Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/110 Esas
KARAR NO : 2021/41

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli), Endüstriyel Tasarım (Manevi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 09/07/2019
KARAR TARİHİ : 30/11/2021

Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli), Endüstriyel Tasarım (Manevi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize sunduğu dava dilekçesi ile; Müvekkilinin tasarımları kendine ait olmak üzere dekoratif ev eşyası ve aksesuarların üretimini yapan tanınmış bir şirketi olduğunu, müvekkilinin tasarımlarının tek ve yasal hak sahibinin kendisi olduğunu, müvekkilinin … – …. – … – … – … -… – … – … – … – … – … -… – …- …- … tescil numaralı tasarımları TPE nezdinde tescilli olduğunu, davalı tarafın müvekkili olan şirketin markasının yüzünü oluşturan tasarımlarının birebir aynısını taklit ederek müvekkili olan şirket üzerinden haksız kazanç sağladığını, davalı tarafın müvekkili olan şirket ile aynı alanda piyasaya ürün sunduğunu, haksız kazancın durdurulması hususunda … tarihinde … 1. Noterliği aracılığı ile … yevmiye numaralı ihtarnamenin… isimli şirkete gönderildiğini fakat bu ihtara rağmen haksız kazanç eyleminin davalı tarafça durdurulmadığını, davalı tarafın yapmış olduğu haksız çıkar hususunda tespit yapılabilmesi için talep edilmiş olan bilirkişi incelemesinde davalı tarafın …şeklindeki internet sitelerinde, … ve puskulhome ınstagram hesaplarında da…– …– … – … – … – … –… – … (…) numaralı müvekkilinin adına tescilli olan ürünleri kullandığını, müvekkilinin tasarım haklarına tecavüzün tespiti bakımından … 1.Noterliği aracılığı ile … tarihli …, …, … ve … yevmiye numaralı e- tespit tutanaklarını oluşturulduğunu, davalıların internet sitelerinde, Instagram hesaplarında ve mağazalarında ilgili ürünlerin satılmaya devam edilerek haksız kazanç sağlandığını, davalının, Müvekkilinin tasarımlarını uyguladığı ürünlerinin, müvekkilinin ürünlerine nazaran daha düşük kalitede olduğu ve bu nedenle itibar tazminatı talep edildiği, müvekkili adına tescilli tasarımlara yönelik tecavüzün durdurulmasını, önlenmesini, tasarımların bulunduğu her türlü mallara, kalıplara, ürünlere ve bu ürünlerin üretiminde kullanılan her türlü makine ve cihaza el konulmasına, tecavüzün önlenmesi kaçınılmaz ise imhasına, davalıların hukuka aykırı, ticari ahlak ve rekabete aykırı davranışı sebebiyle tecavüzün men’ine , fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL maddi, 13.000,00 TL manevi ve 100,00 TL itibar tazminatına hükmolunmasına, hükmolunacak tazminatlara ihtarname tarihi olan 27/12/2018 tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, yargılama giderleri ( … 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi …D.iş dosyasında sarf edilen yargılama giderlerine eklenmek suretiyle) ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili mahkememize sunduğu 29/11/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile; dava dilekçesinde talep ettikleri 100,00 TL maddi tazminatı 163.976,27 TL arttırarak 164.076,27 TL’ye çıkartarak , 164.076,27 TL maddi tazminatın ( 7.413,31 TL’sinin … Ltd.Şti’den, 156.662,96 TL’sinin … Tic. Ltd.Şti’den sorumlu olacak şekilde), 13.000,00 TL manevi tazminatın ve 100,00 TL itibar tazminatın ilk ihtarname tarihi olan 27/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderlerine hükmedilirken … 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyasında yapılan yargılama giderlerinin de dikkate alınmasına ve ücreti vekalet ile yargılama giderlerinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar mahkememize verdiği beyan dilekçesi ile; Bilirkişi raporunda tespitte bulunulan … ve puskulhome instagram hesaplarının şirketimizle hiçbir alakası bulunmadığından dolayı bilirkişi raporu mesnetsiz ve hukuka aykırı olduğunu, bilirkişinin tespit ettiği … ve … isimli sitelerin şirketlerine e ait olmakla birlikte bu sitelerde hiçbir ihlale rastlanmadığını, ihlal tespit edilen ancak şirketleriyle hiçbir ilgisi olmayan … ve … isimli instagram hesaplarındaki ihlallerden dolayı müvekkil şirketin sorumlu tutulamayacağını, bu nedenle iş bu raporun kabulü mümkün olmayacağından davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Bilirkişiler mahkememize sundukları 30/11/2020 tarihli bilirkişi raporu ile; … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Ev için) sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Desen sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu, … başvuru numaralı …, … Locarno Sınıfında tescilli İkram Seti sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya sıralı Tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Taş sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli İkram Tabağı – Fincan Altlığı sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu, … başvuru numaralı …, … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Sahan) sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu ancak tescil süresinin dolduğu ve tasarımın yenilenmediğini, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Kavuk) sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu ancak tescil süresinin dolduğu ve tasarımın yenilenmediğini, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Ev Aksesuarı sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu,
… başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Ayna) sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın tasarım hakkı sahibi olduğunu ancak tescil süresinin dolduğu ve tasarımın yenilenmediğini, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Alem) tasarım tescilinin iptal edildiğini,… başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Nar) tasarım tescilinin iptal edildiğini,… başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Kaftan) sıralı tasarımlar bakımından 2, 5, 6 numaralı tasarımların iptal edildiği, diğer tasarımların
ise tescil süresinin dolduğu ve yenilenmediğini, … uzantılı alan adının sahibinin, … TİC. LTD. ŞTİ. olduğu adresinin, … olduğu ve telefon numarasını ise … olduğunu, …. uzantılı alan adının sahibinin, …
TİC. LTD. ŞTİ. olduğunu adresinin,…olduğu, davacıya ait … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Ev için) sıralı tasarımlardan …,…,…ve … nolu tasarımların, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Gül Deseninin, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Ev için) sıralı tasarımlardan… nolu tasarımın ve… başvuru numaralı …-…, … Locarno Sınıfında tescilli İkram Seti sıralı tasarımlardan 5 nolu tasarımın, @… adli instagram hesabında tespit edilen ürünlere uygulandığını, söz konusu ürünlerin genel izlenim itibariyla davacının tasarımlarından ayırt edilemeyecek kadar benzerini piyasaya sunduğu ve ticari amaçla kullandığı, davalı yana ait olduğu iddia edilen @… adli instagram hesabında yapılan kullanımların haksız rekabet teşkil edeceğini, @…. adlı ınstagram hesabı üzerinden yapılan incelemelerde davacı yana ait tasarımlara benzer herhangi bir ürüne rastlanmadığı görüş ve kanaatine varıldığını, davacı tarafın maddi tazminat talebi doğrultusunda hesaplama yapılabilmesi için emsal bir lisans sözleşmesi sunulması, sözleşmedeki maddi koşullar gözetilerek, her iki tarafın ticari defterleri, kurumlar vergisi beyannameleri, satış raporları vb. Mali tabloları üzerinde inceleme yapılması gerektiğini, ancak davacı tarafından emsal lisans sözleşmesi sunulmadığını, maddi tazminat talebi doğrultusunda, davacı tarafından emsal bir lisans sözleşmesi sunulması ve tarafların ticari defterlerinin Mahkemeye sunulması, ticari defterlerin hacim olarak fazla olması ve Mahkemeye sunulmasının fiziki açıdan zor olması halinde, ticari defterleri üzerinde inceleme yapabilmek için yerinde inceleme yetkisi verilmesi halinde, bu yönde ek rapor hazırlayabileceklerini, aksi halde davacı tarafın maddi tazminat talebinin Borçlar Kanununun 50. ve 51. Maddelerine göre belirlenmesi hususunun, Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmişlerdir.
