Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/58 E. 2021/4 K. 16.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/58 Esas
KARAR NO : 2021/4

DAVA : Tasarıma Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti, Önlenmesi, Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ : 17/04/2018
KARAR TARİHİ : 16/11/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Tasarıma Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti, Önlenmesi, Maddi ve Manevi Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; müvekkilinin dünya çapında meşhur … markasının sahibi olduğunu, “…” modelinin yaratıcısı olduğunu, müvekkilinin … numara ile tescilli tasarımın Avrupa, Amerika ve Türkiye’de kendi adına tescilli olduğunu, davalının satışa sunduğu ayakkabıların müvekkilinin tescilli tasarımlarına tecavüz teşkil ettiğini ve haksız rekabet hükümlerine aykırılık teşkil ettiğini belirterek, tasarıma tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, 5.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle ; müvekkilinin 1964 yılında İstanbul’da kurulan köklü bir şirket olduğunu, kendi tasarımları ile davacının tescilli tasarımları arasında benzerlik bulunmadığını, her iki firma ürünü üzerinde taşıdıkları başka işaretler ve tüketiciye sunum yönünden de farklılıklar bulunduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyada taraflarca bildirilen tüm deliller toplanmış, özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi raporları alınmıştır.
Mahkememize 12/04/2019 tarihli sunulan bilirkişi raporunda özetle ; davacı tarafa ait ürün ile davalı tarafa ait ürün arasırıda kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, tasarımları meydana getiren ögelerin benzer biçimse| ve yapısal özellikler içermedikleri, genel görünüm itibariyle de ilk bakışta ürünler arasında farklılık olduğu ve bu ürünlerin farklılıklarının tüketiciler tarafından ayırt edileceği ve bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı, genel izlenimdeki belirgin farklılık nedeniyle herhangi bir karıştırılmayal yol açmayacağı ve bu nedenle tasarımların benzer olarak algılanmayacakları, davalının bu şekilde kullanımı nedeniyle, davacının tescilli tasarımına tecavüze sebebiyet veren koşulların var olmayacağı ve haksız rekabet teşkil etmeyeceği görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememize 23/08/2019 tarihli sunulan bilirkişi raporunda özetle ; davacı tarafın … numaralı … ve ürünü ile davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde bire bire yakın benzerlik bulunduğu, bu nedenle iltibas yaratacak düzeyde benzer algılandıkları, davacı tarafın … numaralı … ve ürünü ile davalı tarafa ait ürünlerin bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde iltibas yaratacak düzeyde benzer algılandıkları, davalı tarafın ürününün tecavüz şartlarını oluşturduğu görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememize 10/01/2020 havale tarihli sunulan bilirkişi raporunda özetle ; davacıya ait … tescil numaralı tasarım ile davalı ürünleri arasındaki belirtilen esas benzerlikler nedeniyle ortalama tüketici nezdinde iltibasa yol açacağı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememize 29/03/2021tarihli sunulan bilirkişi raporunda özetle ; Sınai Mülkiyet Kanunun 151/2-a maddesi uyarınca davacı tarafın muhtemel gelirinin 22.699,90 TL ila 102.436,37 TL arasında olabileceği görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememize 08/10/2021 tarihli sunulan bilirkişi raporunda özetle ; davacı tarafın sunmuş olduğu belge ve davalı taraf verilerinden hareketle, Sınai Mülkiyet Kanunun 151/2-a maddesi uyarınca davacı tarafın “muhtemel” gelirinin 17.639,54 TL olabileceği görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Davacı vekilleri 04/11/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini 17.639,54 TL’ye arttırmıştır.
KANAAT VE GEREKÇE
Dava 6769 sayılı SMK hükümleri uyarınca açılmış, Tasarıma Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti, Önlenmesi, Maddi ve Manevi Tazminat talepli davadır.
Davacıya ait … ve … nolu ayakkabı tasarımının , 02/11/2016 tarihli 257 numaralı bültende yayınlanarak tescil edildiği TPMK kaydından anlaşılmıştır.
HMK 266. madde kapsamında bilirkişi incelemeleri yaptırılmıştır.
Denetim ve hüküm kurmaşa elverişli, çelişkileri giderir mahiyette alınan 23/08/2019 tarihli sunulan bilirkişi raporunda; davacı tarafın… numaralı … ve ürünü ile davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde bire bire yakın benzerlik bulunduğu, bu nedenle iltibas yaratacak düzeyde benzer algılandıkları, davacı tarafın … numaralı … ve ürünü ile davalı tarafa ait ürünlerin bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde iltibas yaratacak düzeyde benzer algılandıkları, davalı tarafın ürününün tecavüz şartlarını oluşturduğu görüşü bildirilmiştir.
Dava tasarım hakkına tecavüz, haksız rekabetin tespiti, meni, maddi ve manevi tazminat talebine ilişkin olup,endüstriyel tasarıma tecavüz tescilli bir tasarımın sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynı veya belirgin bir şekilde benzerini üretmek ,piyasaya sunmak , satmak ,sözleşme akdi için icapta bulunmak ,kullanmak, ithal etmek bu amaçla depolamak, elinde bulundurmak ,lisans haklarını genişletmek, meskur fiillere iştirak etmek yardım ve bunlar teşvik etmek, fiilleri kolaylaştırmak , tecavüzün bilinmesine rağmen o malların nereden sağlandığını bildirilmesinden kaçınmak ve gasp şeklinde tezahür edebilmektedir.
