Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/811 Esas
KARAR NO : 2023/449
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 24/11/2022
KARAR TARİHİ : 24/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle, Müvekkili şirketin e-defter mükellefi olduğunu, bu kapsamda tüm ticari defter ve kayıtlarının elektronik ortamda tutulduğunu, 09/11/2022 tarihinde müvekkili şirkete ait ticari defter ve kayıtların bulunduğu sisteme virüs girdiğini, kayıtlara erişilememesi üzerine durumun müvekkili şirketin entegratörlük ve bakım hizmeti aldığı …Tic. Ltd. Şti.’ye bildirildiğini, bu kapsamda ilgili şirket tarafından sistem üzerinde yapılan kurulum ve restore işlemleri neticesinde 2022 yılı Temmuz ayına ilişkin e-defter ve beratlarına ulaşılamadığını, bu hususta …Ltd. Şti. tarafından ekli tespit raporu tutulduğunu, ticari defterlerin zayi olmasına ilişkin temel düzenlemenin Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde yapıldığını, E-defterlerin zayi olmasına ilişkin düzenlemenin ise Elektronik Defter Genel Tebliği’nin 7.1. maddesinde “e-Defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir.” şeklinde yapıldığını ileri sürerek müvekkili şirkete ait 2022 yılı Temmuz ayı e-defter ve beratların, müvekkili şirketin iradesi dışındaki sebeplerle silinmiş olduğundan ve söz konusu kayıtlara ulaşılamadığından zayi belgesi talep etme zorunluluğumuz doğduğunu beyan ederek; müvekkili şirkete ait 2022 yılı Temmuz ayı e-defter ve beratlarına ilişkin zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKCE :
Dava zayi belgesi istemine ilişkindir.
Davacının entegratörlük ve bakım hizmeti aldığı … Tic. Ltd. Şti. tarafından hazırlanan imzalı raporda, davacı tarafından 09/11/2022 tarihinde logo dosyalarının “sisteme giren virüs nedeniyle” bozulduğunun ve yeniden kurulması gerektiğinin kendilerine bildirildiği, Logo kurulumlarının yapıldığı, kurtarılan ve kendilerine verilen veritabanının yeniden kurulumunun tamamlandığı, fakat 09/11/2022 tarihli yedekte Temmuz 2022 tarihli e-defter dosyalarına ulaşılamadığı belirtilmiştir.
Davacının 2022 yılı Temmuz Ayı e defter e beratlarına ilişkin kayıtlarına ulaşılamama nedeni, davacı şirkete ait ticari defter ve kayıtların bulunduğu sisteme virüs girmiş olup olamayacağı hususlarında, kayıtlara erişilememesi üzerine davacı şirketin entegratörlük ve bakım hizmeti aldığı …Tic. Ltd. Şti.’ne yapılan bildirim sonucu bu yazılım şirketinin yaptığı tespitler de değerlendirilerek davacı şirketin bilgisayar kayıtları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle bilirikişi raporu düzenlenmesi için dosya Bilgisayar Mühendisi …’e tevdii edilmiş, bilirkişi raporu, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve denetime elverişli olup hükme esas alınmıştır.
Davacı tarafından e-defter dosyalarının tutulduğu “Finance” sunucusunun günlük olarak yedeklemesinin yapıldığı, Temmuz 2022 dönemine ait e-defter kayıtlarının 31/10/2022 tarihinde imzalanıp GİB sistemine yüklendiği, 09/11/2022 tarihinde sisteme virüs bulaştığı ve geriye dönük olarak yedek kayıtlar üzerinde yapılan tarama çalışmasında 28/10/2022 tarihli yedek kayıtların çalıştırılabildiği, bu tarihten sonraki günler için yedek kayıtların çalıştırılamadığı ve dolayısıyla da mecburen 28/10/2022 tarihli yedeğin tekrar canlı ortama taşındığı bilgisi verilmiştir. Çalıştırılan yedek tarihi 28/10/2022 olduğundan ve Temmuz 2022 dönemine ait e-defter kayıtlarının sisteme yüklendiği tarih 31/10/22 olduğundan dolayı da geriye dönüş yapılan 28/10/2022 tarihli kayıtlarda henüz oluşturulmamış olan Temmuz 2022 dönemine ait e-defter kayıtları mevcut bulunmamış olacaktır. Söz konusu dönemde alınan yedek kayıtlar açılmak istendiğinde hata ile karşılaşılmış olduğu ve dolayısıyla bu sistem yedeklerine erişim sağlanamadığı anlaşılmıştır.
E-Defter uygulaması kapsamında mükelleflerin, elektronik defter ve beratlarını oluşturmada kullanacağı yazılımın; Maliye Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan 1 Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliği kapsamında, Gelir İdaresi Başkanlığından onay almış “uyumlu yazılım” olması gerekmektedir. Davacı tarafından kullanılan e-defter uygulamasının, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından uyumlu yazılım listesinde yer alan “Logo e-Defter ” uygulaması olduğu anlaşılmıştır. Bu uygulama üzerinden oluşturulan e-Defter’lerin (Defteri Kebir, Yevmiye Defteri ve bu defterlere ait berat dosyaları) uygulama üzerinden oluşturularak GİB’e gönderildikten sonra, anılan tebliğ uyarınca yedeklerinin muhafaza edilmesi mecburidir. Firmalar internet ortamında gönderilmiş olan e-Defter kayıtlarını kendileri muhafaza edebileceği gibi Gelir İdaresi Başkanlığı’ ndan izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edebilmektedir. Buna göre, dava konusu olayın yaşandığı dönemde davacının söz konusu elektronik kayıtları, bir entegratör bünyesinde değil şirkete ait sunucu bilgisayarında muhafaza etmiş olduğu bilgisi verilmiştir. Dolayısıyla davacının muhasebe kayıtlarının tutulduğu bilgisayara bulaşan virüs ve bu dönemde alınmış yedek dosyalara ulaşılamaması nedeniyle; Temmuz 2022 dönemi edefter dosyalarına da erişim imkanı mümkün olamayacaktır. Bu noktada Davacı tarafından, muhasebe kayıtlarının tutulduğu bilgisayara uygulanan yedekleme işlemi sayesinde, kayıtlara daha sonradan ulaşım sağlanabilmesi hususunda gerekli özenin gösterilmiş olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Davacının muhasebe kayıtlarının tutulduğu bilgisayara 09/11/2022 tarihinde virüs bulaşması sonrasında; yedek dosyalar üzerinde 09/11/2022 tarihinden önceki dönem için 28/10/2022 tarihli yedeğe erişim sağlanabildiğinin belirtildiği, dolayısıyla 31/10/2022 tarihinde imzalanıp GİB sistemine yüklenen Temmuz 2022 dönemi e-defter dosyalarına erişim sağlanamamış olduğu, Erişim sağlanamayan yedek kayıtların açılması denendiğinde hata verdiğinin görüldüğü, davacı tarafından, muhasebe kayıtlarının tutulduğu bilgisayara uygulanan yedekleme işlemi sayesinde, kayıtlara daha sonradan ulaşım sağlanabilmesi hususunda gerekli özenin gösterilmiş olduğu, davacının muhasebe kayıtlarının tutulduğu bilgisayara bulaşan virüs ve bu dönemde alınmış yedek dosyalara ulaşılamaması nedeniyle; Temmuz 2022 dönemi e-defter dosyalarına da erişim imkanının mümkün olamayacağı anlaşılmış, davacı şirketin 2022 yılı Temmuz Ayı e-defter ve beratlarının zayi olduğunun tespiti ile davacıya zayi belgesi verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre,
Davanın kabulü ile, davacı şirketin 2022 yılı Temmuz Ayı e-defter ve beratlarının zayi olduğunun tespiti ile davacıya zayi belgesi verilmesine,
Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 179,90 TL ilam harcından peşin yatırılan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydedilmesine,
Yapılan masrafların davacı üzerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 24/05/2023
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır