Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/547 Esas
KARAR NO : 2023/648

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/08/2022
KARAR TARİHİ : 13/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 04/08/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre …’nun işletme hakkı sahibi olduğunu, davalı ise işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve/veya otoyolu kullanmış olan şirket olduğunu, avalı, …, …, …, …, …, … plakalı araçlarıyla 13.12.2019 ile 31.08.2020 tarihleri arasında 255 kez geçiş ücreti ödemeksizin müvekkili şirketin işletmesinde olan köprü ve/veya otoyoldan ihlâlli geçiş yaptığını, bedeli ödenmeden yapılan geçiş ücretlerinin 15 günlük sürede de ödenmediği için davalı hakkında … 4. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasıyla takip başlatıldığını, davalı tarafın itiraz dilekçesi ile borca ve ferilerine itiraz ettiğini, bunun sonucunda takibin durdurulduğunu ve müvekkili şirketin mağduriyetine sebep olunduğunu, işbu itirazların tarafımızca kabul edilebilir hiçbir yanı bulunmadığını, davalı yanca sırf takibi durdurmak için yapıldığının ortada olduğunu, müvekkili şirketin ihlâlli geçişlere ilişkin bildirim yapma yükümlülüğü bulunmadığını, münhasıran araç sahibi üzerinde olduğunu, OGS-HGS hesaplarında yeterli bakiye bulunup bulunmadığını bilmek, öğrenmek ve denetlemek de araç sahibinin yükümlülüğü olduğunu, bu konuda abonelik ilişkisi çerçevesinde banka ya da PTT ile yaşanabilecek her tür sıkıntının da Banka/PTT müşterisi araç sahibi ile ilgili kurum arasında çözümlenmesi gerektiğini, müvekkili şirketin, bu hesaplardaki bakiyeyi görmeye yetkisi olmadığını, bu yönde doğabilecek bir ihtilafın tarafı da olmadığını, davalı tarafın geçiş ücretini ödemek amacıyla hesabını müsait hale getirmiş olsa dahi dava konusu dışında kalan ihlâlli geçişleri mevcutsa ve/veya o esnada başkaca otoyolu kullanıyorsa bu geçişlere ilişkin ücretlerin dava konusu alacaktan önce tahsil edilebildiğini, geçiş anında hesapta çekilmesi gereken geçiş bedelinden bir kuruş dahi eksik bakiye olsa sistemin bu durumu yetersiz bakiye olarak algıladığını ve dolayısı ile tahsilat yapılamadığı için geçiş ihlâlli olarak değerlendirildiğini, ayrıca kullanıcıların HGS/OGS hesapları, müvekkil şirket ile ilgisi olmayan bir nedenden dolayı tahsilata kapalı olabildiğini, izah edilen sebepler ile davalının haksız ve hukukî dayanaktan yoksun itirazının iptali ile takibin devamına, davalının itirazının kötü niyetli olması ve alacağın likit olması sebebiyle borçlu aleyhine asgari %20 oranında icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, tüm yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı taraflara dava dilekçesi usulüne uygun tebliğ edilmiş ise de davalı tarafça cevap dilekçesi sunulmadığı anlaşılmıştır.
DELİLLER: Bilirkişi Raporu, Türkiye Noterler Birliği, PTT, ve Karayolları Genel Müdürlüğü yazı cevapları dosyada mevcuttur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
06/06/2023 Tarihli Bilirkişi raporunda özetle; “Aksi yönde davalı iddiası bulunmamakla birlikte Türkiye Noterler Birliği’nin 24.08.2022 – tarihli yazı içeriğinden, takibe konu plakalı araçların ihlalli geçiş tarihleri itibariyle davalı şirket adına aynı tarihli tescil kayıtlarının olduğu anlaşılmaktadır Davalı şirkete ait plakalı araçların 13.12.2019 —31.08.2020 tarihler arasında, … gişelerinden İHLALLİ GEÇİŞLERİ nedeniyle davalı şirket adına itiraza konu takip başlatılmıştır. İhlalli geçişlere sebep; davalı şirkete ait …, …, …, …, …, … plakalı araçların HGS/OGS ürün ve aboneliklerinin ulunmaması kaynaklı gişe geçiş bedellerinin ödenmemesidir. Rapor Ek-1 içeriğinde davalı aracın ihlalli geçişleri listelenmiştir. Yine Rapor Ek- 2 içeriğinde temerrüt – takip tarihi arası işlemiş faiz hesaplamaları yapılmıştır. Rapor EK- 1 de çizelge içeriğinde yer alan; Sorgulama sayıları, Provizyon Red Neden açıklamaları ve İhlalli Geçiş Bildirim Numaraları doğrultusunda, davacı tarafça davalıya ait araçların HGS/OGS hesaplarının geçişler esnasında ve sonrasında sorgulanmış olduğu anlaşılmaktadır.255 adet ihlalli geçiş için, Takibin, 817,95 TL. (geçiş) * 3271,80 TL. (4 kat ceza) – 4.089,75 TL. (Asıl Alacak) * 149,14 TL. (işlemiş faiz) * 26,73 TL (Faiz KDV si) 4 265,62 TL. tutar üzerinden davalı … Ltd.Şti. adına devam edebileceği, hukuki değerlendirme ve nihai karar sayın Mahkemenize ait olmak üzere” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
GEREKÇE: Dava, ihlalli geçiş ceza ücretinin tahsili için yapılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir.
… 4.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine 4.265,65 TL geçiş ücreti ve ceza ücreti üzerinden takip başlattığı, davalının hiçbir borcu olmadığından bahisle ödeme emrine süresinde itiraz ettiği, eldeki itirazın iptali davasının yasal bir yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5. maddesinde; “…(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza genel hükümlere göre tahsil edilir…” hükmü düzenlenmişken 25/05/2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16/5/2018 tarih ve 7144 sayılı Kanunun 18. maddesi ile birinci ve beşinci fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı Kanunun 19. maddesi ile 6001 sayılı Kanuna geçici 3. madde ilave edilmiştir.
6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 3. madde de ise; “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30. maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Kanunun 30. maddesinin, 27/03/2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33. maddesi ile değişiklik yapılan (7) numaralı fıkrasında, geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin (1) numaralı ve (5) numaralı fıkralarında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmektedir.
6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesinin Anayasa aykırılığı iddiası ile açılan davada, Anayasa Mahkemesi 18.01.2018 tarih, 2017/166 E. 2018/8 Karar sayılı kararında; “… İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir…. kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır…” yönünde karar vermiştir. Bu durumda davalının ihlali sebebiyle davacının, davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya HGS veya OGS sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. OGS ve HGS kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17.Hukuk Dairesinin 20/10/2022 Tarih, 2019/1749 Esas ve 2022/1207 Karar sayılı kararı ve yerleşik uygulamaları)
Davacı şirket tarafından geçiş ücretlerinin ve ceza bedellerinin tahsili noktasında uygulanması gereken yasal düzenleme, yasanın 30. maddesinin 5, 6 ve 7. fıkralarıdır. Zira 3. fıkrada düzenlenen tebliğ hükmünün, maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları yönünden geçerli olduğu açıkça düzenlenmiş olup, idari para cezalarının ise Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel veya trafik polisi, trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde jandarma personeli tarafından verileceği belirtilmiştir.
Davacı şirket tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri ve cezalar ise bu kapsamda olmadığından, yasal düzenleme ile tebliğ zorunluluğunun olmadığı ve geçiş tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde ödenmesi gerektiği açıktır. Ancak bu hükmün uygulanabilmesi için ihlalli geçişin, geçiş anında muhataba bildirilmesi gerekmektedir.
Davacı tarafından ihlalli geçiş esnasında bu bildirimlerin basılarak davalıya ait araç sürücülerine teslim edildiğinin ispatlanması gerekmektedir. OGS cihazı/ HGS etiketi bulunduğu sabit olan davalı araçlarının, gişelerden geçiş yaptığı esnada geçiş ücretlerinin bakiye olmaması yada başka bir nedenle tahsil edilemediğinin, nakit/kart ile ödeme yapılmadığının ve ödeme yapmaksızın geçiş yapılması sebebiyle 15 gün içerisinde cezasız ödeme yapma imkanına sahip olduklarının, davalı tarafça bilindiği ancak ödeme yapılmadığı yönündeki davacı iddiası ile geçiş ücretleri ve cezaların muaccel olduğu tarihin bu şekilde belirlenmesi mümkündür. Yine geçiş anında tahsilat yapılmamış ise bu durumun bankadan mı yoksa davacının kullandığı HGS/OGS sisteminden mi kaynaklandığı, bakiyenin belli bir limit altına düşmesi halinde otomatik yükleme yapılıp yapılmadığı, geçiş anında bakiye yetersiz kalırsa sonradan yapılan yükleme ile geçişten itibaren 15 gün içerisinde tahsilat yapılıp yapılmadığı/tahsilatın mümkün olup olmadığı, sonradan yükleme yapılmış ise geçiş bedellerinin tahsil edilememesinin sebebinin ne olduğunun da belirlenmesi gerekmektedir. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45.Hukuk Dairesinin 14/09/2022 Tarih, 2022/1025 Esas ve 2022/915 Karar sayılı kararı ve yerleşik uygulamaları)
Uyuşmazlık kapsamında ve hükme esas alınan 06/06/2023 tarihli bilirkişi raporunda; ihlalli geçişlere esas gişelerdeki HGS/OGS tahsilatı hususunda davacı yükümlülük, yasal düzenleme ve protokol ile sorumluluk yüklenmemiştir. HGS/OGS protokolleri araç sahibi ile banka veya PTT arasında yapılmaktadır ayrıca ihlalli geçişlerden haberdar olan davalı şirketin ihllalli geçişleri takip eden 15 gün içerisinde geçiş bedelleri cezasız ödenebilecekken ödenmemiştir. Açıklanan nedenlerle, ihlalli geçişler esnasında davalı araçlarının HCGS/OCS hesaplarında gişe geçiş bedelini karşılar yeter bakiye bulunsa bile takibe konu ihlalli geçişlerin tamamı için davalı şirketin 4 kat ceza bedelleri toplamından da sorumlu tutulabileceği kanaatine varılmıştır. Sorgulama sayıları, Provizyon Red Neden açıklamaları ve İhlalli Geçiş Bildirim Numaraları doğrultusunda, davacı tarafça davalıya ait araçların HGS/OGS hesaplarının geçişler esnasında ve sonrasında sorgulanmış olduğu anlaşılmaktadır.255 adet ihlalli geçiş için, Takibin, 817,95 TL. (geçiş) * 3271,80 TL. (4 kat ceza) – 4.089,75 TL. (Asıl Alacak) * 149,14 TL. (işlemiş faiz) * 26,73 TL (Faiz KDV si) 4.265,62 TL. tutar üzerinden davalı … Tic. Ltd.Şti. adına devam edebileceği, rapora itiraz edilmediği, raporun usul ve yasaya uygun Mahkememiz denetimine elverişli olduğu anlaşılmakla hükme esas alınmıştır.
Davalının icra takibine haksız yere itirazda bulunmaları ve alacağın likit olması nedeni ile toplam alacağın % 20 oranında icra inkar tazminatının (İİK md.67/2) davalıdan tahsilde tekerrür olmamak üzere alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM; Açıklanan yasal gerektici nedenlere göre;
1-Davanın tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla KISMEN KABULÜNE,
Davalının … 4.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 4.089,75 TL asıl alacak, 149,14 TL işlemiş faiz ve 26,73 TL KDV olmak üzere toplam 4.265,62 TL üzerinden kaldığı yerden devamına,
2-İİK mad. 67/2 uyarınca alacak likit ve itiraz haksız olduğundan 4.265,62 TL alacağın %20’si olan 853,12 TL icra inkâr tazminatının tahsilde tekerrür olmamak üzere davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 291,38 TL nispi karar harcından peşin yatırılan toplam 269,85 TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 21,53 TL harcın davacı tarafa iadesine,
4-Taraflar arabuluculuk görüşmesine katılmış olmakla Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 4.265,62 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL peşin harç, 80,70 TL başvuru harcı, 11,50 TL vekalet harcı, 1.500,00 TL bilirkişi ücreti 177,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.849,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan, kullanılmayarak artan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda, miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulünce anlatıldı. 13/09/2023

Katip
e-imzalıdır

Hakim
e-imzalıdır