Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/256 E. 2023/762 K. 17.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/256 Esas
KARAR NO : 2023/762

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/04/2021
KARAR TARİHİ : 17/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; Davalı … A.Ş.’ye bağlı … 1. Bölge Müdürlüğünün …, T…Merkezlerinin … tarih ve … İhale kayıt, …Sözleşme sy.lı, … Trafo Merkezlerinin … tarih ve … İhale kayıt, …Sözleşme sayılı, … Trafo Merkezlerinin … tarih ve … İhale kayıt, … Sözleşme sy.lı, … Trafo Merkezinin … tarih ve …ihale kayıt, … Sözleşme sayılı 4 adet sözleşmeler ile adı geçen İletim Trafo Merkezlerinin işletmesinin Hizmet Alımı Yolu ile yapılmasına dair bakım ve güvenlik koruması hariç, yükleniciliğini müvekkili şirket tarafından 06.05.2016 – 05.08.2019 tarihleri arasında yürütüldüğünü, anılan İletim Trafo Merkezlerinin davalı kurum ile müvekkili şirket arasında bahsi geçen 4 adet Sözleşmenin akdedildiğini, sözleşmeler ekindeki teknik şartnamelerin yer aldığını, sözleşmelerin yürürlülük tarihinden bu yana, müvekkili şirketin tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini, sözleşmeye harfiyen riayet ettiğini, davalı kurum tarafından müvekkili yüklenici, müvekkili şirkete -26.05.2017 tarih ve … sayılı fatura ile 52.543,73 TL’lik, -05.04.2018 tarih ve … sayılı fatura ile 10.514,87 TL’lik, -07.05.2018tarih ve … sayılı fatura ile 4.790,05 TL’lik, -09.05.2018tarih ve … sayılı fatura ile 22.779,90 TL’lik, -10.05.2018 tarih ve … sayılı fatura ile 15.162,96 TL’lik, 5 adet fatura ile Sözleşmeye konu hizmet alım yolu ile yapılan Trafo Merkezleri için elektrik ve su aşım bedeli adı altında fatura keşide edildiğini ve müvekkili şirketin hak edişlerinden haksız kesinti yapılması üzerine, müvekkili şirketin bahsi geçen bedelin iadesi amacı ile 14.06.2017, 15.08.2017, 14.05.2018 tarihli dilekçelerle haksız fatura kesintilerine 6102 sayılı TTK’nun 21/2 maddesi gereğince itiraz edilerek, kesilen bedel aşım iddiasına ilişkin fatura bedellerinin iadelerinin talep edildiğini, ancak davalı kurumun bu konuyla ilgili araştırma yapmadan ve komisyon kurmadan müvekkil şirketin taleplerini dikkate almaksızın, söz konusu fazla tüketim bedellerinin güç trafo yüklerinin günün şartları nedeniyle artması, fanların ve çatı fanlarının yaz kış sürekli çalıştırılması, ekip çalışması sırasında tüketimin artması, elektronik teçhizatın sağlıklı çalışabilmesi için klimaların sürekli çalışır halde olması, güvenlik kulübelerindeki tüketimlerin göz önüne alınmaması, sanayi tipi elektrik süpürgesi ve benzeri cihazların tüketimlerinin dikkate alınmaması, ayrıca müvekkili şirketin ve davalı taraf arasında kurulan 26.12.2019 Tarihli …’lere ait Limit Tespiti Komisyon Tutanak ve raporlarının da dikkate alınmadığını, …sayılı yasalar ve ilgili mevzuat ve deliller gözetilerek, … sayılı fatura bedeli bulunan 52.543,73 TL’nin 26.05.2017 tarihinden itibaren ticari faizi ile, … sayılı fatura bedeli bulunan 10.514,87 TL’nin 05.04.2018 tarihinden itibaren ticari faizi ile, … sayılı fatura bedeli bulunan 4.790,05 TL’nin 07.05.2018 tarihinden itibaren Ticari faizi ile, … sayılı fatura bedeli bulunan 22.779,90 TL’nin 09.05.2018 tarihinden itibaren ticari faizi ile, … sayılı fatura bedeli bulunan 15.162,96 TL’nin 10.05.2018 tarihinden itibaren ticari faizi ile, olmak üzere toplam 105.791,51 TL’nin belirtilen faturaların keşide tarihinden itibaren ticari faizi ile davalı idareden tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı kurum üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; davacı şirketin itirazları ve dava konusu etmiş olduğu taleplerinin soyut ve hukuka aykırı olduğunu, akdedilen sözleşme hükümleriyle de çeliştiğini, dolayısıyla, usulüne uygun olarak geçerli bir sebebe dayanılarak ve yazılı bir şekilde yapılmış herhangi bir bildirimde bulunulmamış olması, aylık performans değerlendirme tutanaklarının hiç bir ihtirazi kayıt ileri sürülmeden şirket yetkililerince imzalanması, Teknik Şartname’nin 5.9.maddesi ve Sayıştay Raporu doğrultusunda teşekkülü tarafından tahakkuk ettirilen faturalar ile elektrik ve su sarfiyatına ilişkin limit aşımı bedellerinin tahsiline yönelik işlemlerin hukuka uygun olduğundan, huzurdaki davanın reddi gerektiğini, davaya konu faturalara süresinde itiraz edilip edilmediği hususu da gözetilmek suretiyle, mahkememiz tarafından davanın süresinde açılıp-açılmadığı hususunun re’sen tetkik edilmesini ve süresinde açılmadığının tespiti halinde davanın esasına girilmeden ön koşullar yönünden ve süre açısından reddine karar verilmesini, davacı tarafından, soyut iddialar ile haksız ve hukuki dayanaktan yoksun bir şekilde açılan, sözleşme hükümleri ile çelişir nitelikte olup ispatlanamayan davasının reddine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce tarafların bildirdiği deliller toplanmış, icra dosyası, bilirkişi raporları dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, hizmet sözleşmesinden kaynaklanan istirdat istemine ilişkindir.
Somut olayda taraflar arasındaki uyuşmazlık, taraflarca imzalanan hizmet alım sözleşmelerinde belirtilen edimlerin taraflarca gereği gibi yerine getirilip getirilmediği, davalı tarafından düzenlenen faturalar kapsamında davacının iade talep hakkının doğup doğmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Taraflarca bildirilen delillerin toplanmasını ardından Mahkememizin 21/09/2021 tarihli celse ara kararı gereğince dosyamız rapor hazırlanmak üzere Mali Müşavir ve Elektrik Mühendisi bilirkişilere tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 24/02/2022 tarihli raporda özetle;
“5.1 Dosya mevcudu, davacı ve davalı yan ticari defterleri, dava dosyası ile yine bu kayıtların dayanağı belgelerin tetkiki sonucunda ve raporumuz içinde açıklanan nedenlerle;
5.2 İncelenen davacı şirkete ait 2016-2017-2018-2019-2020-2021 yılı ticari elektronik defterlerine ait beratların yasal sürelerinde alındığı, Envanter defterinin açılış tasdikinin yasal süresinde yapıldığı bu anlamda davacı şirketin ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu,
5.3 İncelenen davalı şirkete ait 2016-2017-2018- 2019-2020 yılı ticari elektronik defterlerine ait beratların yasal sürelerinde alındığı, bu anlamda davalı şirketin ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu,
5.4 Raporun 3.2.2 maddesinde detayları belirtilen ve davalı yan tarafından davacı yana düzenlenen 105.741,51 TL tutarlı faturalar davacı tarafından ticari defterinde kayıt altına alındığı,
5.5 Davalı yan tarafından düzenlenen 26.05.2017 tarihli … numaralı 52.543,73 TL tutarlı fatura 26.05.2017 tarihinde … numaralı Mahsup fişinde,
05.04.2018 tarihli … numaralı 10.514,87 TL tutarlı fatura 09.04.2018 tarihinde … numaralı mahsup fişinde,
07.05.2018 tarihli … numaralı 4.790,05 TL tutarlı fatura 09.05.2018 tarihinde … numaralı mahsup fişinde,
09.05. 2018 tarihli … numaralı 22.779,90 TL tutarlı fatura 10.05.2018 tarihinde … numaralı mahsup fişinde,
10.05.2018 tarihli … numaralı 15.162,86 TL tutarlı fatura 10.05.2018 tarihinde … numaralı mahsup fişinde kayıt altına alındığı,
5.5 Yukarıda detayları verilmiş fatura bedellerinin sözleşme ve Teknik şartname gereği … tarafındna düzenlendiğinden, fatura bedellerinin davacı tarafından …’ye ödemesi” şeklinde rapor ibraz edilmiştir.
Rapora yönelik itirazlarda bulunulması üzerine heyete ticaret hukukçusu bilirkişinin de katılımı ile davalı kurum tarafından tahakkuk ettirilen faturalara süresinde itirazda bulunulup bulunulmadığı, taraflarca sözleşme ve protokollere uygun davranılıp davranılmadığı, tahakkuk ettirilen faturaların sözlşeme ve mevzuata uygun olup olmadığı hususları ile davacı tarafın itirazlarını tek tek karşılar mahiyette ilgili Sayıştay raporu ve dosya kapsamında yer alan bilirkişi raporu da irdelenmek suretiyle ek rapor tanzimi için dosyamız bilirkişilere tevdi edilmiş, ibraz edilen 31/01/2023 tarihli ek raporda özetle;
“Arz edilen tespitler ve değerlendirmeler ışığında, davalı kurumun, kestiği 5 adet fatura toplamı olan 105.791,51-TL’den, davacının sorumlu olduğu 5.371,75-TL’nin düşülmesi sonucunda elde edilen 100.419,76-TI’nin davacı şirkete iade edilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.” şeklinde rapor ibraz edilmiştir.
