Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/411 Esas
KARAR NO : 2023/84

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 08/12/2021
KARAR TARİHİ : 23/03/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı firmadan satın alınarak temin edilen taklit ürün örneği ile davacıya ait orijinal ürün örnekleri sunularak … 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin… D.İş sayılı delil tespit dosyası ile davalı firmanın iş yerlerinde ve ayrıca belirsiz alacak davası hükümlerine göre tazminat miktarı tam ve kesin olarak tespit edildiğinde artırmak üzere şimdilik 1.000 TL maddi tazminatın tespiti tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte maddi tazminat talep edildiğini, maddi tazminatın hesaplanmasına dair 6769 sayılı Kanunun 151/2.a maddesine göre hesaplama talep edildiğini, davacının tasarımlarına tecavüz ile haksız rekabet sonucu aldığı siparişler iptal edildiğinden büyük zararı oluştuğunu, bu noktada davalının kaç adet üretim yaptığının belirlenmesi gerektiğini, hazır giyim sektöründe seri üretim esas olduğunu, seri üretimde üretim için sipariş adedi ve beden dağılımı dikkate alınarak kumaş maliyetini en aza indirmek için kesim işlemi tek tek yapılmadığını, kumaş firesini azaltmak için tüm bedenlerin bir arada olduğu şekilde kesim işlemi yapıldığını ve bu sayede küçük ve büyük beden bir arada ve tüm bedenlerin tüm parçalarının minimum fire ile yerleştirilip kumaşın bu yerleşime uygun olarak katlar halindeki yerleşimine … denildiğini, … kalınlığını kumaşın kalınlığı ve bıçağın kesim yüksekliği belirlediğini, ancak ortalama 100 kat serim yapılabileceği ve bu kat sayısı ile asgari 1 veya 2 pastalda kesim ve üretim için sipariş adedi ve beden dağılımı dikkate alınarak kumaş maliyetini en aza indirmek için kesim işlemi tek tek yapılmadığını, … kalınlığının kumaşın kalınlığı ve bıçağın kesim yüksekliği belirlediğini, ancak ortalama 100 kat serim yapılabileceğini ve bu kat sayısı ile asgari 1 veya 2 pastalda kesim yapılmasının sektördeki herkes tarafından kabul edildiğini, … planına göre serim uzunluğu ve serim kat sayısı belirlendikten sonra elle veya serim makinesi ile serim yapıldığını, serim işlemi tamamlandıktan sonra kesim işi gerçekleştirildiğini, her pastalda serine kumaş 36-38-40-42-44 beden olmak üzere 5 ayrı bedende kesilmekte olduğunu, buna göre minimum bir hesaplamayla sadece bir renk kumaştan bir … kesim yapıldığı düşünüldüğünde 100 kat X 5 beden X 1 renk 500 adet ürün kesimi yapıldığını, birden fazla kumaş ile birden fazla … kesim yapıldığında ise ürün adedi 500 ün katları şeklinde arttığını, ortalama olarak bir tasarımdan 2500 – 3000 adet kesim üretim yapıldığını, ürün başına üretim maliyetinin ise satış fiyatı ile maliyet arasındaki fark tutarından belirlendiğini ve ürün başına kar ile 3000 üretim adedinin çarpılması halinde de mahrum kalınan kâr tutarının bulunacağını, 100 TL itibar tazminatının delil tespitinin yapıldığı tarihten itibaren işleyecek değişken oranlardaki ticari faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesini, davaya konu ürünler bakımından davacının cirosunun düşmesi, siparişlerinin iptal edilmesi gibi ticari sıkıntılar yüzünden manevi ıstıraba maruz kalındığını, bu nedenlerle taklit ürünlerin başta davalının iş yerlerinde, diğer mağazalarında üretim ve satışının durdurulmasına, görüldüğü yerde toplatılmasına ve satışının yapıldığı internet sitelerine erişimin engellenmesine yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davalıların tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini, belirsiz alacak davası hükümlerine göre alacak miktarı tam ve kesin olarak belirlendiğinde arttırmak üzere şimdilik 1.000 TL maddi tazminatı verilmesini, belirsiz alacak davası hükümlerine göre alacak miktarı tam ve kesin olarak belirlendiğinde talebimizi arttırmak üzere şimdilik 100 TL itibar tazminatı verilmesini, 20.000 TL manevi tazminatın da davacıya verilmesini, delil tespit masraflarının ve yargılama giderinin de dikkate alınmasını, davalı aleyhine verilecek mahkeme kararının masrafı davalılara ait olmak üzere kamuya duyurulması için ülke çapındaki tirajı yüksek olan gazetelerden birer tanesinde yayınlanmasını, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; husumet itirazları olduğunu, Tüzel kişiliğin eylemleri nedeniyle şirket ortaklarının hukuki/tazminat sorumluluğu olmadığından …’dan tazminat talep edilemeyeceğini, davacının ürünü ile davalının ürününün birbirlerinden farklı olduğu, davacıya ait … tescil numaralı ürünler ile müvekkil şirkette görülen ürünün özelliklerinin birbirlerinden farklı olduğunu, davalı şirkette görülen ürünün bir elbise olduğunu, davacının (…) nolu ürününün ise “…” olduğu, davalının ürünün üst kısmının orta bölümünde bele kadar dikdörtgen şerit olduğunu, davacının (…) nolu ürünü tek parça etek olduğunu, bu özellikleri ile her iki ürünün birbirlerinden farklı olduğunu, … 2.FSHHM …D.İş dosyasıyla alınan bilirkişi raporlarında bu farklılıkların ortaya konulduğunu, tedbir taleplerinin konusuz kaldığınu, dava dilekçesinde belirtilen internet sitelerinden söz konusu ürünlerin görsellerinin kaldırıldığını, … 2.FSHHM …D.İş dosyasıyla alınan ek bilirkişi raporuyla da bu durumun tespit edildiğini, bunun haricince davalı şirket söz konusu ürünlerin üretimini yapmadığı için toplatılacak, üretim ve satışı durdurulacak bir ürünün de ortada olmadığını, davalı şirketin hiçbir ürünün üretimini, imalatını yapmadığını, davalı şirketin tesettür giyim sektöründe öncü, tanınmış bir marka olup adına tescil edilmiş pek çok tasarım ürünü olduğunu, ayrıca birçok yerden mal temin ettiğini, bu bağlamda pek çok parekende ve toptan müşterisi olmakla birlikte pek çok kimse tarafından da internet üzerinden takip edildiğini, davalı şirkette başta kendi tasarımları olmak üzere tescilsiz ve anonim ürünler satılmakta olup imalat yapılmadığını, keza bilirkişi raporunda da dava konusu ürünün müvekkil tarafından üretiminin yapıldığına dair hiçbir tespit olmadığını, davalı Şirkete ait mağazada yapılan incelemede ele alınan elbise numune ürün olmakla seri üretime konu edilemeyeceğini, keza tespit edilen söz konusu üründe fiyat etiketi dahi olmadığını, davacının tazminat taleplerinin kabul edilmediğini, davacı maddi tazminat talebini 6769 sayılı kanunun 151/2-a maddesine göre hesaplanmasını talep etmişse de izah edildiği üzere ürünler birbirlerinden farklı olmakla birlikte bu ürünlerin müvekkil şirket tarafından üretildiğini ve satıldığının ispatlanmadığını, itibar tazminatı yönünden ise müvekkil bulunan ürün kötülenmiş, ucuz malzemeden ve özensizce dikildiği iddia edildiğini, ancak ürün kalitesi bakımından hiçbir inceleme yapılmadığı, bu nedenle davacının maddi, manevi ve itibar tazminat taleplerinin reddi gerektiğini talep etmiştir.
Dosyada taraflarca bildirilen tüm deliler toplanmış, özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememize sunulan 29/12/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle ; Davacı … tarafından 16.04.2019 tarihinde başvurusu yapılmış ve tescil edilmiş davaya konu olan … numaralı çoklu tasarım tescil dosyasına ait … nolu Bluz ve … nolu etek tasarımı ile … 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi … Değişik İş Bilirkişi Raporunda …’a ait iş yerinde tespit edilen elbise tasarımın bluz kısmını oluşturan bütün öğeler benzer biçim, oran, kesim ve yüzey özelliklerindedir. Bluz kısmı davalı ve davacı ürünleri arasında ayırt edicilikten ziyade tasarım bi ğü açısından benzerlik bulunduğu ve bilgilenmiş kullanıcı tercihinde BİREBİR AYNI TASARIM algısı oluşturacağı kanaatine varıldığı, Davacının … numaralı çoklu tasarım tesciline ait … nolu bluz ve … nolu etek tasarımı davalı tarafından birleştirilerek davalı tarafın elbise tasarımı haline getirilmiştir. Davacı tasarımlarının bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde bütünde elbise izlenimi yarattığı ve bu sebeple davalı tasarımı ile farklılık bulunmadığı, bu sebeple BİREBİR AYNI TASARIM algısı oluşturacağı kanaatine varıldığı, Tasarımsal olarak taraf tasarımlarının karşılaştırması sonucunda davacı tarafa ait… (…) ve (…) nolu numaralı tasarım tescilleri ile davalı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile birebir aynı tasarım olarak algılandıkları sonucuna varıldığından davacının tasarımından doğan haklarına tecavüz edildiği kanaatine varıldığı, böylelikle SMK m.150/1 uyarınca da, maddi tazminat koşullarının oluşup oluşmadığının takdirinin ise Mahkemenize ait olduğu, Davalı ürünlerinin kötü üretim veya uygun olmayan tarzda piyasaya sürme şeklinde olup olmadığını tespit edecek yeterli bilgi ve/veya belgeye dosya münderecatında ulaşılamadığından Takdiri Mahkemenize ait olmak üzere itibar tazminatına hükmedilecek yeterli kanıya ulaşılamadığı, Taraf tasarımlarının bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile birebir aynı tasarım olarak algılandıkları ve bu durumun da taraf tasarımları arasında karıştırılmanın (iltibas) varlığını ortaya koyduğundan haksız rekabet koşullarının oluştuğu, Sayın Mahkemenizin tasarım hakkına tecavüz kararı vermesi halinde, maddi tazminat tutarının asgari 114.989,58-TL, azami 137.987,50-TL – olarak hesaplanabileceği, Manevi Tazminat ile ilgili takdirin Sayın Mahkemenize ait olacağı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
KANAAT VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık, davalı kullanımlarının davacı adına TPMK nezdinde … ve …numaralı tasarımlarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturup oluşturmadığının tespiti ile tespit edilmesi halinde bunun durdurulması, önlenmesi maddi, manevi ve itibar tazminatı ile hükmün ilanı istemine ilişkindir.
TPMK kayıtlarının incelenmesinde, davacının davaya konu ettiği, …numaralı tescilli tasarımların bluz ve etek tasarımları olduğu, tasarımların başvuru ve tescil tarihinin 16/04/2019 olduğu anlaşılmıştır.
…2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı delil tespit dosyasında davalı firmanın iş yerlerinde ve … adlı internet satış sitesinde ve …, …, …, … ve …, …, …, …, …, …, … adlı instagram satış sayfaları üzerinde yapılan tespit ve değerlendirmeler sonucunda, içerik sağlayıcısının “… Şirketi firmasının olduğu, Mesafeli Satış Sözleşmesi sayfasında açıkça belirtildiği, adresin “… olarak, iletişimin “…’ olarak belirtildiği ve web sitesi içerisinde tespite konu belirtilen ürünlerin güncel olarak yayında olduğu, tespite konu …”, “…”, “… “,”…”, …”, “…, …”, “… Instagram sosyal medya hesaplarına ait genel profil sayfası ve paylaşımların incelenmesinde “…” sayfasıyla ilişkili olduğu, bu sebeple ilgili sosyal medya sayfaların sahibi ile internet sitesinin sahibinin aynı kişi/kişiler olduğunun anlaşıldığı ve paylaşımlar kontrol edildiğinde bahse konu sosyal medya içeriklerinde tespite konu belirtilen ürünlerin güncel olarak yayında olduğu, tespite konu …”, “…”, “…” Instagram sosyal medya hesaplarına ait genel profil sayfası ve paylaşımlar kontrol edildiğinde bahse konu sosyal medya İçeriklerinde tespite konu belirtilen ürünlerin güncel olarak yayında olduğu, tespit isteyen tarafa ait …numaralı tasarım ile aleyhine tespit istenene ait iş yerinde tespit edilen ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, tespit isteyen tarafa ait… numaralı tasarımın benzerlerinin aleyhine tespit istenene ait Instagram adreslerinde yer aldığı tespit edilmiştir.
Mahkememizce davalı yanın savunmaları ve D.İş dosyası kapsamındaki itirazlarının değerlendirilmesi bakımından, dosyanın bir tasarım uzmanı hukukçu, bir moda sektör bilirkişisi ve bir bilişim uzmanından oluşan bilirkişi heyetine tevdiine, tarafları arasındaki uyuşmazlık konusunun tespiti yönünden özellikle tarafların iddia ve savunmaları, sunulan deliller, değişik iş dosyası ve mezkur dosyadan alınan rapora davalı ve davacı yanın itirazlarının da değerlendirilmesi suretiyle tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet koşullarının oluşup oluşmadığının, oluşması halinde davacının SMK 151/2-a maddesi uyarınca ne kadar tazminat talep edebileceğine ilişkin bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş, bilirkişi raporunda davacının …numaralı çoklu tasarım dosyasına ait … nolu bluz ve … nolu etek tasarımının davalı tarafından birleştirilerek kullanıldığı, tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde sadece bluz kısmında farklılık bulunmadığı, bu sebeple birebir aynı tasarım algısı oluşturacağı sonucuna varıldığı görülmüştür.
SMK çerçevesinde tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller m.81’de sayılmıştır. SMK m.81/1-a’ya göre, “tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak” filleri tecavüz halleri olarak izinsiz olarak tasarımın ticari amaçla kullanılması kapsamında değerlendirilmektedir.
Tecavüzün varlığı, üç basamaklı yapılacak bir inceleme sonucunda tespit edilebilir. Birinci basamakta, tasarıma tecavüz teşkil eden fiiller tespit edilmeli, ikinci basamakta tecavüz iddia edilen ürünle tescilli tasarım mukayese edilmeli ve nihayet üçüncü basamakta tescilli tasarımın koruma kapsamı incelenecek ve tasarım koruması dışında kalan hallerden birisinin somut olayda mevcut olup olmadığı incelenmelidir!. Birinci basamakta, tecavüz teşkil eden fiilin varlığı SMK m. 81 kapsamında belirlenmesi gerekmektedir. Ardından ikinci basamakta, tasarımın koruma alanının tespiti ile tasarımların kıyas edilmesi gerekir. Bunun için öncelikle söz konusu her iki tasarımın mukayese edilmesi, kıyaslanan tasarımların aynı ya da ayırt edilemeyecek kadar benzer yanlarının bulunması gerekir. Bilgilenmiş kullanıcı nazarıyla her iki tasarımın genel görünümü arasındaki genel bir farklılık olup olmadığı benzerliğin tespiti için yeterli görülerek tasarıma tecavüzden söz edilebilecektir.
Somut olaya dönüldüğünde, davacı tarafından 16.04.2019 tarihinde başvurusu yapılmış ve tescil edilmiş davaya konu olan … numaralı çoklu tasarım tescil dosyasına ait … nolu Bluz … nolu etek tasarımı ile … 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi …Değişik İş Bilirkişi Raporunda …’a ait iş yerinde tespit edilen tasarımın karşılaştırılmasında, dava konusu benzerlik ve ayırt edici nitelik yönünden değerlendirilen davacıya ait olan tasarım tescillerinin biri bluz (… nolu) biri etek (… nolu) davalıya ait olan tasarımın ise elbise niteliğinde olduğu, davalıya ve davacıya ait olan tasarımların bluz kısmı değerlendirildiğinde; her iki üründe de, beden dar kesim örme astar üzerine dökümlü şifon kumaş ile, ön ortadan dikişli ve patlı çalışıldığı pat kenarlarına kendi kumaşından biye çekildiği, ön ortasında geçişli bir düğüm olduğu, kol kısmının manşetli geniş balon kol çalışılmış olduğu, yakanın kapalı hakim yaka, arka orta ve sol yan kısımlarının gizli fermuar ile çalışılmış olduğu ve arka beden bel kısmının lastikli çalışılmış olduğu tespit edilmiştir. Davalı ve davacıya ait olan etek tasarımları da; benzer biçim, oran, kesim ve yüzey özelliklerinde olduğu, tasarımlara bütün olarak bakıldığında davalı tasarımlarının bütününde farklılıklar olmadığı, her ikisi de bütünde elbise görünümünde olduğu, tasarımcının seçenek özgürlüğü kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda davacı tarafından 16.04.2019 tarihinde başvurusu yapılmış ve tescil edilmiş davaya konu olan … numaralı çoklu tasarım tescil dosyasına ait … nolu Bluz ve … nolu etek tasarımı ile … 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi …Değişik İş Bilirkişi Raporunda …’a ait iş yerinde tespit edilen elbise tasarımın bluz kısmını oluşturan bütün öğeler benzer biçim, oran, kesim ve yüzey özelliklerinde olduğu, Bluz kısmı davalı ve davacı ürünleri arasında ayırt edicilikten ziyade tasarım bütünlüğü açısından benzerlik bulunduğu ve bilgilenmiş kullanıcı tercihinde birebir aynı tasarım algısı oluşturacağı, davacının … numaralı çoklu tasarım dosyasına ait … nolu bluz ve … nolu etek tasarımı davalı tarafından birleştirilerek davalı tarafın elbise tasarımı haline getirildiği, tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde sadece bluz kısmında farklılık bulunmadığı, bu sebeple birebir aynı tasarım algısı oluşturacağı kanaatine varılmıştır.
Haksız Rekabet Yönünden Yapılan İnceleme
Bilindiği üzere haksız rekabet, TTK m.54 vd. maddelerinde düzenlenmiş olup, dürüstlük kuralına aykırı olarak ekonomik düzeni bozan, ekonomik düzenin aktörleri aleyhine sonuçlar doğuran hareket ve fiillerin tümünü ifade eder. Diğer bir deyişle haksız rekabet, rakipleri ezmek ve onları iktisadi faaliyet alanından uzaklaştırmak amacıyla ve hüsnüniyet kurallarına aykırı suretlerle başvurulan, kanuna, nizama, adaba ve teamüle göre teviz edilemeyecek hareketlerin kaffesidir. Bu bağlamda başkasının serbestçe ifaya hakkı olduğu rekabet hareketini men’e veya onu rekabet sahasından çıkarmaya ve kendi edalarını daha avantajlı göstermeye yarayan yasal olmayan vasıtaları kullanan kişi haksız rekabet fiilini işlemiş olur. Haksız rekabet hukuku da haksız fiilin bir türü olarak, haksız rekabet faili ile mağduru arasında dürüstlük kuralına uyma şeklinde hukuk düzeni tarafından tahmil edilen vazifeye muhalefet sebebiyle doğan bir zararı veya zarar tehlikesini bertaraf etmeyi amaçlayan hukuki bir kurumdur. Haksız rekabette korunan hak herkese karşı ileri sürülebilen mutlak bir hak olup bu hakkın mutlaka ticari bir işletme ile ilgili olmasına gerek yoktur”.
TTK 55/1-a-4 bendine göre “Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak” haksız rekabet sayılır. Karıştırılmaliltibas), ticari alandaki faaliyetlerde, şeyler arasında bir benzerliği veya karışımı ifade etmekte olup, satın alınan iki mal arasında veya kullanılan iki unvan arasında veya iş mahsullerinde birbirinden ayrılmayacak derecede benzerliğe istinat ettirilmesidir. İltibas doğrudan iltibas ve dolaylı iltibas olarak ikiye ayrılabilir. Buna göre, karışıklığı yaratan aynı veya benzeri bir işaret, bu işaretin hitap ettiği çevrede, söz konusu işaretlerin kullanıldığı mal veya hizmetin, iltibasa maruz bırakılan mal ve hizmetle özdeşleştirilmesine yol açıyorsa doğrudan iltibas söz konusu iken, karışıklığı yaratan aynı veya benzeri bir işaret, bu işaretin hitap ettiği çevrede, işaretler arasındaki farklılığı anlasalar bile benzerliğe dayalı olarak mal veya hizmetler arasında yanlış bağlantılar kurmasına yol açıyorsa dolaylı iltibas söz konusu olur. Karıştırılmanın (iltibasın) varlığının kabul edilebilmesi için, davacının tanıtma işaretini davalıdan önce “haklı olarak kullanmış” olması zorunludur. Karıştırılmanınliltibasın) varlığı için, tanıtma işaretlerinin aynı tür emtialar için kullanılmasına, taraflar arasında bir rekabet ilişkisinin olmasına gerek yoktur. İltibasın arzu edilmiş olması veya meydana gelmiş olunmasının önemi yoktur, önemli olan objektif bakımdan tehlikenin mevcut olmasıdır.
Somut olaya dönüldüğünde, taraf tasarımlarının bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile birebir aynı tasarım olarak algılandıkları ve bu durum da taraf tasarımları arasında karıştırılmanın (iltibas) varlığını ortaya koyduğundan haksız rekabet koşullarının oluştuğu kanaatine varılmıştır.
Tazminat Talepleri Bakımından Yapılan İnceleme
SMK’nın 151. Maddesi yoksun kalınan kazançtan bahsetmekte olup aşağıdaki gibidir:
(1) Hak sahibinin uğradığı zarar, fiili kaybı ve yoksun kalınan kazancı kapsar.
(2) Yoksun kalınan kazanç, zarar gören hak sahibinin seçimine bağlı olarak, aşağıdaki değerlendirme usullerinden biri ile hesaplanır:
a) Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, hak sahibinin elde edebileceği muhtemel gelir.
b) Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin elde ettiği net kazanç.
c) Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin bu hakkı bir lisans sözleşmesi ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması hâlinde ödemesi gereken lisans bedeli.
(8) Yoksun kalınan kazancın hesaplanmasında, özellikle sınai mülkiyet hakkının ekonomik önemi veya tecavüz sırasında sınai mülkiyet hakkına ilişkin lisansların sayısı, süresi ve çeşidi, ihlalin nitelik ve boyutu gibi etkenler göz önünde tutulur.
Davacı tarafça SMK 151/2-a maddesi kapsamında hesaplama yapılması istenmiştir. Buna göre, Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin elde ettiği net kazanç hesaplamasının yapılması gerekecektir.
Satışlara ilişkin Kâr Marjı, brüt kâr ve net satışlar tutarları ile hesaplanabilmektedir. (Kâr Marjı * (Brüt Satış Kârı / Net Satışlar)*100), Davalı Şirketin 2021 yılına ait Brüt Satış Kâr Marjının hesaplanmasında kar marjının %19,95 olduğu tespit edilmiştir. Diğer taraftan, dosya münderecatında yer alan ve … 2. Fikri Sınai Hukuk Mahkemesine sunulan …D.İş Bilirkişi Heyet Raporunda yer alan görsellerde davalının satış dava konusu ürüne ait satış fiyatını 249-TL (230,56 Matrah + 18,44 KDV) olarak satışa sunduğu görülmüştür.
Her ne kadar bilirkişi raporunun sektörel değerlendirme kısmında bir tasarımdan 2500- 3000 adet kesim yapılabileceği belirtilmiş, davacı tarafça da bu doğrultuda talep arttırımında bulunulmuş ise de, davalıların dosya kapsamında üretim ve imalat yaptıklarına ilişkin herhangi bir delil bulunmadığı, dolayısı ile emsal dosyalarda da yapılan değerlendirmeler uyarınca SMK md. 151/2-a kapsamında 500 adet ürün üzerinden hesaplama yapılmasının hakkaniyete uygun olacağı, fazlaya ilişkin miktarın sebepsiz zenginleşmeye neden olacağı gözetilerek davacının yoksun kaldığı kazanç miktarının 22.997,91TL olabileceğine dair yapılan hesaplama, mahkememizce olayın oluş şekline uygun görülmüş, fazlaya ilişkin kısım reddedilmiştir.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 149. Maddesinin 1-ç bendinde ” Tecavüzün kaldırılması ile maddi ve manevi zararın tazmini” belirtildiği üzere, tasarımdan doğan hakları tecavüze uğrayan tasarım hakkı sahibinin mahkemeden manevi zarar talep edebileceği hüküm altına alındığı, bu madde ve somut olay ele alındığında davacı tasarım hakkı sahibinin tasarımdan doğan haklarına tecavüz edildiği, manevi tazminatın yasal şartlarının oluştuğu anlaşılmakla, eylemin ağırlığı tecavüze konu tasarım sayısı, paranın alım gücü, hak ve nesafet gözetilerek takdiren 20.000,00 TL manevi tazminatın yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafa ait tescilli tasarımların, davalı ürünleri karıştırılmaya sebebiyet verecek derecede benzer olması, tarafların aynı sektörde faaliyet göstermeleri, davalıların bunu bilmemelerinin mümkün olmaması kanaati ile 100,00 TL itibar tazminatın 08/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek değişken oranlardaki ticari faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Tüm bu açıklamalar muvacehesinde toplanan deliller, … 2. Fikri Sınai Hukuk Mahkemesine sunulan …D.İş dosyası, usul ve yasaya uygun hükme esas alınan bilirkişi raporları bir arad değerlendirildiğinde davanın kısmen kabulü cihetine gidilerek, davalı kullanımlarının davacıya ait …numaralı çoklu tasarım tesciline ait … numaralı blüz ve … numaralı etek tasarımlarından kaynaklanan tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti ile bu tecavüzün durdurulmasına ve önlenmesine, 22.997,91 TL maddi tazminatın 08/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek değişik oranlardaki ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, 20.000,00 TL manevi tazminatın 08/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek değişik oranlardaki ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 100,00 TL itibar azminatın 08/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek değişik oranlardaki ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davalıların eyleminin aynı zamanda haksız fiil teşkil ettiği gözetilerek hüküm özetinin kararın kesinleşmesi halinde Türkiye de yayın yapan tirajı en yüksek üç gazeten birinde masrafı davalıya ait olmak üzere bir defaya mahsus ilanına dair karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
Davanın KISMEN KABULÜ İLE;
1-Davalı kullanımlarının davacıya ait… numaralı çoklu tasarım tesciline ait … numaralı blüz ve … numaralı etek tasarımlarından kaynaklanan tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti ile bu tecavüzün durdurulmasına ve önlenmesine,
2-22.997,91 TL maddi tazminatın 08/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek değişik oranlardaki ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-20.000,00 TL manevi tazminatın 08/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek değişik oranlardaki ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-100,00 TL itibar azminatın 08/09/2021 tarihinden itibaren işleyecek değişik oranlardaki ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Hüküm özetinin kararın kesinleşmesi halinde Türkiye de yayın yapan tirajı en yüksek üç gazeten birinde masrafı davalıya ait olmak üzere bir defaya mahsus ilanına,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 2.944,01 TL karar harcından peşin yatırılan (ıslah harcı+peşin harcı) 2.700,34 TL’nin mahsubu ile kalan 243,67 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tespit talebinin kabulü nedeni ile davacı lehine hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca maddi tazminat talebinin kısmen kabulü nedeni ile davacı lehine hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca manevi tazminat talebinin kabulü nedeni ile davacı lehine hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
10-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca itibar tazminat talebinin kısmen kabulü nedeni ile davacı lehine hesaplanan 100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
11-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca maddi tazminata ilişkin talebin kısmen reddi nedeni ile davalı vekili yararına hesap olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
12-Davacı tarafından yapılan: 3.750,00 TL bilirkişi ücreti, 129,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 3.879,50 TL ve 2.759,64 TL harç (peşin+başvuru+ıslah) olmak üzere toplam 6.639,14 TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre hesaplanan 180,99 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
13-Davalı tarafından yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
14-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.23/03/2023

Katip
¸

Hakim
¸