Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/3 Esas
KARAR NO : 2023/30

DAVA : İstirdat (Haksız Fiilden Kaynaklanan Ödemeye Dayalı)
DAVA TARİHİ : 03/01/2022
KARAR TARİHİ : 18/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Haksız Fiilden Kaynaklanan Ödemeye Dayalı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 28.04.2018 tarihinde müvekkili şirketin işçisi olan sürücü … sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile sürücü … sevk ve idaresindeki plakasız motorsikletin çarpışması sonucu çift taraflı yaralamalı ve maddi hasarlı kaza meydana geldiğini, trafik kazası sonucu bedensel güç kaybına uğrayan … tarafından uğramış olduğu maddi zararın tazmini amacıyla müvekkili şirkete ait … plakalı aracın ZMMS sigortacısı davalı … Sigorta A.Ş.ye başvurulduğunu ancak talep konusunun karşılık bulmayınca davalı sigorta şirketi aleyhine Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurulduğunu,
Sigorta Tahkim Komisyonunun … başvuru sayılı, … karar sayılı kararıyla …’un yaptığı başvuruyu kabul ederek … plakalı müvekkili şirket aracının sigortacısı davalı şirket aleyhine tazminata hükmettiğini, bunun üzerine davalı şirket tarafından İtiraz Hakem Heyeti nezdinde karara karşı itiraz edildiğini ve neticede İtiraz Hakem Heyeti’nin … İtiraz Sayılı, … karar sayılı kararı ile başvurunun kısmen kabulüne karar verilerek ” 51.900,32 TL sürekli iş görmezlik tazminatının 16.04.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sigorta şirketinden alınarak başvuru sahibi
…’a ödenmesine karar verildiğini, akabinde davalı şirket tarafından söz konusu karar doğrultusunda Başvuran …’a tazminat ödemesi yapıldığını ancak davalı şirketin söz konusu tazminattan müvekkili şirketin sorumlu olduğu düşüncesiyle … 26. İcra Dairesi’nin …Esas sayılı dosyası üzerinden müvekkili şirket ve çalışan/sürücü … aleyhine icra takibi başlattığını, söz konusu takip neticesinde haciz işlemleri yapıldığını, sürücü ve müvekkili şirket çalışanı …’ın olay sonrasında 0,28 promil alkollü olduğunun tespit edildiğini ve bu nedenle davalı şirket tarafından söz konusu tazminata ilişkin olarak rücu hakkının olduğu düşüncesiyle takip başlatıldığını, ancak sürücünün alkollü olmasının tek başına yeterli olmayıp söz konusu zarar bakımından müvekkili şirkete rücu edilebilmesi için başkaca unsurların da bulunması gerektiğini,
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları B.4. maddesinin Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı başlıklı maddesinde yer alan durumlarda sigorta şirketi sigortalıya rücu davası açabildiğini, söz konusu madde kapsamında rücu hakkının ayrıntısıyla düzenlendiğini, ancak bu şartlardan birinin varlığının her durumda rücu davası açılabileceği anlamına gelmediğini, belirtilen nedenlerle kaza arasında uygun bir illiyet bağı bulunmak zorunda olduğunu, alkollü araç kullanmaya bağlı olarak meydana gelen kazanın Trafik Sigortası kapsamı dışında kabul edilebilmesi için, kaza ile alkollü araç kullanımı arasında uygun bir illiyet bağı bulunması gerektiğini, kazaya sebep olan davranışın alkollü araç kullanmaktan kaynaklanması gerektiğini, aradaki illiyet bağının varlığının sigortacı tarafından öne sürülerek kanıtlanması gerektiğini, somut olayda ise araç sürücüsü ve müvekkili şirket çalışanı …’ın yalnızca 0,28 promil alkollü olduğunun tespit edildiğini, söz konusu alkol oranının trafiği tehlikeye atma veya kazaya sebebiyet vermesinin mümkün olmadığını, dahi hatta promil sınırının çok altında olduğunu ileri sürerek müvekkili şirkete karşı … 26. İcra Dairesi’nin …Esas sayılı dosyası üzerinden başlatılan haksız takip neticesinde davalı sigorta şirketine yapılan 87.583,72 TL’lik ödemenin istirdatı ile 01.10.2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte tarafımıza ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; İcra takibine konu olan Sigorta Tahkim Komisyonu … 19/04/2019 tarihli başvuruda da alınan kusur raporunda sigortalı araç sürücüsü olan …’ın % 75 kusurlu bulunduğunu, sigortalı araç sürücücüsü …’ın kaza anında alkollü olması sebebiyle söz konusu kazanın meydana geldiğini, dava dışı sigortalı araç sürücüsünün 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu 48/5 maddesinde yer alan “uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri almış olan sürücüler ile alkollü olan sürücülerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır.” kuralını ihlal ettiğini, oluşan zarardan davacı/borçlu işleten sıfatıyla TKK madde 1472 gereği ve diğer ilgili kanun maddeleri uyarınca, aracın alkollü kullanılması nedeniyle davacıya karşı rücu haklarının doğduğunu, hususi araçların dışında kullanılan diğer araçlarda vücutta bulunması gereken alkol miktarının alt sınırının 0,50 promil yerine 0.21 promil olarak belirlendiğini, söz konusu sigortalı aracın ticari araç niteliğinde olmakla sürücüde tespit edilmiş olan alkol miktarının olması gerekenin üzerinde olduğundan rücuya tabi olup, davacının iddialarının yerinde olmadığını beyan ederek davanın reddi ile yargılama harç ve giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Hasar dosyası, ifade tutanakları, hastane tedavi evrakı, Sigorta Tahkim Komisyonu Başkanlığının 23/04/2019 tarihli kusura ilişkin bilirkişi raporu, İ.T.Ü öğretim görevlilerince düzenlenen bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, haksız fiilden kaynaklanan ödemeye dayalı istirdat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 28.04.2018 tarihinde davacı şirketin işçisi olan sürücü … sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile sürücü … sevk ve idaresindeki plakasız motorsikletin çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazası nedeni ile davalı … Sigorta A.Ş. tarafından rücu hakkı kullanıldığı iddiasıyla başlatılan icra takibinin yerinde olup olmadığı, davacı tarafından yapılan 87.583,72 TL’lik ödemenin 01.10.2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte istirdadının gerekip gerekmediği hususlarındadır.
28.04.2018 günü saat 12.30 sıralarında … , yönetimindeki … plakalı araç ile S caddesini takiben … bulvarını istikametinden …caddesi istikametinde seyredip olay mahalline geldiğinde sola … nolu sokağa dönüşünde … caddesi istikametinden … bulvarı istikametinde seyreden …’un yönetimindeki mondial marka motosikletle çarpışması ile …’un yaralandığı anlaşılmıştır.
Deliller toplandıktan sonra kusur durumu, kazanın münhasıran alkolün etkisiyle meydana gelip gelmediği, 28.04.2018 tarihinde davacı şirketin işçisi olan sürücü … sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile sürücü … sevk ve idaresindeki plakasız motorsikletin çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazası nedeni ile davalı … Sigorta A.Ş. tarafından rücu hakkı kullanıldığı iddiasıyla başlatılan icra takibinin yerinde olup olmadığı, davacı tarafından yapılan 87.583,72 TL’lik ödemenin 01.10.2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte istirdadının gerekip gerekmediği hakkında İTÜ Trafik Kürsüsünden …, Sigortacı …ve …’dan aldırılan bilirkişi raporu, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve denetime elverişli olup hükme esas alınmıştır:
1.Olay mahallinin yerleşim yeri, S.cadde ile … sokağın kesiştiği kontrolsüz kavşak , olay sırasında vaktin gündüz, görüş sahasının açık olduğu anlaşılmıştır.
2.Kazaya karışan otomobilin sürücüsü … ifadesinde özetle “ 28.04.2018 günü … mahallesi S caddesi üzerinde seyir halinde iken …sokak kesişimine geldiğimde karşı istikametten bir motosiklet hızlı bir şekilde üzerime sürdüğünü gördüm,ben aracımın frenini yapıp durdum, motosiklet sürücüsü hakimiyetini kaybetti ve ben durur vaziyette iken bana çarptı.. “ şeklinde beyan etmiştir.
3…. şikayetçi olarak verdiği ifadesinde “28.04.20018 günü saat 12.30 sıralarında çalışmakta olduğum … sokakta atölyeden plakası olmayan motosikletle yemek almak için … caddesi istikametine doğru ayrıldım.Yemekleri alıp döndüğüm esnada … sokak ve Selçuklu bulvarı kesişiminde bir araç ile kaza yaptım..” şeklinde beyanda bulunmuştur.
4.Trafik kaza tespit tutanağında kazanın meydana gelişi yazılmış, çizilen krokide araçların seyir yönleri, çarpışma konumu gösterilmiş, … KTK nun 53/1-b, Muhammed Harut KTK 52/1-a maddesini ihlal ettiği ifade edilmiştir.
5.Sigorta Tahkim Komisyonunu … nolu dosyaya rapor sunan bilirkişi … …’ı KYT kanunun 53/1-b, 84/1-f maddelerini ihlal ettiği için % 75, …’u KTK nun 52/1-a, 52/1-b maddelerini ihlal ettiği için % 25 oranında kusurlu bulmuştur.
6…., yönetimindeki araçla seyri sırasında seyir istikametine göre sola bulunan … nolu sokağa dönmeyi düşündüğünde emniyetli mesafede iken sol sinyalini yakması, dikkatli olması, kavşak başına geldiğinde görüşün açık olduğu ortamda karşıdan gelen motosikletliyi görebileceğinden bunun geçmesini beklemesi lazımken bunları yerine getirmediği, kurallara aykırı ve kontrolsüz bir şekilde sola dönüşe geçerek aksi istikamette seyreden motosikletin önünü kapattığı Karayolları Trafik Kanunun 53/b maddesini ihlal ettiği, bu ihlalinin aynı kanunun 84/h maddesinde asli kusur kabul edildiği göz önüne alındığında … ın kural ihlallerinin kazanın meydana gelmesinde % 75 oranında etkili olduğu kanaatine varılmıştır.
7…., yönetimindeki motosikletle yolun icap ve şartlarına uygun süratle seyretmesi, kavşağa yaklaşırken süratini azaltıp dikkatini yoğunlaştırması, karşıdan gelen aracın … sokağa dönüşünde buna çarpmayı önlemek için zamanında ve uygun tedbir alması lazımken bunları yerine getirmediği, Karayolları Trafik Kanunun 52/a maddesini ihlal ettiği, bu ihlalin kendisinin yaralanması ile sonuçlanan kazanın meydana gelmesinde % 25 oranında etkili olduğu kanaatine varılmıştır.
8.Alkol metre ile yapılan muayenesinde saat 13.19 da … kanında 0,28 promil alkollü tespit edilmiştir.
Etil alkol, alındığı miktara ve kandaki konsantrasyonuna bağlı olarak Santral Sinir Sisteminde öforiden komaya kadar değişen etkilere neden olur. Alkolün en önemli etkileri davranışsal olanlarıdır. Alkolün az miktarda alınması, hafif sedasyon yaparken, dozun artması ile beceri isteyen işlerin yapılmasında zorluk, araç sürme yeteneğinin bozulması, kognitif yeteneklerde azalma, denge bozukluğu, emosyonel düzensizlik, konuşma bozukluğu, amnezi(unutkanlık) görülebilmektedir.
