Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/69 Esas
KARAR NO : 2023/563

DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/01/2022
KARAR TARİHİ : 07/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 31/01/2022 tarihli dilekçesinde özetle; … A.Ş. vekili tarafından müvekkili şirketin altyapı tesislerinin zarara uğradığı iddiasıyla, müvekkili idare aleyhine … 25.İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasıyla takip başlatıldığını, dava konusu takibe müvekkili iaderece süresi içerisinde Uyap sistemi üzerinden itiraz edilmiş ise de sistemsel hata nedeniyle itirazlarının görülmediğini, dolayısıyla takibe devam edildiğini, taraflarınca arabuluculuğa başvurulduğunu, ancak karşı tarafla anlaşma sağlanamayınca huzurdaki davayı açtıklarını, müvekkili idarenin dava konusu takibe konu bedelden sorumlu olması için ortada bir zararın olması gerektiğini, bu zararın idarenin eylem ve işleminden kaynaklanması gerektiğini, oysa dava konusu olayda bu şartların gerçekleşmediğini, dolayısıyla dava konusu takip ile müvekkili idareye husumet tevcih edilemeyeceğini, müvekkili idarenin müteahhit firmalar ile yaptığı istisnai akit olduğunu, göre zarara sebebiyet verdiği iddia edilen çalışmanın yüklenicisi tarafından yapıldığını, aralarında akdedilen istisna akdi gereğince doğan zararlardan yüklenicisinin sorumlu olduğunu, dolayısıyla müvekkili idarenin açılan takipte herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, müvekkili idarenin …’un su ve kanal hizmetlerini yürütmek amacıyla kurulmuş bir kamu kurumu olarak görmüş olduğu kamu hizmetini kısmen kendi personeli ve kısmen de ihale ederek yapmakta olduğunu, müvekkili idarenin yaptıracağı işleri (kazı, inşaat v.s) anahtar teslimi suretiyle müteahhit firmalara ihale etmekte olduğunu, müteahhit firmalarla … arasında altlık-üstlük ve tabiiyet ilişkisi bulunmadığını, anahtar teslimi sözleşmelerinin özelliği gereği işi bitirilip iş sahibine teslim edilinceye kadar 3. şahıslara verilecek zararlardan müteahhidin sorumluluğunun olduğunu, bu sebeple takibe dayanak hasarda müvekkili idarenin adına çalışmayı yürüten yüklenici firmanın sorumluluğunun olduğunu, müvekkili idarenin olayda kastı, kusuru ve ihmalinin bulunmadığını belirterek, davalı tarafın … 25.İcra müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile talep ettiği toplam 7.456,62 TL tutarında borçlu olmadıklarının tespitine, dava sebebiyle müvekkili idarenin uğramış olduğu zararın yasa gereğince alacağın %20 ‘sinden az olmamak kaydıyla kötü niyetli davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili 2802/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; 27.09.2020 tarihinde … sorumluluk sahası içinde bulunan … adresinde davalı … ve yüklenicisi tarafindan yapılan çalışma sırasında kepçe ile müvekkili şirkete ait enerji nakil hatlarına tarafından hasar verildiği tespit edildiğini, kesinti ile ilgili olarak müvekkili şirket personelince arızanın giderilmesi ve enerji verilmesine müteakip hasara maruz kalan şirket altyapısının onarımı için kullanılan malzeme ve işçilik gibi bedellerini kapsayan hasarın giderimi için sarf edilen 4.631,35-TL ve 833,64-TL KDV bedelinden müteşekkil toplam 5.465,00-TL borç tahakkuk ettirilmiş olduğunu, davalı/borçlu … Genel Müdürlüğü tarafından hasar bedellerinin ödenmemesi üzerine borçlu aleyhine 5.465,00-TL hasar bedeli ve işlemiş faizi olmak üzere toplam 7.456,62-TL’nin tahsili amacıyla … 25. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası ile ilamsız takip yapıldığını, davalı yanca ödeme emrini borca icra takibine itiraz etmediğini, davacı tarafça dava dışı yüklenicisi firmanın zarara ilişkin haksız fiil hükümlerine göre müteselsilen sorumlu olması sebebiyle zararın tamamının davacı …’den istenebileceğini, dava dışı yüklenici şirketin, davaya konu adreste kendi ihtiyarıyla, özel mahiyette bir iş yapmak üzere değil, davaya konu hasara sebebiyet veren işin … tarafından kendisine ihale edilmesi sonrasında, …’nin denetim ve himayesi altında çalışma yaptığını, davacı tarafça meydana gelen zarar ile … arasında uygun illiyet bağının mevcut olduğunu, davacı tarafça yapılan kazı çalışması esnasında gereken dikkat ve özenin gösterilmemesinden dolayı, müvekkili şirketin zararının meydana geldiğini, müvekkil şirket tarafından üzerinden elektrik enerji dağıtımı gerçekleştirilen yer altı enerji nakil kablolarının … Şebekeleri Enerji Kabloları Montaj (Uygulama) Usul ve Esasları’na uygun olarak tesis ve imal edilmekte olduğunu, kabul anlamına gelmemekle beraber kablolar yüzeye yakın olarak bulunsa bile bu durumun davacı tarafa, zarar verme hakkı vermeyeceği gibi meydana gelen zarara da müvekkili şirketin katlanma zorunluluğunu da doğurmayacağını belirterek, haksız ve yersiz olan işbu davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin (arabuluculuk vekalet ücreti de dahil olmak üzere) davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunan vekili 14/04/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; İhbar dilekçesinin müvekkili şirkete 13/04/2022 tarihinde e-tebligat yolu ile tebliğ edildiğini, söz konusu hasar ile ilgili olarak, davacı aleyhine başlatılan … 25. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibinden öncesinde müvekkili şirkete, ne davalı ne de davacı tarafça herhangi bir bildirim yapılmadığını, söz konusu hasarın müvekkili şirket tarafından verildiğine ilişkin tek emarenin herhangi bir yerde herhangi bir zamanda bulunabilecek olan bir tabela olduğunu, müvekkil şirketin adının yazıldığı bir tabela nedeni ile doğmuş tüm zararlardan sorumlu tutulmasının hakkaniyete aykırı olduğunu, davalı … A.Ş.’nin söz konusu hasarın meydana gelmesinde kusurlu olduğunu ve yasanın emredici hükmüne rağmen mevcut tesisatını yasada belirlenen şekilde döşemediğini, bu nedenle zaman zaman tesisatlarına zarar verilmesine kendi eylem ve kusuru ile sebebiyet verdiğinin açık olduğunu, hasara konu söz konusu kabloların neredeyse toprağın üzerinden döşenmiş ve üzeri biraz toprak atılarak örtülmüş olarak, topaktan 10 cm aşağıya gömülmüş olduğunu, davalıya ait tesis ve kabloların ilgili yönetmeliğin emredici hükmü ve diğer hükümlerine aykırı olarak imal ve monte edilmiş olduğunu, bu itibarla, tazminat sorumluluğunun doğması için tazminat talep edilenin, zarara neden olayda kusurunun olması gerektiğini, kabul anlamına gelememek kaydı ile davalı tarafça icra takibinde talep edilen personel veya eleman bedeli ve araç bedellerinin hasar hesabına katılamayacağını, bu bedellerin davacının kendi işinde çalıştırdığı işçiler ve işletme giderleri olduğunu belirterek, müvekkil şirketin davaya ihbar olunan olarak dahil edilmesine ve davanın kabulüne, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Bilirkişi raporu, … 25.İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası, Arabuluculuk Son Tutanağı, … cevabi yazıları, … CBS’nin … soruşturma sayılı dosyasının Uyap kayıtları dosyada mevcuttur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
21/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dosya kapsamına sunulan hasar tespit tutanağı ve yazışmalar kapsamında haşarın varlığının sabit olduğu, davalı şirkete müterafik kusur bakımından yeterli delil bulunmadığı. Kopartılan kablo için kullanılan ilave kablo ve ek mufu teknik anlamda mutlaka kullanılması gereken malzemelerdir. Hasar için talep edilen 363,64 TL. (malzeme) + KDV =429,10 TL malzeme bedeli kadri maruf bir değerdir. Hasar tutarı belirlenirken … birim fiyatlarının dikkate alındığı anlaşılmaktadır. Davalı tarafça, hasar onarımının herhangi bir yüklenici şirkete yaptırıldığına ilişkin, hizmet alım sözleşmesi, fatura, iş emri vb. belge sunulmamıştır. Açıklanan nedenlerle davalı … tarafından arızanın kendi elemanları dışında özel adam tutularak onarımının yapıldığı hususunun belgelendirilemediği kanaatine varılmıştır. Nihai karar sayın Mahkemenize ait olmak üzere yukarıda detayı verilen emsal ilam gereği işçilik-montaj- araç-personel giderlerinin davacı kurumca talep edilemeyeceği kanaatine varılmıştır. Dava dilekçesinden, hasar adresindeki çalışma ve hasarın varlığının kabul edildiği anlaşılmakla husumete ilişkin itirazlarda bulunulmaktadır. Hasar adresindeki çalışma davacı şirketin yüklenicisi ihbar olunan şirket tarafından yapılmış olsa dahi davacı şirketin, yüklenici-ihbar olunan şirket üzerinde denetim gözetim yetkisi olacağı görüş ve kanaatine varılmıştır. (3.Hukuk Dairesi’nin E.2007/16515 ve K….sayılı 22.11.2007 tarihli kararı da gözetilerek) Açıklanan nedenlerle; Takibin toplam 429,10 TL. (malizeme bedeli KDV dahil) + 25,64 TL. (şebeke yıpranma payı) = 454,74 TL. üzerinden davacı … Genel Müdürlüğü ve İhbar olunan … Ltd. Şti. adına devam edebileceği” yönünde sonuç ve kanaate varıldığı görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, takibe konu alacak nedeniyle İİK 72.maddesine dayalı açılan menfi tespit davasıdır.
14.09.2020 tarihinde … adresinde ” … Islahı İnşaatı işi kapsamında yüklenici firma dava dışı … Ltd. Şti. tarafından çalışma esnasında davalı şirketin enerji dağıtım altyapısına dahil olan kablo ve tesisata verilen hasar ve enerji kesintisinden kaynaklı meydana gelen hasardan dolayı davacının kusurlu olup olmadığı ile davacının bu kapsamda yapılan icra takibi nedeniyle borçlu olup olmadığının tespiti hususlarındadır.
Menfi tespit davalarında ispat yükü kural olarak, takip alacaklısı davalıya aittir. (TMK mad. 6, HMK mad. 190) Ancak davacı hukuki ilişkinin maddi hukuk bakımından hiç doğmadığını değil de sona erdiğini (ödeme yapıldığını) veya yerine getirilmesinden kaçınabileceğini (zamanaşımına uğradığını, ödeme yapıldığı, başkaca bir hukuki ilişkiye dayandırma) ileri sürüyorsa, bu iddiasını borçlu davacı ispat edecektir. Bu kapsamda uyuşmazlık kapsamında davacının meydana gelen hasar nedeniyle kusurlu olmadığını ispat etmesi gerekecektir.
Uyuşmazlık kapsamında bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi de verilerek çekişmeli hususlarda rapor tanzimi istenilmiştir. Hazırlanan 21/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda; 27/09/2020 tarihinde … adresinde adresinde davacı … Genel Müdürlüğü ve taşeron ihbar olunan ŞİRKET tarafından yapılan alt yapı çalışmaları esnasında davalıya ait yer attı kablo hattının. (4×176 mm*? kesitli alçak gerilim kablosunun) kopartılarak hasara uğratılması ile ilgili olarak, dosya kapsamına sunulan hasar tespit tutanağı, fotoğraf ve yazışmalar kapsamında hasarın varlığının sabit olduğu, Davalı …’ a ait alt yapı tesislerinin standartlar çerçevesinde tesis edildiği anlaşılmış olup davalı tarafça bu durumun aksini ispat eden bir tespit bulunmamakta, tutanak kayıtlarına da herhangi bir şerh düşülmemiştir. Ayrıca davaçı şirketçe çalışma yapılan atık su hat derinliği davacının yer altı kablo güzergâhından daha fazladır. Açıklanan nedenlerle davalı şirkete müterafik kusur bakımından yeterli delil bulunmadığı kanaatine varılmıştır. 4×16 mm kesitli yeraltlı kablosunun ancak bir iş makinesi ile kopartılabileceği, Hasara çalışma yapan operatörün tedbirsizliği ve dikkatsizliği nedeniyle sebebiyet verildiği kanaatine varılmıştır.
Yukarıda detayı verilen Maddi Hasar Bedeli Hesap içeriğinden davalı kurumca davacı şirketten hasara uğrayan 4×16 mm? kabloların eklenmesi için malzeme, işçilik, araç, personel, dağıtılamayan enerji bedeli, Eşik kesinti süresi aşım bedeli, Etüd koordinasyon bedeli talep edilmektedir. Öncelikle belirtmek gerekirse kopartılan kablo için kullanılan kablo ve EK mufu teknik anlamda mutlaka kullanılması gereken malzemedir. hasar için talep edilen 363,64 TL. (malzeme) * KDV -429,10 TL malzeme bedeli kadri maruf bir değerdir. Davalı … tarafından kabio montaj ve ek yapımı işi için işçilik bedeli talep edilmesine rtağmen ayrıca etektrik teknisyen (kendi personeli) bedeli talep edilmektedir. DAVALI … tarafından arızanın KENDİ ELEMANLARI DIŞINDA özel adam tutularak onarımının yapıldığına ilişkin dosya kapsamına sunulmuş — belge bulunmamaktadır. … bünyesinde çalışan AOB (Arıza Onarım Bakım) görevlilerince arızanın giderildiği anlaşılmıştır. Arızayı gideren AOB (Arıza Onarım bakım) tarafından davalı … a kesilmiş herhangi bir fatura bulunmamaktadır. Üstelik dosya kapsamında yer alan … Sistem İşletme Müdürlüğünce davacıya gönderilen 15/01/2021 tarihli yazı içeriklerinde hasarın ekiplerince tamir edildiği açıkça belirtilmiştir. Arızayı gideren AOB (Arıza Onarım bakım) tarafından davacı … a kesilmiş herhangi bir fatura bulunmamaktadır.
Davalı tarafça sunulan 21.12.2019 tarihli Hizmet Alım Sözleşmesi tarafı şirket (Beda Enerji) tarafından DAVA KONUSU HASAR İLE İLGİLİ OLARAK kullanılan malzeme ve yapılan işçilik bedelini gösterir davalı … a kesilmiş herhangi bir fatura veya iş emri vb. belge örneğine RASTLANMAMIŞTIR. Sözleşme Madde-10 içeriğinde “Yüklenici her ayın sonunda şirketin belirlediği kriterlerde YAPILAN İŞİ BİLDİREREK şirketin onayını almasından sonra fatura düzenleyecek ve ödeme ertesi ay içerisinde yapılacaktır. Şeklinde açık hüküm yer almaktadır. Dosya kapsamında yer alan Hasar Tespit Tutanak formu, İŞ GÖREV EMRİ ve Hasar Süreci Bilgilendirme formunda 31.12.2019 tarihli Hizmet Alım Sözleşmesi tarafı şirket (… Enerji) yetkili imzasına da rastlanmamıştır.
