Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/861 E. 2023/479 K. 31.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/861 Esas
KARAR NO : 2023/479

DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın/Bedelin İadesi)
DAVA TARİHİ : 30/12/2021
KARAR TARİHİ : 31/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın/Bedelin İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı …Tic. Ltd. Şti. arasında, … ili, … ilçesi, … No: …, 123 ada, 206-207-208 parsel adresinde bulunan akaryakıt istasyonunda faaliyette bulunulmak üzere 16.03.2020 tarihli ”Bayilik Sözleşmesi” imzalandığını, bu kapsamda müvekkili şirket tarafından davalıya, bayilik sözleşmesine konu akaryakıt istasyonunda, bayilik sözleşmesi süresince ve bayilik faaliyetinde kullanılmak üzere bir kısım malların ariyet olarak verildiğini, bahse konu konu malların sağlam ve çalışır vaziyette davalıya teslim edildiğinin Ariyet Sözleşmesi ekindeki imzalı listede sabit olduğunu, taraflar arasında akdedilmiş 16.03.2020 tarihli ”Bayilik Sözleşmesinin” davalı … Ltd. Şti. tarafından … 56. Noterliğinden gönderilen … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarname ile feshedildiğini, işbu fesih ihtarının müvekkili şirkete 08.06.2020 tarihinde tebliğ edildiğini, sözleşmenin feshedilmiş olması nedeniyle kurumsal kimlik ekipmanlarının sökülmesi amacıyla istasyona gidilmesine karşın davalı şirketçe anılan ekipmanların sökümüne izin verilmediğini, bunun üzerine müvekkili şirketçe davalı şirkete … 32. Noterliğinden gönderilen … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarname ile bayilik ilişkisinin davalı tarafından süresinden önce ve haksız olarak sonlandırılmış olması sebebi ile sözleşme gereğince davalı şirkete teslim edilmiş bulunan davacı şirkete ait ariyet malzemelerinin, otomasyon sistemlerinin ve sair ekipmanın anılan ihtarın davalıya tebliğ tarihinden itibaren 3 gün içinde istasyonda hazır bulundurulması ve normal kullanımdan kaynaklanan yıpranmalar hariç olmak üzere hasarsız ve kullanılabilir halde, davacı şirkete iade edilmesi aksi takdirde geçen her gün için cezai şart taahhuk edeceği ve yasal yollara başvurulacağının bildirildiğini, müvekkili şirketin tüm bu girişimlerinin sonuçsuz kaldığını ileri sürerek müvekkili şirkete ait ariyet malzemelerin ve kurumsal kimliğin hali hazırda vaziyetinin ve kullanılıp kullanılmadığının tespitine, malların davalıdan alınarak davacı şirkete aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması halinde, söz konusu ariyet malzemelerin mahallinde yapılacak keşif ve bilirkişi raporu ile tespit edilecek değerinin, davalı tarafın ariyet malları iade borcunun doğduğu 05.06.2020 fesih tarihinden itibaren TCMB’nin kısa vadeli avanslar için uyguladığı değişen oranlı faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı usulüne uygun tebligata rağmen cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER :
Taraflar arasında imzalanan bayilik sözleşmesi, … ili, … ilçesi, … Köyü No: 204, 123 ada, 206-207-208 parsela ait tapu kayıtları, ihtarname, keşfen inceleme, bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, bayilik sözleşmesinden kaynaklanan malın iadesi, olmadığı takdirde malın bedelinin iadesi davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı şirket tarafından davalıya, bayilik sözleşmesine konu akaryakıt istasyonunda, bayilik sözleşmesi süresince ve bayilik faaliyetinde kullanılmak üzere ariyet olarak verilen malların aynen iadesi, olmadığı takdirde bedelinin iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarındadır.
Taraflar arasında akdedilen ariyet sözleşmesinde:
10. Madde, İşbu demirbaş malzemenin, Şirket’çe yazılı olarak iadesi istendiği zaman, 15 gün içinde teslim etmeyi bahse konu malzemenin sökümü ile, Şirket’e tayin olunacak mahale nakil işlmeleri ve her türlü gideri Ariyet Alan’a ait olmak üzere süresinde ikmal edileceği taahhüt olunur.
11. Madde, İşbu demirbaş malzemenin tamamı taahhüt edilen zamanda Şirket’e veya ŞİRKET’çe tayin edilecek şahıs ve mahale zamanında Ariyet Alan tarafından iade edilmediği takdirde geçen her gün, iade edilmeyen malzemenin o andaki piyasa değerinin dörtte birini cezai şart olarak ödemeyi Ariyet Alan kabul ve taahhüt eder. Söz konusu demirbaş malzemelerin kısmen veya tamamen iade edilmemesi halinde benzeri teçhizatın piyasa değerinin 5 mislini tazminat olarak Ariyet Alan, ŞİRKET’e ödemeyi kabul ve taahhüt eder.
12. Madde, İşbu ariyet sözleşmesinin, Şirket’le, Ariyet Alan arasında yapılan ticari mukavelenin bir cüz’ü olduğunu ve yukarıda bahsedilen cezai şarttan maada iş demirbaş malzemenin iadesini ve bedelen tazmini hususunda Şirket’in dava açabileceğini Ariyet Alan şimdiden kabul ve taahhüt eder. şeklindedir.
Mahkememizce … ili, … ilçesi, … Köyü No: 204, 123 ada, 206-207-208 parsel adresinde bulunan akaryakıt istasyonunda inşaat mühendisi ve makine mühendisi bilirkişilerin de katılımı ile keşif yapılarak akaryakıt servis istasyonunda 16.03.2020 tarihli Ariyet Sözlemesi ekinde yer alan demirbaş malzemelerin ( 1 adet Market Tefrişatı, 1 adet Kurumsal Kimlik Giydirme, 1 adet Işıklı ağaç, 1 adet … yazıcı, 4 tabanca otobil, 1 adet …-1 Hava Saati, 2 adet … 242 Elk. 50 lt/dk lpy dısp Pompa, 1 adet Cısco Router ) bulunup bulunmadığının, bu malzemelerin hali hazır vaziyetinin ve kullanılıp kullanılmadığının, değerlerinin, sökülmeleri ile taşınmaza verecekleri zarar bedelinin tespiti ile rapor düzenlenmesi hususunda talimat yazılmış, talimat mahkemesince rapor aldırılmış, Makine Mühendisi …ve İnşaat Mühendisi …’nun 27.09.2022 tarihli raporunda; Keşfe konu Akaryakıt Satış İstasyonunun atıl durumda olduğu, faal olmadığı, tesiste (1 Adet Market Tefrişat, 1 Adet Kurumsal Kimlik Giydirme, 1 Adet Işıklı Ağaç, 1 Adet … marka …Yazıcı, 4 Tabanca Otobil, 1 Adet …-1 Hava Saati, 2 Adet … 242Elk. 50 Lt/dk Lpg dısp Pompa, 1 Adet …) demirbaş malzemelere ve bumalzemelere ait herhangi bir parçaya rastlanmadığı beyan edilmiştir.
Keşfen incelemenin yaptırılmasının ardından davacı şirket kayıtlarının ve defterlerinin incelenmesi suretiyle dava konusu ariyetlerin değerinin belirlenmesi hususunda rapor düzenlenmesi için dosya Mali Müşavir … ve Yüksek Kimya Mühendisi …’na tevdi edilmiş, ariyet sözleşmesine konu malların güncel/rayiç toplam değerinin 34.500,00 TL olabileceği beyan edilmiştir.
Bilirkişi raporları, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve denetime elverişli olup hükme esas alınmıştır.
Davacı tarafın 2014-2022 yılına ait ticari defter ve kayıtlarının (HMK md.222 TTK md.64 mülga TTK md.85) sahibi lehine delil niteliği bulunmaktadır. Davalı taraf 14.03.2023 tarihli defter inceleme günü gelmemiş, yerinde inceleme talebinde bulunmamıştır.
Taraflar arasında olan ariyet sözleşmesine konu olan mallar,1 Adet Market Tefrişat, 1 Adet Kurumsal Kimlik Giydirme, 1 Adet Işıklı Ağaç, 1 Adet … marka… Yazıcı, 4 Tabanca Otobil, 1 Adet… Hava Saati, 2 Adet … 242Elk. 50 Lt/dk Lpg dısp Pompa, 1 Adet …’dir. Davacı tarafından ariyet sözleşmesine konu olan mallardan 1 adet ve 8.632,46 TL tutarındaki mala ait fatura dışındaki diğer tüm malların faturalarının sunulduğu, tüm malların ticari defterlerde kayıtlı olduğu, ariyet sözleşmesine konu olan malların ticari defterlere 85.003,88 TL olarak kaydedildiği, ariyet sözleşmesine konu olan malların 2021 yılı değerinin davacı tarafından 276.522,57 TL + 2.225,00 USD olarak beyan edildiği anlaşılmıştır.
1 adet Market Tefrişatı 2.000,00 TL, 1adet Kurumsal Kimlik Giydirme 20.000,00 TL, 1 adet Işıklı ağaç 1.000,00 TL, 1 adet …yazıcı 500,00 TL, 4 tabanca otobil 5.000,00 TL, 1 adet … Hava Saati 500,00 TL, 2 adet … Elk. 50 lt/dk lpydısp Pompa 3.500,00 TL, 1 adet … 2.000,00 TL olmak üzere Toplam = 34.500,00 TL olarak belirlenmiştir.
Davacı … tarafından ariyet sözleşmesine konu olan malların biri dışındakilerin davacı ticari defterlerine işlendiği, böylece davacının ticari defterlerine kaydettiği ariyetlerde sözleşme gereği hak sahibi olduğunun tespit edildiği, davalının aksi yönde bir iddia ve kanıt sunamadığı, davacının dava konusu ariyetlerin iadesine hak kazandığı ancak dava konusu ariyetlerin tesiste bulunmadığı ve iadesinin mümkün olmadığı, bu nedenle ariyetlerin bedellerinin davacıya verilmesi gerektiğinden teknik olarak yapılan değerlendirme neticesinde, ariyet sözleşmesine konu malların güncel/rayiç toplam değeri 34.500,00 TL olarak belirlenmiş olup 34.500,00 TL’nin 05/06/2020 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, 34.500,00 TL’nin 05/06/2020 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 2.356,69 TL ilam harcından peşin yatırılan 853,88 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.502,815 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 853,88 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14. Maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin tamamının arabuluculuk görüşmelerine katılmadığı anlaşılan davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 9.200,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvuru harcı, 5.540,00 TL bilirkişi ücreti, 571,90 TL keşif harcı, 350,00 TL keşif yol ücreti, 286,00 TL tebligat ve posta giderlerinden oluşan toplam 6.807,20 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 4.696,96 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bilirkişi Ünal Parcaroğlu’na eksik ödendiği anlaşılan 60,00 TL bakiye ücretin davalıdan alınarak bu bilirkişiye ödenmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 31/05/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır