıllar Ödeme Tarihleri : her yılın 01 Mart , 01 Haziran, 01 Eylül ve 01 Aralık tarihlerinde dört (4) eşit taksit halinde hesaba havale yolu ile nakden.” şeklinde düzenleme bulunduğunu, taraflar arasındaki lisans sözleşmesinin 01/01/2008 – 31/12/2008 tarihleri arasındaki süreyi kapsadığını, sözleşme süresinin yenilenmesi hususunun Sözleşmenin Süresi başlıklı 10. Maddesinin 1. Bendi sebebiyle taraflar arasındaki sözleşme yenilenerek devam ettiğini, davaya konu sözleşme müvekkil Meslek Birliği ve davalı taraf arasında imzalandığını, davalı tarafın söz konusu sözleşmeden kaynaklanan faturalardan ve fatura vade tarihlerinden bilgisinin bulunmadığını, açıklanan nedenlerle davalı tarafın itirazının kötü niyetli olduğunu, bu nedenlerle itirazın iptali ile takibin devamına, müvekkil lehine %20’den az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesine, dava masrafları ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; sözleşme ve iddia olunan borcu kesinlikle kabul etmediklerini, bir an için kabul edilse dahi talep edilen borçların zamanaşımına uğradığını, borcu kabul etmediklerini zamanaşımı itirazlarının kabulünü talep ettiklerini, faturaya dayanan icra takiplerinde Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre çeşitli kriterlere dayanıldığını, bunların : 1-İlgiliye tebliğ edilip edilmediği ; 2- İçeriğine itiraz yapılıp yapılmadığı ; 3- Ticari defterlere kayıtlı olup olmadığı ; 4- Aralarında sözleşmenin olup olmadığı gibi kriterler olduğunu, İcra takibine başlamadan önce mutlaka alacaklı tarafın elindeki faturaların borçluya tebliğ edilmesi gerektiğini, faturanın uygun tebliğ edilip edilmediğini kanıtlama yükümlülüğün düzenleyene ait olduğunu, davalıya bu süreçte hiçbir fatura tebliğ ettirilmediğini, faturaların tebliğ edilmemesi sebebiyle bu faturaların ödenmediğini yâda itiraz edilemediğini, taraflar arasında yapılan sözleşmenin ilgili maddesinde de belirtildiği üzere meslek birliğinin yazılı uyarısına karşın 30 günü geçen süre içinde ödeme yapılmaması halinde sözleşme ikinci bir ihtarla durdurulabilir ya da fesih edilebilir olduğunu, davacı taraf dilekçelerinde 2009 tarihinden itibaren ödenmeyen faturalardan bahsettiğini, bunu kesinlikle kabul etmediklerini, bir an için kabul etsek bile sözleşmenin ilgili maddesi uyarınca durdurma veyahut feshetme hakkını kullanabileceklerini, Bunların hiçbirini yapmadığını ve sözleşmeyi uygulamaya devam ettiğini dolaylı olarak beyan etiklerini, müvekkil şirketin böyle bir sözleşmeden bihaber olduğunu, kendilerine herhangi bir ihtarname dahi gönderilmediğini, bu nedenlerle, müvekkili hakkında açılmış bulunan işbu itirazın iptali davasının reddine, takibinde haksız ve kötü niyetli olan alacaklı hakkında takip konusu alacağın % 20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkûm edilmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, İİK’nın 67.maddesine dayalı olarak lisans sözleşmesinden kaynaklı alacağın tahsiline yönelik açılan itirazın iptali davasıdır.
Davaya konu … 14. İcra Müdürlüğünün … icra esas sayılı dosyası incelendiğinde; davacının davalı aleyhine ilamsız icra başlattığı, davalı tarafından yapılan itiraz üzerine takibin durdurulduğu davanın süresi içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Dosya kapsamındaki … 24. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasında Alacaklının … (…), borçlunun …Tic.A.Ş. (…) olduğu, takip talebi incelendiğinde Alacaklı …(…),’nin borçlu …Tic.A.Ş. (…)’dan 14.815,16.-TL Telif Hakkı asıl alacak + 8.335,93.-TL İşlemiş faiz olmak üzere toplam 23.151,09.-TL üzerinden 12.10.2018 tarihinde takip başlattığı, davalı …Tic.A.Ş. (…) 12.03.2020 tarihli itiraz dilekçesinde ödeme emrine, … İcra daireleri yetkili olduğundan bahisle yetkiye, borca, dayanak olarak sunulan eklere, faturalara, işlemiş faize, faiz oranına ve ferilerine itiraz etmiştir.
Huzurdaki itirazın iptali davasına konu icra takibine davalı tarafça itiraz edildiği, itiraz dilekçesinde icra dairesinin yetkisine de ayrıca itirazda bulunulduğu görülmüş, yetkili icra dairesinin itirazın iptali davası açısından dava şartı olduğu gözetilerek icra dairesinin yetkisine yapılan itiraz HMK m.163 uyarınca ön sorun olarak ele alınmasına karar verilmekle yapılan incelemede taraflar arasındaki sözleşmede İstanbul mahkemelerinin yetkili olduğunun düzenlenmiş olup davacı tacir olmadığından HMK 17 md uygulanamayacak ise de; konusu para alacağı olan takipte alacaklının yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı görülmekle icra dairesinin yetkisine yapılan yetki itirazının reddi ile açık yargılamaya devam olunmuştur.
…(…), … (…), …(…) ile Davacı …(…) ile davalı …Tic.A.Ş. (…) arasında 07.05.2009 tarihinde imzalandığı görülmüştür. Sözleşme 01.01.2008 – 31.12.2008 dönemini kapsamaktadır. Sözleşmenin 5. Maddesinde görüldüğü üzere 2008 yılı için sözleşme bedeli 4.203,29.-TL + KDV’dir. 2008 yılı için lisans bedelinin ¼ ‘ü sözleşmenin imzası ile birlikte nakden, ¼’ü 01.12.2018 tarihinde hesaba havale ile ¼ ‘ü 01.01.2009 tarihinde hesaba havale ile ¼’ü 01.02.2009 tarihinde hesaba havale ile 4 eşit taksitte ödenecektir. Şeklinde olduğu görülmüştür.
Sözleşmenin süresi ile ilgili Madde 10 – Sözleşmenin Süresi başlıklı maddesinin (1) bendi uyarınca sözleşme süresi 01.01.2008 ve 31.12.2008 dönemidir. Devamında; “taraflardan her biri… Sözleşmenin devamı boyunca her yılsonunda hitamından en az 1 ay öncesine kadar sözleşmenin feshedildiğini karşı tarafa noter vasıtasıyla bildirerek sözleşmeyi feshedebilir. Sözleşme belirtilen koşul ile fesih edilmediği müddetçe kendiliğinde 1’er yıllık dönemler halinde uzar.” Denilmektedir. Sözleşmenin bu şekilde yenilendiği, her yıl için ödenecek mali hak bedelinin, bir önceki yılın mali hak bedeline TÜİK tarafından belirlenen yıllık (ÜFE +TÜFE)/2 oranında artış yapılması sureti ile arttırılacağı belirtilmiştir. Dosyada sözleşmenin taraflarca fesh edildiğine dair bildirim bulunmamaktadır.
