Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/487 E. 2022/848 K. 21.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/487 Esas
KARAR NO : 2022/848

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 06/07/2022
KARAR TARİHİ : 21/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 06/07/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; sahibi ve müdürü olduğu … Ticaret Sicil Müdürlüğü … Sicil Numaralı … ŞİRKETİ’nce tutulmakta olan şirket karar defteri 29/06/2022 tarihinde muhasebeciye götürürken tarafınca gerekli dikkat ve özenin gösterilmesine rağmen elde olmayan bir nedenle çalındığını, Türk Ticaret Kanunu’nun 82/d-7 maddesi “bir tacirin saklamakla yükümlü olduğunu, defterler ve belgeler yangın su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğunu, yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir” şeklinde olduğunu, ifade ettiği üzere sahibi olduğu şirkete ait karar defteri tüm özen ve dikkatine rağmen çalındığından zayi olan şirket karar defterine ilişkin tarafına zayi belgesi verilmesini talep etme zarureti hasıl olduğunu, arz edilen ve resen nazarı itibaren alınacak sebeplere binaen sahibi ve müdürü olduğu şirkete ait karar defterinin zayi olduğuna dair tarafına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: 11/12/2017 tarih ve 2017/2 sayılı noter onaylı karar metni sureti, Ticaret Sicil Gazetesi dosya arasında delil olarak mevcuttur.
GEREKÇE: Dava, TTK’nın 82/7.maddesine dayalı zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 Sayılı Kanunun 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaı uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği davanın …olarak açılacağı” düzenlenmiştir.
Bahsi geçen madde hükmüne göre, tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.
Davacının söz konusu düzenlemeden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin ve belgelerin korunması amacı ile gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da zayi olma olgusunun onun iradesi dışında elinde olmayan bir neden ile meydana gelmiş olması gerekmektedir. İleri sürülen mücbir sebebin de defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olması, başka bir deyişle davacının irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması gerekmektedir.
Tacirin, bahsedilen madde hükmünden yararlanabilmesi için bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve özeni göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir.
İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve belgelerin tamamen veya kısmen kaybı ya da yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmelidir.
Somut olayda karar defterinin kaybolması için kanunda sayılan ve buna benzer hiçbir sebebe dayanılmamış olduğu, kaybetme olayının madde sayılan olaylardan olmadığı, kayıp olgusunun zayi belgesi verilmesi için yeterli olamayacağı, her tacirin basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğü altında tüm ticari defter, belge ve kayıtlarını özenle saklaması gerekmektedir (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, T: 09/05/2016, E: 2015/13799, K: 2016/5206).
Yukarıda yapılan açıklamalar dikkate alındığında, her ne kadar davacı tarafından zayi belgesi verilmesi talep edilmiş ise de, talep konusu karar defterinin muhafazasında davacı tarafından gerekli dikkat ve özenin gösterilmediği, zayi durumunun davacının iradesi dışında bir nedenle meydana gelmediği ya da mücbir sebep halinin bulunmadığı, bu nedenlerle TTK’nın 87/2. Maddesinde yer alan zayi belgesi verilmesi şartlarının oluşmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Açıklanan yasal gerektici nedenlere göre;
1-Davanın REDDİNE;
2-Karar tarihine göre alınması gereken 80,70 TL harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
4-Yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiye kısmının talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı asilin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/12/2022

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)