Kandaki konsantrasyon (mg/100 ml) Etkiler;
1)50-80 Öfori, hafif motor bozukluk, zihinsel etkinlikte azalma
2)81-100 Beceri isteyen işlerin yapılmasında aksama, araç sürme yeteneğinin bozulması, nistagmus,
(Kaynak: Alkol alan sürücüler, almayanlara göre 2-6 kat daha fazla kaza yapmaktadır. Az miktarda alkol alımı bile bir işin yapılması için gerekli dikkat, beceri ve özende azalmaya neden olmaktadır. Alkolün yan etkilerinin başladığı ve sürüşün olumsuz etkilerinin görüldüğü düzey, sıklıkla 30-40 mg/dl olarak bildirilmektedir. (0.30-0.40 promil). Reaksiyon zamanında uzama olgusunun, sıklıkla 50 mg/dl (0.50 promil) seviyelerinde bozulması beklenmektedir. … – Tıbbi Farmakoloji-11.baskı-cilt 2-2005-sf;741) 13.11.2009 günü Yargıtay’da icra edilen, ”Türk Ceza Yasasına göre alkollü araç kullanmanın güvenli sürüş yeteneğine etkileri” konulu Çalıştay’ın Sonuç Bildirgesi verilerine göre de;
Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 110. maddesine göre sürücülerin kanda 50 mg. / 100 ml (yönetmelikteki ifadesiyle 0.5 promil) sınırını aşmayacak kadar alkollü içki almalarına izin verilir. Kazada münhasıran (salt) alkol etkisi var demek için birtakım kriterler vardır.
1-Sürücü alkol etkisiyle tamamen güvenli sürüş yeteneğini kaybetmelidir.
2)Ayrıca kazanın meydana gelmesinde alkol dışında başka bir faktör (yol, iklim, araç vb.) rol oynamamış olmalıdır.
3- Bu nedenle sürücünün asli ve tam (%100) kusurlu olması durumunda dahi kazanın münhasıran alkole bağlı olarak meydana gelmesi için belli kriterler vardır.
Sonuç olarak sürücünün alkol etkisiyle güvenli sürüş yeteneğini kaybettiğinin tespitinden sonra kazanın meydana gelmesinde alkol dışında başka herhangi bir faktörün rol oynayıp oynamadığına bakılmalıdır.
Bu kazada davalı sürücü 28.04.2018 de saat 12.30 da meydana gelen kazadan 50 dk sonra saat 13.19 de yapılan ölçümde 0.28 promıl alkollu bulunmustur ve kaza tespit tutanagında kayıt altına alınmıstır. Alkol düzeyi saatte 0.15 promil azaldıgından kaza anında sürücü 0.28+0.12=0.40 promil alkolludur.(WINDMARK formulu)
Nöroloji bilimi yönünden birlikte değerlendirildiğinde;
Kaza olusumunda …’ın yasal sınırın biraz altında 0.40 alkollü olmasının etkisi vardır .fakat bu düzey güvenli sürüş yeteneğini etkileyecek kadar yüksek bir düzey değildir.
Ayrıca kazanın oluşumunda diğer sürücü kavşağa yaklaştığında hızını azaltmayıp belirgin kural ihlali yapmıştır. Kaza oluşumunda belirgin etkisi vardır.
Bu nedenle kazanın salt münhasıran alkol etkisi ile oluştuğu söylenemez kanaatine varılmıştır.
9…. 2.Asliye Ceza Mahkemesinde açılan kamu davasında mahkemenin …sayılı kararında “.. sanığın somut olaydaki alkol düzeyi nazara alındığında 0,28 promil alkol olduğu anlaşılan sanığın iş bu alkol sebebiyle kaza yaptığı konusunda kesin bir veri bulunmaması ve bu bağlamda yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması sebebiyle CMK nun 223/2-a maddesi uyarınca sanığın beratine karar verilmiştir
10.2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun, Tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran haller başlığı altındaki;
Madde 95 – “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir.” hükmüne paralel olarak Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartarının B.4.c. maddesi düzenlenmiştir. Bu madde; B.4. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigortalıya rücu edebilir.
Sigortalıya başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
a) …………
b) ……………..
c) Aracın, uyuşturucu madde veya ilgili mevzuatta belirlenen seviyenin üzerinde alkollü içki almış kişilerce veya aynı mevzuatta alkollü içki alamayacağı belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelen zararlar,
Davalı Sigorta Şirketi Trafik Sigortası Genel Şartları B.4.c.maddesine dayanarak kazada zarar görene tazminat ödedikten sonra sigortalısı davacıya rücu takibi başlatmış ve ödemiş olduğu tazminatı sigortalısından rücuan tahsil etmiş olduğu anlaşılmaktadır. Sigortacının Trafik Sigorta Poliçesinden kaynaklanan rücu hakkını kullanabilmesi için riskin sigorta poliçesi genel ve özel şartları kapsamında olması ve zarar görene hukuken geçerli bir ödeme yapmış olması şartlarını yerine getirmiş olması gerekmektedir. Davalı sigorta şirketinin trafik sigortası kapsamında zarar görene geçerli bir ödeme yapmış olduğu görülmektedir. Ödeme yaptıktan sonra sigortalısına karşı rücu hakkını kullanabilmesi ve sigortalının sorumlu olabilmesi için Trafik Sigortası Genel Şartlar B.4.c. maddesinde belirtilen şartın sigortalı tarafından ihlal edilmiş olması aranmaktadır. Gerek Yargıtay Kararları gerekse uygulamada sigortalının uyuşturucu madde veya alkollü içki almış kişilerin neden oldukları kazalar nedeni ile sigortalının sorumlu tutulabilmesi için kazanın münhasıran alınan alkolün etkisialtında meydana gelmiş olması yani meydana gelen kaza ile alkol arasında uygun illiyet bağının varlığı aranmaktadır. Kazanın salt münhasıran alkol etkisi ile oluştuğunun tespiti ve ispat yükümlülüğü sigortacıda olup, somut olayda ve dosya kapsamında davalı sigorta şirketinin kazanın sigortalı araç sürücüsünün münhasıran alkolün etkisi ile kazaya neden olduğu yönünde bulgu ve belgeye rastlanılmamış olduğundan davacı sigortalının ödemek zorunda kaldığı tazminatın istirdatını talep etme hakkının bulunduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
28.04.2018 günü meydana gelen kazada davacı şirkete ait … plakalı araç sürücüsü …’ın kural ihlalinin kazanın meydana gelmesinde % 75 oranında etkili olduğu, kazada yaralanan …’un kural ihlalinin kendisinin yaralanmasında % 25 oranında etkili olduğu, nörolojik açıdan mütalaa sonucu kazada …’ın alkollü olmasının etkisi olduğu ancak kazanın salt alkol etkisiyle meydana gelmediği, davacı şirkete ait … plakalı aracın ZMMS sigortacısı olan davalı … Sigorta A.Ş. genel şartlar çerçevesinde halefiyet hakkına dayanarak rücu hakkını kullanmış ise de, kaza salt alkol etkisiyle meydana gelmediğinden davalı sigorta şirketinin sigortalısı olan davacının, ödemek zorunda kaldığı tazminatın istirdatını talep etme hakkı bulunduğu anlaşılmış, 87.583,72-TL’nin davalıdan istirdatına, 01/10/2021 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın kabulü ile 87.583,72-TL’nin davalıdan istirdatına, 01/10/2021 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 5.982,84 TL ilam harcından peşin yatırılan 1.496,02 TL harcın mahsubu ile bakiye 4.486,82 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14 ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddeleri gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 14.013,40 TL TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvuru harcı, 1.496,02 TL peşin harç, 3.600,00 TL bilirkişi ücreti, 57,85 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 5.213,17 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.18/01/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır