Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/213 E. 2022/512 K. 14.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/80 Esas
KARAR NO : 2022/519

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 03/02/2022
KARAR TARİHİ : 14/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 03/02/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; keşidecisi … A.Ş. olan … A.Ş. … Şubesi’ nin … seri nolu, 25.03.2022 tarihli ve 27.893,00 TL bedelli; … seri nolu, 25.02.2022 tarihli ve 27.895,00 TL bedelli; … seri nolu, 28.01.2022 tarihli ve 27.895,00 TL bedelli 3 adet çekin doğrudan müvekkili şirket adına kesildiğini, müvekkilinin çekin lehdarı durumunda olduğunu, yasal hamil durumunda bulundukları çekin kaybolduğunu, çalındığını ve rıza hilafına elden çıkarak zayii olduğunu, söz konusu çekin kim tarafından çalındığının ya da nerede olduğunun bilinmediğini, bu nedenle yasal hamili oldukları keşidecisi … A.Ş. olan …A.Ş. … Şubesi’ nin … seri nolu, 25.03.2022 tarihli ve 27.893,00 TL bedelli; … seri nolu, 25.02.2022 tarihli ve 27.895,00 TL bedelli; … seri nolu, 28.01.2022 tarihli ve 27.895,00 TL bedelli 3 adet çekin iptaline, iptal tarihine kadar geçen süre içinde üçüncü şahıslar tarafından tedavüle sürülme ihtimali mevcut olduğundan, çek bedelinin keşideci tarafından depo edilmesi için tevdii mahalli tayini ile ayrıca keşideci borçluya ödeme yerinin bildirilmesine ve keşideci tarafından bankaya depo edilecek çek bedelinin öncelikle teminatsız olarak, bu talep kabul görmez ise takdir edilecek teminat karşılığında çekin hamili olan müvekkiline vadesinde ödenmesine, davanın keşideci … A.Ş.’ ye ihbar edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER: Çek suretleri, makbuz suretleri, gazete ilanının onaylı örnekleri,…bank yazı cevabı, …Bankası A.Ş.’ nin 11.02.2022 tarihli … numaralı, 4.200 USD teminat tutarlı teminat mektubu ve teyit mektubu aslı ve sureti, İto ilan makbuz aslı ve sureti dosya arasında delil olarak mevcuttur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Davacı vekili 09/02/2022 tarihli dilekçesi ile; iptali talep edilen çeklerde sehven hata yapıldığını bu nedenle sadece keşidecisi … A.Ş. olan … A.Ş. … Şubesi’ nin … seri nolu, 25.03.2022 tarihli ve 27.893,00 TL bedelli çekin iptaline, bu çek yönünden tedbir kararı verilmesine, ilan yapılmasına karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır.
Davacı vekili 11/02/2022 tarihli dilekçesi ile; keşidecisi … A.Ş. lehtarı… Ltd. Şti olan …bank A.Ş. … Şubesinin … seri nolu, 28.01.2022 tarihli ve 27.895,00 USD bedelli çekin müvekkili tarafından keşide tarihinde bankaya ibraz edilerek tahsil edildiğini, keşidecisi … A.Ş. lehtarı …San. Ltd. Şti olan …bank A.Ş. … Şubesinin … seri nolu, 25.02.2022 tarihli ve 27.895,00 USD bedelli çekin kayıp olmayıp halen çekin lehtarı olan müvekkilinde olduğunu, bu nedenle bu iki çek yönünden davadan feragat ettikleri anlaşılmıştır.
Mahkemenin 15/02/2022 tarihli ara kararı ile dava konusu … ve … seri nolu çeklerden feragat edilmesi nedeniyle bu çeklerin tefrik edilerek yeni esasa kaydedilmesine dair karar verildiği anlaşılmıştır.
GEREKÇE: Dava TTK 757 ve devamı maddeleri gereğince açılmış çeklerin iptali davasıdır. TTK md. 818/1-s göndermesi ile TTK md. 757 vd Maddesinin çekler hakkında da uygulanacağı belirtilmiştir.
TTK 757. maddesinde iradesi dışında poliçe elinden elinden çıkan kişinin ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesinden muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebileceği, TTK 762. maddesinde poliçenin getirilmesine ilişkin ilanın 35. maddede yazılı gazete ile üç defa yapılacağı, 764. maddesinde de elden çıkan poliçe verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa poliçenin iptaline karar verileceği belirtilmiştir.
Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir. Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, çeklere de uygulanacak olan TTK 757 ve devamı maddelerindeki zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir (Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin, 30.10.2017 Tarih, 2016/4368 Esas ve 2017/5867 Karar sayılı ilamı).
Davacı vekili dava konusu çeklerin hamili olduğuna ve rızası dışında elinden çıktığına kanaat uyandıracak çek suretlerini ve zayi olduğuna ilişkin tutanağı (çekin ön ve arka yüzüne ait görüntüleri ile tahsilat makbuzları) dosyaya ibraz etmiştir. Davaya konu çeklere ait ilanlar yapılmıştır. TTK md. 761 uyarınca 3 aylık sürenin dolduğu ve bu süre içerisinde çeklerin ibraz edilmediği gibi itiraz edenin de bulunmadığı anlaşılmış, yasal şartlar gerçekleştiğinden davanın kabulü ile dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM; Açıklanan yasal gerektici nedenlere göre;
1-Davanın KABULÜNE;
…Bankası … Şubesine ait keşidecisi … A.Ş. olan, 25.03.2022 keşide tarihli, … çek seri numaralı 27.893 USD meblağlı çekin ZAYİ NEDENİ İLE İPTALİNE,
2-Harç peşin olarak alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde artan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/09/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır