Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/273 Esas
KARAR NO : 2022/79

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/04/2021
KARAR TARİHİ : 02/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP : Müvekkili şirketin, 3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … işletme hakkının sahibi, davalının ise, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyolları kullanmış bulunan gerçek kişi olan tacir olduğunu, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçişlerin 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5 maddesi kapsamında ücretlendirilmekte ve aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; 15 günlük sürede geçiş ücretinin ödemesini yapmayan araç maliklerine, geçiş ücretinin dört katı tutarında ceza uygulaması yapıldığını, (Bununla birlikte geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş ücretini ödeyenlere 6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesi uyarınca ceza uygulaması yapılmadığını, davalının maliki olduğu araçların 23/09/2016-04/04/2019 tarihleri arasında ücret ödemeksizin, işletme hakkı müvekkili şirkette olan …ihalli geçişler gerçekleştirdiğini, geçiş ücretleri ve bu ücretlere ait 6001 S.K. m.30/5 hükmünün getirdiği yasal cezanın ödenmemesi üzerine … 6. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası üzerinden icra takibine girişildiğini, davalının ise, müvekkili şirkete ait otoyol ve köprüden geçtiğini kabul ettiğini, bununla beraber HGS cihazında bakiyesinin bulunduğunu, sistemdeki arızadan dolayı paranın çekilmediğini gerekçe göstererek icra takibine itiraz ederek takibi durdurduğunu, ancak takibe yapılan itirazın haksız olduğunu ileri sürerek, davanın kabulü ile itirazın iptaline karar verilmesini, davalının %20 icra inkar tazminatına mahkumiyetine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı davaya cevap dilekçesinde özetle; Kesilen cezaların Karayolları Kanununa göre 10-15 gün içerisinde gönderilmesi gerektiğini, araç üzerinde ihlalli geçiş bulunması halinde satışın yapılmasının mümkün olmayacağını, 15 Nisan 2015 tarihli resmi gazetede yayımlanan 6630 sayılı yasaya göre en uzun mesafe değil giriş çıkış yapılan mesafe olarak değiştirildiğini, 7.maddede yere alan 7 gün ibaresinin 15 gün olarak değiştirildiğini, 6639 ve 6663 sayılı kanunlarla yapılan değişikliklere istinaden idari yaptırım kararının hukuka aykırı olduğunu, ayrıca her ihlalli geçiş sorası süresinde bakiye yüklemesinin yapıldığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 6. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasına ait takip talebi, araç ruhsat örneği, ihlalli geçiş dökümü, ihlalli geçiş bildirimi, fotoğraflar.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 67.maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, ihlalli geçiş nedeniyle geçiş tutarı ve yasadan kaynaklı para cezasına dayalı olarak davacının davalıdan alacağı olup olmadığı hususlarındadır.
İlgili … 6. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasına ait takip talebinin ve itiraz dilekçesinin incelenmesinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 18/12/2019 tarihinde, ihlalli geçişlerden kaynaklanan 3.188,55 TL asıl alacak, (geçiş ücreti-para cezası) 413,34 TL faiz, 74,40 TL KDV olmak üzere toplam 3.676,29 TL alacağın tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya 02/01/2020 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 06/01/2020 tarihli dilekçesi ile alacaklı görünene borcunun bulunmadığını ileri sürdüğü ve takibin durduğu anlaşılmıştır. Davacı alacaklının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, itirazın iptali davasının koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 5. fıkrası ile işletme hakkı verilen şirkete, geçiş ücretini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı ceza tutarını, genel hükümlere göre tahsil etme hak ve yetkisi verilmiştir.
6001 sayılı Kanun’un 30.maddesinin 5. fıkrası, 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak 25.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren 16.05.2018 tarihli ve 7144 Sayılı Torba Kanunun 18. maddesi ile değiştirilmiş olup, 19. maddesi İle 6001 sayılı Kanun’a eklenen Geçici 3. madde ile de söz konusu değişikliğin uygulama usulü belirlenmiştir.
6001 sayılı Kanun’un 30. maddesinin 5. fıkrası, Torba Kanunun 18.maddesi ile yapılan değişiklikten önce “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından o güzergahın en uzun mesafesine ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Ücretin on katı fazlası olarak tahsil edilen ceza tutarının yüzde altmışı, tahsilini izleyen ayın yedinci günü mesai bitimine kadar, işletici şirket tarafından Hazine payı olarak, yıllık kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine şekli ve içeriği Maliye Bakanlığınca belirlenen bir bildirimle ödenir. İşletici şirket tarafından Hazine payının eksik bildirilmesi veya hiç bildirilmemesi ya da bildirildiği halde süresinde ödenmemesi halinde, Hazine payının ödenmesi gerektiği tarih ile tahsil edildiği tarih arasında geçen süreye 6183 sayılı kanunun 51 inci maddesine göre uygulanacak gecikme zammı ile birlikte ilgili vergi dairesince 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.” şeklindedir.
7144 sayılı Torba Kanun’un 18. maddesi ile yapılan değişiklikten sonra, 6001 sayılı Kanun’un 30. maddesinin 5. fıkrası aşağıdaki şekilde mevcut halini almıştır: 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel bükümlere göre tahsil edilir”
6001 sayılı Kanun’a 7144 sayılı Torba Kanun’un 19. maddesi ile eklenen Geçici Madde 3’e göre: “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30’uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarına tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30’uncu maddesinde yer alan oranlar uygulanır.”
Kısaca 7144 sayılı Torba Kanun ile, Torba Kanun’un yürürlük tarihi olan 25.05.2018 tarihi itibari ile ve sadece tahsil edilmemiş ceza tutarları hakkında uygulanmak üzere, geçiş ücretinin geçiş tarihinden itbaren 15 (onbeş) gün içerisinde ödenmemesi halinde, tahakkuk eden geçiş ücretinin 10 katı tutarındaki ceza; 4 katı olarak değiştirilmiş ve hazine payı uygulaması ortadan kaldırılmıştır.
Dava tarihi olan 09/07/2021 tarihinde, dava konusu ihlalli geçişlere ait geçiş ücreti ve ceza tutarı henüz tahsil edilemediği için 7144 sayılı Torba Kanun’un 19. Maddesi ile 6001 Sayılı Kanun’a eklenen Geçici 3.maddesi dikkate alınarak, icra takibinde yer alan ceza tutarı geçiş ücreti 4 katına indirilerek dava açıldığı anlaşılmıştır.
İtirazın iptali davası yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. İspat yükü kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda ön görülen istisnalar dışında karşı taraf kanuni karinenin aksini ispat edebilir. (HMK m.190). İtirazın iptali davasında ispat yükü kural olarak davacı alacaklıdadır. Ancak borçlunun itirazındaki beyana göre ispat yükü yer değiştirebilir. Borçlu itirazın iptali davasına karşı vereceği cevapta ödeme emrine itiraz ederken bildirmiş olduğu itiraz sebepleri ile bağlı değildir, borçlu her türlü borca itirazını ödeme emrine itirazından bağımsız olarak ileri sürebilir. Somut olayda, davalı takibe itirazında ve cevap dilekçesinde ileri sürdüğü hususları ispat ile yükümlüdür.
Davacı şirketin özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş bir anonim şirket olması nedeniyle idari para cezası düzenleme yetkisi bulunmamaktadır. Davacı kamu otoritesine sahip bir kurum olmadığından 6001 Sayılı Kanun uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 (dört) katı tutarındaki ceza, idari yaptırım kararı niteliğine sahip değildir. Bu ceza Türk Borçlar Kanunu tahtında özel alacak statüsündedir. Alacağın miktarı da 6001 Sayılı Yasa ile belirlenmiş olduğundan davalı tarafça bilinebilir ve likit niteliktedir. Taraflar arasındaki sözleşme ücretli bir geçiş noktasından geçiş sağlayan araç sahibinin, gişelerden geçtiği anda sözleşme kurulmuş olur. Davacının borcu, köprü ve otoyol hizmeti sunmak, davalının borcu aldığı bu hizmetin karşılığını, gişelerden çıktığı anda ödemektir. Yasal olarak tanınan on beş günlük cezasız ödeme hakkı, ifanın yapılması gereken zamanı değiştirmemektedir. Davacının uyarma, ihtar veya bildirim yapılma zorunluluğu bulunmamaktadır, asıl alacağa faiz işletilmesi ve işleyecek faiz üzerinden KDV tahakkuk ettirilmesi yerindedir.
Geçiş ihlali yapan aracın kayden malikinin davalı olduğu, araç malikine geçiş ihlalinden dolayı ceza tahakkuk ettirilmesinin 6001 Sayılı Yasa’nın 30.md (1) hükmünden kaynaklandığı, bu hükme göre, Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, (Değişik ibare: 6639- 27/03/2015/ m.33) “geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye” ait geçiş ücretinin (Değişik ibare: 7144- 16/05/2018/ m.18) “dört katı” tutarında idari para cezası verileceği, bu nedenlerle davacı tarafça araç malikine geçiş ihlalinden dolayı ceza tahakkuk ettirilmesinin yasaya ve usule uygun olduğu, davacı tarafça sunulan delillerle davalı tarafın maliki olduğu aracın ücretli yola giriş ve çıkış yaptığı ancak ücretini ödemediği, davacı tarafça davalı tarafa ödeme için bildirimde bulunulmasına rağmen ödeme yapılmadığı anlaşılmış, davalı tarafça itiraz sebepleri kanıtlanamadığından mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında aldırılan dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve denetime elverişli bilirkişi raporu çerçevesinde davanın kabulü ile davalı tarafından … 6. İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın iptaline ve takibin devamına, geçerli bir ilamsız genel icra takibinin varlığı, borçlunun yedi günlük süre içerisinde ödeme emrine itiraz etmiş olması, bir yıl içinde açılmış bir itirazın iptali davası bulunması, davacı alacaklının tazminat istemini dava dilekçesinde açıkça talep etmiş olması ve takip konusu alacağın miktarının belli (likit) olması dikkate alınarak borçlunun itirazının haksız olması nedeniyle asıl alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın kabulü ile, davalı tarafından … 6. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın iptaline ve takibin devamına, asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 251,12 TL harçtan peşin yatırılan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 191,82 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14. Maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 5.100,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvuru harcı, 59,30 TL peşin harç, 700,00 TL bilirkişi ücreti, 67,00 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 885,60 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair kesin olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/02/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır