Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/437 E. 2023/137 K. 21.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/437 Esas
KARAR NO : 2023/137

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/06/2022
KARAR TARİHİ : 21/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı … tarafından lehdarı davalı … müteselsil kefili müvekkil şirket düzenleme tarihi 30/03/2022, ödeme tarihi 15/04/2022, bedeli 15.000.000,00 TL olan bono düzenlenerek davalı …’ya verildiğini, davalı tarafından bono bedelinin tahsili amacıyla … 23. İcra DAiresinin … sayılı takibi ile müvekkil şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını, müvekkil şirketin söz konusu bonodan 25/05/2022 tarihinde haberdar olduğunu, keşideci …’nın bononun tanzim tarihinde müvekkil şirketin münferiden temsile yetkili yönetim kurulu üyesi ve davalının ablası olduğunu, bono lehdarı davalının ise davalı keşideci …’nın kız kardeşi ve aynı zamanda müvekkil şirketin 12/03/2022 tarihinde ölen hissedarı …’nın kızı ve murisi olduğunu, davalının daha önce mahkemeler önünde yaptığı ikrarı ile de sabit olduğu üzere …’nın temsil yetkisini kullanması konusunda yetersizliğinin bilince olduğunu, davalının …’nın kendi,sinde olan temsil yetkisinin sınırlarını bilmediğinde de haberdar olduğunu, bu şekilde ya birlikte hareket ederek ya da …’yı yönlendirerek dolaylı yoldan müvekkil şirketi borçlandırma yoluna giden davalının işletme konusu dışında temsil yetkisinin kullanılarak bono tanzim edildiğinden de haberdar olduğunu, bonoda yazılı borç ilişkisinin mümkün olmadığı davalı tarafından … 2. Sulh Hukuk Mahkemesi … Esas sayılı dosyasına sunduğu dilekçe ile de ikrar edildiğini, sonuç olarak müvekkil şirketin müteselsil kefil kılınarak borçlandırıldığı dava dosyası ile takibe konulduğunu, takibe itirazla takibin durdurulması icra hukuk mahkemesinden talep edildiğini, … 15. İcra Hukuk Mahkemesinin …Esas sayılı dosyası ile takip miktarının %15’i oranında teminat karşılığı takibin durdurulmasına karar verildiğini, teminatın yatırılıp takibin durdurulması için geçen sürede 10/06/2022 tarihinde davalı tarafından müvekkil şirketin menkul ve gayrimenkul malları ile 3. Kişilerdeki hak ve alacaklarının haczedildiğini, açıklanan bu nedenlerle; keşidecisi …, lehdarı davalı …, tanzim tarihi 30/03/2022, ödeme tarihi 15/04/2022, bedeli 15.000.000,00 TL olan bono ve bu bonoya dayanak … 23. İcra Dairesi … esas sayılı dosyasında müvekkil şirketin borçlu olmadığının tespitini, … 23. İcra Dairesi … esas sayılı dosyasına yatacak paranın alacaklıya verilmemesi amacıyla icra dosyasına tedbir konulmasını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin TTK 395. Maddesinde yer alan hükümleri borçtan kurtulmak ve hukuka aykırı davasına dayanak teşkil etmesi için kötü niyetli bir şekilde yanlış yorumlandığını, müvekkil … ile davacı şirket yetkilisi … arasında imzalanan davaya konu senedin hukuka uygun bir şekilde düzenlendiğini, taraflar arasındaki borç ilişkisinden doğduğunu, davacı şirketin dava dışı …’nın yönetici yetkilisi olduğu şirket olduğunu, … tarafından müvekkile verilen senette kefil konumunda olduğunu, buna rağmen davacı şirket ile dava dışı borçlu … arasındaki ihtilaf sebebiyle müvekkile dava yönetilmesinin davacının açıkça kötü niyetli olduğunu ortaya koyduğunu, davacının dava dilekçesinde belirttiği diğer hususlarında dava ile alakası olmayan ailevi ilişkilerine yönelik olduğunu, dava kapsamında dikkate alınmaması gerektiğini, ancak müvekkilin alacağını elde etmesini önlemek adına hukuka aykırı beyanda bulunulması davacı şirketin mevcut yönetimi hakkında usulsüz ve hukuka aykırı işlem ve eylemlerinden kaynaklı devam eden ceza davasının da incelemesini gerekli kıldığını, zira davacı şirketin mevcut yetkilisi … hakkında sahte imza ile yapılan genel kurullara ve bu kurullarda alınan kararlara ilişkin soruşturma başlatıldığını, hakkında iddianame düzenlenerek kamu davası açıldığını, davacı şirket yetkilisi tarafından dosyaya sunulan beyanların gerçeği yansıtmadığını, hatta davacı şirket aleyhine işlemler gerçekleştirdiğini, davacı lehine kurulan ihtiyati tedbire ilişkin kararda %15 oranında teminata hükmedilmesinin açıkça yasaya aykırı olduğunu, açıklanan bu nedenlerle; davanın reddini, öncelikle tedbirin %115 teminat üzerinden verilmesini, teminatın tamamlatılmasını, kötü niyetli olarak dava ikame eden davacı aleyhine alacağın %40’ından aşağı olmamak kaydıyla icra inkar tazminatını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER;
… 23. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası, … 2. Sulh Hukuk Mahkemesi … Esas sayılı dosyası, … CBS … Sorusturma Dosyası, … 60. Asliye Ceza Mahkemesi … Esas sayılı dosyası, uzman mütalaası, 15.02.2023 tarihli dilekçe ekinde sunulan ihtarname, tensip tutanağı ve haciz tutanakları, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE:
Dava bonoya dayalı olarak başaltılan … 23. İcra Dairesinin … sayılı icra takibinden dolayı borçlu olunmadığının tespiti davasıdır.
Uyuşmazlık şirket yetkilisinin şahsi borcu için tanzim ettiği bonolarda şirketi de müteselsil kefil/ avalist olarak göstermesinin hukuka uygun olup olmadığı ve dolayısıyla bonodan dolayı şirketin sorumlu olup olmadığına ilişkindir.
… 23. İcra DAiresinin … sayılı takip talebinin incelenmesinde;
Alacaklının …, borçluların … Şirketi ve …, akip dayanağının 5.000.000,00 TL Miktarlı 30/03/2022 Tanzim Tarihli,15/04/2022 Vade Tarihli Senet olduğu, takibin 15.000.000,00 TL ASIL ALACAK, 45.000,00 TL Komisyon, 90.616,44 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam alacağın 15.135.616,44 TL üzerinden başlatıldığı görülmüştür.
Takibe dayanak bononun incelenmesinde;
Keşidecinin …, müteselsil kefilin … Şirketi, lehtarın …, düzenleme tarihinin 30.03.2022, ödeme gününün 15.04.2022 olduğu anlaşılmıştır.
Takip borçlusu … bono düzenleme tarihi olan 30.03.2022 gününde müteselsil kefil … Şirketini münferiden imza ve temsile yetkili yönetim kurulu üyesidir.
TTK’nın 369. maddesinde “(1) Yönetim kurulu üyeleri ve yönetimle görevli üçüncü kişiler, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve şirketin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmek yükümlülüğü altındadırlar.”
371. maddesinde “(1) Temsile yetkili olanlar şirketin amacına ve işletme konusuna giren her tür işleri ve hukuki işlemleri, şirket adına yapabilir ve bunun için şirket unvanını kullanabilirler. Kanuna ve esas sözleşmeye aykırı işlemler dolayısıyla şirketin rücû hakkı saklıdır.
(2) Temsile yetkili olanların, üçüncü kişilerle, işletme konusu dışında yaptığı işlemler de şirketi bağlar; meğerki, üçüncü  kişinin, işlemin işletme  konusu dışında  bulunduğunu  bildiği veya durumun gereğinden, bilebilecek durumda bulunduğu ispat edilsin. Şirket esas sözleşmesinin ilan edilmiş olması, bu hususun ispatı açısından, tek başına yeterli delil değildir. “
395. maddesinde “(1) Yönetim kurulu üyesi, genel kuruldan izin almadan, şirketle kendisi veya başkası adına herhangi bir işlem yapamaz; aksi hâlde, şirket yapılan işlemin batıl olduğunu ileri sürebilir. Diğer taraf böyle bir iddiada bulunamaz. ” hükümleri düzenlenmiştir.
Somut olayda davaya konu bonoların düzenlendiği tarihte dava dışı …’ nın davacı şirketi münferiden temsile yetkili yönetim kurulu üyesi olduğu ve keşideci olduğu bonoda davacı şirketi avalist yaptığı anlaşılmaktadır. Dava dışı şirket yöneticisi keşidecinin bu işlemi yaptığına ilişkin genel kuruldan alınmış bir izin de bulunmamaktadır.
Davalı …’ nın … 2. Sulh Hukuk Mahkemesi … esas sayılı dosyasındaki açıklamaları, bu dosyaya sunduğu dilekçe içerikleri, davacı vekilinin 15.02.2023 tarihli dilekçesinde belirtiği dosya ve ihtarnamelerde davalı ile dava dışı keşidecinin aynı vekil ile temsil edilmeleri ile davalı … nın kardeşi keşideci … nın temsil yetkisini kullanarak yaptığı işlemin işletme konusu dışında kaldığını bildiği (TTK 371/2) sonucuna ulaşılmıştır.
Kural olarak temsilcinin kendisiyle işlem yapması yasak olup bu işlem temsil olunanı bağlamaz. Temsil yetkisini kötüye kullanması nedeniyle bu aval işleminin TTK md. 395 uyarınca batıl olduğu, davalının bononun dayanağı olan borç ilişkisinin davacı şirketin işletme konusu dışında olduğunu bildiği, TTK 371/2 maddesi gereğince takip konusu bonodaki müteselsil kefil / aval şerhinin geçerli olmadığı ve bu nedenle davacı şirketin dava konusu bonodan dolayı borçlu olmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-)Keşidecisi …, lehdarı davalı …, tanzim tarihi 30/03/2022, ödeme tarihi 15/04/2022, bedeli 15.000.000,00 TL olan bono ve bu bonoya dayanak … 23. İcra Dairesi … esas sayılı dosyasında davacının davalıya borcu bulunmadığının tespitine,
2-)Alınması gereken 1.024.650,00 TL nispi karar harcından peşin yatırılan 256.162,50-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 768.487,50 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-)Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 338.000,00 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan toplam 256.352,20 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-)Davacı tarafından yatırılan, kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/02/2023

Başkan
¸e-imzalıdır

Üye
¸e-imzalıdır

Üye
¸e-imzalıdır

Katip
¸e-imzalıdır

Peşin Harç : 256.162,50-TL
Başvuru Harcı : 80,70-TL
Vekalet Harcı : 11,50-TL
Posta Giderleri: 97,50-TL
Toplam : 256.352,20-TL