Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/337 Esas
KARAR NO : 2023/133

DAVA : İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2016
KARAR TARİHİ : 23/05/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacıların iddiasına göre davacılar ve davalı arasında imzalanan sözleşme ile davacılar davalı firmaya “…” adlı filme ilişkin eser sahipliğinden doğan mali hakları 27.05.2016 tarihli sözleşme devrettiğini, sözleşmeye göre bu devir karşılığından 25.000 – TL davalı firmanın 11.07.2016 tarihine kadar ödeme gerçekleştirmesi gerekirken davalı bu ödemeyi gerçekleştirmediğini, sadece 20.07.2016 tarihinde 6.000 – TL’lik bir ödemede bulunmakla yetindiğini, bunun üzerine … 30. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasından icra takibine geçilmiş ancak takibe davalı firma haksız şekilde itirazdan bulunduğundan iş bu itirazın iptali davasını %20 icra inkar tazminatı ile 19.650-TL olarak davacılar açmak zorunda kaldığını, davalı borçlunun … 30. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ve takibin devamına karar verilmesini, davalı borçlunun haksız ve kötüniyetli itirazı nedeni ile alacağın %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı firma, davacılarla … adlı filmin senaryosu için anlaştıklarını, ancak ilgili sözleşmenin 5.01. maddesinde yazılı olan senaryo yazımındaki yükümlülüklere davacıların aykırı davrandıklarını, senaristlerin kurguladıkları senaryonun filmin bütçesinin üzerinde kalması nedeniyle senaryoyu revize etmelerinin istenmesine karşın davacıların ilgili revizyonu yapmadıklarını, alacağın likit olmadığından ve faiz talebinin haksız olduğundan, davacıların kötü niyetli olup kendilerinin esasında kötü niyet tazminatı ödemeleri gerektiğinden bahisle davaya itiraz ettiklerini, yukarıda açıklanan nedenlerle haksız ve dayanaksız davanın tümüyle reddini, müvekkil davalı lehine kötüniyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyada taraflarca bildirilen tüm deliler toplanmış, özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememize sunulan 21/12/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle ; a) davalı …Şti. (Yeni ünvanı : …Şirketi) davacılar … ve …’ya mali hakların devrinden dolayı kalan borcu 19.000-TL’dir. İcra takip tarihi itibariyle faiz tutarı da yukarıda hesaplandığı üzere 710,60-TL dir. b) Davalı firma sözleşmedeki 3 aylık revizyon süresinden yani 27.08.2016 tarihinden önce sözleşmenin 7.01 sayılı maddesinde 11.07.2016 tarihine kadar 25.000-TL ücret ödemesini taahhüt ettiğinden kendisinin davacıların edimlerini yerine getirmediğini ileri sürmesi için önce kendi edimini tamamen yerine getirmesi gerekir. Aksi halde yüklenicinin istenebilir alacağının ödenmemesi iş sahibini borçlu direnimine düşürür. Bu durumda, yüklenici borç ödeninceye kadar, doğal olarak tamamlanan eseri alacaklıya teslimden kaçınabilir ve hapis hakkını kullanabilir. İlaveten sözleşmenin 13.01.maddesine göre “Senaryo yazarlarının sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini zamanında ve gereği gibi yerine getirmemeleri halinde yapımcı öncelikle senaryo yazarlarının sözleşme edimlerini yerine getirmeye noter aracılığıyla göndereceği söz konusu edimleri 7 gün içinde ihtarname ile yazılı olarak davet edecek ve senaryo yazarları yerine getirecektir” ortada bu yönde bir ihtarname de yoktur. 2-Yukarıda 10.000-TL cezai şarta hak kazandığı düşünülürse; Davalı …Şti. (Yeni Ünvanı: … Şirketi) davacılar … ve …’ya mali hakların devrinden dolayı kalan borcu cezai şartın düşülmesi ile 9.000-TL’dir. İcra takip tarihi itibariyle faiz tutarı da yukarıda hesaplandığı üzere 336,58-TL olacağı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
KANAAT VE GEREKÇE
Dava taraflar arasında imzalanan 27.05.2016 tarihli sözleşme çerçevesinde davacılann bakiye senaryo telif alacağının tahsili amaçlı yapılan takibe itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki 27/05/2016 tarihli sözleşmenin “Sözleşmenin Konusu” başlıklı 3. Maddesinde; “Öncelikle yapımcının, belirleyeceği televizyon filmi olarak yayınlanmak üzere, aynca; video kaset, ses kaseti ve kompakt disk ve (aynı amaçlarla kullanılmak üzere, sözleşme tarihindeki teknik olanaklar ile üretilebilen ya da, sözleşme tarihindeki teknik olanaklarla üretilmekle birlikte; sözleşme tarihinden sonra gelişecek teknik olanaklarla üretebilecek) benzerleri her türlü ses ve görüntü ya da yalnızca ses taşıyıcılara kayıt edilerek aynca, SMS, IVR ve benzeri şekillerde çoğaltılması ve yayınlanması, yapımcı tarafından belirlenecek televizyon kanallarında yayınlanması, ticari ürünlerde kullanımı amacı ile hazırlayacağı eserin; senaryo ve diyaloglarının senaryo yazarları tarafından hazırlanması ve senaryo yazarlarının esere ilişkin olarak yapılacak ilk tespitler kapsamında, FSEK ‘in 8/3’üncû maddesi uyarınca, aynca eserin senaryo yazarları tarafından üretilen senaryo ve diyalogları ile eserin öyküsü üzerinde FSEK 8/1 maddesi uyarınca eser sahibi sıfatı ile mali haklarını yapımcıya devretmeleri ile ilgili olarak tarafların karşılıklı hak ve yükümlülüklerinin tespiti ve sözleşmenin tatbik ve tefsirinden doğabilecek uyuşmazlıkların çözüm yollarını göstermekten ibaret olduğu” düzenlenmiştir.
Sözleşmenin “Senaryo Yazarlarının Yükümlülükleri” başlıklı 5.1. maddesine göre; “Senaryo yazarları , eserin senaryolarını ve diyaloglarını, yapımcının talepleri doğrultusunda, tüm bilgi, birikim ve profesyonel tecrübeleri ile hazırlayarak yapımcıya sinema filmi olarak düşünülerek hazırlanan ancak işbu Sözleşme ile TV Filmi olarak çekilmesine karar verilmesinden dolayı senaryonun da TV filmine uygun hale getirilmesi, geliştirilmesi, revize edilmesi koşulu ile senaryoyu teslim etmişlerdir. Bu bağlamda senaryo yazarları mevcuttaki senaryo üzerinde çalışma yaparak senaryonun revizyonunu tamamlamayı peşinen kabul ve taahhüt ederler. Bu çalışmalar sözleşmenin imzalanmasından itibaren en fazla üç ay sürecektir.”
Hakların devrine ilişkin sözleşmenin 6.01 maddesine göre; “ senaryo yazarlarının senaryolarını ve diyaloglarını yazdığı ve TV filmine uygun şekilde revize edecekleri senaryonun sözleşme konusu esere ilişkin olarak yapılacak ilk tespitler kapsamında, FSEK’in 8/3’üncü maddesi uyarınca, ayrıca eserin senaryo yazarları tarafından üretilen senaryo ve diyaloglar ile eserin öyküsü üzerinde FSEK’in 8/1 ‘inci maddesi uyarınca “eser sahibi” sıfatı ile kendilerine ait olan mali hakları ve bu hakları kullanma yetkisini, FSEK’in 52’inci ve 80’inci maddesi uyarınca ,sözleşmenin bu maddesi ve alt bölümlerinde yer aldığı üzere, münhasıran ve tam ruhsat biçiminde yapımcıya devir etmiş ve devretmeyi taahhüt etmişlerdir. Bu bağlamda esere ilişkin tespitler ve eserin senaryo yazarları tarafından üretilen senaryo ve diyalogları ile eserin öyküsü üzerindeki mali hakları süre, sayı ve coğrafi alan yönlerinden kısıtlamasız olarak FSEK madde 80 kapsamında yapımcıya devir edilmiş ve devri taahhüt edilmiştir.
Ödemelere ilişkin 7.1. ve 7.2. maddesine göre; ” Yapımcı, senaryo yazarlarının işbu sözleşme konusu yükümlülükleri ile esere ilişkin olarak yapılacak ilk tespitler üzerinde FSEK’in 8/3’üncü maddesi uyarınca, ayrıca eserin senaryo yazarları tarafından hazırlanan senaryo ve diyalogları ile eserin öyküsü üzerinde FSEK’in 8/1’inci maddesi uyarınca “eser sahibi” sıfatı ile sahip oldukları mali hakları ve bu hakları kullanma yetkilerini yapımcıya devretmeleri karşılığında senaryo yazarlarına , 25.000 TL ödeme yapacaktır. Sözleşme bedeli en geç 11/07/2016 tarihinde senaryo yazarlarının her birine 12.500 TL olmak üzere banka hesaplarına ödenecektir. Eserin çekimlerinin başlamasına kadar süreçte yapımcının senaryo ve diyaloglarında değişiklik talep etmesi halinde senaryo yazarları işbu maddede belirlenen bedeller haricinde bir bedel talep etmeksizin değişikliği yerine getireceklerdir.” hükümleri düzenlenmiştir.
… 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 07.06.20218 tarihli … E. – …K. sayılı kararıyla; “…Taraflar arasındaki sözleşmede davacıların senaryo telif bedelinin 25.000 TL olarak, 11/07/2016 tarihinde ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalı tarafın davaya cevabında kendilerine senaryonun teslim edilmediği yönünde bir itirazda bulunmadığı, teslim edilen senaryoda değişiklik taleplerinin davacılarca yerine getirilmemesi nedeniyle bakiye senaryo bedelini ödemediklerini ileri sürdüğü, sözleşmeye göre davacıların davalıdan gelecek senaryo değişikliklerini yerine getirecekleri belirtilmiş olmasına rağmen dava dosyasında davalı tarafından davacılara senaryoda değişiklik yapılmasına ilişkin bir talepte bulunulduğuna ilişkin delil bulunmadığından davacıların taraflar arasındaki sözleşmede kararlaştırılan 25.000 TL ödemeden bakiye kalan 19.000 TL alacağın talep edilebileceğinin anlaşıldığı ” gerekçesiyle; ” Davacı … ve … tarafından davalı şirket aleyhine açılan davanın kabulü ile … 30.İcra Müdürlüğünün …esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin 19.000,00 TL asıl alacak ve 650,00 TL işlemiş faiz toplamı 19.650,00 TL üzerinden devamına asıl alacağı takip tarihinden itibaren ödeninceye kadar değişen oranlarda avans faizi yürütülmesine, alacağın %20’sine tekabül eden 3.800,00 Tl icra inkar tazminatının davalıdan davacıya verilmesine” karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Hukuk Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 18/06/2021 Tarih, 2018/3277 Esas, 2021/1282 Karar sayılı kaldırma kararında, ” ….davacıların sözleşme gereğince üstlendikleri edimlerden yerine getirdikleri tespit edilen sinema filmi senaryosunun teslimi ve mali haklarının devrine ilişkin kısmının bedelinin hesaplanarak, davalı tarafın yerine getirilen edim yönünden yapması gereken ödemeyi yerine getirip getirmediğini tespiti ile , edimleri ve davalının yapmış olduğu ödemeyi gözeterek, ödenmesi gereken kısmı tespit ederek karar vermesi gerekirken, sözleşme hükümlerinin yorumunda hataya düşerek yazılı olduğu şekilde karar vermesi yerinde görülmediğinden, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne..” şeklinde gerekçe ile mahkememizin vermiş olduğu karar kaldırılmıştır.
Usul ve yasaya uygun BAM kararı uyarınca mahkememizce, dosyanın yeni bir FSEK uzmanı akademisyen ile daha önce rapor alınan bilirkişi heyetinde yer alan senarist bilirkişisi… ile Mali bilirkişi …’a tevdii ile BAM 16.Hukuk Dairesinin kaldırma ilamında belirtilen davacıların sözleşme gereğince üstlendikleri edimlerden yerine getirdikleri tespit edilen sinema filmi senaryosunun teslimi ve mali haklarının devrine ilişkin kısmının bedelinin hesaplanarak davalı tarafın yerine getirilen edim yönünden yapması gereken ödeneği yerine getirip getirmediğinin tespiti ile edinimleri ve davalının yapmış olduğu ödemeyi gözeterek ödenmesi gereken kısmının tespitinin istenilmesine dair ara karar oluşturulmuş, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya sunulan 21/12/2021 tarihli raporda, davalı firmanın sözleşmedeki 3 aylık revizyon süresinden yani 27/08/2016 tarihinden önce sözleşmenin 7.01 sayılı maddesinde, 11/07/2016 tarihine kadar 25.000 TL ücret ödemesini taahhüt ettiğinden kendisinin davacıların edimlerini yerine getirmediğini ileri sürmesi için önce kendi edimini tamamen yerine getirmesi gerekeceği, aksi halde yüklenicinin istenebilir alacağının ödenmemesi iş sahibini borçlu direnimine düşürebileceği, bu durumda, yüklenici borç ödeninceye kadar, doğal olarak tamamlanan eseri alacaklıya teslimden kaçınabileceği ve hapis hakkını kullanabileceği, ilaveten sözleşmenin 13.01.maddesine göre “Senaryo yazarlarının sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini zamanında ve gereği gibi yerine getirmemeleri halinde yapımcı öncelikle senaryo yazarlarının sözleşme edimlerini yerine getirmeye noter aracılığıyla göndereceği ihtarname ile yazılı olarak davet edecek ve senaryo yazarları söz konusu edimleri 7 gün içinde yerine getirecektir” şeklindeki düzenleme dikkate alındığında bu yönde bir ihtarnamenin de bulunmadığı gerekçesi ile, davalı … Şti. (Yeni ünvanı : … Limited Şirketi) davacılar … ve …’ya mali hakların devrinden dolayı kalan borcu 19.000-TL olacağı, icra takip tarihi itibari ile faiz tutarının da 710,60-TL olduğu tespit edilmiştir.
Bilirkişilerce yapılan tespit ve değerlendirmeye göre tarafların sözleşme imzalanırken iradesinin öncelikle senaryonun yapımcıya devri, buna karşın yapımcının senaryo yazarlarına mali hak devri için ödeme yapması sonrasında ise, revizyonun bitirilmesi yönünde bir iradeyi sözleşme imzalanırken ortaya koyması şeklindedir. Dolayısı ile iş bu sözleşmenin 27.05.2016 tarihinde imzalandığı dikkate alındığında davacılara 5.01.madde gereği 3 aylık süre sonuna 27.08.2016 tarihine kadar bu senaryo üzerinde davalı yapımcı firmanın istediği değişiklikleri yapma zorunluğunun getirildiği, ancak bu tarihten önce 11.07.2016 tarihine kadar kesin vade olarak yani 7.01. Madde uyarınca yapımcının senaryo yazarlarına revizyon süresinin sonunu 27.08.2016 tarihini beklemeksizin 25.000 TL ödeme yapmasını öngörmektedir. kısacası bu ödeme için senaryonun revizyonunun tamamlanması gibi bir şart sözleşmede öngörülmediğinden davacının alacak talebinde kısmen haklı olduğu sonucuna varılmaktadır.
Eğer taraflardan biri mali hak devri dışında diğer konularda edimi yerine getirmezse sonrasında diğer taraf oluşan zararını talep edebilecek ve cezai şartta isteyebilecektir. Sözleşmenin cezai şart başlıklı 13 maddesindeki 13.01.maddesi “Senaryo yazarlarının sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini zamanında ve gereği gibi yerine getirmemeleri halinde yapımcı öncelikle senaryo yazarlarının sözleşme edimlerini yerine getirmeye noter aracılığıyla göndereceği ihtarname ile yazılı olarak davet edecek ve senaryo yazarları söz konusu edimleri 7 gün içinde yerine getirecektir. Aksi takdirde senaryo yazarları, yapımcıya 10.000 TL(On bin Türk Lirası) cezai şartı ödemek zorundadır” şeklinde düzenlenmiştir.
Her ne kadar bilirkişi raporunda davalı tarafından gönderilen bir ihtarname bulunmadığından davalı yanın cezai şart talep edemeyeceği görüşü benimsenmiş ise de, davalı hakkında başlatılan icra takibi ve işbu davaya cevap ve itirazın davalı tarafın ileri sürdüğü iddiaların ihtarı olarak değerlendirilmesi gerektiği bu nedenle 10.000-TL cezai şartı edimin eksik yerine getirilmesi neticesinde talep edebileceği ve sözleşmede belirlenen bedelden mahsup edilebileceği kanaatine varılmıştır.
Tüm bu açıklanan nedenlerle usul ve yasaya uygun İstanbul Bölge Adliye Hukuk Mahkemesi16.Hukuk Dairesinin 18/06/2021 Tarih, 2018/3277 Esas, 2021/1282 Karar sayılı kararı uyarınca alınan bilirkişi raporu ve sözleşme hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, davanın kısmen kabulü cihetine gidilerek, … 30. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile, takibin 9.000,00 TL asıl alacak 336,58 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 9.336,58 TL üzerinden devamına, asıl alacağı takip tarihinden itibaren ödemeye kadar değişen oranlarda avans faizi yürütülmesine, alacak yargılamayı gerektirdiğinden ve likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine dair karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE, … 30. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile, takibin 9.000,00 TL asıl alacak 336,58 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 9.336,58 TL üzerinden devamına, asıl alacağı takip tarihinden itibaren ödemeye kadar değişen oranlarda avans faizi yürütülmesine,
2-Alacak yargılamayı gerektirdiğinden ve likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 637,78 TL karar harcından peşin yatırılan 335,58 TL’nin mahsubu ile kalan 302,20 TL bakiye karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı vekili yararına hesap olunan 1.493,85 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca itirazın iptali talebinin reddi nedeni ile davalı lehine hesaplanan 1.600,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan: 1.900,00 TL bilirkişi ücreti, 90,35 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.990,35 TL ve 364,78,09 TL harç (peşin+başvuru) olmak üzere toplam 2.355,13 TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre hesaplanan 1.119,02 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan: 1.400,00 TL (bilirkişi ücreti), 23,50 posta giderinin, toplam 1.423,50 TL yargılama giderinin, davanın kabul/red oranına göre hesaplanan 724,42 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davalı vekilinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.23/05/2023

Katip …
¸

Hakim …
¸