Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2022/150 E. 2023/106 K. 02.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/150 Esas
KARAR NO : 2023/106

DAVA : Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi, Sonuçlarının Ortadan Kaldırılması,
DAVA TARİHİ : 07/09/2022
KARAR TARİHİ : 02/05/2023

Mahkememizde görülmekte bulunanTasarıma Tecavüzün Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi, Sonuçlarının Ortadan Kaldırılması davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 1998 yılında kurulduğunu, abiye giyim sektöründe faaliyet gösterdiğini, davalı tarafından müvekkilinin … (.. ve …) numaralı tasarımına iltibas yaratacak derecede benzer ürünlerin izinsiz ve haksız olarak kullanılıp satıldığını, … FSHHM … D. İş sayılı dosyasında bilirkişi raporu alındığını belirterek, müvekkilinin tescilli tasarımından doğan haklarına tecavüzün Tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yetkili mahkemenin … FSHHM olduğunu, D. İş dosyasından alınan bilirkişi raporunun kabulünün mümkün olmadığını, ihlal koşullarının oluşup oluşmadığının tespiti için tüketici kriterlerinin esas alınması gerektiğini, müvekkiline ait tespit edilen ürünlerin taklit niteliğinde olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dosyada taraflarca bildirilen tüm deliler toplanmış, … FSHHM … D. İş sayılı dosyası Uyap üzerinden dosyamız arasına alınmış ve özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememize sunulan 17/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle ; davalıya ait ürünler ile davacının … – … numara ile tescilli tasarımları arasında bilgilenmiş kullanıcı nezdinde iltibas oluşturacağı, davacının SMK m.149/1 hükümleri uyarınca haklarını ileri sürebileceği görüş ve kanaati bildirilmiştir.
KANAAT VE GEREKÇE
İşbu dava 6769 sayılı SMK hükümleri uyarınca açılmış, Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi, Sonuçlarının Ortadan Kaldırılması talepli davadır.
TPMK kayıtlarının incelenmesinde, davacı .. Şti’ne ait çoklu tasarımlar için 09.04.2021 tarihinde tasarım başvurusunun yapıldığı ve … tescil numaralı … nolu tasarımın tescil edildiği görülmüştür.
… Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin…D.İş no 10.05.2022 tarihli bilirkişi raporunda yapılan incelemede, Moda Sinanlar şirketinin Mağazasında ve internet sayfalarında görülen abiye kıyafetin, davacının (…) tescil listesinin (…) nolu abiye kıyafetin genel izlenim itibariyle ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğu, yine davalı Moda Sinanlar şirketinin mağazasında ve İnternet sayfalarında görülen abiye kıyafetin, Davacının (…) tescil listesinin (…) nolu abiye kıyafetin genel izlenim itibariyle ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğu şeklinde tespit ve değerlendirmelerde bulunduğu görülmüştür.
Davalı yanın D. İş dosyasından alınan rapora yapmış olduğu itiraz ile cevap dilekçesinde ileri sürdüğü ürünlerin bütünsel açıdan farklılık arz ettiğine ilişkin savunmalarının incelenmesi bakımından HMK md. 266 kapsamında dosya yeniden bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, Moda Tasarım Uzmanı ve Tasarım Hukukçu bilirkişisi tarafından yapılan incelemede, davacıya ait … numaralı elbise ile, davalıya ait iş yerinde tespit edilen elbise görsellerinin karşılaştırılmasında, her iki elbisenin genel görünümleri, kalıp özellikleri, drape dikim tekniği, konumlandırılması ve kumaş özelliği bakımından benzer olduğu, ancak tek farkın davalıya ait giysinin arka üst temel bedenisırt) kısmında boncuk ve taş süslemenin bulunmaması olsa dahi bu süslemenin olmaması bilgilenmiş kullanıcı üzerinde giysiye önden ilk bakışta bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzer tasarım algısı (ltibas) oluşturacağı, davalıya ait …” isimli instagram hesabından paylaşımı yapılan elbise ile davacıya ait … numaralı elbise tasarımın karşılaştırılmasında, elbiselerin genel görünümleri, kalıp özellikleri, dikim detayları, süslemeler ve kumaş özelliklerinin aynı olduğu, tasarımlar arasında farklılık yaratacak bir unsurun bulunmadığı, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde birebir aynı tasarım algısı (iltibas) oluşturacağı, davacı yana ait bir diğer elbise tasarımı olan … numaralı tasarım ile davalıya ait iş yerinde tespit edilen elbise görsellerinin karşılaştırılmasında, her iki elbisenin genel görünümleri, kalıp özellikleri, drape dikim tekniğinin konumlandırılması, yaka ve beden süslemeleri ile kumaş özelliğinin benzer olduğu, ancak tek farkın davacıya ait elbisenin arka etek kısmının kuyruklu oluşu, davalının mağazasında bulunan elbisede kuyruk detayı bulunmayıp düz kesim olduğu, her iki elbisenin kuyruk detayındaki farklılığın bilgilenmiş kullanıcı nezdinde genel izlenimde farklılık yaratmaya yeterli olmaması sebebiyle ayırt edicilikten ziyade tasarım bütünlüğü açından benzerlik bulunduğu ve bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzer tasarım algısı(iltibas) oluşturacağı, davalıya ait …” isimli instagram hesabından paylaşımı yapılan elbise ile davacıya ait… numaralı elbise tasarımın karşılaştırılmasında, elbiselerin genel görünümleri, kalıp özellikleri, drape dikim tekniğinin konumlandırılması, yaka ve beden süslemeleri ile kumaş özelliğinin benzer olduğu, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, ayırt edicilikten ziyade tasarım bütünlüğü açından benzerlik bulunduğu ve bilgilenmiş kullanıcı nezdinde birebir aynı tasarım algısıliltibas) oluşturacağı tespit ve değerlendirmelerinde bulunulduğu görülmüştür.
6769 sayılı SMK’da tescilli tasarımların korunma şartları belirlenmiştir. Tasarım ve ürün; Madde 55- (1)Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Yenilik ve ayırt edicilik; Madde 56- (1)Tasarım yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartıyla bu Kanunla sağlanan haklar kapsamında korunur. (4)Bir tasarımın aynısı; a)Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, b)Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir. (5)Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim; a)Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, b)Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir. (6)Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.
“Tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller” başlıklı 81. Maddesi; “(1)Aşağıda belirtilen fiiller tasarım hakkına tecavüz sayılır: a)Tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak. b)Tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek. c)Tasarım hakkını gasp etmek. (2)Başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahiptir. Tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmaz. Tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edilir. (3)Koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmaz. (4)Tescilsiz tasarımlar için, tasarım 57 nci maddeye göre kamuya sunulduğu takdirde, hak sahibi, tasarım hakkına yönelik ihlallerden dolayı dava açmaya yetkilidir.” hükümlerine amirdir.
Kanunun 149.maddesinde “Sınai mülkiyet hakkı tecavüze uğrayan hak sahibi, mahkemeden aşağıdaki taleplerde bulunabilir: a)Fiilin tecavüz olup olmadığının tespiti. b)Muhtemel tecavüzün önlenmesi. c)Tecavüz fiillerinin durdurulması. ç)Tecavüzün kaldırılması ile maddi ve manevi zararın tazmini. d)Tecavüz oluşturan veya cezayı gerektiren ürünler ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimini engellemeyecek şekilde elkonulması. e)(d) bendi uyarınca elkonulan ürün, cihaz ve makineler üzerinde kendisine mülkiyet hakkının tanınması f)Tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, özellikle masraflar tecavüz edene ait olmak üzere (d) bendine göre elkonulan ürünler ile cihaz ve makine gibi araçların şekillerinin değiştirilmesi, üzerlerindeki markaların silinmesi veya sınai mülkiyet haklarına tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhası. g)Haklı bir sebebin veya menfaatinin bulunması hâlinde, masrafları karşı tarafa ait olmak üzere kesinleşmiş kararın günlük gazete veya benzeri vasıtalarla tamamen veya özet olarak ilan edilmesi veya ilgililere tebliğ edilmesi” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
Somut uyuşmazlığa dönüldüğünde, D. İş dosyası ve itirazları karşılar nitelikte mahkememizce alınan bilirkişi raporu ile de tespit edildiği üzere, davacı tarafa ait Türk Patent ve Marka Kurumu (TPMK) nezdinde …ve … nolu tescilli tasarımların aynısının tasarım sahibinin izni olmaksızın satışa sunulması nedeniyle SMK 81/1-a maddesi gereğince tasarım hakkına tecavüz olduğu, tasarım hakkı sahibinin SMK 149/1 maddesi kapsamındaki talepleri ileri sürebileceği, dolayısı ile davalı tarafından iş yerinde ve İnstagram hesabında gerçekleştirilen kullanımların, davacıya ait TPMK nezdinde …ve…numara ile tescilli tasarım haklarına tecavüz oluşturduğunun tespiti ile bu tecavüzün önlenmesine, durdurulmasına, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu bağlamda tecavüze konu ürünlerin kararın kesinleşmesine müteakip imhasına, davalı eylemi aynı zamanda haksız fiil teşkil ettiğinden hükmün ilanına dair karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ İLE; davalı kullanımlarının davacıya ait TPMK nezdinde … ve … numara ile tescilli tasarım haklarına tecavüz oluşturduğunun tespiti ile bu tecavüzün önlenmesine, durdurulmasına, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu bağlamda tecavüze konu ürünlerin kararın kesinleşmesine müteakip imhasına,
2-Hüküm özetinin kararın kesinleşmesi halinde Türkiye de yayın yapan tirajı en yüksek üç gazeteden birinde masrafı davalıya ait olmak üzere bir defaya mahsus ilanına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 179,90 TL karar harcından peşin yatırılan 80,70 TL’nin mahsubu ile kalan 99,20 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan: 3.500,00 TL bilirkişi ücreti, 63,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 3.563,00 TL ve 161,40 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 3.724,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/05/2023

Katip
e-imza

Hakim
e-imza