Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/737 E. 2022/416 K. 02.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/737 Esas
KARAR NO : 2022/416

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 04/05/2016
KARAR TARİHİ : 02/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 20/03/2016 tarihinde davalı … yönetimindeki … plakalı aracın yaptığı trafik kazasında davacıların murisi …’ın öldüğünü, kazada sürücü ….’in alkollü olduğunu, sosyal medya hesaplarına göre hızlı araç kullandığını, davalılardan … Ltd Şti’nin aracın işleteni olduğunu, davalılardan … Sigorta A.Ş’Nin kazaya sebep olan aracın ZMM sigortacısı olduğunu, davalı sigorta şirketinin 21/04/2016 tarihinde temerrüde düşürüldüğünü, diğer davalı … Genel Sigorta AŞ’nin kasko sigortacısı olduğunu, ölen …’ın 1964 doğumlu olup, kazadan önce net 4.000.TL. maaş aldığını ancak asgari ücret olarak gösterildiğini, murisin çeşitli zamanlarda 503.080.TL ikramiye kazandığını, at sahipliği yaptığını, müvekkili …’ın murisin eşi olup ev hanımı olduğunu, diğer davacı …’ın 14 yaşında olduğunu, müvekkillerinin vefat eden …’ın desteğinden yoksun kaldıklarını belirterek müvekkili … için 15.000.TL nin 21/04/2016 tarihinden itibaren, davalı şirketten ise 20/03/2016 kaza tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini, davacı … için 15.000.TL. destekten yoksun tazminatının avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep etmiştir.
Dava ve bedel artırım dilekçesini tekrar ederek davanın kabulüne karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı … Ltd.Şti.Vekili Davaya Cevabında:
Davalı vekilinin Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile, müvekkilinin kaza yapan aracın sahibi olduğunu, ancak işleteni olmadığını, müvekkilinin aracı 15/08/2014 tarihinde Araç Kiralama Sözleşmesi ile dava dışı … Şti’ne 36 aylık uzun süreli kiraya verdiğini, kira sözleşmesinin 15/08/2017 tarihinde bittiğini, bu nedenle müvekkili açısından husumet yokluğundan davanın reddi gerektiğini beyan ederek davayı … Ltd Şti’ni ihbarını talep etmiştir.
Davalı … A.Ş Vekili Davaya Cevabında:
Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile, davacı tarafın dava dilekçesinde belirttiği … plakalı aracın dava konusu 20/03/2016 kaza tarihini kapsayan geçerli trafik politçesinin müvekkili sigorta şirketi nezdinde bulunmadığını bu nedenle öncelikle husumet itirazında bulunarak müvekkili şirket yönünden davanın reddine karar verilerek yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
Davalı … ve … Sigorta AŞ Davaya Cevabında :
Davalılar … ve … Sigorta Aş nin davaya cevap vermediği görüldü.
Toplanan Deliller:
Davalı sigorta şirketleri tarafından düzenlenmiş bulunan Sigorta poliçeleri ve Hasar dosyaları ile kaza tespit tutanağı, Ölüm Belgesi, … 15.Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosya örneği ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19.Ceza Dairesi Başkanlığının 2017/2533 Esas-2017/2793 Karar sayılı … 15.Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasının üzerinden verilen kararın kaldırılması ve yeni karar verilmesine yönelik ilamı ile … 15.Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyanın örneği ile celp edilmiş incelenmiştir.
Davacıların ve davacıların vefat etmeden önceki Sosyal ve ekonomik durumu ile davalı …’ in Sosyal ve ekonomik durumu araştırılması yapılmış, düzenlenen Tutanaklar incelenmiştir. SGK’ ya yazılan müzekkere ile Murisinin vefatı nedeniyle Davacıya rücuya esas ödeme yapılıp yapılmadığı hususunun araştırılması yoluna gidilmiş, gelen müzekkere cevabı incelenmiştir.
Duruşmada dinlenen Davacı Tanığı …’ in ” Müteveffa …’ı tanırım kensisi mütahit idi … nin alt yapı işlerini yapıyordu sonradan işleri bozuldu mütahitliği bıraktı en son … Şirketinde işe girdi ölmeden 3- 4 yıl önce bu işe girdi, işçiler ile … Yapı arasında yöneticilik yapıyordu aylık 5000 TL ücret alıyordu , orda işçilerin başında duruyordu, gelirinin bodro ya dayalı olup olmadığını bilmiyorum, kendisi benim arkadaşımdı o yüzden 5000 TL ölmeden önce maaş aldığını biliyorum” şeklinde; Davacı tanığı …’ ın ” Ben davaya konu trafik kazasının nasıl olduğunu bilmiyorum, ben davacıların murisi … ı yaklaşık 35 senedir tanırım kendisi aynı zamanda benim akrabam olur, müteveffa alt yapı mütahitliği yapıyordu, ölmeden en son …, diye bir şirkette işçi formeni olarak çalıştığnıı biliyorum, bende müteveffanın çalıştığı iş ile aynı işi yapıyorum kanazilasyon alt yapı işi yapıyorum, ben kendi formenime 5-6 bin TL maaş veriyorum oda okadar maaş alıyordur ancak kendisinden duymadım, ve maaş bordrosunuda görmedim,” şeklinde; Davacı tanığı … ”Ben davacıların murisi … ı tanıyordum … beyin yarış atına antronörlük yapıyordum , kazadan öncede yarış atları vardı , kendisi kaza günü yarış atını seyretmek için geliyordu kaza o sırada olmuş kazayı görmedim, kendisi ölmeden önce bildiğim kadarıyla mütahitlik yapıyordu, mütahitlikten -5-6 bin TL kazandığını ben kendisinden duymuştum, yarış atları ile ilgili geliri vardı, en son 2016 da iki tane yarış atı vardı, yarış atları kazanıyordu, adnan beyin ölümünden sonra satıldılar” şeklinde beyanda bulunduğu görülmüştür.
Davacı tanığı … … 3.Asliye Hukuk Mahkemesi vasıtası ile dinlenilmiş; ” … benim amcamın gelini olur, … ‘da amcamın torunu olur, kaza olduğunda biz orada değildik, kazanın olduğunu duyduktan sonra evlerine gittik, cenazeyi almak için Adli Tıp’a gittik, defin işlemlerini yaptık, muris müteahhitlik yapardı, sonrasında kendi şirketini kurdu, danışmanlıkta yapıyordu, vefat ettiğinde … Şirketi’nde sigortalı olarak çalışırdı, …’da çalışırken ne kadar maaş aldığını bilmiyorum, bana sorulur ise o tecrübede olan birisi 5.000,00-TL ile 10.000,00-TL arasında ücret alması gerekirdi, ama ne kadar aldığını ben bilmiyorum, muris eşine ve kızına bakmakla yükümlüydü, benim bilgi ve görgü bundan ibarettir” şeklinde beyanda bulunduğu görülmüştür.
Tazminat hesabı yapılmak üzere bilirkişilerden rapor alınmıştır.
GEREKÇE;
Dava, trafik kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Dava dayanağı olay 20/03/2016 günü saat 07:10 sıralarında … yönünden … yönüne doğru orta şeritte seyir halinde olan … plakalı aracın kendi şeridini izlediği sırada aynı yöne seyir halinde olan … Plakalı aracın arkadan çarpması neticesinde davacıların murisinin ölümüne sebebiyet veren kazadan kaynaklanmıştır.
Davacı …’ ın eşini, davacı …’ ın babasını kaybetmesi nedeni ile murisin maddi desteğinden yoksun kaldıkları hususu mahkememizce sabit bulunmuştur.
… 15. Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası üzerinden alınan Bilirkişi raporu ve cd çözümü, … 15.Asliye Hukuk Mahkemesinin …Esas-… Karar sayılı dosyası üzerinden yapılan bilirkişi incelemesi ve mahkememizce oluşturulan heyet vasıtası ile düzenlenen 23/02/2018 tarihli rapor ile davalı sürücü …’ in kazanın meydana gelmesinde asli ve tamamen %100 oranında kusurlu olduğu, kazanın meydana gelmesinde başkaca kişilerin kusurlu olduğuna ilişkin delil bulunmadığı tespit edilmiştir. Alınan bilirkişi raporları, … 15. Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ve dosyaya içeriği ile davalı sürücünün olayda tam kusurlu olduğu mahkememizce kabul edilmiştir.
Kusurlu olan Davalı Sürücü …’ in kullandığı … Plakalı araç Davalı…Ltd.Şti. adına kayıtlı ve tescillidir. Davalı … Şti. Cevap dilekçesi ve tüm aşamalarda ki savunmaları ile 15/08/2014 tarihinde araç kiralama sözleşmesi ile dava dışı … Şti. ne 36 ay süre ile kiraladıklarını iddia etmiş; Davalı taraf buna ilişkin kiralama sözleşmesi sunmuş ise de; Davalı tarafın bu iddiasının değerlendirilmesi için 2918 sayılı Kanunun 3.md sinde ifadesini bulan işleten sıfatının incelenmesi gerekecektir. Kanun Maddesine işletenin tanımı aynen ”İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiilî tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklindedir. Madde metni incelendiğinde davalı taraf uzun süre ile aracı kiraya verdiğini kanıtladığı takdirde sorumluluktan kurtulabilecektir.Yargıtay’ın uygulamalarında, kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir. Davalı tarafça ibraz edilen Sözleşme adi yazılı şekilde düzenlenmiş bir sözleşmedir. Davalı tarafa maliki bulunduğu aracın uzun süre ile kiralandığını gösterir iddiasını kanıtlar delilleri bildirmek üzere süre verilmiş; davalı tarafça cari hesap ekstresi ve mail yazışmalarını ibraz etmiştir. Davalı tarafça ibraz edilen bu deliller resmi bir kayıt niteliğinde olmadığı gibi fotokopi niteliğinde ki belgeler mahkememizce davalı tarafın iddiasını kanıtlamaya yeterli görülmemiştir. Kaldı ki; varlığı iddia edilen kira sözleşmesinin taraflarının tacir olduğu anlaşılmakla ”sözleşmenin, kira bedelinin maliye ve vergi dairelerine bildirildiğini” gösterir belgelerin bulunması gerekmekte iken, davalı tarafça iddiasını kanıtlar bu yönde hiçbir delil ibraz edilememiştir. Bu hali ile davalı tarafın bu yönde ki savunmasına itibar edilememiş, kazaya sebebiyet veren aracın işleteni olduğu mahkememizce sübut bulmuştur.
Kazaya sebebiyet veren sürücünün kullandığı … plakalı araç davalı … Sigorta tarafından zorunlu trafik sigorta poliçesi ile sigortalanmış olup, 20/03/2016 kaza tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre sorumluluk limiti 310.000,00 TL dir. Davalı … Sigorta tarafından … Plakalı araç genişletilmiş kasko sigorta poliçesi ile sigortalanmış olup, poliçede bedeni zararlar bakımından 75.000,00 TL artan mali mesuliyet teminatı verilmiştir. Davalı … Sigorta A.Ş. nin sorumluluğu ZMMS poliçesi limitini aşan kısımdan olacaktır. Bilirkişi heyeti tarafından davacıların murisinin asgari ücreti üzerinden ve emsal araştırma sonucu belirlenen ücreti üzerinden 2 farklı hesaplama yapılmıştır.
Bu kapsamda davalılar … Sigorta A.Ş. ve … hakkında;
BAM kaldırma kararı öncesinde; SGK kayıtlarına göre davacıların murisinin asgari ücret üzerinden kazanç elde ettiği görülmektedir. Dinlenen tanık beyanları ve emsal ücret araştırması ile davacıların murisinin asgari ücretin üzerinde gelir elde ettiği hususu mahkememizce sübut bulmuş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen BAM kararından önce alınan raporda 2. Seçenek olarak hesaplanan değer dikkate alınarak karar verilmiştir. Bu hesaplamaya göre verilen Mahkememizin 22.11.2018 tarihli, 2016/488 Esas, 2018/1252 karar sayılı kararı davalılar … Sigorta A.Ş. ve … tarafından istinaf edilmeyerek kesinleşmekle bu davalılar hakkında 2016/488 Esas, 2018/1252 karar ile hüküm altına alınan miktarlar kesinleşmekle yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş vekili ile davalı … Şirketi yönünden;
Yukarıda yer verilen açıklamalar ve BAM kararı ile davalı araç maliki … Ltd. Şti.nin işleten olduğu sabit hale gelmiştir.
İstanbul Bölge Adliye mahkemesi 8. Hukuk dairesi 2019/1153 Esas, 2021/1656 Karar sayılı kararında trafik kazası sonucu vefat eden …’ın son çalıştığı … Şirketinden ücret bordrolarının getirtilmesi, at yetiştirdiği belirtildiğinden Jokey Kulübünden kazandığı yarışlar ve aldığı ikramiyeler olup olmadığının araştırılması, mevcut ise bu gelirlerin tazminatların belirlenmesinde göz önüne alınıp alınmayacağının tartışılması ve ayrıca davacıların SGK’dan rücuya tabi ücret alıp almadıklarının araştırılması gerektiği belirtilmiştir.
Mahkememizce BAM kararı doğrultusunda yapılan araştırmada, davacıların SGK’dan rücuya tabi ücret almadıkları, muris …’ın son çalıştığı … Şirketinden ücret bordrolarına göre asgari ücret ile çalıştığı ve … gelen yazı cevabında murisin at yetiştiricisi olduğu ve 01.01.2006 -10.12.2021 tarihleri (15 yıl) arasında toplam 17.691,45 TL gelir elde ettiği (Aylık 17.691,45/15/12=98,28 TL) görülmüştür. At yetiştiriciliğinden elde edilen gelir muristen sonrada elde edilebilecek bir gelir olması ve davacıların bu yönden zararı olmaması nedeni ile bu gelir hesaplamada dikkate alınmamıştır.
Bilirkişi heyeti raporlarında seçenekli hesap yapmış olup, 1. Seçenekte BAM kararından önceki hükme esas alınan hesap raporundaki veriler aynen esas alınarak hesaplama yapılmış, 2. Seçenekte ise BAM kararından önceki hükme esas alınan hesap raporundaki veriler aynen esas alınarak değişen güncel asgari ücrete göre hesaplama yapılmıştır.
Mahkememizce verilen ilk hükmü davacı taraf istinaf etmemiştir. Bu nedenle tazminata esas alınan gelir, işlemiş/işleyecek dönem tarihleri, toplam hüküm altına alınan tazminat miktarı gibi veriler davalılar lehine usuli kazanılmış hak olduğu gözetilmiştir.
Davalı taraf usulü kazanılmış haklar nedeni ile raporda 1. seçeneğin hükme esas alınması gerektiğini savunmuştur. İlk hükümde hükme esas alınan gelir emsal araştırması ile bulunan 4.750,00 TL dir. Bu miktar asgari ücretin 4.750,00/1.300,99= 3.65 katı olduğu gibi hükme esas alınan hesaplama tarihindedi güncel asgari ücretten yüksektir. Bu nedenle ancak 4.750,00 TL üzeri kazanç durumu davalılar lehine usulü kazanılmış hak oluşturacağından 2. seçenekte yapılan hesaplama hükme esas alınmıştır.
BAM kararı sonrası alınan raporda 2. seçenekte toplam 471.097,87 TL zarar hesaplanmış ise de ilk hükümde davacı … için davalılar lehine oluşan usulü kazanılmış hak gözetilerek ilk kararda hükmedilen 274.755,14 TL yönünden dava kabul edilmiştir. Davacı … için ilk hükümde 87.242,21 TL maddi tazminat hesaplanmış ise de BAM kararı sonrası alınan raporda 49.359,55 TL hesaplanmış olup bu miktar hüküm altına alınmıştır.
Hükmün 2 numaralı bendinin ikinci satırında “…” ifadesi yazılacağı yerde sehven “…” ifadesi yazılmış olup, kısa karar ile gerekçeli karar arasında çelişkiye sebebiyet vermemek için bu maddi hata tashih kararı ile düzeltilmiştir.
HÜKÜM Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-) Davacı …’ ın destekten yoksun kalma tazminat davasının KABULÜ İLE; 274.755,14 TL maddi tazminatın davalı … Sigorta A.Ş. açısından 03/05/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte (Poliçe limiti ile sorumlu olduğu 310.000,00 TL ile sınırlı olmak üzere) diğer davalı …Ltd.Şti açısından bedelin tümünden ve 20/03/2016 Kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
2-) Davacı …’ ın destekten yoksun kalma tazminat davasının kısmen KABULÜ İLE; 49.359,55 maddi tazminatın davalı … Sigorta A.Ş. açısından 03/05/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte (Poliçe limiti ile sorumlu olmak üzere) diğer davalı …Ltd.Şti açısından bedelin tümünden ve 20/03/2016 Kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine
3-) Mahkememizin 22.11.2018 tarihli, 2016/488 Esas, 2018/1252 karar sayılı kararı davalılar … Sigorta A.Ş. ve … tarafından istinaf edilmeyerek kesinleşmekle bu davalılar hakkında yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına,
4-)Karar tarihine göre maddi tazminat yönünden alınması gereken 22.140,28 TL harçtan peşin alınan 5.902,47 TL ( Peşin harç + ıslah harcı ) harcın mahsubu ile bakiye 16.237,81 TL harcın davalılardan (Davalı … Sigorta A.Ş. Poliçe limiti ile sorumlu olduğu miktara göre 15.273,63 TL ye kadar ve Mahkememizin 22.11.2018 tarihli, 2016/488 Esas, 2018/1252 karar sayılı kararı ile diğer davalılar hakkında düzenlenen tahsil müzekkerelerine göre tahsilde tekerrür olmamak üzere) müştereken ve müteselsilen tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
5-)Davacı … vekili lehine 27.682,86 TL vekalet ücretinin davalılardan (Davalı … Sigorta A.Ş Poliçe limiti ile sorumlu olmak üzere )müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-)Davacı … vekili lehine 7.216,74 TL vekalet ücretinin davalılardan (Davalı … Sigorta A.Ş. Poliçe limiti ile sorumlu olmak üzere )müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
7-)Davalı … SİGORTA A.Ş. ve … LTD. ŞTİ vekilleri lehine 5.682,40 TL vekalet ücretinin davacılardan …’dan tahsili ile bu davalılara verilmesine,
8-)Davacı tarafından yatırılan toplam 8.649,47 TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre takdiren 7.698,27 TL ‘sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, arta kalan masrafın davacılar üzerinde bırakılmasına,
9-)Davalılardan … LTD. ŞTİ. tarafından yapılan 50,00 TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre takdiren 5,50 TL ‘sinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davalı şirkete verilmesine, arta kalan masrafın bu davalı şirket üzerinde bırakılmasına,
10-)Davalılardan … SİGORTA A.Ş. tarafından yatırılan toplam 32,00 TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre takdiren 3,52 TL’sinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davalı şirkete verilmesine, arta kalan masrafın bu davalı şirket üzerinde bırakılmasına,
11-)Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/06/2022

Başkan
(e-imza)
Üye
(e-imza)
Üye
(e-imza)
Katip
(e-imza)

Peşin Harç : 102,47 .- TL
Islah Harç : 5.800,00- TL
Başvuru Harcı : 29,20 .- TL
Vekalet Harcı : 4,30 .- TL
Bilirkişi Ücreti: 1.800,00.- TL
Posta Giderleri: 913,50.- TL
Toplam : 8.649,47.- TL