Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/21 Esas
KARAR NO:2023/88

DAVA:Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:28/12/2016
KARAR TARİHİ: 28/03/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; senaristliğini müvekkilleri … ve … ile dava dışı …’in üsttendiği, davalılardan … Ltd. Şti.’nin yapımcısı olduğu davada adı geçen “…” isimli dizinin, diğer davalı …’na ait … logolu TV kanalında yayınlanmış olduğunu, ancak bu dizi ile ilgili olarak davacı müvekkillerinin maddi ve manevi haklarının müvekkillerine ödenmemiş olduğunu, öncesinde davalılar aleyhinde … … ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile tecavüzün tespiti, men-i, durdurulması talepli bir dava açmış olduklarını, Sayın Mahkemenin 19.09.2016 tarihli “Davacıların dava dışı … ile birlikte senaristi olduğu … isimli dizinin … logolu TV kanalında yayınlanan 1. Bölüm dışındaki 17 bölüme yönelik davacıların mali ve manevi haklarına tecavüzün tespiti ile vaki tecavüzün men’ine” kararı ile davalıların, müvekkillerine ait esere tecavüz ettiklerinin Mahkeme kararı ile tespit edilmiş olduğunu, müvekkilleri gibi senaristlerin kişi başı en az 2.000,00 ile 4.000,00 TL arasında ücret aldıklarının aşikâr olduğunu, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 68. maddesinin mali haklara tecavüz halini düzenlemiş olduğunu, bu maddeye göre eser sahiplerinin tespit edilecek rayiç bedelin 3 katını talep edebileceklerini, müvekkillerinin hak sahibi olduğu belirtmeden ve isimleri yazılmadan 18 bölüm boyunca televizyonda yayınlanımış olması sebebiyle müvekkillerinin manevi haklarına da tecavüz edilmiş olduğunu, … … ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin … Esas, … Karar sayılı ilamında bu hususun da tespit edilmiş olduğunu, FSEK’nun 70. Maddesine göre de müvekkillerine uğramış oldukları manevi zararlardan dolayı uygun bir miktarda manevi tazminat ödenmesinin gerektiğini, davalarının kabulünü ve rayiç bedel tespit edilene kadar fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik her bir müvekkili için ayrı ayrı olmak üzere kişi başı 30.000,00-TL’nin maddi tazminat, ayrıca yayınlanan bölüm sayısı da dikkate alındığında her bir müvekkili için ayrı ayrı olmak üzere kişi başı 20.000,00 TL’nin manevi tazminat olarak davalılardan müşlereken ve müteselsilen tahsilini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalılardan alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça Sayın Mahkemenizin … Esas sayılı dosyasının ve gerekçeli kararının dosyaya delil olarak gösterildiğini ancak işbu karara müvekkili kurumca İstinaf yoluna gidilmiş olduğunu, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinin …Esas sayılı dosyasında İstinaf incelemesinin halen devam ettiğini, hüküm henüz kesinleşmediğinden davanın derdestlik nedeniyle reddinin gerektiğini, dava konusu “…” adlı projenin 1-6 bölümleri, 7-13 bölümleri ve 14-17.bölümleri için diğer davalı … ile aralarında üç adet sözleşmenin imzalanmış olduğunu, bu gerekçe ile husumetin diğer davalı …’e yöneltimesi gerektiğini, diğer davalı ile aralarında imzalanmış olan sözleşmenin 4/20.maddesinde aynen “Firma, kendisi tarafından sağlanan eser veya eserlerin kendi orijinal eseri olduğunu veya başkasının eseri ise sözleşme amaçları için eserin kullanılabilmesi hususunda gerekli bütün ruhsat, müsaade, lisans vb. izne sahip olduğunu ve sözleşme hususu yapımı, …’nin izni olmadan hiçbir surette kullanamayacağını kabul ve taahhüt eder” ve 5. Maddesinin 6. Fıkrasında ise “Firma işbu sözleşmeye konu programda kullanılan ve 5846 sayılı FSEK’de tanımı yapılan eserlerin hak sahiplerinden, umuma iletim hakkı, işleme, çoğaltma, piyasa arz etme, yayma, temsili hakkını, radyo, televizyon, intemet, web, …, …, …, …, …, uygulamaları ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gelecekte kullanılabilecek tüm yayın, yeniden yayın ve iletim sistemleri ile platformlardaki yayınlar için tam ve alt ruhsatla süresiz olarak almakla yükümlü olup bu hakların tamamını …’ye devretmeyi kabul, beyan ve taahhüt eder.” ve 5. Maddenin 9. Fıkrasında “Firmanın bu sözleşmeyle yapımını üstlendiği projeye ilişkin ilk bölümden itibaren tamamını kapsayacak şekilde hak sahiplerinin ve diğer üçüncü kişilerin FSEK uyarınca doğmuş ve doğacak her türlü haklarının, … tarafından kullanılmasından ve/veya sözleşme hükümlerine uygun şekilde kullandırılmasından geri dönülmez biçimde ve firması adına sorumlu olduğunu, hak sahiplerinden ya da bağlı bulundukları edisyon şirketleri veya meslek birliklerinden …’ye gelebilecek her türlü hak ve teleplerden, hukuki ve cezai talaplerden doğan zararlardan sorumlu olduğunu kabul ve taahhüt eder…” hükümlerinin yer aldığını, dava konusu projenin tamamen kendi firmalarınca hazırlandığını, ilgili kişilerin muvafakatlerinin alındığını, gerekli ödemelerin yapıldığını, bu hususlarla ilgili belgelerin dosyaya sunulduğunu, dizinin 1-4. Bölümlerinin senaryolarının …, …’a, 5-6.bölüm senaryolarının …’ya, 7-11. Bölümlerin senaryolarının … ve …’a, 12-17.bölümlerin senaryolarının ise …’a ait olduğunun diğer davalı tarafından kendilerine bildirildiğini, bu şahıslardan alınmış olan 6 adet muvafakatnamenin de dosyada mevcut olduğunu, bu gerekçe ile davacıların davalarında haklılığının bulunmadığını, davacıların yazmış oldukları senaryodaki pek çok unsurun her dönem dizilerde yer aldığını, senaryoda ayırt edici bir unsurun yer almadığını, ayrıca davacıların birlikte eser sahipliği iddia edildiğinden her biri için ayrı ayrı tazminata hükmedilemeyeceğini, talep edilen bedellerin de fahiş olduğunu beyan etmiş, davanın reddine karar verilmesini ve tespit davasının kesinleşmesinin beklenilmesini” talep etmiş, yetki ve zamanaşımı itirazlarında bulunduğunu, davanın reddini talep etmişlerdir.
Davalılardan … Şirketi tarafına usulüne uygun olarak dava dilekçesinin tebliğ edildiği, herhangi bir cevap verilmediği anlaşılmıştır.
Dosyada bildirilen tüm deliler toplanmış, özel ve teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememize sunulan 25/05/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle ; Dava konusu senaryolara kaynak olduğu iddia edilen “…” isimli kitabın şahısların detaylı hayat hikâyelerini içermediği ve çoğu yerde goru çevap tekniği ile bilgi dinilmeye çalışıtdığı için sadece bir kılavuz olarak değerledirilebileceği zira kitapta apaçık gençlerle ilgili belli başlı konu başlıklarına yer verildiği, dolayısıyla kitabın, bir senaryo oluşturabilecek kadar detaylı belge ve hikâye içermediği, kitabın bir sosyal araştırma olduğu, kitabın ilk iki bölümünde araştırma konusu ie ilgili kavramlara, araştırma tekniklerine, araştırma sahalarına Ve araştırma gruplarına değinildiği, Davalılar ile dava dışı … ve … isimli senaristler arasında imzalanmış bir sözleşmeye, davalılar ile dava dışı … ve … arasında yapılmış e-posta yazışmalarına, mesajlaşmalara, dava dışı … ve …’ın yazmış oldukları …, …, yapmış oldukları karakter analizlerine dosya Kapsamında rastlanılamadığı, davacıların yazmış olduğu hikaye, tretman ve senaryolar ile dava dışı senaristlerin hazırlamış olduğu senaryolar arasında raporumuzun içeriğinde de detaylıca izah edilmiş olan gerekçelerle pek çok noktada benzerliğin olduğu Dosya kapsamında incelenmiş olan tüm bilgi ve belgeler toplu halde değerlendirildiğinde “…” isimli dizinin hikâyesinin ve karakter analizlerinin davacılar ve dava dışı … tarafından oluşturulmuş okduğu izlanimirnin oluştuğu, Dosya kapsamında davacılardan alınmış her hangi bir muvafakat nameye rastlanılmadığı, ancak davacılara birinci bölüm senaryosu için ödemelerin yapıldığına dair dekontların dosya kapsamında olduğu, bu bağlamda davacılar ve dava dışı …’e toplamda 14.000,00-TL ödenmiş olduğu, dosyadaki imzalı belgeden bu bedelin içinden davacılardan …’in 2.000,00-TL, davacılardan …’ın ise 3.000,00-TL almış olduğunun anlaşıldığı, Dava dışı … ve … isimli senaristlerden alınmış muvafakatnamelerin dava dosyasında yer aldığı, Davada adı geçen dizi ile ilgili yapıları incelemelerde söz konusu eserin halen…web adresi üzerinden davalılardan …’nin “…” isimli … kanalındanı yayırı yaptığının tespit edilmiş olduğu, Yayınlanmış olan dizi senaryosunun, davacıların oluşturmuş olduğu sinopsis, karakter analizleri ve senaryodan esinlenilmiş izlenimi oluşturduğu, zira yapıları işin en zor bölümünü hikâye yazımı ve karakter analizlerinin oluşturduğu, Heyetimiz sektör bilirkişilerine göre, davacıların senarist ücreti olarak her bir bölüm başına kişi başı 2.000,00- 6.000,00 TL (arasında bir bedel) talep edebileceği, Yine heyetimiz sektör bilirkişilerine göre, davalılar tarafından davacıların isimlerine jeneriklerde, ömeğin, “öykü” vefveya “proje tasarım” sahibi olarak yer verilebilecekken, incelenen bölüm jeneriklerinde davacıların isimlerine yer verilmemiş olduğunun tespit edildiği, Manevi tazminat talebinin tamamen Sayın Mahkemenin takdirinde olacağı görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Mahkememize sunulan 14/11/202 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle ; rapor içeriğinde izah edilmiş olan gerekçelerle senarist ücretinin belirlenebilmesi bakımından göz önünde alınabilecek kriterler arasında ilk etapta senarist ile yapımcının ne kadar ücret üzerinden anlaşmış olduğu, senaristin tanınmışlığı, senaristin deneyimi, piyasada aktif olarak çalışıp çalışmadığı, projenin ne kadar devam edeceği, proje bitiminde senaristin yeni bir projeye ne zaman başlayabileceği, zira piyasada senaristlerin yapım şirketleri ile kadrolu olarak değil proje bazlı olarak çalıştıkları, senaristin o proje için harcamış olabileceği emek ve mesai gibi unsurların yer aldığı, dosyada mevcut e-posta yazışmalarından davaya konu dizinin karakter analizinin, sinopsisinin, tretmanının ve 1. Bölüm senaryosunun davacılar ve dava dışı … tarafından oluşturulmuş olduğunun anlaşıldığı, dosya kapsamı incelendiğinde birinci bölüm senaryosu için davacılardan …’e 2.000 – TL, …’a ise 3.000 – TL ödeme yapılmış olduğunun görüldüğü, Meslek birliği tarafından Sayın Mahkemeye sunulmuş olan 16.03.2022 tarihli müzekker cevabında; “Meslek Birliğimiz resmi internet sitesi olan … adresinde her yıl tavsiye niteliğinde senaryo taban fiyatları yayınlanmakta olup; bilinen ve tanınan bir senaristin bir bölüm dizi film için 2022 yılında almak gereken tavsiye niteliğinde asgari ücreti net 80.000 TL (seksenbin Türk Lirası)dır” yazdığının görüldüğü, ancak sektörde fiili olarak bu ücretlerin her zaman uygulanmadığı, rapor içeriğinde izah edilen kriterlere göre ücretlerin değişkenlik gösterebildiği, bu bağlamda, kök raporumuzda da değinildiği üzere, sektörel olarak ve 2014 yılı piyasa şartlarına göre senarist ücretinin bölüm başı ortalama 2.000 TL – 6.000 TL olarak kabul edilebileceği, davacılardan alınmış bir izine ve/veya mali hak devrine ilişkin muvafakatnamelere dosya kapsamında rastlanılamadığı görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
KANAAT VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık, FSEK kapsamında açılan tecavüze dayalı 68. Madde kapsamında açılmış ref ve tazminat talebine ilişkindir.
Dava konusu dizinin ilk 6 bölümünü (1-6 Bölüm) kapsayan 07.07.2015 tarihli sözleşmenin 4 maddesinin 20 bendinde, “Firma, kendisi tarafından sağlanan eser veya eserferin kendi orijinal eseri olduğunu veya başkasının eseri ise sözleşme amaçları için eserin kullanılabilmesi hususunda gerekli bütün ruhset, müsaade, lisans vb., ve izne sahip olduğunu ve sözleşme konusu yapımı, …’nin izni olmadan hiçbir. suretle kullanmayacağını kabul ve taahhüt eder, 07.07.2015 tarihli sözleşmenin 5. maddesinin 8. Bendinde;“Firma iş bu sözleşmeye Kkonu programda kullanıları ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda tanımı yapılar eserlerin hak sahiplerinden, umuma iletim hakkı, işleme aslını ve/veya yelve ya işlemesini çoğaltma piyasaya arz etme yayma, temsil haklarını radyo televizyon, intemet, web, mobil cihazlar, isteğe bağlı yayınlar (Audio On Demand Video On Demand) Tüm Mobil Hakları (Eş zamanlı yayın, catch up TV Video on demand), … (Eş zamanlı yayırı, catch up TV video on demand), …, …, …, …, … uygulamaları ve teknolojik gelişmeler doğrullusunda gelecekte kullanılabilecek tüm yayın, yeniden yayın ve iletim sistemleri ve platformlarındaki yayınlar için tam ve alt ruhsatla süresiz olarak almakla yükümlü olup ve bu hakların tamamını …’ye devrelmeyi kabul, beyan ve taahhüt eder. Firma söz konusu belgeleri …’ye teslim etmemesi durumunda …’nin üçüncü şahıslarla ilgili uğrayabileceği tüm zararları tazmin ile yükümlü olduğunu Kabul ve taahhüt eder. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu çerçevesinde Mali Hakları devralan … Mali Hak sehipliği sebebiyle ilk sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren tüm bölümleri kapsayacak biçimde yapımı: … Format Hakları (senaryo kullanım hakları), Mobil Medya Hakları, Katma Değerli Servis İP TV, Web intemet, isteğe Bağlı Yayın, sesli ve/veya görüntülü, yazılı olarak çoğaltabilme, umuma iletim hakları, yayma, dolaylı ve doğrudan temsiline ve piyasaya arz etme haklarını aynı anda ayrı ayrı yayınlarda aynı anda veya değişik anlarda kullanabilme, yapım ve yayınlarında çeşitli dillerde kullaneabilme, yurtiçi ve yurt dışı kuruluşlara ücretsiz verebilme, satma, kiralama, tekrar yayınlayabilme, işleyebilme, dijtal iletim ve mecralarında kullanabilme, gerekliğinde Firmadan değişiklikler yapmasını isteyebilme, konser ve temsiller düzenleyereak sayısız ve Sınırsız süreyle değerlendirebilme hakkına sahiptir” demektedir.
07.07.2015 tarihli sözleşmenin 5. maddesinin 9. Bendinde; “Firma bu sözleşmeyle yapımını üstlendiği projeye ilişkin ilk bölümden itibaren tamamını kapsayacak şekilde hak sahiplerinin ve diğer üçüncü kişilerin Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca doğmuş ve doğacak her türlü haklarının, … tarafından kullanılmasından ve/veya sözleşme hükümlerine uygun şekilde kullandırılmasından geri dönülmez biçimde şahsı ve firması adına sorumlu olduğunu, hak sahiplerinden ya da bağlı bulundukları edisyon şirketten ve/veya meslek birliklerinden …’ye gelebilecek her türlü hak ve/veya taleplerden, hukuki ve cezaj takiplerden doğan zararlardan sorumlu olduğunu, bu zararları hiç bir ihtar, ihbar ve rmahkeme kararına gerek kalmaksızın derhal karşılayacağını, ilgili hak sahipleri ile doğabilecek her türlü telif sorumluluğunu şahsı ve firması adına karşılamayı Kabul, taahhüt ve garanli eder” 07.07.2015 tarihli sözleşmenin 11. maddesinin 3. Bendinde; “Bu sözleşme ekinde yer alan firma teklifleri, komisyon kararları, yetki belgesi, tescil belgeleri, imza sirküleri, eser şehiplerindan alınmış mali hakların devrine ilişkin muvafakatnameler sözleşmenin ayrılmaz parçası sayılır” demektedir.
Dava konusu dizinin sonraki 6 bölümünü (7-13 Bölüm; kapsayan 14.09.2015 tarihli sözleşmenin 20. maddenin 1. Bendinde, “Firma, gerek kendisine ait olan, gerek Yapımın senaristi, diyalog yazarı, yönetmeni, özgün müzik bestecisi, varsa animatörü, Kilit Kadro, bağlantılı hak sahipleri ve/veya diğer hak sahipleri ile akdettiği vefveya akdedeceği sözleşmeler ile devraldığı ve/veya devralacağı, Yapım’a ilişkin FSEK’in 21. maddesinde saptanmış olan ‘İşleme Hakkını”, 22. maddesinda saptarmış olan “Çoğaltma Hakkını”, 23. Maddesinde saptanmış olan “Yayma, Kiralama ve ödünç Verme Hakkını”. 24. Maddesinde saptanmış olan “Doğrudan ve Dolaylı Temsil Hakkını” ve 25, maddesinde saptanmış olan “Dijital İletim de dâhil olmak üzere işaret Sas ve/veya Görüntü Nakline Yarayan Araçlarla Umuma iletim Hakkını”, bilhassa işbu sözleşmede düzenlendiği şekilde Mecralarda Yayın Hakkını, Tanıtım Hakkını, Merchandising Haklarını, Format Haklarını, Mobil ve İnteraktif Uygulama Haklarını, 80. maddesinde saptarımış olan icracı sanalçılara ve yapımcıya ait Bağlantılı Hakları ve İşbu Sözleşmede belirlenen diğer hakları, süre, yer, sayı ve muhteva ilibariyle gayrimahdut olarak ve üçüncü kişilere devir hak ve yetkisini de içerir şekilde münhasıran Kuruma devretmeyi kabul ve faahhüt eder” demektedir.
Bekletici mesele yapılan Mahkememizin … Esas, … Karar. Sayılı kararında “Davacılar … ve … tarafından davalılar eleyhine açılan davanın kabulü ile davacıların dava dışı … ile birlikte seneristi olduğu “…” isimli dizinin … logolu TV kanalında yayınlanan 1.bölüm dışındaki 16 bölüme yönelik davacıların mali ve manevi haklarına tecavüzün tespiti ile vaki tecavüzün önlenmesine….” kararı, Yargıtay 11. Hukuk dairesinin 2019/3640 E, 2020/2056 K. 28.02.2020 tarihli ilamı ile 26/02/2020 tarihinde kesinleşmiştir.
Dava konusunu oluşturan asıl uyuşmazlık konusu, davaya konu dizinin senaryosu ve bu senaryonun hak sahibinin kim ya da kimler olduğu noktasında toplanmaktadır.
Teknik bilirkişi raporunda da ifade edildiği üzere, davacılardan … ve … , senarist birliklerine de üye olan sektörde tanınmış senaristler olduğu, özellikle davacılardan …’ın pek çok dizide senarist olarak görev yaptığı anlaşılmaktadır. Davada adı geçen “…” isimli dizinin yapımcısı davalılardan …’dir. Şirket, sonrasında ise kapanmıştır. Diğer davalı taraf ise yayınci kuruluş olan …’dur. Senaryosu davaya konu olan “…” isimli dizi, … tarihinde yayınlanmaya başlamış, … tarihinde 17. Bölümle final yapmıştır. Davada adı geçen dizi ile ilgili yapılan incelemelerde söz konusu eserin halen …web adresi üzerinden davalılardan …’nin “…” isimli … kanalında yayınlanmakta olduğu tespit edilmiştir.
Taraflar arasında bir sözleşme imzalanmamış olduğu tarafların kabulündedir. Davacılardan alınmış her hangi bir muvafakatnameye dosya kapsamında rastlanmamıştır. Davacılara 1. Bölüm senaryosu için ödeme yapılmıştır. Bu ödemelere yönelik belgeler dosya kapsamında yer almaktadır. Bu belgelerde ödemelerin … 2015 ve … 2015 tarihleri arasında yapıldığı görünmektedir. Ayrıca “…” isimli gecede yayınlanmış olan teaser ile ilgili olarak davacılar kendi yarattıkları karakterlerin kullanıldığını iddia etmişler, davalılar tarafından bu hususta bir itiraz gelmemiştir. Yani bu hususta taraflar arasında bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Bilirkişilerce karşılaştırmalı olarak yapılan teknik inceleme sonucunda, dava konusu senaryolara kaynak olduğu iddia edilen “…” isimli kitabin. şahısların detaylı hayat hikâyelerini içermediği ve çoğu yerde soru cevap tekniği ile bilgi edinilmeye. çalışıldığı için sadece bir kılavuz olarak degedendinlebileneği. Zira kitapta apaçi gençlerle ilgili belli başlı konu başlıklarına yer verildiği, dolayısıyla kitabın, bir senaryo oluşturabilecek kadar detaylı belge ve hikâye içermediği, kitabın bir sosyal araştırma olduğu, kitabın ilk iki bölümünde araştırma konusu ie ilgili kavramlara, araştırma tekniklerine, araştırma sahalarına ve araştırma gruplarına değinildiği, davalılar ile dava dışI … ve … isimli senaristler arasında imzalanmış bir sözleşmeye, davalılar ile dava dışı … ve … arasında yapılmış e-posta yazışmalarına, mesajlaşmalara, dava dışı … ve …’ın yazmış oldukları sinopsislere, tretmanlara, yapmış oldukları karakter analizlerine dosya kapsamında rastlanılamadığı, davacıların yazmış olduğu hikâye, tretman ve senaryolar ile dava dışı senaristlerin hazırlamış olduğu senaryolar arasında pek çok benzerliğin olduğu, “…” isimli dizinin hikâyesinin ve karakter analizlerinin davacılar ve dava dışı … tarafından oluşturulmuş olduğu, dosya kapsamında davacılardan alınmış her hangi bir muvafakatnameye rastlanılmadığı, ancak davacılara birinci bölüm senaryosu için ödemelerin yapıldığına dair dekontiların dosya kapsamında olduğu, bu bağlamda davacılar ve dava dışı …’e toplamda 14.000,00-TL ödenmiş olduğu, dosyadaki imzalı belgeden bu bedelin içinden davacılardan …’in 2.000,00-TL, davacılardan …’ın ise 3.000,00-TL almış olduğunun anlaşıldığı, dava dışı … ve … isimli senaristlerden alınmış muvafakatnamelerin dava dosyasında yer aldığı, dava konusu dizi ile ilgili yapıları incelemelerde söz konusu eserin halen … web adresi üzerinden davalılardan …’nin “…” isimli … kanalındanı yayırı yaptığının tespit edilmiş olduğu, Yayınlanmış olan dizi senaryosunun, davacıların oluşturmuş olduğu sinopsis, karakter analizleri ve senaryodan esinlenilmiş izlenimi oluşturduğu, zira yapıları işin en zor bölümünü hikâye yazımı ve karakter analizlerinin oluşturduğu anlaşılmaktadır.
Tazminat Talepleri Bakımından Yapılan İnceleme FSEK m.68/1 hükmüne göre; Eseri, icrayı, fonogramı veya yapımın hak sahiplerinden bu Kanuna uygun yazılı izni almadan, işleyen, çoğaltan, çoğaltılmış nüshaları yayan, temsil eden veya bir türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletenlerden, izni alınmamış hak sahipleri sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya bu Kanun hükümleri uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin en çok üç kat fazlasını isteyebilip. FSEK m.68’deki kapsamında bu taleplerin ileri sürülebilmesi için, mütecavizin kusurunun olması ya da zararın gerçekleşmiş bulunması şart değildir.
Somut olayın özelliğine göre varsayımsal sözleşme bedeli tayin edilirken eser sahibinin sanatsal yeteneği, üretim kapasitesi gibi sübjektif nitelikleri, eserin beğeni ölçüsü, estetik görünümü, nitelik ve niceliği, ihlal edilen mali hakkın türü; coğrafî kapsamı, ihlal süresi, ihlalin yapıldığı vasıta, bunun geniş halk kitlesine ulaşımı gibi objektif kriterler dikkate alınarak eser sahibi izinsiz yayın yapanla sözleşme yapması halinde, bu sözleşme uyarınca isteyebileceği bedel, bunun faizi 6 madde uyarınca açılacak davada dikkate alınacaktır…”. Ayrıca rayiç bedelin tespitine ilişkin taraflar arasında daha önceden yapılmış bir sözleşme, teklif var ise, başka bir deyişle rayiç bedel somuta indirgenmiş ise, rayiç bedelin tespiti taraflar arasındaki sözleşme, teklif vs. ile tespit edilecektir.
Bilirkişi Heyetinde yer alan sektör bilirkişisi tarafından yapılan incelemede, davacıların senarist ücreti olarak her bir bölüm başına kişi başı 2.000,00- 6.000,00 TL (arasında bir bedel) talep edebileceği belirtilmiştir.
Mahkememizce rapor doğrultusunda yapılan hesaplama da, sektör bilirkişisi tarafından belirlenen rayiç bedelin ortalaması alınarak, …isimli dizinin birinci bölümü haricindeki 16 bölümün yayınlanmasına ilişkin davalılar tarafından gerçekleştirilen ihlal bakımından Fsek m.68 uyarınca bölüm başı 4.000,00 TL olarak tespit ve takdir edilen rayiç bedele göre 16 bölüm için hesaplanan 64.000,00 TL’nin takdiren üç katı oranındaki 192.000,00 TL toplam maddi tazminat miktarının taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulduğundan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılardan …’a verilmesine yine aynı şekilde … isimli dizinin birinci bölümü haricindeki 16 bölümün yayınlanmasına ilişkin davalılar tarafından gerçekleştirilen ihlal bakımından Fsek m.68 uyarınca bölüm başı 4.000,00 TL olarak tespit ve takdir edilen rayiç bedele göre 16 bölüm için hesaplanan 64.000,00 TL’nin takdiren üç katı oranındaki 192.000,00 TL toplam maddi tazminat miktarının taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulduğundan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılardan …’e verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine dair karar vermek gerekmiştir.
Davacılar aynı zamanda manevi tazminat talebinde de bulunmuştur. Yukarıda da belirtildiği üzere davacıların eserin sahibi olarak belirtilmemesi sebebiyle manevi hak türü olan FSEK 15’teki adın belirtilmesini isteme hakkı ihlal edilmiş olacağından davacıların manevi tazminat talebin haklı olduğu talep edilen tazminat miktarının eylemin ağırlığı kullanım şekli dikkate alındığında talebin her iki davacı yönünden 20.000,00’er TL üzerinden kabulüne karar verilmiştir.
Tüm bu açıklamalar ışığında toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu bir arada değerlendirildiğinde davanın kısmen kabul kısmen reddine dair karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere,
1-a) Davanın KISMEN KABULÜ İLE, … isimli dizinin birinci bölümü haricindeki 16 bölümün yayınlanmasına ilişkin davalılar tarafından gerçekleştirilen ihlal bakımından Fsek m.68 uyarınca bölüm başı 4.000,00 TL olarak tespit ve takdir edilen rayiç bedele göre 16 bölüm için hesaplanan 64.000,00 TL’nin takdiren üç katı oranındaki 192.000,00 TL toplam maddi tazminat miktarının taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulduğundan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılardan …’a verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
1-b) 20.000,00 TL manevi tazminatın 22/12/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılardan …’a verilmesine,
2-a)… isimli dizinin birinci bölümü haricindeki 16 bölümün yayınlanmasına ilişkin davalılar tarafından gerçekleştirilen ihlal bakımından Fsek m.68 uyarınca bölüm başı 4.000,00 TL olarak tespit ve takdir edilen rayiç bedele göre 16 bölüm için hesaplanan 64.000,00 TL’nin takdiren üç katı oranındaki 192.000,00 TL toplam maddi tazminat miktarının taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulduğundan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılardan …’e verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-b)20.000,00 TL manevi tazminatın 22/12/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılardan …’e verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap olunan 28.963,44 TL karar harcından peşin yatırılan 10.527,75 TL’nin mahsubu ile kalan 18.435,69 TL bakiye karar harcının davalılardan … Limitet Şirketinden tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca FSEK 68. Maddesine ilişkin talebinin kısmen kabulü nedeni ile davacı … lehine hesaplanan 29.800,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacı …’a verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca manevi tazminat talebinin kabulü nedeni ile davacı … lehine hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacı …’a verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca FSEK 68. Maddesine ilişkin talebinin kısmen kabulü nedeni ile davacı … lehine hesaplanan 29.800,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacı …’e verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca manevi tazminat talebinin kabulü nedeni ile davacı … lehine hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacı …’e verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca FSEK 68. Maddesine ilişkin talebinin kısmen reddi nedeni ile davalı … lehine hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı …’ye verilmesine,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca FSEK 68. Maddesine ilişkin talebinin kısmen reddi nedeni ile davalı … Ltd. Şti. lehine hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen alınarak kendisini vekille temsil ettiren davalı … Ltd. Şti.’ye verilmesine,
10-Davacı tarafından yapılan: 2.250,00 TL bilirkişi ücreti, 426,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 2.676,50 TL ve 10.556,95 TL harç (peşin+başvuru+ıslah) olmak üzere toplam 13.233,45 TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre hesaplanan 9.108,73 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına,
11-Davalılar tarafından yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
12-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/03/2023

Katip

Hakim