Yapılan yargılama, tarafların iddia ve savunmaları, tanzim olunan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında imzalanan 07.05.2009 tarihli Lisans Sözleşmesi’nin 5. Maddesi kapsamında davacı tarafça düzenlenen faturaların ödenmemesi üzerine … 24. İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı takip dosyası ile davalı hakkında icra takibinin başlatıldığı, davalıya çıkartılan ödeme emrinin tebliği üzerine davalı tarafından süresi içerisinde itiraz edildiği ve yine davacı tarafından itiraz üzerine süresi içerisinde itirazın iptali davasının açıldığı, davacı ile davalı arasında 07.05.2009 tarihli sözleşmenin, Sözleşme’nin 10.maddesinde “Sözleşmenin bir yıllık olduğu, sürenin devamı boyunca her yılın sonuna en az 1 ay öncesine kadar sözleşmenin feshedildiğinin karşı tarafa noter aracılığıyla bildirilmemesi halinde sözleşmenin kendiliğinden birer yıllık dönemler halinde uzayacağı”nın düzenlendiği, davalı tarafından fesih bildirimi yapıldığına dair dosyaya bir delilin sunulmaması nedeniyle, mali bilirkişi tarafından davacıya ait ticari defter ve kayıtlar üzerinden yapılan hesaplama sonucunda, Sözleşmeye ve eklerine göre imza altına alınan bedelin, meslek birlikleri içerisinde …’ye düşen payı üzerine, sözleşme hükümlerine göre ÜFE+TÜFE/2 ortalaması artış oranı uygulandığında yıllar itibariyle telif bedellerinin denetime açık şekilde hesaplandığı; sözleşme kapsamında oluşan ve davalı tarafından ödendiği de iddia edilmeyen bedellerin tahsilini talep etme hakkına sahip olduğu, mahkemece aldırılan bilirkişi raporunun denetime elverişli olduğu, sözleşme’de kesin vadeye yer verilmiş olması nedeniyle bilirkişi tarafından yapılan faiz hesabının yerinde olduğu ve takibe sıkı sıkıya bağlılık nedeniyle takip sonrası asıl alacağa taraflar arasındaki sözleşme hükmü gereğince değişen oranda avans faizi ve yasal faizin ortalaması üzerinden (takip talebindeki taleple bağlılık kuralı gereğince yıllık %10,37 aşmamak üzere) asıl alacağa dair takip sonrası faize hükmedilerek, alacağın likit olması nedeniyle icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiği kanaati ile davalının … 24. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına yönelik yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 14.815,16-TL asıl alacak, 8.335,93-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 23.151,09-TL alacak yönünden, takip sonrası asıl alacağa taraflar arasındaki sözleşme hükmü gereğince değişen oranda avans faizi ve yasal faizin ortalaması üzerinden (takip talebindeki taleple bağlılık kuralı gereğince yıllık %10,37 aşmamak üzere) faiz işletilmek sureti ile devamına, dair karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile;
Davalının … 24. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına yönelik yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 14.815,16-TL asıl alacak, 8.335,93-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 23.151,09-TL alacak yönünden, takip sonrası asıl alacağa taraflar arasındaki sözleşme hükmü gereğince değişen oranda avans faizi ve yasal faizin ortalaması üzerinden (takip talebindeki taleple bağlılık kuralı gereğince yıllık %10,37 aşmamak üzere) faiz işletilmek sureti ile devamına,
2-Kabul edilen asıl alacak olan 14.815,16-TL’nin %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 1.581,45 TL karar harcından peşin yatırılan 279,61 TL’nin mahsubu ile kalan 1.301,84 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 23.151,09 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 750,00 TL bilirkişi ücreti, 199,00 TL posta gideri, 334,01 TL başvuru harcı ve peşin harç olmak üzere toplam 1.283,01 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk sarf ücretinin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
8-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.05/12/2023
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

TASHİH ŞERHİ
6100 sayılı HMK m.304 “Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece resen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir. Hüküm tebliğ edilmişse hâkim, tarafları dinlemeden hatayı düzeltemez. Davet üzerine taraflar gelmezse, dosya üzerinde inceleme yapılarak karar verilebilir. Tashih kararı verildiği takdirde, düzeltilen hususlarla ilgili karar, mahkemede bulunan nüshalar ile verilmiş olan suretlerin altına veya bunlara eklenecek ayrı bir kâğıda yazılır, imzalanır ve mühürlenir.” hükmünü içermektedir.
HÜKÜM:
Mahkememizin yukarıda esas ve karar numarası yazılı dava dosyasından verilen 05/12/2023 tarihli Duruşma tutanağında
”Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/12/2023 ” yazıldığı anlaşılmakla mahkememiz dosyası HMK m.304 gereği resen ele alınmakla hükmün kanun yolu kısmının
”Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/12/2023 ”
Şeklinde tashihine, HMK m. 304 hükümlerine göre karar verildi.03/01/2024

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır