Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/266 Esas
KARAR NO : 2023/452

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 17/04/2023
KARAR TARİHİ : 25/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkillerin ortak murisi … davalı şirketin yönetim kurulu başkanı ve hissedarlarından olduğunu, 25/07/2019 tarihinde vefat ettiğini, murisin vefatıyla geriye mirasçıları olarak eşi davacı müvekkil …, kızı davacı müvekkil … ile murisin önceki evliliğinden olan kızı … ve oğlu … kaldığını, … 10. Sulh Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı ve 04/09/2019 tarihli mirasçılık belgesi ile murisin mirasının 4 pay olarak kabul edildiğini, müvekkillerinin ayrı ayrı 1/4 oranında murisin yasal mirasçıları olduklarının tespit edildiğini, davalı şirketin … numaralı sicil kaydı ile … Ticaret Sicili Müdürlüğüne kayıtlı bir şirket olduğunu, müvekkillerin murisi …’ın 28.143.942 adet hissesi ile davalı şirketin yaklaşık %54 hissedarı konumunda iken vefat etiğini, müvekkiller tarafından keşide edilen ve davalı şirkete gönderilen … Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi gönderildiğini, davalı şirket tarafından cevaben keşide edilen ve taraflarınca 14/04/2023 tarihinde e tebligat yolu ile iletilen … 5. Noterliğinin…tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile müvekkillerinin inceleme taleplerinin reddedildiğini, müvekkillerinin TMK’nun 494/2 maddesine istinaden pay sahipliğini kazanmış olduğunu, müvekkillerinin pay sahibi oldukları … 14. ATM … Esas ve … tarihli kesin nitelikte kararı ile de hüküm altına alındığını, inceleme hakkının her pay sahibine tanına bir hak olduğunu, müvekkillerinin de miras yoluyla muristen intikal eden hisseler nedeni ile davalı şirkette pay sahibi olmaları sonrasında ve genel kurul dışında bu haklarını kullanmak için şirkete başvurduklarını, ancak şirket tarafından bu taleplerinin reddedildiğini, müvekkillerinin paylarını miras yoluyla derhal iktisap etmeleri nedeni ile sahip oldukları haklar çerçevesinde inceleme talep hakkına da sahip olduklarını, müvekkillerinin inceleme hakkına sahip oldukları … 14. ATM’nin kesin nitelikteki kararı ile hüküm altına alındığını, müvekkillerinin daha önce de davalı şirket ve grup şirketlerine ilişkin ticari defter ve kayıtları inceleme talebinde bulunduğunu, davalı şirketin bu taleplerini de müvekkillerin pay sahibi olmadığı gerekçesiyle reddettiğini, ret üzerine müvekkilleri tarafından davalı şirket aleyhine … 14 ATM …Esas sayılı dosyasıyla dava açıldığını, mahkemeden inceleme izni ve yetkisi verilmesini talep ettiğini, anılan davada müvekkillerin TTK’nın 494/2 maddesi gereğince murisin vefatı ile derhal pay sahibi olduklarını belirterek TMK’nun 702. Maddesi gereğince de ortaklardan her birinin ortaklığa giren hakların korunmasını isteyebileceğinden müvekkillerin pay sahibi olarak inceleme talep hakları olduğunun izah edildiğini, davalı şirketin TK başkanı ve üyelerinin murisin diğer mirasçıları olması karşısında müvekkillerin inceleme taleplerinin reddinin kötü niyetli olduğunun anlaşıldığını, açıklanan bu nedenlerle; davanın kabulüne, davalı şirketin ve bağlı şirketlerin … A.Ş. Veya iştiraklere aslen ve kefil sıfatıyla olan borçları, miktarı, riskleri ve borca karşılık verilen teminatlarla ilgili tüm bilgi ve belgelerin, davalı şirketin ve bağlı şirketlerin … A.Ş. Veya iştiraklerine olan borçlardan dolayı muris …’ın kefil sıfatıyla olan borçları, miktarı, riskleri ve borca karşılık verilen teminatlarla ilgili, tüm bilgi ve belgelerin, muris …’ın ölüm tarihinde sonra murisin borca karşılık verilen teminatları kullanılarak herhangi bir yeni kredi alındığı alınmadığı, alındı ise miktarı ve borca karşılık verilen teminatlarla ilgili tüm bilgi ve belgeler üzerinde TTK’nun 437/4-5. Maddeleri uyarınca mahkemenin belirleyeceği uzmanlarca inceleme yapılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacılar ile dava dışı …, … ve müteveffa …’ın mirasçıları olduğunu, mirasın henüz tasfiye edilmediğini, mirasçıya ait tüm hakların hali hazırda terekede olduğunu, bu itibarla davacıların müvekkil şirkette pay sahipliği sıfatını kazanamadıklarını, davacıların … 4. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyasıyla terekeye temsilci atanmasını talep ettiklerini, davacıların davaya konu olan bağlı nama yazılı payların şirket tarafından satın alınması sürecinde TTK.m. 493 uyarınca … 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasıyla gerçek değerin belirlenmesi davasını açtığını, bu iki dosyanın ilk olarak miras bağlamında beklenen haklarının ancak tüm mirasçıları temsilen tereke temsilcileri tarafından yönetileceğinin farkın olduklarını ortaya koyduğunu, davalı şirketin hisseleri bağlı nama yazılı paylar olduğunu, müvekkil şirketin pay sahipleri arasındaki ihtilaflarının şirketlere verdiği zararı gözeterek davacılara … 7. Noterliğinin … tarihli ve … yevmiye sayılı iyiniyetli payların satın alınması teklifinde bulunulduğunu, davacıların da bunun üzerine 14 ATM … Esas sayılı dosyasıyla gerçek değerin belirlenmesi davası açtığını, böylelikle davacıların açtığı bu dava sonuçlandığında davacıların hisselerinin müvekkil şirket tarafından satın alınacak hiç pay sahibi sıfatını kazanmadan şirket hisselerinin karşılığı olan bedeli alacaklar olduğunu, böylelikle davacıların şimdiden bu şirkette pay sahibi olmamayı seçtiklerini, diğer yandan 14 ATM …esas sayılı ve dosyasının kendi lehine yorumlanması da hukuken hatalı olduğunu, davacı tarafın kendi diliyle … A.Ş. Ve iştirakleri ile olan kredi ve kefaletleri şeklinde belirttiği hususun olağan genel kurul toplantısında pay sahiplerine açıklanacak hususlarını kapsadığını, davalı şirketin genel kurul yapıldığında davacıların aralarında yer almadığı pay sahiplerine finansal tablolar marifetiyle şirketin borç durumu hakkında bilgi verileceğini, açıklanan bu nedenlerle; davacıların pay sahibi sıfatını taşımadığından ve koşulları bulunmadığından davacıların inceleme ve bilgi alma istemlerinin reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Sicil kayıtları, … Noterliğinin… tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi, … 5. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi, taraflarca sunulan deliller ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE:
Dava, TTK’nın 437/4 maddesi uyarınca, pay sahibinin inceleme hakkı istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık; TTK’nın 437/4 maddesi uyarınca pay sahibinin inceleme hakkını genel kurul dışında kullanıp kullanamayacağı, bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması şartlarının bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Davacı … Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile inceleme hakkı talebinde bulunmuştur. Davalı şirket tarafından cevaben keşide edilen … 5. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile davacı tarafın inceleme talebi reddedilmiştir.
Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri, denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, m. 200 çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır.
Genel kurulda pay sahiplerine bilgi verme yükümü esas olarak yönetim kuruluna aittir. Yönetim kurulu, gündem ile sınırlı olmaksızın şirketin işleri hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Bilgi verme yükümu şirketin bütün işlerini ve bağlı şirketler ile hukuki ve ticari lişkileri de kapsar. Bu kapsamda verilecek bilgi, baştan savma ve ilgisiz konuları içermeyecek şekilde özenli, yalan ve aldatıcı olmayan, gerçeği doğru yansıtan, hesap vermeye yönelik, kapsamlı, içerikli ve belgeye dayalı bilgi olmalıdır.
İnceleme hakkı; şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir izin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir. (m. 437/4) İnceleme hakkı genel kurul içinde kullanılan bilgi alma hakkına bağlı bir haktır. Pay sahibine m. 437/4 kapsamında sağlanan inceleme hakkı m. 437/2 kapsamında genel kurulda sorulan sorularu ek olarak tanınmış bir haktır. Çünkü pay sahibinin yeterince bilgi alması şirketin ticari defterleri ile yazışmalarının incelenmesini gerektirebilir. Bu hakkın kullanımı için genel kurulun izni veya yönetim kurulunun kabul etmesi gerekir. İzin verilmesi halinde yapılacak incelemenin konusu soru ile sınırlı olmak kaydı ile şirketin defterleri ile diğer kayıt ve yazışmalarıdır.
İnceleme hakkının genel kurul içinde kullanılan bilgi alma hakkına bağlı bir hak olması ve pay sahibine m. 437/4 kapsamında sağlanan inceleme hakkının, m. 437/2 kapsamında genel kurulda sorulan sorulara ek olarak tanınmış bir hak olması nedeniyle ancak genel kurulda sorulan sorularla ilgili olarak kullanılabilir. TTK md. 437/4 de yer alan “pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için” ifadesi de inceleme hakkının genel kurulda sorulan sorulara ek olarak tanınmış bir hak olduğunu göstermektedir. Davacı anılan fıkraya aykırı olarak genel kurulda bilgi alma hakkını kullanmadan doğrudan yönetim kuruluna başvurmuştur. İnceleme hakkının kullanılması yasaya uygun olarak kullanılmadığından davanın reddine karar vermiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3- Davalı vekilli lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiye kısmının yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar TTK md. 437/5 uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 25/05/2023

Başkan
¸e-imzalıdır

Üye
¸e-imzalıdır

Üye
¸e-imzalıdır

Katip
¸e-imzalıdır