Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/767 E. 2023/539 K. 15.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/767 Esas
KARAR NO : 2023/539

DAVA : Menfi Tespit ve alacak (Finansal Kiralama Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/11/2021
KARAR TARİHİ : 15/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit ve alacak (Finansal Kiralama Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı banka arasında 27/07/2020 tarihli finansal kiralama sözleşmesi akdedildiğini, iş bu sözleşme uyarınca davalı bankanın sözleşme konusu 1 adet 8 Kanatlı Full Ultrasonik Maske Makinesinin zilliyetini devretme müvekkilinin de kira bedelini ödeme borcu altına girdiğini, bu bağlamda kiralayan dava konusu taşınır malı diğer davalı … şirketinden temin ederek bu uğurda davalı … şirketi tarafından bankaya satış tipli 17/07/2020 tarihli 707.000 TL bedelli fatura keşide ettiğini, banka tarafından da dava konusu taşınır malın satın alındığını, müvekkilinin ise kira bedeli ödeme borcu altına girdiğini ve bu borcun yine davalı bankadan kullanılan ana parası 700.000 TL tutarındaki kredi ile ve iş bu kredi uyarınca düzenlenen ödeme planına göre toplam 34 taksitle ödeyeceğini , müvekkilinin iş bu davayı ikame ettikleri tarih itibarıyla borcunu ödemeye devam ettiğini, ancak sözleşme konusu malın müvekkiline teslim edilmediğini, müvekkili tarafından malın teslimi için davalı banka ve davalı şirket ile müteadit kere telefonla aramışlarsa da konu ile ilgili müvekkiline herhangi bir dönüş yapılmadığını, müvekkilinin 2020 yılının Mayıs -Temmuz aylarındaki ülkemizde yaşanan maske üretimi yapmak için iş bu sözleşmeyi akdettiğini, ancak edimin ısrarla ifa edilmemesi ve sözleşmenin imza tarihinden itibaren 90 günden fazla geçmiş olması nedeniyle … 2 Noterliğinin … tarih … yevmiye numaralı ihtarname ile sözleşmeyi sonlandırdıklarını, davalı Banka tarafından keşide edilen … 3.Noterliği’nin … tarihli … Yevmiye Numaralı ve … tarafından keşide edilen … 1.Noterliği’nin… tarihli … Yevmiye Numaralı ihtarnameleri ile, sona erdirme iradelerinin ve malın teslim edilmediği yönündeki beyanlarımızın kabul edilmemesi üzerine iş bu davayı ikame ettiklerini, banka ile müvekkil arasında akdedilen sözleşmenin sürekli edimli bir sözleşme olduğunu, sözleşmenin sona erme tarihine kadar tarafların edim yükümlülüklerini devamlı olarak ifa etmesi gerektiği ancak kiralayan banka sözleşme konusu malı hiç teslim etmeyerek asli edim yönünden açıkça temerrüde düştüğünü, müvekkilinin davalı bankaya finansal kiralama sözleşmesi ve ekleri uyarınca bir borcu bulunmadığını, davalı banka tarafından müvekkile finansal kiralama konusu malı teslim etmediğinden bankanın alacaklı olmasının mümkün olmadığını, kiralayan sıfatıyla hareket eden bankanın kira bedeline hak kazanmasının ancak kiralama konusu malın teslimi ve finansal kiralama süresi boyunca onun kullanıma hazır halde tutulması ile mümkün olacağını bu olayda bu şartların hiçbirinin gerçekleşmediğini, finansal kiralama sözleşmesinde teslimin bir ön şart olduğunu, teslim gerçekleşmedikçe kira bedelinin muccel olamayacağını, müvekkilinin halihazırda sözleşmeye duyulan güvenle kullandırılan kredi borçları ödenmeye başlandığını ve halihazırda 16. Taksitle toplam 384.017,28 tele ödeme yaptığını, mal teslimi yapılmadığından bu bedelin her ödendiği aydan itibaren başlamak üzere işleyecek avans faiziyle birlikte istirdadına karar verilmesi gerektiğini, müvekkile malın teslim edilmemiş olması nedeniyle müvekkilinin uğradığı zararın kısmi dava olarak şimdilik 183.963,19 TL sinin davalılarca avans faiziyle beraber müştereken ve müteselsilen giderilmesi gerektiğini, beyan ederek öncelikle huzurdaki dava konusu finansal kiralama sözleşmesinin eki niteliğindeki kredi sözleşmesi uyarınca müvekkil tarafından ödenmeye devam eden kredi taksitlerinin esas yönünden karar verilip kesinleşinceye kadar ihtiyati tedbir kararı verilmesini akabinde davanın kabulüne karar verilerek ödenen kira bedellerinin her türlü talep dava, ıslah , talep artırım ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 384.017,28 TL nin avans faizi ile birlikte bankadan istirdadına, müvekkilinin uğradığı zararın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 183.963,19 TL nin avans faiz oranı ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Bankası A.Ş vekili davaya yasal süresinden sonra sunduğu cevabında ;
Davalı … Bankası A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Huzurdaki davanın husumet nedeniyle müvekkili banka açısından redde gerektiğini, sözleşme kapsamında müvekkil bankanın ihtilaf konusu edilen mal için kararlaştırılan 707.000,00 TL lik tutarı davacının 03/07/2020 tarihli talimat yazısıyla diğer davalı ….Tic Ltd Şti’ne ödendiğini, aynı zamanda finansal kiralama ek-tadil sözleşmesinin ekinde yer verilen malın kiracı tarafından tesellümü makbuzu ile de lam teslim alındığı ve kabul edildiği hususunun müvekkili bankaya bildirildiğini, sözleşme konusu malın davacı tarafından teslim alınıp alınmadığına yönelik iddiaların ve taleplerin muhatabının müvekkili banka olmadığını, malın teslimine dair tüm yükümlülüğün müvekkiline ait olmadığını, bu nedenle müvekkili aleyhine açılan davanın haksız ve kötü niyetli olduğunu, davacıya teslim edilmemiş olsa daha sözleşme hükümleri uyarınca kira bedellerinin ödenmesinin zaruri olduğunu, davacının diğer davalının mali teslim etmemesi veya geç teslim etmesi veya benzeri nedenlerle kiraları ödememe veya geç ödeme yoluna gitmesinin mümkün olmadığı gibi müvekkili bankanın sözleşme ve eklerinden doğan haklarını kullanmasına da engel olmadığını, ayrıca davacının genel işlem koşuluna dair iddialarına itibar edilemeyeceğini, bununla birlikte davacının müvekkili bankayı ibra ettiğini, davacının ödemiş olduğu kira taksitlerinin iadesini talep etmesinin ve müvekkilinden tazminat talep etmesinin hukuken mümkün olmadığını beyan ederek öncelikle iş bu davanın müvekkili banka açısından pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine, davacının tüm talepleri yönünden reddine, davacı kötü niyetli olması nedeni ile en az %20 tazminata mahkum edilmesine karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı … Tic Ltd Şti davaya cevabında :
Davalı … Tic Ltd Şti’ne dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edildiği davalının davaya cevap dilekçesi ibraz etmediği anlaşıldı.
DELİLLER :
Bilirkişi İncelemesi, sözleşmeler, irsaliyeli fauralar, banka kayıtları, ticari defter ve kayıtlar ihtarnameler ile dava dosyasındaki taraf açıklamaları ve tüm dosya kapsamı.
19.07.2022 tarihli … tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda; “Davacı … ile davalı … Bankası A.Ş. arasında 01/07/2020 tarihli … no.lu Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin 15 inci maddesi gereğince mal teslimi ile ilgili davalı bankanın sorumluluğu bulunmadığı, öte yandan, davacı tarafından imzalanan 27/07/2020 tarihli … no’lu Finansal Kiralama Ek/Tadil Sözleşmesi, sözleşmeye eklenen e-arşiv faturası ve sevk irsaliyesi çerçevesinde mal tesliminin yapıldığının kabul edilebileceği, ” görüşüne yer verilmiştir.
Bilirkişi … tarafından hazırlanan raporda;
“Davacının dava tarihi itibariyle Bankaya ödediği tutarın 384.017,28 TL olduğu ve Kira ödeme tutarlarına göre dava tarihi itibariyle İşlemiş gün Avans faizinin 42.231,40 TL olarak hesaplandığı,
Davacı vekilinin Finansal Kiralama konusu Makinanın teslim edilmemesi nedeniyle Finansal Kiralama ilişkisi dışında benzer bir makina alarak maliyetine katlandığı iddiası ve zararın tazmini için şimdilik kaydıyla 183.963,19 TL zarar talebinde bulunduğu, benzer makina için 1.721.160,00 TL daha yüksek bedel ödendiği,” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
GEREKÇE :
Dava, finansal kiralama sözleşmesine konu malın teslim edilmemesi nedeniyle davalı bankaya borçlu bulunmadığının tespiti , haklı nedenle sona erdirilen sözleşme nedeni ile ödenen kira bedellerinin ve uğranılan zararın tahsili istemine ilişkindir.
Davacı … ile davalı … Bankası A.Ş. arasında 01.07.2020 tarihinde 36 ay vadeli Finansal Kiralama Sözleşmesi imzalanmıştır. 27.07.2020 tarihinde bu kez … no.lu Ek Finansal Kiralama /Tadil Sözleşmesi imzalanarak 700.000.00 TL Ana Para, 34 Ay vade ile toplam ödeme tutarı 816.036,81 TL olan Finansal Kiralama Sözleşmesi imzalanmıştır.
Akdedilen Tadil Finansal Kiralama Sözleşmesi ekinde 707.000.-TL tutarındaki e-arşiv fatura olduğu, sözleşme konusu malın 1 Adet 8 Kanallı Full Ultrasonik Maske Makinesinin kiralama işi olduğu ve davalı … Ltd.Şti tarfından 17.07.2020 tarihli, 707.000,00 TL bedelli, … fatura ve 16.07.2020 tarihli 707.000,00 TL’lık sevk irsaliyesinin düzenlendiği ancak, dava konusu Makinanın davalı … Ltd.Şti. Tarafından teslim edildiğine dair herhangi bir belge bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davacı, …. 2. Noterliği’nin …tarihli …49 Yevmiye Numaralı ihtarnamesi ile sözleşme konusu malın teslim edilmediği gerekçesiyle Finansal Kiralama Sözleşmesinin fesih edildiğini, ödediği bedellerin iadesi ve sözleşmenin süresinden önce sona ermesi nedeni ile uğradığı zararın karşılanmasını davalılara ihtar etmiştir. Keşide edilen ihtarnameye davalı … Ltd.Şti. Noter marifeti ile verdikleri cevaplarda sözleşmenin sona erdirme iradesinin ve malın teslim edilmediği yönündeki beyanların kabul edilmediği belirtilmiştir.
Davalı … Bankası Anonim Şirketi sorumluluğu hakkında;
Taraflar arasındaki sözleşmenin 4,15 ve 16 maddeleri finansal kiralama şirketinin sorumluluğuna ilişkin düzenlemeler içermektedir. Taraflar arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesi’nin 15. maddesinde, “Malı ve satıcıyı bulan, öneren kiracı olmakla, malın tesliminden, ayıp ve zaptından doğan tüm sorumluluk kiracıya aittir; bu hususlarda kiralayanın hiçbir sorumluluğu sözkonusu değildir. Kiracı, kiralayana karşı bu maddede zikredilen hususlar nedeniyle ileri sürebileceği haklarından peşinen ve gayrikabili rücu feragat etmiştir.
Kiracı kiralayana karşı, üreticinin/satıcının malı teslim etmemesi, geç teslim etmesi, malın kararlaştırılan nitelik, nicelik cins ve özeliklere uymaması, üçüncü kişilerin mal üzerinde veya mal ile ilgili olarak hak iddia etmeleri veya malın bozukluğu sebebiyle veya benzeri nedenlerle hiçbir ad altında bir talepte bulunamaz. Kiraları ödemememe veya geç ödeme yoluna gidemez. Kiralayanın sözleşme ve eklerinden doğan haklarını kullanmasına engel olamaz.” düzenlemesine yer verilmiştir. 6361 Sayılı Kanun’un 25. Maddesinde, kiralayanın malın teslim edilmemesi nedeniyle hangi hallerde sorumlu olacağı ayrıntılı olarak düzenlenmiş, kiralayanın satıcıya ödemeyi zamanında yerine getirmemesi veya kiralayanın kusur ve ihmalinden kaynaklanan diğer sebeplerle kiracıya teslim edilmemesi halinde TBK 123, 125 ve 126. Madde hükümlerinin uygulanacağı kabul edilmekle, somut olayda davalı Finans şirketinin süresinde satıcıya ödeme yaptığı, üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirdiği, malın satıcı tarafından teslim edilmemesinde kusurunun bulunmadığı, taraflar arasında yapılan sözleşme ile malın teslimini taahhüt etmediği ve malın teslim edilmemesi nedeniyle kiralayandan talepte bulunulamayacağının kabul edildiği gözönüne alınarak, davacının kabulünde olan sözleşme hükmü gereğince, finansal kiralamaya konu malın davacıya teslim edilmemiş olması nedeniyle davalı … Bankası Anonim Şirketi sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu nedenle anılan davalı hakkındaki davanın husumet nedeni ile reddine karar verilmiştir. (Aynı şekilde İstanbul BAM 16 HD 2022/765 Esas 2022/1110 Karar sayılı ilamı, anılan ilamda yer alan sözleşmenin 15. Maddesi ile davaya konu sözleşmenin 15. Maddesi aynı içeriğe sahiptir. Yargıtay 11 HD 2020/2600 E, 2020/5012 K, sayılı ilamı da benzer niteliktedir.)
Davalı banka tarafından sunulan 24.05.2023 tarihli bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi içeriği ve ekinde sunulan 03.07.2020 tarihli belgede davacının malın teslim edilmeden önce satıcıya ödeme yapılması talimatı bulunduğu görülmüştür. Davacı tarafça anılan talimat inkar edilmemiş ancak imzanın sözleşme ile birlikte baştan alındığı ileri sürülmüştür. Davacı bu iddiasını yazılı delil ile ispatlayamadığı gibi, sözleşmenin 4,15 ve 16 maddeleri uyarınca davacının malın teslim edilmemesi ve bedelin teslimden önce ödenmesinden davalı bankanın sorumluluğu bulunmamaktadır.
Davalı … Limited Şirketinin sorumluluğu hakkında;
Sözleşmeye konu makinenin teslim edildiğinin ispat yükü davalı … Limited Şirketi üzerindedir. Davalı makinenin teslim edildiğine dair her hangi bir belge sunmamıştır.
26.10.2022 tarihli ara karar ile;
“Davalı … Limited Şirketi ne sözleşmeye konu 1 adet 8 kanallı Full Ultrasonik Maske Makinesinin teslim edildiğine dair belgeleri sunması için 22.11.2022 gününe kadar kesin süre verilmesine, bu sürede belgeleri ibraz etmez ve aynı sürede delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, belgelerin içeriğine göre karşı tarafın açıklamalarının mahkemece kabul edilebileceğinin,(md.220/3) yine HMK 94/3 uyarınca bu belgeleri sunma hakkının ortadan kalkacağı ve dosyada mevcut diğer deliller ile uyuşmazlığın hükme bağlanacağının ara kararın tebliği ile ihtarına,” karar verilmiştir. Ara karar davalıya usulüne uygun şekilde tebliğ edilmiştir. Davalı teslime dair herhangi bir belge, delil sunmamıştır. Davalının kesin süre içerisinde teslime dair herhangi bir belge sunmaması ve dosya içeriğine sunulan belgeler ile HMK md. 220/3 hükmü birlikte değerlendirildiğinde davalı … sözleşmeye konu makineyi davacıya teslim etmediği kabul edilmiştir.
Sözleşmeye konu makinenin davacıya teslim edilmemesi nedeni ile dava tarihi itibariyle davacının bankaya ödemiş olduğu 384.017,28 TL kira ve Finansal Kiralama konusu Makinanın teslim edilmemesi nedeniyle Finansal Kiralama ilişkisi dışında benzer bir makina alarak maliyetine katlanması nedeni ile benzer makina için 1.721.160,00 TL daha yüksek bedel ödediği kabul edilerek ve taleple bağlı kalınarak 183.963,19 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalı … Limited Şirketinden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … Bankası A.Ş. Aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile REDDİNE,
2-Davalı …Ltd. Şti. Hakkındaki davanın KABULÜNE, taleple bağlı kalınarak 183.963,19 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte anılan davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 12.566,53 TL nispi karar harcından peşin+tamamlama harç olarak yatırılan toplam 17.157,75 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 4.591,22 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4- Arabuluculuk ücreti olan 1.360,00 TL nin davalı … Plastik Kimya San. Ve Dış Tic Ltd Şti’den alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
5- Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan miktar üzerinden hesaplanan 28.594,48 TL nisbi vekalet ücretinin davalı … Tic Ltd Şti’den alınarak davacıya verilmesine,
6- Davalı … Bankası AŞ lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Bankası AŞ’ne verilmesine,
7- Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvuru harcı, 8,50 TL vekalet harcı, 12.566,53-TL peşin+tamamlama harcı, 5.000,00 TL bilirkişi ücreti, 654,00 TL tebligat posta gideri olmak üzere toplam 18.288,33 TL yargılama giderinin davalı … Ltd Şti’den alınarak davacıya verilmesine,
8- Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, hazır olan taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.15/06/2023

Başkan
(e-imza)
Üye
(e-imza)
Üye
(e-imza)
Katip
(e-imza)