Dava dilekçesinin netice-i talep kısmında düzenlenme tarihinden itibaren faiziyle birlikte istirdat talep edilen fatura miktarlarına ilişkin her bir fatura bakımından ayrı ayrı ödeme tarihleri de belirtilmek suretiyle davalının itirazları da göz önünde bulundurularak talep edilebilecek miktarlara ilişkin ek rapor tanzimi için dosyamız yeniden bilirkişilere tevdi edilmiş, ibraz edilen 31/05/2023 tarihli 2.ek raporda özetle;
“Arz edilen tespitler ve değerlendirmeler ışığında, davalı kurumun, kestiği 5 adet fatura toplamı olan 105.791,51 TL, asıl alacak, 48.906,63 TL faiz olmak üzere toplam 154.698,14 TL’den davacının sorumlu olduğu 5.371,75-TL’nin düşülmesi sonucunda elde edilen 149.326,39 TL’nin davacı şirkete iade edilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.” yönünde tespitlerde bulunulmuştur.
Somut olayda raporda yapılan tespitlere göre; taraflar arasında … İletim Trafo Merkezlerinin İşletmesini Hizmet Alımı yolu İle Yapılmasına Yönelik Birim Fiyat Hizmet Alımına ilişkin … tarih ve …. ihale kayıt … sayılı, …Grubu Silahtar, Altıntepe, Kasımpaşa ve … İletim Trafo Merkezlerinin İşletmesini Hizmet Alımı yolu İle Yapılmasına Yönelik Birim Fiyat Hizmet Alımına ilişkin … tarih ve …ihale kayıt,… sayılı, … İletim Trafo Merkezlerinin İşletmesini Hizmet Alımı yolu İle Yapılmasına Yönelik Birim Fiyat Hizmet Alımına ilişkin … tarih ve … ihale kayıt,… sayılı, … Trafo Merkezinin İşletmesini Hizmet Alımı yolu İle Yapılmasına Yönelik Birim Fiyat Hizmet Alımına ilişkin … tarih ve … ihale kayıt…. sayılı Sözleşme akdedilmiştir.
Anılan sözleşmenin 33. maddesi uyarınca, montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım yedek parça gibi destek hizmetine ilişkin konularda, Teknik Şartnamede yer alan hükümlerin uygulanacağı kabul edilmiştir.
Dosyaya mübrez Teknik Şartname’nin ilgili hükmü aynen şöyledir:
“5.9- Trafo merkezinde (Tojmanlar hariç) aydınlatma, ısıtma, havalandırma ve su giderleri ile …’ın yapacağı bakımlar, montaj ve arızalar sırasındaki enerji sarfiyatları …’a ait olacaktır. Merkezlerin kumanda odalarındaki ısıtma amaçlı soba miktarları ve güçleri bir protokolle belirlenecek ve bu belirlemeye uyulacaktır. İhlali halinde o ayki performans değerlendirilmesine yansıtılacaktır.
Su ve elektrik sarfiyatları ise her trafo merkezinin özelliğine göre yıllık olarak bir protokolle belirlenecektir. Belirlenen sarfiyatın aşan kısmının bedeli su için (M3 cinsinden) elektrik için (kWh cinsinden) Yükleniciden tahsil edilecektir. Üçüncü şahıslara projelendirme dışı enerji ve su kullandırılması …’ın onayına tabi olacaktır.”
Düzenlemenin lafzından da anlaşılabileceği üzere, davacı tüm sarfiyattan değil yalnızca protokolle belirlenen kısmı aşan sarfiyat bakımından sorumlu tutulabilir. Ancak hemen ifade edelim ki, söz konusu hüküm 16. Etap bakımından… A.Ş. Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulu’nun … tarih ve … nolu toplantısı ile iptal edilmiştir. Öte yandan, dosyaya mübrez 17, 18 ve 19. Etaplara ilişkin Teknik Şartnameler’de de ilgili hükme rastlanmamaktadır. Bununla birlikte taraflar arasındaki protokoller uyarınca sarfiyatın belirlenmesi icap etmektedir. Bu protokollerde belirtilen sarfiyat tahsisleri 26.12.2019 tarihli iki ayrı tutanakla arttırılmış olmakla birlikte, söz konusu tutanaklar 05.05.2018 tarihinden sonrasına etkili olarak düzenlenmiştir. Huzurdaki ihtilafta keşide edilen faturalar ve faturaların düzenlendiği tarih aralıkları dikkate alındığında, 26.12.2019 tarihli tutanaklardan önceki sarfiyat tahsisleri uyarınca bir çözüme gidilmesi gerektiği düşünülmektedir. Buna göre;¸
Devir tutanağında (Protokol) belirlenen …Trafo Merkezlerine ilişkin elektrik sarfiyat tahsisleri (limitleri) aşılmıştır. Aşılan miktarlar yukarıdaki tabloda gösterilmiştir. Ancak aşılan sarfiyatlar, … güvenlik kulübelerinin sarfiyatlarını da içerdiğinden, güvenlik kulübeleri Davalı … elemanları 24 saat görev yaptıklarından güvenlik kulübelerinin elektrik sarfiyatlarının aşan miktarlardan tenzili edilmesi gerekir.
Güvenlik koruma hizmetleri … elemanları yürüttüğünden Trafo Merkezlerindeki 3 adet güvenlik kulübesinde elektrik sarfiyatından davalı …’a sorumludur. Kulübelerde sayaç olmadığından sarfiyatlar Elektrik Piyasasi Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği 28. ve 29. Maddelerindeki; “Tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW ‘in altında olmamak üzere ortalama günlük çalışma saatlerine göre ve üç vardiyeli çalışmada ortalama günlük çalışma saati 21 saate göre hesaplanır” usulü ile hesaplanması gerekmektedir. Kulübelerde; klima, bilgisayar, ısıtıcı, buzdolabı kullanıldığından beher kulübenin kurulu gücü 5 kW dolaylarındadır. Kulübelerde üç vardiye nöbet tutulduğundan ortalama günlük çalışma saati 21 saattir. Kullanma faktörü 0,6 olduğundan beher kulübenin bir yıllık elektrik sarfiyatı SkWx0,6x21saatx365gün- 22.995 KWh, üç kulübenin bir yıllık toplam elektrik enerji sarfiyatı ise 22.995 kWh x 3- 68.985 kWh olarak hesaplanmıştır. Güvenlik kulübelerinin elektrik sarfiyatlarının aşan tüketimlerden tenzil edilmesi gerekmektedir. Buna göre davacının sorumlu olduğu miktar 5.371,75 TL olarak hesaplanmıştır.
Bu doğrultuda yapılan yargılama, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davalı tarafça sözleşmeye konu hizmet alım yoluyla yapılan trafo merkezleri için elektrik ve su aşım bedeli adı altında keşide edilen fatura bedellerinin davacı tarafın hakedişlerinden kesinti yapılmak suretiyle tahsil edildiği, ancak davacının tüm sarfiyattan değil yalnızca protokolle belirlenen kısmı aşan sarfiyat bakımından sorumlu tutulmasının gerektiği, kalan tutar bakımından sorumluluğuna gidilmesinin taraflar arasında akdedilen sözleşme ve protokol hükümleri çerçevesinde haksız olduğu kanaatine varılmıştır. Hükme esas alınan 31/01/2023 tarihli ek raporda yapılan tespitlere göre davacı hakedişinden kesilen toplam 105.791,51 TL’den güvenlik kulübelerinin elektrik sarfiyatlarının aşan tüketimine tekabül eden 5.371,75 TL’lik miktarın mahsup edilmesi neticesinde hesaplanan 100,419,76 TL bakımından davacının iade talep hakkının bulunduğu tespit edilmiş ise de hüküm yazım esnasında toplam fatura miktarından mahsup edilmesi gereken 5.371,75 TL’lik miktar sehven gözden kaçırılmış olmakla kısa karar ve gerekçeli karar arasında çelişki oluşturmamak adına bu hususa işaret edilmekle yetinilmiş, toplam 105.791,51 TL fatura miktarı yönünden ödeme tarihinden itibaren ticari faiz talep edilebileceği de göz önünde bulundurularak davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kabulü ile, toplam 105.791,51-TL nin; 52.543,73-TL sinin ödeme tarihi olan 12/06/2017 tarihinden, kalan 53.247,78-TL sinin ise ödeme tarihi olan 10/05/2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihine göre alınması gereken 7.226,62 TL harçtan peşin alınan 1.806,66 TL harcın mahsubu ile bakiye ‭ 5.419,96 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14. Maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvuru harcı, 8,50-TL vekalet harcı, 1.806,66 TL peşin harç, 4.500,00 TL bilirkişi ücreti, 109,85 TL tebligat posta gideri olmak üzere toplam 6.484,91‬ TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı ve davalı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 17/10/2023

Katip
✍e-imzalı

Hakim
✍e-imzalı