Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/228 E. 2023/286 K. 06.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/228 Esas
KARAR NO : 2023/286

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 02/04/2023
KARAR TARİHİ : 06/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 02/04/2023 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkil … 28.12.2009 tarihinde aracında bulunan çantasını çaldırdığını, … 7. Asliye Ticaret Mahkemesi … esas… karar sayılı dosyasında çantada bulunan yazılı çeklerle ilgili karar verildiğini, boş çek koçanlarına TTK ilgili maddeleri gereğince iptal kararı verilmediğini, boş çek koçanlarından birisi daha sonra kullanıldığını, … Bankası A.Ş. … Şubesine ait … no.lu çek 10.05.2010 tarihinde … Bankası üzerinden takasa verildiğini, müvekkil tarafından bu çekin ödenmeyeceğini, çeklerle ilgili dava açıldığı bankaya iletildiğini, bunun üzerine de çekin arkası usulen karşılıksız olduğu yazıldığını, ilgili şahıs her kim ise almadan bankadan ayrıldığını, o tarihten sonra da bu çek ile ilgili hiçbir işlem yapılmadığını, çekin kim tarafından işleme konulduğunu, kimin kime ciroladığı bilinmediği gibi çek … Bankası üzerinden takasa konulduğu için çek … bünyesinde bulunduğunu, müvekkilin bu süreçten sonra sistemde karşılıksız çek ibaresi eklendiği için çek karnesi ve de şirket adına ticari kredi kartları bankalardan alamadığını, bu çekten dolayı mağduriyet yaşadığını, bu çek ile ilgili … Bankası A.Ş. … şubesi … – …çekleri de aynı şekilde boş koçan olan çekler olduğunu, bu çeklerin iptalini talep ettiğini, dava ve talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, zayi nedeniyle çekin iptali istemine ilişkindir.
Davanın hasımsız olması ve taraf teşkilinin gerekmediği anlaşılmakla Mahkememizce tensiben karar verilmiş, davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığı ve keşideci sıfatıyla dava açtığının sabit bulunduğu, HMK.nun 138. maddesi uyarınca dava şartları hakkında dosya üzerinden karar verilebileceği anlaşılmakla Anayasanın 141/son ve HMK.nun 30. maddelerinde düzenlenen usul ekonomisi ilkesi gereği dosya üzerinden karar verilmiştir.
Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardandır.
Davacının keşidecisi sıfatıyla bu davayı açtığı ve keşideci olduğunun davacının kendi kabulünde olduğu, bu hususta bir tereddüt bulunmadığı, ancak keşidecinin zayi nedeniyle çek iptali istemi hakkı bulunmadığı, zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkının 6102 sayılı TTK.651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişinin senede bağlı alacak hakkı olan yetkili hamil de olduğu, keşidecinin (hesap sahibinin) iptal kararı almakta hiç bir hukuki yararı bulunmadığı, dava konusu çeklerin davacının çek hesabına ait oldukları, TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818-(1)s) maddesi yollamasıyla aynı kanunun 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptali davası açabileceği, esasen zayi olmuş çek hakkında keşidecinin, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabileceği veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açması mümkün olduğu ve dolayısıyla bu halde davacının çek iptali davası açmasında hukuki yararı bulunmadığı dolayısıyla keşidecinin bu davayı açma hakkının bulunmadığı anlaşılmaktadır (Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 19/04/2018 tarih, 2016/10022 Esas ve 2018/2952 Karar sayılı ilamı).
Nitekim benzer şekilde Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 14/09/2015 tarih, 2015/3370 Esas ve 2015/9210 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere; “…Davaya konu çeklerin boş çek yapraklarından ibaret olmakla, boş çek yapraklarının zayi nedeniyle iptalinin talep edilemeyeceği, TTK 781/1. maddesinde belirtilen ibareleri içermediğinin dava dilekçesi kapsamından anlaşıldığı, ayrıca davacının olsa olsa keşideci olabileceği, keşidecinin zayi nedeni ile iptal davası açma yetkisi olmadığından davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddin karar verilmesi..” gerektiği anlaşılmakla davanın HMK madde 114/1-h ve 115/2 gereği hukuki yarar yokluğu nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlerine göre;
1-Davanın HMK madde 114/1-h ve 115/2 gereği hukuki yarar yokluğu nedeniyle dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde davacı tarafın yatırdığı gider avansının bakiye kısmının davacı tarafa iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda verilen kararın davacıya tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.11/04/2023

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)