Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/316 Esas
KARAR NO : 2023/133
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/05/2022
KARAR TARİHİ : 21/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; Müvekkili Şirketin ulusal ve uluslararası konferanslar, törenler, konserler, marka deneyimleri konularında iştigal ettiğini ve bu kapsamda davalı şirketle 28.01.2020 tarihinde …. isimli sanatçının 01.05.2020 tarihinde …’te verecek olduğu konsere ilişkin olarak “Hizmet Sözleşmesi” imzalandığını, taraflar arasındaki sözleşmenin, … isimli sanatçının 01.05.2020 tarihinde …’te saat 21:30’da 60 dakikalık konserine ilişkin müvekkili şirketin, davalı şirketten alacağı hizmete ilişkin olup, sözleşmenin, 28.01.2020 tarihinde imzalandığını ve bu tarihte ne Türkiye’de ne de dünyada koronavirüse ilişkin olarak herhangi bir tedbir girişimlerine rastlanmadığını, Aralık 2019 tarihinde Çin’in Wuhan kentinde görülmeye başlanan Koronavirüsün yayılmaya başlamasıyla birlikte dünya genelinde ülkeler tek tek sıkı tedbirler almaya başladığını ve ülkemizde de ilk vaka 11.03.2020 tarihinde görüldüğünü ve 12.03.2020 tarihinde de kısıtlamalar devreye girdiğini, kısıtlamaların başında tiyatro , konser, ulusal ve uluslararası düzeyde gerçekleştirilecek olan toplantılar, çalıştaylar, ödül törenleri ve spor etkinliklerinin iptallerinin geldiğin ve sokağa çıkma yasaklarının başladığını, taraflar arasında imzalanmış olan “Hizmet Sözleşmesi’nin” 7.4.maddesi; “Uluslararası mücbir sebep (…) Doğal afetler, savaş, yangın, kasırga, sel, deprem, kaza, isyan, ve grevler, OTOMOBİL, TREN VE HAVAYOLU YASAKLARI , sanatçının tutukluluğu veya hastalığı, mücbir sebep olarak taraflarca kabul edilmiş olup, bunun haricindeki durumlar mücbir sebep olarak kabul edilemez.” hükmüne haiz olduğunu, mücbir sebep olarak kabul edilen havayolu yasakları da somut olay çerçevesinde gerçekleştiğini, “Hizmet Sözleşmesinde” de cezai şarta ilişkin 3.maddede belirtilen “…. Mücbir sebepler dışında sözleşmenin iptaline istinaden fesih tarihinden itibaren 7 (yedi) iş günü içerisinde işbu sözleşmede konusu geçen toplam bedelin yarısını (%50) diğer tarafa cezai şart olarak kayıtsız şartsız ödemeyi ve bu bedelin fahiş olmadığını kabul ve taahhüt eder.” ifadesinden başkaca cezai şart veya organizasyon iptal ceza bedeli hükmü bulunmadığını, sözleşmenin “Ödeme” kenar başlıklı 5.maddesinde belirtilen 118.000 Euro’luk (KDV dahil) Sözleşme bedelinin 50.000 Euro’luk kısmının 18.02.2020 tarihinde müvekkili şirket tarafından davalı şirketin hesabına gönderildiğini, sözleşme konusu konser ve benzeri etkinliklerin sadece ülkemizde değil dünya genelinde koronavirüs nedeniyle zorunlu olarak iptal edildiğinden, gerçekleştirilmesi mümkün olmayan konsere ilişkin olarak müvekkili şirketin ödemiş olduğu 50.000 Euro’luk bedelin mücbir sebep kapsamında iadesinin talep edilmesine rağmen davalı tarafından 18.08.2020 tarihinde söz konusu bedelin sadece 45.693,00 Euro lük kısmını iade edildiğini ve bakiye 4.307,00 Euro‘luk kısmının “Organizasyon İptal Ceza Bedeli” adı altında 4.307,00 Euro kesinti yaptığını ve yapılan kesintiye ilişkin davalı aleyhine … 9.İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosya üzerinden ilamsız icra takibi yapıldığını, davalının süresinde itiraz ederek takibin durduğunu ifade ederek, itirazın iptali ile takibin devamına, haksız ve kötü niyetli itiraz nedeniyle %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalıya dava dilekçesi ve tensip tutanağı tebliğ edilmiş, davalı tarafça davaya cevap verilmemiştir.
Mahkememizce tarafların bildirdiği deliller toplanmış, icra dosyasının UYAP kayıtları, bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Somut olayda taraflar arasındaki uyuşmazlık, taraflar arasında yapılan 28/01/2020 tarihli hizmet sözleşmesinde belirtilen edimlerin taraflarca yerine getirilip getirilmediği, mücbir sebep halinin bulunup bulunmadığı, ortaya çıkacak sonuca göre davacının … 9. İcra Müdürlüğünün … esas icra dosyasında davalıdan alacaklı olup olmadığı ve miktarı hususunda toplanmaktadır.
Davaya konu … 9 İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası dosyamız arasına alınıp incelendiğinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine fiili ödeme tarihli iptal ceza bedeli olarak kesinti yapılmış ve iade edilmemiş alacak olan 4.307,00 Euro’luk ilamsız takipte bulunduğu, ödeme emrinin borçluya 12/05/2021 tarihinde tebliğ olduğu, davalı borçlu vekili 20/05/2021 havale tarihli dilekçesi ile borca itiraz etmesi üzerine takibin durduğu ve süresi içerisinde itirazın iptali davası açıldığı görülmüştür.
Mahkememizin 01/11/2022 tarihli ara kararı gereğince dosyamız rapor hazırlanmak üzere mali müşavir ve ekonomi finans alanında uzman bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından ibraz edilen 31/01/2023 tarihli raporda özetle;
“Covid-19 salgının Sayın Mahkemenizce mücbir sebep olarak kabul edilmesi halinde itirazın iptaline karar verilmesine,
Davacının 4.307 Euro alacağına takip tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun 4/a maddesi gereğince Devlet Bankalarının Euro para birimi ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranının uygulanması gerekeceğini” yönünde tespit ve değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Somut olayda taraflar arasında 28/01/2020 tarihinde … Hotel/Belek’te yapılacak konsere ilişkin hizmet sözleşmesi imzalandığı hususunda herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, sözleşmenin imzalanmasından sonra pandemi nedeniyle sözleşmenin iptal edilmesi hususunun mücbir sebebe dayanıp dayanmadığı, davacı tarafça sözleşme gereği yapılan ödemeden davalının yapmış olduğu takip ve dava konusu kesinti miktarının yerinde olup olmadığı hususlarından kaynaklanmaktadır.
Sözleşmenin ilgili maddeleri aşağıdaki şekildedir:
Madde 2 de konusu yazılı olan hizmetler : Müzik Grubu isimleri, Performans Tarihleri, Müzik Grubu başına olan konser bedeli olarak MÜŞTERİYE verilmiş, bildirilmiş ve anlatılmıştır. İş bu kontrat imza altına alındıktan sonra tarafların hiçbir şekilde mevcut olan uygulamaların içeriğinde ve tarihlerinde değişiklik yapması, iptal etmesi madde 7.4. te belirtilen sebepler dışında kesinlikle mümkün değildir. Müşteri ve YÜKLENİCİ belirtilen mücbir sebepler dışında sözleşmenin iptaline istinaden fesih tarihinden itibaren 7(yedi) iş günü içerisinde işbu sözleşmede konusu geçen toplam bedelin yarısını(%50) diğer tarafa cezai şart olarak kayıtsız şartsız ödemeyi ve bu bedelin fahiş olmadığını şimdiden kabul ve taahhüt eder.
6.3. Yapılacak olan konser yada konserlere Müzik grubunun mücbir sebepler (…) dahilinde gelmemesi durumunda veya bu anlaşmada konusu olan performansını veremeyecek kadar hasta/sakatlık olması dolayısı İle konser vermeme hakkına sahiptir. Müzik grubu performansını hastalık/sakatlık sebebi ile sergileyemediği durumda tam teşekküllü bir sağlık kuruluşundan alınmış bir raporu Müşteri’ye sunmalıdır. Resmi bir sağlık kuruluşundan alınmamış rapor sunulması halinde sözleşmeye aykırılık oıacaktır. Anılan şekilde usulüne uygun bir rapor sunulması halinde Müşteri bu raporu kabul edecektir. Mücbir sebepler (Force Majeure) veya Müzik grubu tarafından raporu sunulmuş hastalık dışında hangi nedenden olursa olsun konser/konserler ertelenemez ve iptal edilemez. Ertelenmiş veya iptal edilmiş konser yada konserler her iki tarafın anlaşacağı başka güne ertelenecektir.
6.4. İşbu sözleşme ve tatbikatıyla ilgili tüm masraflar, harçlar ve damga vergisi Müşteri’ye aittir.
7.4. Uluslararası mücbir sebepler (…) Doğal afetler, savaş, yangın, kasırga, sel, deprem, kaza, isyan ve grevler, otomobil tren ve havayolu yasakları, sanatçının tutukluluğu veya hastalığı, mücbir sebep olarak taraflarca kabul edilmiş olup, bunun haricindeki durumlar mücbir sebep olarak kabul edilemez.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun “İfa İmkansızlığı” başlıklı 136.maddesi;
“Borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkânsızlaşırsa, borç sona erer.
Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde imkânsızlık sebebiyle borçtan kurtulan borçlu, karşı taraftan almış olduğu edimi sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü olup, henüz kendisine ifa edilmemiş olan edimi isteme hakkını kaybeder. Kanun veya sözleşmeyle borcun ifasından önce doğan hasarın alacaklıya yükletilmiş olduğu durumlar, bu hükmün dışındadır.
Borçlu ifanın imkânsızlaştığını alacaklıya gecikmeksizin bildirmez ve zararın artmaması için gerekli önlemleri almazsa, bundan doğan zararları gidermekle yükümlüdür.”
“Aşırı İfa Güçlüğü” başlıklı 138.maddesi ise “Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olursa borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Sürekli edimli sözleşmelerde borçlu, kural olarak dönme hakkının yerine fesih hakkını kullanır.” hükmünü haizdir.
Bu doğrultuda alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; davacı tarafın dilekçesinde iddia ettiği üzere 01/05/2020 tarihinde gerçekleştirilmesi planlanan konserin tüm dünyada yayılan Covid-19 salgını dönemine denk geldiği, sözleşmenin ifa edilmemesinin TBK’nın 136 ve devamı maddeleri kapsamında mücbir sebebe dayandığı, bu sebeple davalı tarafça yapılan kesintinin haksız olduğu sonucuna varılmakla davanın kabulü ile davalının İstanbul 9. İcra Müdürlüğü’nün 2021/9392 esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 4.307,00 EURO üzerinden kaldığı yerden devamına, alacak miktarı belirlenebilir olduğundan davacının icra inkar tazminatı talebinin kabulü ile kabul edilen tutar üzerinden (takip tarihinde geçerli kur esas alınmak üzere) hesaplanan % 20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kabulü ile, davalının … 9. İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 4.307,00 EURO üzerinden kaldığı yerden devamına,
2-Davacının icra inkar tazminatı talebinin kabulü ile, kabul edilen tutar üzerinden (takip tarihinde geçerli kur esas alınmak üzere) hesaplanan % 20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihine göre alınması gereken 4.651,68 TL harçtan peşin alınan 955,73 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.695,95 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14. Maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 10.895,36 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvuru harcı, 11,50-TL vekalet harcı, 955,73-TL peşin harç, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, 134,50 TL tebligat posta gideri olmak üzere toplam 4.182,43 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı yana iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 21/02/2023
Katip …
✍e-imzalı
Hakim …
✍e-imzalı