Açıklanan nedenlerle davalı … tarafından arızanın kendi elemanları dışında özel adam tutularak onarımının yapıldığı hususunun belgelendirilemediği kanaatine varılmıştır. Nihai karar sayın Mahkemenize ait olmak üzere yukarıda detayı verilen emsal ilam gereği işçilik — montai — araç — personel giderlerinin davacı kurumca talep edilemeyeceği kanaatine varılmıştır.
Dağıtılamayan enerji bedel talebinin, yukarıdaki emsal ilam “elektrik hatlarına verilen zararın karşılığı olan tazminat hesaplanırken; otomatik olarak üretilmeyen ancak kullanıldığı anda üretilen elektriğin satılamadığından bahisle satlamayan enerjiden doğan bir zararın varlığından söz edilemez” hükmü gereği davalı şirketin Dağıtılamayan / Satılamayan enerji bedel talebinin olamayacağı kanaatine varılmıştır.
Eşik Kesinti Süre Aşım bedel talebi ile ilgili olarak Elektrik Dağıtımı Ve Perakende Satışıma Hişkin Hizmet Kalitesi Yönetmeliği kapsamında davacı şirket orta gerilimde bildirimsiz kesintilerde 24 saate kadar alçak gerilimde bildirimsiz kesintilerde 48 saate kadar abonelerine tazminat ödememe hakkına sahip olup dava konusu alçak gerilim arızasının bu süreler dahilinde (2 saat çalışma yapılmı elektrik kesintisine sebep olabileceği anlaşılmakla bahse konu arıza için davacı şirketin ik Kesinti Süre ıim bedeli talep edemeyeceği kanaatine varılmıştır. Üstelik davacı şirketin keşinti kaynaklı herhangi bir abonesine tazminat ödediğine ilişkin belge de bulunmamaktadır.
Etüd koordinasyon bedel talebi ile ilgili olarak Uzman, Mühendis, Müdür, Bölge Müdürü personeli davacı bünyesinde görevli personel olduğundan davacı tarafça dışarıdan personel hizmet alınmadığından davacı talebinin olamayacağı, yönünde rapor tanzim edildiği görülmüştür.
Hazırlanan bilirkişi raporuna feri müdahil dışında itirazın olmadığı görülmekle, usul ve yasaya uygun Mahkememiz denetime elverişli rapor çerçevesinde davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda anlatılan gerekçe ile davacı yan, talebinde kısmen haklı olduğundan, takip nedeniyle davalının kötüniyeti ispatlanamadığından ve şartları oluşmadığından davacının kötüniyet tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Açıklanan yasal gerektici nedenlere göre;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE,
Davacı/Borçlu … , Davalı/Alacaklı …’a … 25.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında takibe konu hasar nedeniyle takibe konu alacağın 6.596,76 TL asıl alacak ve bu alacağa işlemiş faizinden dolayı BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
2-Davacının kötüniyet tazminat talebinin ispatlanamadığından ve şartları oluşmadığından REDDİNE,
3-Alınması gereken 450,62 TL nispi karar harcından peşin yatırılan toplam 127,35 TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 323,27 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Taraflar arabuluculuk görüşmesine katılmış olmakla Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.360,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA
5-Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 6.596,76 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddolunan kısım üzerinden hesaplanan 859,86 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvuru harcı, 127,35 TL nispi harç, 11,50 TL vekalet harcı, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 299,20 TL posta ücreti olmak üzere toplam 1.518,75 TL yargılama giderinin kabul/red oranına göre hesaplanan 1.343,61 TL’sinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı ve davalı tarafından yatırılan, kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulünce anlatıldı. 07/07/2023

Katip
(e-imza)

Hakim
(e-imza)