Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/207 E. 2023/581 K. 12.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/207 Esas
KARAR NO : 2023/581
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/03/2022
KARAR TARİHİ : 12/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 25/03/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, davalıya ait belirtilen muhtelif plakalı araçlar ile gerçekleştirilen ihlalli geçişler nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarı ve yasadan kaynaklı para cezasının tahsili amacıyla … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas Sayılı dosyasından başlatılan icra takibinden gönderilen ödeme emri, davalıya tebliğ edildiğini, borçlunun “müvekkile hiç bir borcu bulunmadığı” gerekçesi ile müvekkili olduğu şirkete borcu olmadığını öne sürmek suretiyle borcun tamamına itiraz ettiğini, itiraz konusu alacak hakkında takibin devamı amacıyla işbu dava ikame edildiğini, yapılan itiraz haksız ve yersiz olduğunu, ihlalli geçiş, müvekkili tarafından yapımı ve işletmesi üstlenilen otoyolun geçiş ücreti ödenmeksizin kullanılması ve tahakkuk eden ücretin geçişi takip eden 15 (on beş) günlük kanuni ödeme süresi içinde de ödenmemiş olması anlamına geldiğini, açıklanan bu nedenlerle; davalının ….İcra Müdürlüğü’nün 2021/… sayılı dosyasına yaptığı itirazının iptali ile alacağın yasal faizi ve diğer tüm ferileri ile birlikte tahsili için takibin devamına ve borçlu aleyhine yüzde yirmiden az olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili 21/04/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; dava açılış tarihi ile davacının dava dilekçesinde belirttiği gibi müvekkilinin adresinin … Mah. … Sokak No: … -İSTANBUL olup yetkili mahkemenin … Mahkemeleri olduğunu, müvekkilinin mernis adresinin … olması nedeni ile takipte de … İcra Müdürlüklerinin yetkili olduğunu, müvekkilinin davacıya herhangi bir borcu bulunmadığını, borç ilişkisi olmadığı gibi ne bir sözleşme nede bir yetki sözleşmedi bulunmadığını, söz konusu kesinleşmiş bir alacakta olmadığını, açıklanan bu nedenlerle; Mahkeme tarafından yetkisizlik kararı verilerek dosyanın yetkili mahkeme olan … Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesini, yetkili icra müdürlüğü … İcra Müdürlüğü olduğundan İstanbul icra müdürlüğünün yetkisizliği’ne karar verilmesini, davacının dava konusu ile Arabuluculuk Toplantısının Uyuşmazlık Konusu birbirinden farklı olduğundan usul ve yasaya aykırı açılan davanın reddini, görev yönünden itirazımızın kabulü ile görevsizlik kararı verilerek dosyanın görevli Tüketici Mahkemelerine gönderilmesine karar verilmesini, müvekkilinin dosya alacaklısına herhangi bir borcu olmadığından, yargılama neticesinde …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… E. sayılı dosyası yönünden takibin iptalini, davanın reddini, dava değerinin %20’sinden az olmamak üzere davacı aleyhine tazminat kararı verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: ….İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas Sayılı dosyası, bilirkişi raporu, …, Vergi Dairesi ve … Bankası yazı cevapları, Arabuluculuk Tutanağı, taraf beyanları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
20/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; ” Davacı şirketçe, ihlalli geçiş tarihleri itibariyle davalıya ait olduğu anlaşılan … plakalı araçların (aksini belirtir. itiraz bulunmamakla birlikte … yazı içeriği),27.02.2021 —05.04 2021 tarihler arasında, … gişelerinden İHLALLİ GEÇİŞLERİ nedeniyle davalı adına itiraza konu takip başlatılmıştır. … Bankası’nın 26.10.2022 tarihli yazı içeriğinde, Takibe konu ; ihlalli geçişleri gerçekleştiren araçların …/… hesaplarının bulunmadığı belirtilmiştir.. Ayrıca … Ödeme Sistemleri Daire Başkanlığı’nın yazısı içeriğinde … plakalı aracın … ürününde 0,35 TL. Bakiye, … plakalı aracın … ürününde 1,00 TL. bakiye bulunduğu belirtilmiş olup … ürün bakiye tutarlarının gişe geçiş bedelini karşılamayacağı açıktır…. plakalı araçların … ürünü bulunmadığı belirtilmiştir. İhlalli geçişlere esas gişelerdeki …/… tahsilatı hususunda davacı yükümlülük, yasal düzenleme ve protokol ile sorumluluk yüklenmemiştir. …/… protokolleri araç sahibi ile banka veya … arasında yapılmaktadır ayrıca ihlalli geçişlerden haberdar olan davalı şirketin ihllalli geçişleri takip eden 15 gün içerisinde geçiş bedelleri cezasız ödenebilecekken ödenmemiştir. Açıklanan nedenlerle, ihlalli geçişler esnasında davalı araçlarının … hesaplarında gişe geçiş bedelini karşılar yeter bakiye bulunsa bile takibe konu ihlalli geçişlerin tamamı için davalı şirketin 4 kat ceza bedelleri toplamından da sorumlu tutulabileceği kanaatine varılmıştır. Davacı şirketin takip tarihine kadar işlemiş faiz talebi bulunmamaktadır. “Değerlendirmeler” – bölümünde yapılan tespitler de gözetilerek, Takibin, 3.296,00 TL (geçiş bedeli, 1318400 TL (ceza bedeli)16.480,00 TL. toplam tutar üzerinden davalı … adına devam edebileceği, ” şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
GEREKÇE: Dava, ihlalli geçiş ceza ücretinin tahsili için yapılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir.
….İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine 16.480,00 TL geçiş ücreti ve ceza ücreti üzerinden takip başlattığı, davalının hiçbir borcu olmadığından bahisle ödeme emrine süresinde itiraz ettiği, eldeki itirazın iptali davasının yasal bir yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5. maddesinde; “…(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza genel hükümlere göre tahsil edilir…” hükmü düzenlenmişken 25/05/2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16/5/2018 tarih ve 7144 sayılı Kanunun 18. maddesi ile birinci ve beşinci fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı Kanunun 19. maddesi ile 6001 sayılı Kanuna geçici 3. madde ilave edilmiştir.
6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 3. madde de ise; “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30. maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Kanunun 30. maddesinin, 27/03/2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33. maddesi ile değişiklik yapılan (7) numaralı fıkrasında, geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin (1) numaralı ve (5) numaralı fıkralarında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmektedir.
6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesinin Anayasa aykırılığı iddiası ile açılan davada, Anayasa Mahkemesi 18.01.2018 tarih, 2017/166 E. 2018/8 Karar sayılı kararında; “… İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir…… kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır…” yönünde karar vermiştir. Bu durumda davalının ihlali sebebiyle davacının, davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya … veya … sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17.Hukuk Dairesinin 20/10/2022 Tarih, 2019/1749 Esas ve 2022/1207 Karar sayılı kararı ve yerleşik uygulamaları)
Davacı şirket tarafından geçiş ücretlerinin ve ceza bedellerinin tahsili noktasında uygulanması gereken yasal düzenleme, yasanın 30. maddesinin 5, 6 ve 7. fıkralarıdır. Zira 3. fıkrada düzenlenen tebliğ hükmünün, maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları yönünden geçerli olduğu açıkça düzenlenmiş olup, idari para cezalarının ise Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel veya trafik polisi, trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde jandarma personeli tarafından verileceği belirtilmiştir.
Davacı şirket tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri ve cezalar ise bu kapsamda olmadığından, yasal düzenleme ile tebliğ zorunluluğunun olmadığı ve geçiş tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde ödenmesi gerektiği açıktır. Ancak bu hükmün uygulanabilmesi için ihlalli geçişin, geçiş anında muhataba bildirilmesi gerekmektedir.