Bilirkişiler mahkememize sundukları 02/11/2021 tarihli raporunda; Davalıların incelenen ticari defterlerinin sahipleri lehine delil vasfına haiz olduğunu, kök raporda, davalı tarafın, en eski paylaşımının, … instagram hesabında, 23.09.2017 tarihinde yapıldığının tespit edildiğini, hak ihlal süresi olarak, 23.09.2017 tarihinden başlayarak, 09.07.2019 dava tarihine kadar olan sürenin dikkate alındığını, davalılardan …Tic. Ltd. Şti.’ nin ticari defter ve satış faturaları üzerinde yapılan incelemelerde, dava konusu tasarımlara yönelik 23.09.2017 – 09.07.2019 hak ihlal süresi boyunca 49.422,04
TL.’ sı satış hasılatı elde ettiğinin tespit edildiğini, İTO dan gelen cevap yazısı dikkate alınarak yapılan hesaba göre, davacı tarafa ödemesi gereken lisans bedelinin 7.413,31 TL.’ sı olarak hesap edildiğini, diğer davalı .. Ltd. Şti.’ nin ticari defterleri ve satış faturaları üzerinde yapılan incelemeler de, dava konusu tasarımlara yönelik satışlarının tespit edilemediğini, davalı tarafın mali tablolarında görünen toplam satış hasılatı üzerinden hesaplama yapılmasını talep etmesi halinde, İTO dan gönderilen cevap yazısı dikkate alınarak, davalı tarafın mali tablolarında görülen toplam satış hasılatları üzerinden yapılan hesaba göre, 23.09.2017 – 09.07.2019 hak ihlal süresi için, 234.994,44 TL.’ sı lisans bedeli hesap edildiğini, ancak davalı tarafın mali tablolarında görülen toplam satışlar içerisinde, çok sayıda farklı ürün satışının bulunduğunun açık olduğunu, bu kapsamda, davalı adına tazminata hükmedilecek ise, davacı tarafın maddi tazminat talebinin, Borçlar Kanununun 50. ve 51. Maddelerine göre belirlenmesi hususunun, Sayın Mahkememizin takdirinde olduğu, yönünde görüş ve kanaat bildirmişlerdir.
KANAAT VE GEREKÇE
Dava konusu uyuşmazlık, davalı kullanımlarının davacıya ait tescilli tasarım haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti ile bu tecavüz ve haksız rekabetin durdurulması, önlenmesi ve sonuçlarının ortadan kaldırılması ile birlikte maddi, manevi tazminat ve hükmün ilanı istemlerine ilişkindir.
TPMK kayıtları mahkememizce celp edilmiş olup, kayıtların incelenmesinde … başvuru ve tescil numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Ev için) sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın 02/10/2015 tarihinde başvuruda bulunduğu ve halen tasarım hakkı sahibi olduğu, …başvuru ve tescil numaralı …Locarno Sınıfında tescilli Desen sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın 05/05/2017 tarihinde başvuruda bulunduğu ve halen tasarım hakkı sahibi olduğu, … başvuru ve tescil numaralı …, … Locarno Sınıfında tescilli İkram Seti sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın 21/01/2016 tarihinde başvuruda bulunduğu ve halen tasarım hakkı sahibi olduğu, … başvuru ve tescil numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın20/04/2018 tarihinde başvuruda bulunduğu ve halen tasarım hakkı sahibi olduğu, … başvuru ve tescil numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Taş sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın 26/01/2018 tarihinde başvuruda bulunduğu ve halen tasarım hakkı sahibi olduğu, … başvuru ve tescil numaralı … Locarno Sınıfında tescilli İkram Tabağı – Fincan Altlığı sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın 04/12/2015 tarihinde başvuruda bulunduğu ve halen tasarım hakkı sahibi olduğu, … başvuru ve tescil numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Ev Aksesuarı sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın 16/11/2018 tarihinde başvuruda bulunduğu ve halen tasarım hakkı sahibi olduğu, …başvuru ve tescil numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın 06/09/2011 tarihinde başvuruda bulunduğu ve halen tasarım hakkı sahibi olduğu, … başvuru ve tescil numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya sıralı tasarımlar bakımından davacı yanın 26/12/2018 tarihinde başvuruda bulunduğu ve halen tasarım hakkı sahibi olduğu görülmüştür.
Dosyamız arasına alınan, … 2. FSHHM’nin … D.iş sayılı dosyası üzerinden davalıya ait iş yeri ve internet sitelerinde yapılan tespit sonucunda, davalı kullanımlarının davacıya ait tescilli tasarımların aynısı veya benzer ürünler olduğu tespit edilmiştir.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 59. Maddesi “Tasarımdan doğan haklar münhasıran tasarım sahibine aittir. Üçüncü kişiler, tasarım sahibinin izni olmadan koruma kapsamındaki tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünü üretemez, piyasaya sunamaz, satamaz, ithal edemez, ticari amaçlı kullanamaz veya bu amaçlarla elde bulunduramaz ya da bu tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunamaz.” şeklinde düzenlenmiştir.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 81. maddesi “a) Tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak.” şeklinde düzenlenmiştir.
Dosya kapsamında alınan rapor içeriği ve D.iş dosyasından yapılan tespit sonucu alınan raporlar bir bütün olarak incelendiğinde, davacıya ait … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Ev için) sıralı tasarımlardan …,…, … ve …nolu tasarımların, … başvuru numaralı …Locarno Sınıfında tescilli Gül Deseninin, … başvuru numaralı … Locarno Sınıfında tescilli Dekoratif Eşya (Ev için) sıralı tasarımlardan…nolu tasarımın ve … başvuru numaralı …, …Locarno Sınıfında tescilli İkram Seti sıralı tasarımlardan … nolu tasarımın, @… adli instagram hesabında tespit edilen ürünlere uygulandığı, söz konusu ürünlerin genel izlenim itibariyla Davacının tasarımlarından ayırt edilemeyecek kadar benzerini piyasaya sunduğu ve ticari amaçla kullandığı bu nedenlerle tasarım hakkına tecavüz koşullarının somut olay bakımından oluştuğu kanaatine varılmıştır.
Haksız rekabet bakımından yapılan değerlendirmede: Türk Ticaret Kanunu’nun 54. maddesine göre; “(1) Haksız rekabete ilişkin bu Kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. (2) Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır.” denilmektedir. TTK md. 55′ e göre ise, “Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak, …”denilmek suretiyle söz konusu önlemleri almayan, tüketicileri etkileyen aldatıcı ve dürüstlük kuralına aykırı davranışlar sergileyen tacirlerin bu fillerinin haksız rekabet teşkil edeceği düzenlenmiştir.
Bu açıklamalar ışığında, davacı tarafından davalı yana ait … adlı instagram hesabında yapılan kullanımların, davacının tasarımları ile karıştırılmaya yol açacağı ve bu kullanımlar bakımından herhangi bir önlem alınmadığı bu nedenlerle davalılarca gerçekleştirilen kullanımların haksız rekabete sebebiyet vereceği de izahtan varestedir.
Tazminat Talepleri Bakımından Yapılan İnceleme
Davacı taraf, uğradığı zararın tespit edilmesi için 151 sayılı SMK’nun 2. Maddesinde sayılan seçimlik haklarından (c) bendinde geçen; “Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin bu hakkı bir lisans sözleşmesi ile hukuka uygun şekilde kullanmış olması hâlinde ödemesi gereken lisans bedeli.” hesap yöntemi kullanılarak maddi zararının hesaplanmasını talep etmiştir.
Davacı tarafından, maddi tazminat talebine yönelik olarak, dava dosyasına emsal bir lisans sözleşmesi sunulmadığı görülmüştür. İTO’ya yazılan müzekkere cevabında ise, dava konusu tasarımlara yönelik davalıların satışlardan elde ettiği cironun %15’inin lisans bedeli olarak belirlenebileceği bildirilmiştir.
Davalılardan … Şti’ye ait ticari defter ve kayıtlarının muhasip bilirkişisi tarafından incelenmesi sonucunda, D.iş dosyası kapsamında davalı tarafından satışı yapılan ürünler ait faturaların incelenmesi sonucunda tespit edilen satış hasılatları üzerinden yapılan hesaba göre tespit edilen ilk ihlal tarihi olan 23/09/2017 tarihinden dava tarihine kadar olan süre içerisinde davacı taraf ödenmesi gereken lisans bedelinin İTO kayıtları da dikkate alınarak 7.413, 31 TL olduğu tespit edilmiş, mahkememizce de belirlenen bu tutar faturalarda ürün açıklamalarının bulunduğu, hesaplamanın toplam satışlardan elde edilen cirolar üzerinden yapılmadığı, somut ve belirlenebilir olduğu gerekçesi ile hükme esas alınmış ve 7.413,31 TL tazminat bedelinin temerrüt tarihi olan 27/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan …’dan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Diğer davalı … bakımından yapılan incelemede ise, davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarında, ürün gruplarına göre alt hesaplama yapılmadığı, bu nedenle dava konusu tasarımlara ilişkin tecavüze konu satışların tam olarak tespit edilemediği, D.iş dosyasında yapılan tespitlerde de ürün açıklamalarına yönelik satış faturalarının bulunamadığı, mahkemeye kanaat oluşturması bakımından defter ve kayıtlar üzerinden toplam satış hasılatına yönelik hesaplamada hak ihlali süresi içerisinde davalı şirketin 234.994,44 TL lisans bedeli tespit edildiği, ancak davalı tarafın mali tablolarında görülen toplam satışlar içerisinde çok sayıda farklı ürün satışının bulunduğu bu nedenle mahkemece TBK 50 ve 51. Madde uyarınca hesaplama yapılabileceğine dair görüş bildirildiği görülmüştür.
Borçlar kanununun 51/1 maddesinde “Hakimin tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını gözönüne alarak belirleyeceği” , Türk Medeni Kanun’un 4. maddesinde de “Kanun’un takdir yetkisi tanıdığı veya durumun gereklerini yada haklı sebepleri gözönünde tutmayı emrettiği konularda hakimin hukuka ve hakkaniyete göre karar vereceği” belirtilmiştir.
Bilindiği gibi marka/ tasarım hukukundaki tazminat davalarında davacının uğradığı zarar/karşı tarafın elde ettiği kazanç, yada sunulan emsal lisans sözleşmeleri kapsamına göre davacının talep edilebileceği lisans yapılan yargılamada tam olarak tespit edilemiyorsa mahkeme tarafından dosyaya sunulu deliller kapsamına göre borçlar kanunu hükümlerine göre de mahkemece res’en değerlendirme yapabilmektedir.
Zararın belirlenmesi, davacının sebepsiz zenginleşmesine yol açacak şekilde geniş olarak yorumlanamayacağı gibi ihlal edeni mükafatlandırır nitelikte de olmamalıdır. Somut olayda davalının tacir olarak kusuru bulunduğundan tazminat hakkaniyete uygun olarak belirlenmelidir. Zira tazminatın gerek elde edilen kazanca gerekse lisansa göre belirlenmesinde sektörün genelindeki parametreler, davacının bilinirlik durumu, ülke ekonomisinin koşulları da taraf ciroları kadar gözetilmelidir. Elbetteki bu açıklanan unsurların bir çoğu bilirkişilerce saptanamadığından bu durumda hakim Borçlar Kanunu’ nun 51. maddesine göre somut olayın özelliklerine, kusurun ağırlığına ve hakkaniyete göre zararı tespit edecektir.
Her ne kadar İTO’dan emsal lisans oranlaması sunulmuş ise de bilindiği gibi bu oranlamanın matbu bir oranlama olduğu, somut olayın özelliklerine göre değişebileceği, davacı tarafından sunulan emsal lisanslama sözleşmesi de bulunmadığından, salt davalının defter ve kayıtları üzerinden, kazanç hesabına göre lisans bedeli belirlenmesinin hakkaniyete uygun düşmeyeceği açıktır. Lisans seçeneğinde tarafların mali kapasitesi 1. derecede etken ise de tek başına lisans ücreti belirleme de bir kriter değildir. Lisans seçeneğine göre bir tazminat seçimi salt taraf cirolarından yada sattığı ürün sayısından hareket ile hesaplanamaz, zira tüketicinin marka/ tasarım olarak bildiği bir ürün /sunulan hizmet yönünden aldandığı varsayımı ile bir lisans bedeli belirlenmektedir.. Dolayısıyla zararın belirlenmesi davacının sebepsiz zenginleşmesine yol açacak şekilde geniş olarak yorumlanamayacağı gibi ihlal edeni mükafatlandırır nitelikte de olmamalıdır. Somut olayda davalının tacir olarak kusuru bulunduğundan tazminat sorumluluğunun doğduğu açıktır. Ancak muhasip bilirkişi raporunda da ifade edildiği gibi kazanç hesabına konu cironun ne kadarının tecavüze konu tasarımların satışı olduğunun belirlenememesi,, salt cirolar bakımından bir hesaplama yapmanın doğru olmayacağı, davacı tarafından sunulan emsal bir lisans sözleşmesinin bulunmaması, davalının bir lisans sözleşmesi yapması halinde ödemesi gereken bedelin hakkaniyet gereği 50.000 TL olabileceğine kanaat getirilerek bu bakımdan talebin kabulü ile raporda belirtilen ve ıslah edilen fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Davacı manevi tazminat da talep etmiştir. Manevi tazminat yönünden tasarım hakkına yapılan tecavüzün niteliği, ,davacının manevi ticari varlığında meydana gelen kayıp durumu, manevi tazminatın amaç ve içeriğine, hak, nesafet ve adalet ilkesine keza manevi tazminatın maddi bir zenginleşme talebinden çok manevi tatmine yönelik bir talep olması, dolayısıyla somut olaya göre davalıların, davacı tasarımına tecavüz teşkil edecek şekilde izinsiz olarak kullandığı ,dolayısıyla eyleminde kusurlu olduğu gözetilerek talep doğrultusunda 13.000- TL manevi tazminatın uygun olabileceğine kanaatine varılmıştır.
Tüm bu açıklamalar muvacehesinde toplanan deliller, D.iş dosyası, hükme elverişli bilirkişi raporları bir bütün olarak dikkate alındığında, davalılar kullanımlarının davacıya ait tescilli tasarımlara tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti ile bu tecavüzün durdurulmasına, önlenmesine, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu bağlamda davalıya ait işyerinde vs. mecralarda tecavüz oluşturan mallara, kalıplara, ürünlere ve bu ürünlerin üretiminde kullanılan her türlü makine ve cihaza el konulmasına, kararın kesinleşmesini müteakip masrafı davalılara ait olmak üzere imhasına, 7.413,31 TL maddi tazminatın 27.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan … Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine, 50.000,00 TL maddi tazminatın 27.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan … Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, 13.000,00 TL manevi tazminatın 27.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,100,00 TL itibar tazminatın 27.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların eylemi aynı zamanda haksız fiil niteliği taşıdığından hüküm özetinin Türkiyede tırajı en yüksek üç gazeteden birinde masrafı davalılara ait olmak üzere bir defaya mahsus ilanına karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda gerekçeksi açıklandığı üzere,
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
Davalılar kullanımlarının davacıya ait tescilli tasarımlara tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespiti ile bu tecavüzün durdurulmasına, önlenmesine, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu bağlamda davalıya ait işyerinde vs. Mecralarda tecavüz oluşturan mallara, kalıplara, ürünlere ve bu ürünlerin üretiminde kullanılan her türlü makine ve cihaza el konulmasına, kararın kesinleşmesini müteakip masrafı davalılara ait olmak üzere imhasına,
2- 7.413,31 TL maddi tazminatın 27.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan … Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine,
3-50.000,00 tL maddi tazminatın 27.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan … Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
4-13.000,00 TL manevi tazminatın 27.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-100,00 TL itibar tazminatın 27.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Hüküm özetinin Türkiyede tırajı en yüksek üç gazeteden birinde masrafı davalılara ait olmak üzere bir defaya mahsus ilanına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca maddi tazminat talebi yönünden hesap olunan 506,40 TL karar harcının davalı … Ltd. Şti.’nden alınarak hazineye gelir kaydına,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca maddi tazminat talebi yönünden hesap olunan 3.415,50 TL karar harcından peşin yatırılan 2.850,00 TL’nin mahsubu ile kalan 565,50 TL bakiye karar harcının davalı …Şti.’nden alınarak hazineye gelir kaydına,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi uyarınca hesap edilen 975,56 TL karar harcından peşin yatırılan 225,43 TL’nin mahsubu ile kalan 750,13 TL bakiye karar harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
10-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tescilli tasarımlara tecavüz ve haksız rekabet talebi yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalılardan 1/2 oranında alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
11-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca maddi tazminat talebi yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalı … Şti.’nden alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
12-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca maddi tazminat talebi yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalı … Şti.’nden alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
13-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca manevi tazminat talebi yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 7.375,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
14–Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca itibar talebi yönünden davacı vekili yararına hesap olunan 100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
15-Davalılar kendisini vekille temsil ettirmediğinden reddedilen maddi tazminat talebi yönünden davalılar yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
16-Davacı tarafından yapılan: 2.250,00 TL bilirkişi ücreti, 365,70 TL posta gideri olmak üzere toplam 2.615,70 TL ve … 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyasında yapılan 2.100,00 TL bilirkişi ücreti, 18,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 2.118,50 TL ile 3.237,33 TL harç (peşin+ıslah+ başvuru+değişik iş dosyasında yatırılan peşin + başvuru harcı) olmak üzere toplam 7.791,53 TL yargılama giderinden davanın kabul-ret oranına göre hesaplanan 3.038,70 TL yargılama masrafından 2.493,29 TL’sinin davalı … Şti.’nden, 38,18 TL’sinin … Şti.’nden, 507,23 TL’sinin ise davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, kalan masrafın davacı üzerinde bırakılmasına,
17-Davalı …Şti tarafından yapılan 24,80 yargılama giderlerinin davalının kabul-ret oranına göre hesaplanan 10,66 TL’nin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
18-Davalı … Şti.’i tarafından yapılan yargılama masrafının üzerinde bırakılmasına,
19-Yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmının talep halinde ve karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, (HMK 345/1 md. gereğince) gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamı ödenmek suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/11/2021

Katip Hakim