Somut olayda mahkememizce alınan 23/08/2019 tarihli bilirkişi raporu dikkate alındığında davalı tarafın … ve … nolu endüstriyel tasarıma konu ayakkabı ürünlerinin benzerini üretmek ve satışa arz etmek suretiyle tasarım hakkına tecavüz ettiği, aynı zamanda başkasına ait tasarımın birebir aynısının kullanılmasının haksız rekabet teşkil ettiğinden tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabetin tespitine karar verilmesi gerekmiştir.
Davacı yan SMK 151/2/a maddesi kapsamında tazminat talep etmiştir.
6769 sayılı SMK’nun 151.maddesine göre; “(1) Hak sahibinin uğradığı zarar, fiili kaybı ve yoksun kalınan kazancı kapsar. (2) Yoksun kalınan kazanç, zarar gören hak sahibinin seçimine bağlı olarak, aşağıdaki değerlendirme usullerinden biri ile hesaplanır:
a) Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, hak sahibinin elde edebileceği muhtemel gelir.
b) Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin elde ettiği net kazanç.
c) Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin bu hakkı bir lisans sözleşmesi ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması hâlinde ödemesi gereken lisans bedeli.
(3) Yoksun kalınan kazancın hesaplanmasında, özellikle sınai mülkiyet hakkının ekonomik önemi veya tecavüz sırasında sınai mülkiyet hakkına ilişkin lisansların sayısı, süresi ve çeşidi, ihlalin nitelik ve boyutu gibi etkenler göz önünde tutulur.
Yoksun kalınan kazancın hesaplanmasında özellikle tasarımın ekonomik önemi, tasarımdan doğan haklara tecavüz edildiği andan itibaren geçerlilik süresi ve tecavüz sırasında tasarıma ilişkin lisansların sayısı ve çeşidi gibi etkenler gözönünde tutulur.
Somut olayda davacı tazminat seçimini SMK 151/2-a kapsamında tecüvüz eden davalının tasarımı kullanmakla elde ettiği kazanca göre talep etmiştir. Türk Borçlar Kanunu 50 maddesi uyarınca uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hâkim, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler. Davacı tarafın ürününün niteliği, davalı tarafın piyasaya sürdüğü ürün miktarı ve hakkaniyet gereği bilirkişilerin raporunda belirlediği zarar miktarı olan 17.639,54 -TL oluşa uygun görülmüş ve davalının tasarımı kullanmakla elde ettiği karın bu miktardan aşağı olamayacağı kabul edilerek maddi tazminat olarak bu miktar kabul edilmiştir.
Manevi tazminat yönünden tasarım hakkına yapılan tecavüzün niteliği, tarafların dosyaya yansıyan sosyal ve ekonomik durumları, paranın alım gücü ve hakkaniyet kriterine göre 10.000 TL manevi tazminatın davalı taraftan tahsiline karar verilmesi gerekmiştir.
Toplanan deliller, TPMK kayıtları mahkememizce daha önceki raporlar arasındaki çelişkiyi giderir mahiyette alınan 23/08/2019 tarihli bilirkişi heyet raporu, dikkate alınıdığında davalı kullanımlarının davacıya ait …ve …nolu ayakkabı tasarım hakkına tecacüz ve haksız rekabet oluşturduğu, 6769 sayılı SMK 151/2-a kapsamında tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda toplam 17.639,54 – TL olarak tazminat talep edilebileceğinin tespit edildiği anlaşıldığından denetim ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu dikkate alınarak; davalının davacıya ait tescilli endüsriyel hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine,sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu bağlamda tecavüz teşkil eden ürünlerin piyasadan toplatılmasının internet sitesinden ilgili ürün içeriklerinin çıkarılmasına, tecavüze konu ürünlerin gümrüklerden toplatılmasına, endüstriyel hakkını ihlal nedeniyle hesaplanan 17.639,54 -TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, manevi tazminat isteminin kabulü ile 10.000-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilerek yukarda açıklanan gerekçe kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulması gerekmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın kabulü ile, davalı kullanımlarının davacıya ait … sayılı tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti ile bu tecavüz ve haksız rekabetin önlenmesine, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu bağlamda tecavüz teşkil eden ürünlerin piyasadan toplatılmasının internet sitesinden ilgili ürün içeriklerinin çıkarılmasına, tecavüze konu ürünlerin gümrüklerden toplatılmasına,
2-Maddi tazminat talebinin kabulü ile 17.639,54 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Manevi tazminat talebinin kabulü ile 10.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 1.888,05 TL karar harcından peşin yatırılan 241,90 TL’nin mahsubu ile kalan 1.646,15 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen tecavüz ve haksız rekabet talepleri yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen maddi tazminat miktarı yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen manevi tazminat miktarı yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
8–Davacı tarafından yapılan: 8.950,00 TL bilirkişi ücreti, 184,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 9.134,50 TL ve 277,80 TL harç (peşin+başvuru+tamamlama) olmak üzere toplam 9.412,30 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
10-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/11/2021

Katip …
¸

Hakim …
¸