Davacı tarafından ihlalli geçiş esnasında bu bildirimlerin basılarak davalıya ait araç sürücülerine teslim edildiğinin ispatlanması gerekmektedir. … cihazı/ … etiketi bulunduğu sabit olan davalı araçlarının, gişelerden geçiş yaptığı esnada geçiş ücretlerinin bakiye olmaması yada başka bir nedenle tahsil edilemediğinin, nakit/kart ile ödeme yapılmadığının ve ödeme yapmaksızın geçiş yapılması sebebiyle 15 gün içerisinde cezasız ödeme yapma imkanına sahip olduklarının, davalı tarafça bilindiği ancak ödeme yapılmadığı yönündeki davacı iddiası ile geçiş ücretleri ve cezaların muaccel olduğu tarihin bu şekilde belirlenmesi mümkündür. Yine geçiş anında tahsilat yapılmamış ise bu durumun bankadan mı yoksa davacının kullandığı …/… sisteminden mi kaynaklandığı, bakiyenin belli bir limit altına düşmesi halinde otomatik yükleme yapılıp yapılmadığı, geçiş anında bakiye yetersiz kalırsa sonradan yapılan yükleme ile geçişten itibaren 15 gün içerisinde tahsilat yapılıp yapılmadığı/tahsilatın mümkün olup olmadığı, sonradan yükleme yapılmış ise geçiş bedellerinin tahsil edilememesinin sebebinin ne olduğunun da belirlenmesi gerekmektedir. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45.Hukuk Dairesinin 14/09/2022 Tarih, 2022/1025 Esas ve 2022/915 Karar sayılı kararı ve yerleşik uygulamaları)
Uyuşmazlık kapsamında ve hükme esas alınan 20/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda; ihlalli geçişlere esas gişelerdeki …/… tahsilatı hususunda davacı yükümlülük, yasal düzenleme ve protokol ile sorumluluk yüklenmemiştir. …/… protokolleri araç sahibi ile banka veya … arasında yapılmaktadır ayrıca ihlalli geçişlerden haberdar olan davalı şirketin ihllalli geçişleri takip eden 15 gün içerisinde geçiş bedelleri cezasız ödenebilecekken ödenmemiştir. Açıklanan nedenlerle, ihlalli geçişler esnasında davalı araçlarının … hesaplarında gişe geçiş bedelini karşılar yeter bakiye bulunsa bile takibe konu ihlalli geçişlerin tamamı için davalı şirketin 4 kat ceza bedelleri toplamından da sorumlu tutulabileceği kanaatine varılmıştır. Davacı şirketin takip tarihine kadar işlemiş faiz talebi bulunmamaktadır. “Değerlendirmeler” – bölümünde yapılan tespitler de gözetilerek, Takibin, 3.296,00 TL (geçiş bedeli, 1318400 TL (ceza bedeli)16.480,00 TL. toplam tutar üzerinden devam edebileceği, rapora itiraz edilmediği, raporun usul ve yasaya uygun Mahkememiz denetimine elverişli olduğu anlaşılmakla hükme esas alınmıştır.
Davalının icra takibine haksız yere itirazda bulunmaları ve alacağın likit olması nedeni ile toplam alacağın % 20 oranında icra inkar tazminatının (İİK md.67/2) davalıdan tahsilde tekerrür olmamak üzere alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Açıklanan yasal gerektici nedenlere göre;.
1-Davanın tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla KABULÜNE,
Davalının ….İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı dosyasında yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin (3.296,00 TL geçiş ücreti + 13.184,00 TL gecikme cezası) 16.480,00 TL asıl alacak ve bu alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz üzerinden devamına,
2-İİK mad. 67/2 uyarınca alacak likit ve itiraz haksız olduğundan 16.480,00 TL alacağın %20’si olan 3.296,00 TL icra inkâr tazminatının tahsilde tekerrür olmamak üzere davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 1125,75 TL nispi karar harcından peşin yatırılan toplam 199,04 TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 926,71 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 199,04 TL peşin harç, 80,70 TL başvuru harcı, 11,50 TL vekalet harcı, 1.500,00 TL bilirkişi ücreti ve 80,75 TL posta masrafı olmak üzere toplam 1.871,99 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14.maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
7-Taraflarca yatırılan, kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulünce anlatıldı.12/07/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır