Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/762 E. 2023/678 K. 20.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/762 Esas
KARAR NO : 2023/678

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/11/2022
KARAR TARİHİ : 20/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin zeytin ve zeytinyağı maddelerinin üretimi, satışı ile iştigal ettiğini, davalı ile aralarında gerçekleşen ticari ilişki gereğince, cari hesap ve fatura alacağından kaynaklanan bakiye 93.699,14 TL borcunu ödemediğinden aleyhine … 37. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, davalının süresi içerisinde borca itiraz ederek, takibin durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına, davalı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere tazminata,, yargılama masrafları ve vekâlet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı taraf usulüne uygun davetiyeye rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER :
… 37. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı uyap dosyası, ticari kayıt ve belgeler, ticaret sicil kayıtları, bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 67.maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, faturalara dayalı olarak davacının davalıdan bakiye cari hesap alacağı bulunup bulunmadığı, alacağı var ise miktarı hususlarındadır.
İlgili … 37. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı uyap dosyasının incelenmesinde, davacı alacaklı şirket tarafından davalı borçlu aleyhine 09.09.2022 tarihinde başlattığı ilamsız takipte, 93,699,14 TL asıl alacak, 7.358,59 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 101.057,73 TL alacağının, asıl alacağına takip tarihinden itibaren yıllık %15,75 oranda işleyecek avans faizi ile tahsilini talep etmiş, borcun sebebini ise cari hesap olarak beyan ettiği, ödeme emrinin borçluya tebliği ile borçlu vekilinin 27.11.2018 tarihinde yapmış olduğu itirazda, müvekkili şirketin takip alacaklısı görünen şirkete hiçbir borcu yoktur ifadesiyle borca itiraz ettiği anlaşılmıştır. Davacı alacaklının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, takibin yetkili icra dairesinde yapıldığı, geçerli haciz yolu ile ilamsız genel takip bulunduğu, borçlu tarafından yasal süresi içerisinde yapılmış ve takibi durdurmuş geçerli bir itiraz olduğu, davanın bir yıllık yasal süresi içerisinde açıldığı, itirazın iptali davasının koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
İtirazın iptali davası yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. İspat yükü kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda ön görülen istisnalar dışında karşı taraf kanuni karinenin aksini ispat edebilir. (HMK M.190). İtirazın iptali davasında ispat yükü kural olarak davacı alacaklıdadır. Ancak borçlunun itirazındaki beyana göre ispat yükü yer değiştirebilir. Borçlu itirazın iptali davasına karşı vereceği cevapta ödeme emrine itiraz ederken bildirmiş olduğu itiraz sebepleri ile bağlı değildir, borçlu her türlü borca itirazını ödeme emrine itirazından bağımsız olarak ileri sürebilir. Somut olayda, davalı icra takibine itirazında genel ifadelerle borca itiraz etmiş olup özel bir itiraz nedenine dayanmadığından ispat yükü davacı alacaklıdadır. Davacı, alacağının varlığını ispat ile yükümlüdür.
Deliller toplandıktan sonra ticari defter ve belgeler üzerinde inceleme yapılmak suretiyle mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında rapor düzenlemesi için dosya mali müşavir bilirkişi Turgay Portakalcı’ya tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından düzenlenen rapor, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve denetime elverişli olup hükme esas alınmıştır.
Taraflar arasında yazılı bir cari hesap sözleşmesi bulunmamaktadır. Taraflar arasında yazılı olmayan cari hesap benzeri bir ticari münasebet (Açık Hesap İlişkisi) bulunmaktadır. Açık hesap ilişkisi ise önceki borçlar tahsil edilmemesine rağmen taraflar arasındaki ticari ilişkinin devam etmesi durumudur. Açık hesap ilişkisinde taraflar tek taraflı ya da karşılıklı olarak alacaklarını hesaba kaydedip belirli hesap dönemlerine bağlı kalmaksızın hesaplaşma yaptıkları bir ticari münasebet türüdür.
Davacı kayıtlarına göre, taraflar arasındaki ilk ticari münasebet 07.0.2022 tarihinde başlamış, son fatura alışverişi 10.03.2022 tarihinde davalıya 49.229,60 TL tutarlı fatura kesilmesi ile sona ermiştir. Son fatura kesimi sonrası, davacının davalıdan 93.699,14 TL alacaklı olduğu ticari defterlerinde kayıtlıdır.
Davacı şirketin, davalı adına mal/hizmet bedelleri karşılığı adına düzenlenmiş faturaları 120 01 128 – Alıcılar…A.Ş. hesabında izlediği tespit edilmiştir. Tek Düzen Muhasebe Sistemi içerisinde 120- Alıcılar Hesabı işletmenin faaliyet konusu ile ilgili her türlü mal ve hizmet satımlarından kaynaklanan senetsiz alacakların izlendiği hesaptır. Bu hesapta davacı tarafından davalıya 4 adet fatura ile 165.699,14 TL tutarlı nal/hizmet faturası kesilmiş, davalı tarafından da 72.000 TL ödenmiş, bakiye davacının yevmiye defterinde 93.699,14 TL alacaklı olduğunu kayıt etmiştir.
Davacı tarafından davalıya kesilen faturalar elektronik ortamda kesilmişlerdir. E-Fatura Tanımı: Elektronik ortamda hazırlanan faturalara verilen isimdir. Kağıda basılmayan ve sunucular tarafından alıcı ve satıcıya iletilen fatura türüdür. E-Fatura İşlemlerinde Gönderilmiş fatura üzerinde düzeltme işlemi yapılamayacağından alıcı mevzuat hükümlerine Uygunsa iade faturası kesebilir ya da alıcı harici yollarla faturaya itiraz edebilir. E-fatura da aynen kağıt fatura gibi Vergi Usul Kanununun tanzim, teslim, bildirme, itiraz sürelerine sahiptir. Bunun anlamı kağıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. Temel fatura ve ticari fatura senaryosu ile müşteriye gönderilirler. Davacı taraf temel fatura senaryosu ile faturayı davalıya göndermiştir. Temel e-fatura, faturanın göndericiden alıcıya ulaşmasını esas alan e-fatura senaryosudur. Fatura alıcısı fatura üzerinde herhangi bir teknik problem olmadığı müddetçe faturayı kabul etmekle yükümlüdür. Alıcının temel e-faturayı reddetme seçeneği yoktur. Temel faturayı alan kişinin bu faturaya itiraz etmek mümkün olup, tebliğ alınan faturaya iade faturası kesilebileceği gibi, Türk Ticaret Kanununun 18’inci maddesinde belirtilen harici yöntemlerle (noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak kayıtlı elektronik posta sistemi ile) itiraz edilebilmesi mümkündür. Davalının faturaya itiraz ettiğine dair belge ve bilgi sunulmamıştır. Bu sebeple davalı tarafın davacı tarafından kendisine gönderilen faturayı kabul ettiği ve Türk Ticaret Kanununun 21’inci maddesinde belirtilen 8 (sekiz) günlük süre içerisinde itiraz etmediği kabul edilmiştir.
… Vergi Dairesi … vergi kimlik numaralı … A.Ş. beyan ettiği mal/ hizmet alımlarına göre 2022 yılı mal alış listesinde bulunan …Tic.A.Ş.’den 4 adet fatura ile KDV hariç 140.423,00 TL mal/hizmet alışı yaptığını bildirmiştir. 140.423,00 TL X %18 KDV 25.276,14 = 165.699,15 TL tutmakta ve davacının cari hesabında bulunan rakama ulaşılmaktadır. Bu durumda davalının BA formunda davacıdan satın aldığı mal/hizmet faturalarını vergi olarak bildirmiş olması karşısında davacı tarafça da faturaya konu alacağın varlığının ispat edilmiş olduğunun kabulü gerekir.(Yargıtay 19.HD.’nin 10/04/2017 tarihli 2016/7490 E- 2017/2932 K sayılı emsal kararı)
2022 yılı Davacı nezdinde Davalı için tutulan cari hesap dökümü ve davalının bağlı olduğu vergi dairesinden celp edilen BA-BS beyannamelerine göre takip tarihi olan 09.09.2022 tarihi itibariyle davalının, davacıya 93.699,14 TL borçlu bulunduğu görünmektedir. Bu hesaplar davacının sunulan 2022 yılı cari hesap dökümünün ve fatura fotokopilerinin incelenmesi sonucunda elde edilmiş bulunmaktadır. Davalı taraf ticari defterlerini sunmadığından cari hesap özeti anlamında tarafların kayıtlarını karşılaştırma olanağı bulunamamıştır.
Davacı alacaklı tarafça takip öncesi 7.358,59 TL işlemiş faiz talep etmektedir. Taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmamaktadır. Taraflar arasında yazılı bir sözleşme olmadığından, temerrüt ile işlemiş faiz talep edebilmesi için davalıyı temerrüde düşürmesi gerekir. Dosyada fatura bedelinin ödenmesini içerir bir ihtarname mevcut değildir. Bu nedenle davacının dava öncesi faiz talebi yerinde değildir. Takip tarihi ile temerrüt söz konusu olduğundan, takip tarihi itibarı ile faize hükmedilmesi gerekir. Davacı alacaklı tarafça takip öncesi işlemiş faiz talep edilmesi yerinde değildir.
Davacının 93.699,14 TL alacaklı olduğunu kanıtladığı, bu alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasa gereği yıllık %15,75 oranından başlayacak değişen oranlarda avans faiz işletilmesi gerekeceği anlaşılmış, davalı tarafından … 37. İcra Müdürlüğünün… E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 93.699,14 TL asıl alacak yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, geçerli bir ilamsız genel icra takibinin varlığı, borçlunun yedi günlük süre içerisinde ödeme emrine itiraz etmiş olması, bir yıl içinde açılmış bir itirazın iptali davası bulunması, davacı alacaklının tazminat istemini dava dilekçesinde açıkça talep etmiş olması ve takip konusu alacağın miktarının belli (likit) olması dikkate alınarak borçlunun itirazının haksız olması nedeniyle asıl alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davalı tarafından … 37. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 93.699,14 TL asıl alacak yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, asıl alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 6.400,58 TL ilam harcından peşin yatırılan 1.220,52 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.180,06 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 1.220,52 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14.maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 3.120,00 TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul / ret oranına göre 2.892,82 TL’sinin davalıdan, bakiye 227,18 TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 14.991,86 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı vekil ile temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 7.358,09 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvuru harcı, 2.000,00 TL bilirkişi ücreti, 140,00 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 2.220,70 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 2.059,00 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 20/09/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır