Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/352 Esas
KARAR NO : 2023/155

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Kaynaklı Zarar Nedeniyle Rücu Tazminatına Dayalı)
DAVA TARİHİ : 20/05/2021
KARAR TARİHİ : 22/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Kaynaklı Zarar Nedeniyle Rücu Tazminatına Dayalı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin … 3 no.lu Nakliyat Abonman Sözleşmesi kapsamında yapılan … 8 no.lu Emtia Nakliyat Sigorta Poliçesi ile sigortalı … A.Ş.’nin Hollanda’dan ithal ettiği 15 Kg ağırlığındaki 2 kap koruyucu kaplama makinesinin yedek parça emtialarını nakliye sırasında meydana gelebilecek rizikolara karşı sigortaladığını, anılan emtianın …’daki … şirketinden ithal edildiğini, emtiaların … no.lu konşimento ile davalı nakliyeci şirketin sorumluluğunda 16.07.2020 günü uçağa yüklendiğini, emtianın tahliyesi sırasında muayene işlemleri devam ederken bir adedinin hasarlandığının tespit edildiğini ve ilgili birimlere hasar ihbarında bulunulduğunu, yapılan inceleme sırasında emtianın Türkiye’de tahliyesinin ardından 22.07.2020 tarihinde gümrüklü sahada elleçleme (küşat) sırasında hasarlı olmadığının belirlendiğini, 18.08.2020 tarihinde ürünün TSE işlemleri için muayene alanına geldiğinde ise pompadaki gösterge camının kırık, eğilmiş ve hasarlanmış olduğunun tespit edildiğini, ekli … antrepoda tutulan hasar tutanağında hasarın tutanakla imza altına alındığını, bu tutanakla emtianın …’nin gümrüklü deposunda kontrol memurlarının özensiz çalışması sırasında meydana geldiğini, hasarlanan ürünlerin poliçe kapsamında tazmini için sigortalının davacıya başvurduğunu, yapılan tespit sonucu hasar bedelinin sigortalısına ödediğini, ekspertiz raporunda hasarın 25.321,13 TL olarak belirlendiğini, bu miktarın ödenmesiyle davacının sigortalısının haklarına halef olduğunu, davalının ödenen tazminattan sorumlu olduğunu, alacağın tahsili için …. 28. İcra Müdürlüğünün… no.lu dosyası ile takip yapılmışsa da davalının haksız itirazı sonucu takibin durduğunu, sigortalıya ödenen asıl alacak üzerinden takip yapılmışsa da poliçe gereği % 10 ek bedel düşüldükten sonra bakiye 22.824,91 TL asıl alacak ve bunun işlemiş faizi olan 331,43 TL’nin toplamının davalıdan tahsilini istediklerini, arabuluculuk görüşmelerinden sonuç alınamadığını ileri sürerek itirazın kısmen iptaline, asıl alacağa takip tarihinden itibaren ticari avans faizi işletilmesine, davalının haksız itirazı nedeniyle en az % 20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinde 15 Kg ağırlığındaki iki kap yedek parçanın ithal edildiğinin belirtildiğini, 22.07.2020 tarihinde gümrüklü sahada elleçlenmesi sırasında ürünün hasarlı olmadığının tespit edildiğini, devamında ise 18.08.2020 tarihinde ürünün TSE muayene alanına getirilmesinde hasarlı olduğunun belirlendiğini, kontrol memurlarının özensiz çalışmasından dolayı hasar olduğunun ifade edildiğini, toplam 22.824,91 TLnin 331,43 TL faiziyle birlikte tahsilini talep ettiğini, icra takibine yapılan itirazda davalı şirketin … firmalarının Türkiyedeki hizmet ortağı ve acentesi olduğunu, dava konusu taşımada da Hollandadaki satıcı şirketin taşıtan, dava dışı sigortalı şirketinin gönderilen olduğu taşımayı üstlendiği, Hollanda gümrüğünden geçirerek Türkiyeye gönderdiğini, taşıma belgelerini acentesi konumundaki davalı şirkete göndererek taşınan gönderinin /ürünün Türkiye gümrüğünden geçirilmesinden sonra gümrüklü antrepodan alıp gönderi alıcısının adresine götürüp teslim edilmesini istediğini, buna göre davalı şirketin taşıyıcı değil, taşıyıcı olan Hollandadaki … şirketinin Türkiye acentesi olduğunu, taşınan gönderiye ilişkin navlun ücretinin gönderi alıcısı tarafından ödeneceği şeklinde taşıma yapıldığından, taşıma ücreti faturasının davalı şirket tarafından düzenlenmesinin, davalıyı taşıyıcı konumuna sokmamakta olduğunu, her acentenin müvekkili nam ve hesabına hareket ettiğinden, taşıma ücretinin tahsilini temin bakımından navlun faturası keşide etme yetkisi olduğunu, bu nedenle icra takibine itirazlarını içeren 23.11.2020 tarihli dilekçede de izah olunduğu üzere davalı şirket aleyhine doğrudan icra takibine girişilmesi ve husumet yöneltilmesinin haklı olmadığını, davalı şirketin acente olduğunu, davalı şirket aleyhine … firmasına izafeten icra takibine girişilip dava açılabileceğini, davacı şirketin ise davalı şirket aleyhine doğrudan icra takibi yaptığını ve dava açtığını, TTKnın acentelik hükümlerine aykırı hareket ettiğini, bu nedenle davanın husumet yönünden reddini istediklerini, davalı şirketin taşıyıcı olduğunun kabulü halinde ise dava dilekçesindeki beyanlar ve taleplerin haklı olmadığını, taşımanın uluslar arası hava taşıması olduğunu, … sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerektiğini, sağlam olan emtianın 24.07.2020 günü … adresine teslim edildiğini, taşıma konusu iki kaptan birisinin hasar gördüğünü, gümrüklü antrepoda düzenlenen geçici depolama giriş hasar tutanağında hasarlı gönderinin ambalajında bir hasar olup olmadığı konusunda tespit bulunmadığını, sigorta ekspertiz raporunda da bu yönde bir beyan olmadığını, gönderinin gümrükten geçirilmesi sırasında hasarının tespit edilmemiş olmasının, ürünün hasarlı olmadığını gösteren bir husus olmadığını, gönderinin ambalajında hasar olmamasının, ambalajın yetersiz olduğunu veya ürünün hasarlı gönderildiğini göstereceğini, Montreal sözleşmesinin 18/1-b maddesinde ambalajın yetersizliği durumunda taşıyıcının hasardan sorumlu olmadığının açıkça belirtildiğini, gönderinin ambalajında veya dış yüzeyinde bir hasar olduğuna dair bir tespit olmadığını, gönderinin açılmasından sonra hasarın tespit edildiğini, bu durumun ambalajın paketlemenin yetersizliğini gösterdiğini, bu durumda davalının hasardan sorumlu olmayacağını, hasardan taşıyıcı davalı şirketin sorumlu olduğunun kabulü halinde ise sigorta şirketinin sigortalısına ödediği meblağı değil, talep edebileceği tutarı isteyebileceğini, Montreal sözleşmesinin 22.3 maddesine göre kargonun teslimi sırasında özel bir fayda beyanında bulunulmamış olması ve gerekirse ek bir ödeme yapmadığı müddetçe taşıyıcının sorumluluğunun her bir Kg için 19 SDR karşılığı TL olacağını, bu sorumluluğun sınırsız sorumluluğa dönüştürülemeyeceğini, dava dilekçesinde toplam ağırlığın 15 Kg olduğunu, 2 kaptan birisinin hasarlı ağırlığının 7,5 Kg olacağını, buna göre 7,5 x 19 = 142,50 SDR olacağını, bunu aşan talebin reddinin gerektiğini, hasarsız ürünün değerinden hasarlı ürünün değerinin çıkarılmasıyla bulunan meblağın hasar olabileceğini, dolayısıyla dava dilekçesinde belirtilen meblağın talep edilemeyeceğini, icra takibinde işlemiş faiz istendiğini, davalı şirketin temerrüde düşürülmediğini, ayrıca alacağın likit olmadığını, bu nedenle icra inkar tazminatına hükmedilemeyeceğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 28. İcra Müdürlüğünün … no.lu dosyası, taraflar arasında imzalanan Nakliyat Abonman Sözleşmesi, emtiya nakliyat sigorta poliçesi, ekspertiz raporu, taraflar arasında yapılan yazışmalar, bilirkişi raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 67.maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, göndericisi Nordson Benelux BV, alıcısı davacının sigortalısı …Şirketi olan emtianın yolda hasarlanması sonucu davacı sigorta şirketinin sigortalısına ödediği hasar bedelini rücuen davalıdan talep edip edemeyeceği, kusur durumu, hasar miktarı, husumet itirazının yerinde olup olmadığı, hususlarındadır.
İlgili … 28. İcra Müdürlüğünün … no.lu dosyasının incelenmesinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 25.321,13 TL asıl alacak, 367,88 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 25.688,81 TL alacağın tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya tebliğ edildiği, davalı borçlunun itiraz dilekçesinde özetle; Takibe konu alacak bulunup bulunmadığı hususunda mahkemenin muhakemesine muhtaç olunduğunu ileri sürdüğü, davacı alacaklının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, takibin yetkili icra dairesinde yapıldığı, geçerli haciz yolu ile ilamsız genel takip bulunduğu, borçlu tarafından yasal süresi içerisinde yapılmış ve takibi durdurmuş geçerli bir itiraz olduğu, davanın bir yıllık yasal süresi içerisinde açıldığı, itirazın iptali davasının koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
İtirazın iptali davası yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. İspat yükü kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda ön görülen istisnalar dışında karşı taraf kanuni karinenin aksini ispat edebilir. (HMK M.190). İtirazın iptali davasında ispat yükü kural olarak davacı alacaklıdadır. Ancak borçlunun itirazındaki beyana göre ispat yükü yer değiştirebilir. Borçlu itirazın iptali davasına karşı vereceği cevapta ödeme emrine itiraz ederken bildirmiş olduğu itiraz sebepleri ile bağlı değildir, borçlu her türlü borca itirazını ödeme emrine itirazından bağımsız olarak ileri sürebilir.
Deliller toplandıktan sonra mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında İTÜ Makine Fak. Öğr. Üyesi …, Taşıma Huk. Uzm.Dr. Öğr. Üyesi …ve Sigortacılıkuzmanı…’dan rapor aldırılmış, bilirkişi kök ve ek raporları, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve denetime elverişli olup aşağıda belirtilen yönleri ile hükme esas alınmıştır.
18.08.2020 tarihli Geçici Depolama Giriş Hasar Tutanağında, … bağlı … Geçidi Depolama yerinde 18.08.2020 tarihinde hızlı kargo taşımacılığı kapsamında gelen … … ara konşimentolu …A.Ş. ismine gelen 1 kap eşyanın 22.07.2020 14:26:00 sıralarında elleşleme işlemi yapılırken eşyanın sağlam olduğu, 18.08.2020 10:03.:00 sıralarında TSE işlemi için muayene alanına geldiğinde yapılan kontrollerinde ambalajının içinden gösterge camının kırık ve hasarlı olduğu tespit edilmiş olup bu tutanak imza altına alınmıştır.
…Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 07.09.2020 tarihli Nakliyat Emtia Poliçesi Ekspertiz Raporunda sigortalının …A.Ş. olduğu, göndericinin … olduğu, nakliyeci şirketin … A.Ş. olduğu, muafiyetin % 0,50 olduğu, fatura bedelinin 3.202,13 Euro olduğu, sigorta bedelinin 27.458,42 TL olduğu, emtianın 2 kap koruyucu kaplama makinesinin yedek parçaları, 15 Kg olduğu, hasar tarihinin 18.08.2020 olduğu, ekspertizi yapılan emtianın 1 adet pompa olduğu, hasar tutarının 25.321,13 TL olduğu, emtianın … no.lu konşimento ile … A.Ş. şirketinin sorumluluğunda 16.07.2020 tarihinde uçağa yüklendiği, emtiaların tahliyesi sırasında bir adet ürünün hasarlandığının belirlendiği ve hasar ihbarında bulunulduğu, muayene işlemi sırasında ürünün hasarlı halinin fotoğrafının çekildiği, sigortalı şirketin nakliyeci .. A.Ş. şirketine ihtarname düzenlediği, sovtaj için 2.000,00 TL teklif verildiği, dolayısıyla hasar tutarının 24.962,20 TL = 2.355,75 Euro, Sovtajın 2.000,00 TL olduğu, 22.962,20 TL karşılığı 2.167,00 Euro hasar zararı bulunduğu, davacının sigorta poliçesi kapsamında ödemeyi üstlendiği % 10 Ek Bedel 2.496,22 TL = 235,57 Euro olup davalı taşıyıcının sorumluluğunda olmadığı anlaşılmaktadır.
Hasar nedeninin …nin gümrüklü deposunda kontrol edilirken kontrol memurlarının özensiz çalışması sonucu meydana geldiği belirtilmiştir. Dosyada tercümesi bulunan Konşimentonun incelenmesinden, göndericinin … şirketi olduğu, alıcının … A.Ş. Türkiye olduğu, eşya tanımının Pompa olduğu, konteyner numarasının … olduğu, fatura bedelinin 2.355,75 Euro olduğu, giriş gümrüğünün … olduğu, geçici depolama yerinin … olduğu, taşıyıcının … A.Ş. olduğu tespit edilmiştir. Buna göre meydana gelen hasar zararı davalının sorumluluk sürecinde meydana geldiği anlaşılmaktadır.
Montreal Konvansiyonu m.18 gereği, taşıyıcı konumunda olan davalının, sayılı sorumluluktan kurtulma sebeplerinden herhangi birini ortaya koymaması halinde, sorumlu olması esastır. Ayrıca kusurlu olması şart değildir.
Somut olayda … no.lu konşimento ile davalı nakliyeci şirketin sorumluluğunda 16.07.2020 günü havayolu yüklemesi yapılmış olup taşıma uluslararası karakteri ile Montreal Konvansiyonu hükümlerine tabidir. Türkiye’ye taşıma sonrası 18.08.2020 tarihinde ürünün TSE işlemleri için muayene alanına geldiğinde ise pompadaki gösterge camının kırık, eğilmiş ve hasarlanmış olduğu tespit edilmiştir.
Davalının, taşıma sürecinde meydana gelen zarardan Montreal Konvansiyonu m.18 gereği sorumlu olduğu zarardan Montreal Konvansiyonu m.22 gereği tazminat ödemesi gerekmektedir.
2020 yılında birim bürüt kg başına taşıyıcının sorumluluğu 22 SDR ile sınırlı olup; bu sınırlı sorumluluk Montreal Konv. m.22/ 3 ve m.22/5 hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, somut olayda taşınan yükün 15 kg olduğu gözetilerek hesaplama yapılmıştır.
Toplam yük açısından 15 kg x 22 SDR = 330 SDR toplam yük için hesaplanan sınırdır.
Somut olayda toplam yük değil, sadece bir parça hasarlıdır. Montreal Konvansiyonu m.22/4 hükmünde ise birden çok parçadan oluşan kargoda, sınırlı sorumluluk, hasar gören miktar üzerinden hesaplanmak gerekmektedir. Dosyada bulunan satış faturasına göre dava konusu emtia 2 ayrı parçadan oluşan kargodan hasar gören parça 1 adet pompa olup ağırlığı 9 Kg’dır. 9 kg x 22 SDR = 198 SDR sınırlı sorumluluk limiti hesaplanmaktadır.
Kargo-yük taşımalarında sınırlı sorumluluk mutlak uygulanmakta olup; davacının takip tarihinde TL cinsinden talepte bulunduğu gözetilerek, karar tarihi kurlarından 198 SDR karşılığı TL üzerinden hesaplama yapılmak gerekir.
Dava konusu olayda, davalı şirketin taşıyıcı sıfatına sahip olduğu ve oluşan hasar kaynaklı zarardan Montreal Konvansiyonu hükümlerine göre sorumlu olduğu, meydana gelen hasar zararının 9 kg bir parça yük için 22.962,20 TL karşılığı 2.167,00 Euro hesaplandığı, taşınan 9 kg bakımından davalının sınırlı sorumlu olduğu tazminatın 198 SDR karşılığı TL miktarını aşamayacağı, konvansiyona göre sorumluluğun mutlak sınırlı olduğu, takip tarihi itibarı ile 198 SDR karşılığının 2.308,68 TL olduğu, davacının %10 bedel artış farkı ödemesini zarar olarak rücu edemeyeceği, takibin, rücuen tazminat alacağına dayandığı gözetilerek takip tarihinden itibaren faiz uygulanabileceği anlaşılmış, davalı tarafından … 28. İcra Müdürlüğünün …E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 2.308,68 TL asıl alacak üzerinden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, takip konusu alacağın miktarının belli (likit) olmaması, dava konusu uyuşmazlığın zarar-sorumluluk-tazminat hususlarında yargılamayı gerektirdiği dikkate alınarak davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davalı tarafından … 28. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 2.308,68 TL asıl alacak üzerinden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 157,70 TL ilam harcının peşin yatırılan 267,02 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 109,32 TL harcın davacıya iadesine,
Davacı tarafından yatırılan 157,70 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14. Maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul / ret oranına göre 131,60 TL’sinin davalıdan, 1.188,40 TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 2.308,68 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 9.200,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvuru harcı, 2.400,00 TL bilirkişi ücreti, 82,50 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 2.541,80 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 253,41 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar traaf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.22/02/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır