Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/554 E. 2021/576 K. 16.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/142 Esas
KARAR NO : 2021/577

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 22/02/2021
KARAR TARİHİ : 16/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı … Ltd Şti’nin müvekkili tarafından 02/10/2018 – 02/10/2019 vadeli … poliçe numarası ile Kobi Paket Sigorta Poliçesi ile sigorta örtüsü altına alındığını, dava dışı şirketin 07/09/2019 tarihinde müvekkili şirkete yaptığı ihbarı üzere … adresinde bulunan yeni kurulacak … adlı düğün salonunun bulunduğu yerde yangın meydana geldiğini, yangın raporunda dava dışı sigortalının alt kiracısı olduğu düğün salonu içerisinde bulunan elektrik dağıtım panosu tesisat kabloları asma tavanın yanar vaziyette olduğunun görüldüğü, yangının elektrik dağıtım panosundan kaynaklandığı kanaati oluştuğu belirtilmiş ise de kesin sonucun bilirkişi tarafından yapılacağının ifade edildiğini, yangın hadisesinin meydana geldiği yer davalılardan … Tic AŞ ye ait olduğunu, dava dışı sigortalı tarafından zararın nereden kaynaklandığı yangının çıkış nedeni zarar gören eşyaların güncel bedeli yıkılan çatı da dahil olmak üzere iş yeri bütünlüğünün ve depo alanının eski ve uygun haline getirilmesi için yapılacak harcamaların tespiti bakımından … 3 Sulh Hukuk Mahkemesinin … d.iş sayılı dosyasından delil tespiti davasında bilirkişi raporunda yangının çıkış yerinin düğün salonu katında bulunan ve komple katı besleyen kat ana dağıtım panosu olduğu, panoda yönetmelik gereği olması gereken yangın koruma rölesinin olmadığı, yangının çıkmasına sebep olan panonun ana kiralayan firma olan ve aynı zamanda bina çatı yönetimi gerçekleştiren davalı … tarafından tesis edildiğinin belirlendiği, yapılan incelemeler neticesinde müvekkili tarafından hasar tazminatı olarak toplam 1.210.515,20 TL ödendiğini , yangın raporu, bilirkişi raporları, ekspertiz raporunda tespit edilen sigortalının alt kiracı sıfatıyla bulunduğu iş yerinde meydana gelen yangından davalı bina maliki … ve ana kiracı ve bina/çarşı yönetimini sağlayan konumdaki davalı …, kusur ve sorumluğu ve kusursuz sorumluluk ilkeleri gereği müştereken ve müteselsilen yine davalılardan … nin de davalılardan …’in sigortacısı olması nedeni ile poliçelerde yer alan limitlerle sınırlı olarak meydana gelen zarardan rucuen sorumlu bulunduklarını beyan ederek, öncelikle davalılara ait menkul ve gayrimenkuller üzerine üçüncü kişilere devir ve temlikinin önlenmesi amacıyla tebligat icra edilmeksizin ve teminatsız olarak HMK 389 ve 392 maddeleri uyarınca ihtiyati tedbir konulmasını talep ettiği akabinde fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak toplam 1.210.515,20 TL nin işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen davalı … den sigorta limiti ile sınırlı olmak üzere tahsiline karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılar üzerine bırakılmasını talep ve dava ettiği anlaşıldı.
Davalı … Sigorta A.Ş vekili davaya cevabında :
Davalı … Sigorta A.Ş vekili davaya cevabında özetle; davalılardan…Tic AŞ’nin … ilçesinde bulunan işyeri … numaralı 30/12/2018 – 30/12/2019 vadeli ticari paket sigorta poliçesi ile müvekkil sigorta şirketi nezdinde sigortalı olduğunu, ilgili sigorta poliçesinde, yangına bağlık malik mali mesuliyet sorumluluğu 1.250.000 TL, 3.Şahıs mali mesuliyet ise 250.000. TL limitli olarak verildiğini, davacı şirketin dava konusu tazminat talebinin, müvekkil şirket sigortalısına atfedilecek bir kusuru bulunmadığını, müvekkilinin malik mali mesuliyet teminatı kapsamında sorumlu tutulabilmesi için yangın hadisesinin sigortalı binanın ayıbından veya eksikliğinden kaynaklı bir nedenle gerçekleşmesi gerektiğini, yangın hadisesi sonrası itfaiye tarafından hazırlanan raporda yangının çıkış nedeninin … içinde bulunan elektrik dağıtım panosundan kaynaklandığı kanaati oluştuğu rapor edilmiş isede kesin tespit için bilirkişiye sevkinin uygun olacağı şeklinde tespit yapıldığını, yapılan incelemede … içerisinde bulunan elektrik dağıtım panosu ve elektrik tesisat kablolarının yandığı ve 400 m2 dış cephe kaplamasının ısıdan dolayı zarar gördüğünün tespit edildiğini, müveklili sigorta şirketi kapsamında açılan hasar dosyasında verilen eksper raporunda 3000 m2 kullanım alanlı … unvanlı iş yeri sahanlığında açık alanda bulunmakta olan elektrik dağıtım panosunda meydana gelen kısa devre sonrası kablo izolelerinin tutuşarak büyük çaplı alevli yangının meydana geldiğinin belirtildiğini, ayrıca eksper incelemesi aşamasında … Üniversitesi Yangın Yeri Araştırmacısı …’dan da yangının çıkış nedeninin tespiti için inceleme yapılmasının talep edildiğini, ilgili raporun sonuç ve kanaat kısmında düğün salonlarının bulunduğu üst katta büfenin sol tarafında bulunan elektrik enerji dağıtım panosunun kampakt şartelinde oluşan elektriksel bir sorundan yangın durumunun meydana geldiği kanaatini bildirdiğini, yangının düğün salonu içerisinde bulunan elektrik panosundan çıktığının sabit olduğunu dava konusu hasarın müvekkil sigorta şirketi tarafından tanzim edilen poliçenin teminatı kapsamında olmadığını, davacı şirket sigortalısının yangının meydana geldiği taşınmazı kira sözleşmesine aykırı olarak alt kiralama ile kiraladığını, yapı malikinin BK 69.md hükmü uyarınca sorumlu tutulabilmesi için hasarın taşınmazın yapımı ve bakımında ki bir ekskiklik yada ayıptan kaynaklanması ve illiyet bağını kesen hallerden birinin olmaması gerektiğini, oysa ki dava konusu yangın hadisesinin meydana gelmesinde kiracı …’un ve alt kiracıları … şirketinin kusuru bulunduğunu dava konusu hasar tazminatı talebinin müvekkili şirket tarafından tanzim edilen sigorta poliçesinin teminatı kapsamında olduğunun kabulü anlamına gelmemek kaydıyla, aksinin kabulü halinde dahi tazminat hesabının garame usulüne göre yapılması gerektiğini beyan ederek davanın reddine karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı … Şti vekili davaya cevabında :
Davalı …Tic Ltd Şti vekili cevap dilekçesinde özetle : davacı tarafından rucu talepli ikame edilen davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, dava konusu yangın … adresinde meydana geldiğini, yetkili mahkemenin … Asliye Ticaret mahkemesi olduğundan yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini, esasa ilişkin beyanında ise davalı sigorta şirketinin sigortalısı davalı … Şirketi ile kiracı müvekkili şirket arasında kira sözleşmesi akdedildiğini, daha sonra müvekkili şirket ile davacı şirket sigortalısı ve dava dışı …Şti arasında alt kira sözleşmesi yapıldığını ve bu kira sözleşmesi süresi içinde yangın hadisesinin meydana geldiğini, müvekkili şirket ile … Sigorta AŞ arasında ticari paket sigorta poliçesi bulunduğunu, bu nedenle maddi zararın sigorta şirketi tarafından karşılanması söz konusu olduğunu ancak müvekkili şirketin sigorta şirketinin iş bu davada taraf olarak gösterilmediğini, bu nedenle müvekkili müvekkili şirketin sigortacısı … AŞ nin davanın ihbar edilmesi gerektiğini, dava konusu yangının nedeninin kat dağıtım elektrik ponosu olup bu panonun uygunsuz yapılmasından davalı sigorta şirketinin sigortalası yapı maliki ve davalı … Şirketinin sorumlu olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkili kiracı şirketin elektrik kullanımına aşırı yüklenmesi söz konusu olsa dahi kiracıların faaliyet konularını ve üretim özelliklerini gözeterek bina sahibinin elektrik donanımını ona göre elden geçirtmesi ve elektrik kontağına karşı önlem almış olması gerektiğini, binanın elektrik donanımından kabloların dağıtımından ve periyodik bakımından bina sahibinin sorumluluğunu bulunduğunu ve alınmayan önlemler neticesinde ortaya çıkan yangının sebebiyet verdiği tüm zararlardan dolayı müvekkili şirketin sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olduğunu beyan ederek öncelikle ikame edilen davanın yetkili mahkemede açılmaması sebebiyle yetkisizlik kararı verilmesine, mahkeme aksi kanaatte ise ikame edilen davanın esastan reddine, … Sigorta AŞ ye davanın ihbarına karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı … Şirket vekili davaya cevabında :
Davalı … Anonim Şirket vekili cevabında : davalı vekili taraflar arasında kira sözleşmesi olduğundan görev itirazında bulunarak görevli mahkemenin Sulh Hukuk mahkemesi görevli olduğunu, esasa ilişkin beyanında ise taşınmazın tahsis edilen amaç dışında kullanıldığını, davalılardan … tarafından kiralanan müvekkiline ait taşınmazda 07/09/2019 tarihinde müvekkilinin sonradan edindiği bilgiye göre davacının sigortalısı Kirveler isimli firmanın ortamda 1750 kişi ile gerçekleştirdiği düğün faaliyeti akabinde yangın çıktığını, kira sözleşmesinin özel şartlar bölümünde taşınmazın kiracıya çarşı-mağaza olarak kullanmak amacıyla kiralandığını, alt kiracı kiralananı kiracıya tanınandan başka biçimde kullandığı taktirde kiraya verene karşı sorumlu olacağını, davalı …şirketinin taşınmazın tahsis amacına aykırı olarak müvekkilinin yazılı muvafakatini almadan alt kiralama yaparak taşınmazın düğün salonu faaliyeti sebebiyle kullanılmasına ve yangının çıkmasına sebebiyet vermiş olup akde aykırı davranışı sebebiyle gerek kira sözleşmesi hükümleri geresi TBK nın ilgili hükümleri kapsamında doğan zarardan bizzat sorumlu olduğunu, davalılardan … Şirketi ile müvekkile ait taşınmazı kısmen düğün salonu faaliyetinde kullanmak amacı ile alt kiralama yapan davacının sigortalası firma alt kiralama sözleşmesi yaparken asıl kira sözleşmesini incelemeden faaliyet alanının asıl kira sözleşmesinde belirtilen taşınmazın tahsis amacına uygun olup olmadığını araştırmadan müvekkilinin yazılı rızasını almadan , kiralayacağı taşınmazın kendi faaliyet alanına uygun olup olmadığını gerek hukuki, teknik ve gerekse idari anlamda denetlemeden veya inceledi ise bile bile müvekkilinin taşınmazı … a tahsis amacına ve iradesine aykırı olarak kiralayarak alt kira sözleşmesine taraf olmak ve taşınmazı akde aykırı kullandığını, davacının kira sözleşmesinde çok açık bir hüküm bulunmasına rağmen tahsis amacına aykırı kullanıma giren ve davacının da ikrarında olan düğün faaliyeti sebebiyle tüm riski üstlenerek sigorta poliçesi düzenlediğini, davalılardan kiracı … Şirketi davacı sigorta firması ve davacının sigortalısı … firması zararın oluşmasından 01/01/2017 tarihli kira sözleşmesi ve TBK m .322/f.2 ve 316 maddeleri kapsamında müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu, müvekkiline TBK m 301 ile düzenlenen kullanım amacı sınırlaması doğrultusunda herhangi bir kusur yüklenmesinin hukuken mümkün olmadığını, zarar gördüğünü iddia eden davacının sigortalısı firmanın zarara neden olan kişi olduğunu, 01/01/2017 tarihli kira sözleşmesi sonrasında müvekkilinin bilgisi dışında kat dağıtım panosunun söküldüğünün müvekkili tarafından tespit edildiğini, tahsis amacına aykırı olarak taşınmazın davalılardan kiracı … Şirketi tarafından düğün salonu olarak kiraya verilmesi ve davacının sigortalısı … Firması tarafından da taşınmazın bile bile tahsis amacına aykırı kullanılması ile sonradan yapılan ve 221 A güç çeken düğün salonu panolarının ,taşınmazın 01/01/2017 tarihli kira sözleşmesi ile çarşı-mağaza tahsis amacına uygun olan ancak tahsise aykırı düğün salonu kullanım amacına uygun olmayan kablonun bulunduğu kat dağıtım panosuna davalılardan kiracı … ve davacının sigortalısı … firması tarafından bağlandığını, yapılan bu bağlantı sonrası düğün salonunun gücünü kaldırmaması üzerine kabloların yanması sonucu kısa devra oluşmasına ve yangın çıkmasına sebep olduğunu, meydana gelen yangın olayında müvekkilinin bir kusurunun bulunmadığını beyan ederek öncelikle mahkemenin görevsizliği sebebiyle davanın HMK m 115/2 kapsamında usulden reddine mahkeme aksi kanaatte ise davanın … Sigrta AŞ ye ihbarına, ve nihai olarak hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, kobi paket sigorta poliçesi gereği sigortalısına ödeme yapan davacının ödediği bedelin, zarardan sorumlu olduğu iddia olunan davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Davacı sigorta şirketi, bu davayı sigortalısının halefi olarak açtığına göre, görevli mahkemenin tayininde sigortalı ile davalı arasındaki ilişkinin hukuki mahiyeti nazara alınır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 22.03.1944 tarihli 37 Esas ve 9 Karar sayılı ilamında bu husus “sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava değildir. Bu nedenle, halefiyet davası bir ticari dava sayılamaz. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa aynı hak, sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur” şeklinde vurgulanmaktadır.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2018/4471 Esas, 2020/5202 Karar sayılı ilamının ilgili kısmı;
Somut olayda; davacı sigorta şirketinin sigortalısının halefi olarak açtığı davada, dava dışı sigorta ettiren ile davalı arasında 01.04.2000 tarihli kira sözleşmesi bulunduğu; davacı sigortalısı ile davalı arasındaki temel hukuki ilişkinin kira sözleşmesi olduğu, dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Açıklanan hukuki ve maddi vakıalar karşısında; görev kurallarının kamu düzenine ilişkin olduğu ve yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilmesi gerektiği, davada Sulh Hukuk Mahkemesi’nin görevli olduğu gözetilerek; HMK’nun 114/1-c maddesine göre, görevsizlik nedeniyle HMK’nun 115/2. maddesi gereğince dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde işin esasının incelenerek hüküm tesisi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.”
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2018/934 Esas 2018/835 Karar sayılı ilamının ilgili kısmı;
“Sonuç olarak yukarıda açıklandığı üzere, sigortalı ile davalı arasındaki uyuşmazlık, sigorta poliçesinden değil de, yukarıda açıklanan kira sözleşmeleri çerçevesinde,aralarındaki alt kira ilişkisinden kaynakladığı, davacı sigortacının da, halefiyet ilkesince dava dışı sigortalısı yerine geçerek bu davayı açtığına göre, bu durumda bu davanın HMK 4.maddesi gereğince sulh hukuk mahkemesinde görülmesi gerektiği ve bu nedenle mahkemece görevsizlik kararı verilmeyerek, davaya bakılmış olması doğru olmadığından,”
Şeklindedir.
TTK’nun “Halefiyet” başlığı altındaki 1472. maddesinde; “sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder” hükmüne yer verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nun “Sulh hukuk mahkemelerinin görevi” başlığı altındaki 4. maddesinde de “(1) Sulh hukuk mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; a) Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları…. görürler” hükmüne yer verilmiştir.
Bu kapsamda;
Dosyada bulunan kira sözleşmesinin incelenmesinde … A.Ş nin davaya konu yeri … Ticaret Ltd. Şti ye kiraladığı görülmüştür.
Davalılar, kiralayan …Ticaret Ltd. Şti nin dava dışı … Ltd Şti’nin sözleşmeye aykırı olarak alt kira sözleşmesi ile yangın çıkan yeri kiraladığını ileri sürmüştür.
Dava dışı … Ltd Şti’nin davacı sigorta şirketi tarafından 02/10/2018 – 02/10/2019 vadeli … poliçe numarası ile Kobi Paket Sigorta Poliçesi ile sigortalanmıştır.
Dava dışı şirket 07/09/2019 tarihinde davacı şirkete … adresinde bulunan yeni kurulacak … adlı düğün salonunun bulunduğu yerde yangın meydana geldiğini ihbar etmiştir.
Davalı … vekili, davalı kiracı … firmasının halefi … sigorta tarafından davacıya, davacının sigortalısı firmaya ve müvekkiline karşı … Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan rücu davasında mahkemenin … Esas, … Karar sayısı ile görevsizlik kararı verdiğini açıklamıştır.
Somut olayda uyuşmazlık, … A.Ş nin davaya konu yeri … Ltd. Şti arasındaki kira sözleşmesi, davalı … Ticaret Ltd. Şti ile dava dışı sigortalı … Şti arasındaki alt kira sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı sigortacının da, halefiyet ilkesince dava dışı sigortalısı yerine geçerek bu davayı açtığına göre, bu durumda bu davanın HMK 4. maddesi gereğince Sulh Hukuk mahkemesinde görülmesi gerektiğinden 6100 sayılı HMK md. 114/1-c, 115/2 uyarınca dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Yukarıda açıklandığı üzere ;
1-) Davanın, Mahkememizin görevsiz olması nedeniyle 6100 sayılı HMK md. 114/1-c, 115/2 uyarınca dava şartı yokluğundan usulden REDDİNE,
2-) Kararın kesinleşmesinden itibaren ya da kanun yoluna başvurulmuş ise bu başvurunun reddi kararının tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde taraflarca müracaat edildiğinde dosyanın görevli İstanbul Sulh Hukuk Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-) İki haftalık müracaat süresi içerisinde taraflarca başvuruda bulunulmadığı takdirde HMK md. 20 uyarınca dosyanın resen ele alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-) HMK md. 331/2 uyarınca harç ve yargılama giderlerinin görevli mahkemede hüküm altına alınmasına ancak Mahkememiz görevsizlik kararı sonrasında görevli ve yetkili mahkemede yargılamaya devam edilmemesi ve bu durum belirtilerek Mahkememizden talepte bulunulması durumunda harç ve yargılama giderleri konusunda Mahkememizce karar verilmesine,
Dair, tarafların yokluğunda dosya üzerinden verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.. 16/09/2021

Başkan
(e-imza)

Üye
(e-imza)

Üye
(e-imza)

Katip
(e-imza)