Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/374 Esas
KARAR NO : 2023/791

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 27/05/2022
KARAR TARİHİ : 24/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; Müvekkili şirkete İşyeri Sigorta Poliçesi ile sigortalı …’ın faaliyet gösterdiği … adresinde bulunan işyerinin davalı şirketin … talebi ünvanı ile faaliyet gösterdiği işyerinde çıkan yangın sonucunda hasara uğradığını, meydana gelen yangın neticesinde sigortalının işyerinde bulunan muhtelif emtiaların hasarlandığını, yapılan inceleme ve ekspertiz sonucunda sigortalıya 4.150-TL hasar tazminatı ödendiğini, hasara sebebiyet veren davalının Borçlar Kanunun haksız fiil hükümleri uyarınca sigortalı nezdinde meydana getirmiş olduğu zararı gidermekle yükümlü olduğunu, davalı hakkında iş bu sorumluluğuna istinaden ve TTK 1472 maddesinde düzenlenen halefiyet ilkesi gereği … 31. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile ilamsız takip başlatıldığını, takibe süresi içerisinde itiraz edilmesi sebebiyle takibin durduğunu ve itirazın iptali davasını açmak zorunda kaldıklarını, bu nedenle fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla davalı itirazının iptali ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına, davalı aleyhine %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; Müvekkili şirketin davaya konu edilen işyeriyle herhangi bir bağı bulunmadığı gibi böyle bir borcunun da bulunmadığını, icra takibine konu edilen olay ve iddia edilen alacak ile alakalı şirketin hiçbir sorumluluğu bulunmadığı gibi herhangi bir dahli de olmadığını, davanın husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini, davacının kötü niyetli olduğunu, davacının haksız ve mesnetsizce talep ettiği itirazın iptaline, takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesi taleplerinin reddine, davacı aleyhine %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunan … A.Ş. vekili müdahale talepli dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; Mahkeme nezdinde görülen yukarıda esas numarası yazılı dosya kapsamında … Sigorta Anonim Şirketi tarafından… Şirketi aleyhine ikame edilen itirazın iptali dosyasına müdahale talebinde bulunma zarureti doğduğunu, müvekkil şirket ile davalı … Şirketi arasında akdedilen İşletme Lisansı Anlaşması uyarınca müvekkili şirketin, … adresindeki…Restoranını işlettiğini, davalı … şirketinin, taraflarına … 31. Noterliği kanalıyla … yevmiye no’lu ihtarname keşide ettiğini, davacının “Sigortalı …’ın faaliyet gösterdiği … adresinde bulunan … adlı iş yerinde çıkan yangın sonucunda hasara uğradığından bahisle sigortalıya 4.150,00-TL hasar tazminatı ödediklerini ve işbu dava dosyasında bu meblağı rücu ettiklerinin” belirtildiğini, söz konusu yangın olayında müvekkili şirketin kesinlikle kusuru bulunmadığını, bu davanın sonucunda işleten olarak müvekkili şirketin hukuken etkileyeceğinden işbu dosyaya müvekkili … Ticaret A.Ş adına müdahale talebinde bulunma zaruretinin doğduğunu, davaya müdahale talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce tarafların bildirdiği deliller toplanmış, … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret mahkemesi sıfatıyla)…esas sayılı dosyasının UYAP kayıtları, … CBS … soruşturma dosyasının UYAP kayıtları, icra dosyasının UYAP kayıtları, bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Somut olayda taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı sigorta şirketinin dava dışı sigortalısına ait iş merkezinde meydana gelen yangında davalının kusur durumu, davacının sigortalısına ödediği hasar bedeli nedeniyle rücuen tazminat talebinde bulunma şartlarının oluşup oluşmadığı, takip dosyası kapsamında davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı ve miktarı ile husumet yöneltilip yöneltilemeyeceği hususlarında toplanmaktadır.
Davaya konu … 31. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı icra dosyasının UYAP kayıtları dosyamız arasına alınıp incelendiğinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 4.150,00-TL asıl alacak, 569,97-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 4.719,97 TL’lik ilamsız takipte bulunduğu,ödeme emrinin borçluya 24/01/2022 tarihinde tebliğ olduğu, davalı borçlu vekili 26/01/2022 havale tarihli dilekçesi ile borca itiraz etmesi üzerine takibin durduğu ve süresi içerisinde itirazın iptali davası açıldığı görülmüştür.
… Cumhuriyet Başsavcılığının …Soruşturma, … karar sayılı 21/08/2020 tarihli kararında; “Cumhuriyet Başsavcılığımızca yapılan inceleme neticesinde bahse konu olayda herhangi bir kast yada kusur tespit edilmemiş olup, genel güvenliğin taksirle tehlikeye düşürülmesi ve mala zarar verme suçunun unsurları oluşmadığından, Şüpheli hakkında yüklenen suçtan KAMU ADINA KOVUŞTURMA YAPILMASINA YER OLMADIĞINA” dair karar verilmiştir.
Olaya ilişkin 06.07.2020 tarihli İtfaiye Yangın Raporunda Özetle: 4 Temmuz 2020 tarihinde meydana gelen olay neticesi 12.34’te bildirim alındığı, … adresine Saat 12.38 de varıldığı, Kayı plazanın çatı kısmında bulunan havalandırma bacasından yoğun dumanların çıkmakta olduğunun görüldüğü, yangının başladığı … havalandırma dairesinde ve … Tekstilde büyük ölçüde hasar oluştuğu, ayrıca diğer iş yerlerinde de duman ve isten kaynaklı hasarlar meydana geldiği, yangının Çıkış nedeninin … isimli iş yerinin havalandırma dairesinde bulunan elektrik tesisatından çıktığı kanaatine vardıkları anlaşılmaktadır.
Taraflarca bildirilen delillerin toplanmasının ardından Mahkememizin 13/02/2023 tarihli ara kararı gereğince dosyamız rapor hazırlanmak üzere Yangın uzmanı Elektrik Mühendisi …, sigortacılık alanında uzman …, İnşaat Mühendisi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından ibraz edilen 08/08/2023 tarihli raporda özetle;
“1. Feri Müdahil … TİC A.Ş. ‘nin yasal düzenlemelere uygun veterli önlem ve tedbirleri almadığı, bakım . kontrol denetim görevini yerine getirmemesi ile birlikle dikkatsizlik tedbirsizlik sonucu yangın ilk çıkış yerinin … isimli iş yerinin havalandırma dairesinde bulunan elektrik tesisatından çıktığı “yapılan incelmeler sonucunda yangının merkezi, yangın yükü ve bilirkişi raporları incelemeleri neticesinde yangın merkezinin asma Kat pano bölgesinden uzak noktada olduğu anlaşılmaktadır. Yangının çıkış noktasının … ve yangın olayının havalandırma dairesinde oluşan ELEKTRİKSEL BİR SORUNDAN (İhmal Sonucu) yangın olayının meydana geldiği ve bu yönde hazırlanan raporlar bakımından kuvvetli delil bulunduğu” meydana geldiği ve etrafına sirayet ederek geliştiği oluşan maddi zarardan başlatıcı ve doğrudan etkisi olması sebebiyle … firmasının işleteni Feri Müdahil …TİC A.Ş. % 50 oranında kusurlu olduğu,
2.Dava Dışı … Ltd. Şti.’ nin Tekstil firma personeli sorumlu ve çalışanının ihmali ile havalandırma kanalına yakın noktada özellikle asma kat civarında tekstil ürünlerini stoklaması ve yangın sırasında yanıcı karakterde olacaklarını bunları bilecek durumda olan sorumlu ve çalışanının gerekli özen ve yetkin hassasiyeti göstermediğinden yangın riskleri açısından 30.06.2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazete ile yürürlükte olan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği hükümlerine uygun risk analizi ve tedbirleri aldırması bakımından ihmali ve kusurunun bulunduğu Dava Dışı … Ltd. Şti.” nin yangının gelişmesinde %25 oranında kusurlu olduğu,
3.Dava dışı …” nin plaza içerisinde mevcut kendisine bağlı mağaza ve dükkanlarda yapması gerekli kontrol ve denetim yönünden yeterli kontrol, gözetim, ve denetimi yapmadığı … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas nolu dosyasında Elektrik elektronik mühendisi tarafından hazırlanan bilirki “… mağazası olan yer öncelikle mimari olarak Al DÜKKAN- A2 DÜKKAN olarak 2 aynı dükkandan oluşmakta olup sonrasında ara bölmenin kaldırıldığı, ara bölme ile birlikte onaylı elektrik projesinde görülen …’ larına ait TDK4 ve TDKS’in de elektrik panolarının da onaylanan proje göre yerlerine değil de asma kata taşındığı tespit edilmiştir.” belirtilmiştir. Bu minvalde rapor tarihi itibariyle yapılan incelmeler esnasında elde edilen veriler incelendiğinde sonuç ve kanaat bölümünde her iki dükkanda … ve …/ de elektrik panolarının kullanım amacına uygun olmadığı projeye kısmen aykırılıklar tespiti ve kanaatine vardıkları anlaşılmış olup işbu yönde dosya içerisinde uyarıcı niteliğinde ihtar ve bu kapsamda bir delil bulunmadığı ayrıca havalandırma bacalarının temizliği, yağ, kurum, kir ve pastan arındırılması konusunda gözetim, özen ve denetim, kontrol sorumluluğunun yeterli derecede yerine getirilmediği anlaşıldığından yangının büyümesinde …” nin %25 oranında kusurlu olduğu,
4.Davalı …A.Ş. DAVACI İLE 19/02/2007 TARİHİNDE İŞLETME LİSANS ANLAŞMASI (…) anlaşması kapsamında … Lisans Veren olduğu ve Türkiyede bu hakkının baki olduğu …Ticaret A.Ş. NİN LİSANS ALAN …’ in “Ana Hissedar” olarak belirtildiği 37 sayfalık Lisans anlaşması ve ekinde 28.12.2012 tarihli imza edilen PROTOKOL” un bulunduğu sözleşme şartlarının ve Frachısce firmasını ve çalışanını denetleme yönünden kendisine bağlı kurum olan Feri Müdahil Firma üzerinde gerek yönetim ve gerekse personeli ile üzerinde yapması gerekli periyodik kontrol ve denetlemelerde gerekli yetkin hassasiyeti gösterip göstermediği, yönünde hukuki nitelemenin Sayın Mahkemenin takdirinde olacağı anlaşılmıştır.
5.Davacı Anadolu sigorta şirketi yönünden ise; dosyada bulunan ekspertiz ve poliçeler nezdinde güven oluşturmuştur. Zararın doğmasında ve artmasında etkisi olmadığı, zarar gören sıfatıyla zararın artmasına sebebiyet vermediği. Dava dışı ve davalı tarafların Sigorta hizmeti almasının güven ilkesi gereği davacı sigorta kuruluşlarının kusurunun bulunmadığı, zararın doğmasına ve artmasına sebebiyet vermediği kusur izafe edilemeyeceği,
6.Davaya konu 04.07.2020 tarihinde meydana gelen Yangın hasarının davacı sigorta şirketince tanzim edilen İşyeri Sigortası Poliçesi vadesinde ve Yangın teminatı kapsamında meydana geldiği, hasar dosyası kapsamında yapılan tespitler sonucu Davacı sigorta şirketi tarafından 18.08.2020 tarihinde dava dışı sigortalısına 4.150,00 TL hasar tazminatı ödendiği,
7. Oluşan hasarın; Geçerli bir sigorta poliçesi olduğu, Tazminat ödemesi yapıldığı ve yapılan ödemenin poliçe teminat kapsamında olduğu değerlendirildiği, raporumuzun kusur bölümünde Olayın meydana gelmesinde davalı … firmasına kusur izafe edilmediğinden TTK 1472 … yönünden rücu şartları oluşmayacağı, Dosya kapsamına göre takip başlatılan davalı … firmasına kusur izafe edilmediğinden takdiri sayın mahkemeye ait olmak üzere davacının davalı … firmasına takip hakkı olmayacağı,
8. … firmasının işleteni Feri Müdahil … TİC. A.Ş. %50 oranına isabet eden 2.075,00 TL tazminattan,Dava Dışı … Ltd. Şti nin 9625 kusur oranına isabet eden 1.037,50 TL tazminattan, …’ nin %25 kusur oranına isabet eden 1.037,50 TL tazminattan sorumlu olacakları,
9. Davacı sigorta şirketi tazminat ödeme tarihi olan 18.08.2020 tarihi itibariyle faiz talep edebileceği” yönünde tespitlerde bulunulduğu, raporun ayrıntılı, gerekçeli, dosya kapsamına uygun nitelikte düzenlenmiş olduğu, hüküm kurmaya elverişli tespit ve değerlendirmeler içerdiği görülmüştür.
Dosya kapsamında yer alan belgelerden davalı tarafça 19/02/2007 tarihinde işletme lisans anlaşması kapsamında … Lisans Vereni olarak feri müdahil … Ticaret A.Ş. ile anlaşma yapıldığı anlaşılmaktadır.
Yargıtay HGK’nun 16/05/2019 tarihli, 2017/60 Esas ve 2019/579 Karar sayılı ilamına göre; “Franchise sözleşmesinin kendine özgü isimsiz bir sözleşme olması nedeniyle taraflar sözleşmede somut uyuşmazlığa ilişkin bir kural öngörmüşlerse her şeyden önce bu kuralın uygulanması gerekmektedir”.
Yukarıda anılan HGK kararında da görüleceği üzere davalı şirketin sorumluluğu açısından öncelikli olarak davalı ve feri müdahil arasındaki sözleşme hükümlerinin uygulama alanı bulacağı, Mahkememizce anılan franchise sözleşmesi incelenmek suretiyle davalı …Veren Şirketin, feri müdahil Franchise Alan Şirketin ve şirket çalışanlarının eylemlerinden Franchise Veren olarak sözleşmesel sorumluluğunun bulunup bulunmadığı yönünde değerlendirme yapılması gerektiği anlaşılmaktadır (Benzer yönde İstanbul BAM 13. HD’nin 11/05/2023 tarihli, 2021/251 Esas ve 2023/758 Karar sayılı ilamı).
Yapılan açıklamalar doğrultusunda somut olayda olaya ilişkin hazırlanan yangın raporu, Mahkememiz ile farklı mahkemelerce alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; hükme esas alınan 08/08/2023 tarihli bilirkişi raporunda yapılan tespitlere göre, davacı şirketin sigortalısının işyerinde 04/07/2020 tarihinde meydana gelen yangın ve yangın nedeniyle oluşan zararın ortaya çıkmasında … firmasının işleteni Feri Müdahil…TİC A.Ş.’nin % 50 oranında, dava dışı … Ltd. Şti.’nin yangının gelişmesinde %25 oranında, dava dışı …’nin ise %25 oranında kusur ve sorumluluklarının bulunduğu, davalı ve feri müdahil arasında düzenlenen franchise sözleşmesi incelendiğinde, davalı Franchise Veren Şirketin, feri müdahil Franchise Alan Şirketin ve şirket çalışanlarının eylemlerinden Franchise Veren olarak sözleşmesel sorumluluğunun bulunduğunda dair herhangi bir düzenlenmenin yer almadığı, buna göre ilgili yangın nedeniyle davalı şirkete kusur izafe edilmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığından davanın reddine, davalının kötü niyet tazminatı talebinin yasal şartları oluşmadığından reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın reddine,
2-Davalının kötü niyet tazminatı talebinin yasal şartları oluşmadığından reddine,
3-Karar tarihine göre alınması gereken 269,85 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye ‭ 189,15 TL harcın davacıdan alınarak hazine adına irad kaydına,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14. Maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 4.719,97 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı ve davalı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı.
24/10/2023

Katip Hakim
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır