Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/187 E. 2022/350 K. 11.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/187 Esas
KARAR NO : 2022/350

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 04/03/2015
KARAR TARİHİ : 11/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin … plaka no.lu … marka Sondaj Kazık makinesini 06.08.2013 tarihinde davalı yana … no.lu Makine Kırılma Sigortası poliçesi ile sigorta ettirdiğini, 07.10.2013 tarihinde sigortalı iş makinesinde kırılma meydana geldiğini, 09.10.2013 tarihinde söz konusu hasarın davalı şirkete ihbar edildiğini ve … no.lu hasar dosyası açıldığını, davalı sigorta şirketinin 27.05.2014 tarihli yazısı ile hasarın imalat hatası olması sebebiyle garanti kapsamında olduğundan hasarın ödenmeyeceğini müvekkili şirkete ihbar ettiğini, müvekkili şirket tarafından hasarlı makinenin 210.205,78 TL bedel ile tamir ettirildiğini, müvekkili şirket tarafından … 4. Sulh Hukuk Mahkemesinin …D. İş sayılı dosyası ile tespit talep edildiğini ve hasarın kullanım esnasında gerçekleştiği sigorta kapsamında ödenmesi gerektiğine dair bilirkişi raporunun tespit dosyasına sunulmuş olduğunu, davalı aleyhine … 28. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile icra takibi açıldığını, davalı yanın itirazı üzerine takibin durduğunu ileri sürerek davalı yanın itirazının iptaline, davalı aleyhine % 20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; …no.lu poliçede sigortalı tarafın … A.Ş. olması sebebiyle davacı şirketin dava açabilmesi için muvafakat alması gerektiğini, bu nedenle husumet yokluğundan davanın reddini talep ettiklerini, davacı tarafından hasarın ihbar edilmesi üzerine eksper tarafından yaptırılan inceleme sonucunda; hasarın malzeme zayıflığı ve hidromotor bağlantı cıvatalarının iyi sıkılmaması/gevşek bırakılması sonucunda meydana geldiği, hasarın garanti kapsamında karşılanması gerektiği için poliçe teminatında olmadığı, makinenin 1 yıl/1000 saat garanti kapsamında olması nedeniyle hasarın yetkili satıcı firmaca ödenmesi gerektiği kanaatine varıldığını, … 8. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyası ile yaptırılan tespit sonucunda; söz konusu makinenin tahrik ünitesi hidromotor bağlantı kulakları kırılmasının imalatçıdan kaynaklanan üretim hatası sonucu olduğunun, makine hasar tarihi ve çalışma saatinin sözleşmede belirlenen garanti süresi ve çalışma saati içinde olduğundan garanti kapsamı dahilinde olduğunun belirtildiğini beyan ederek husumet yönünden davanın reddine, davacının talebi sigorta sözleşmesi gereği teminat dışı olduğundan davanın reddine, icra takibinin iptaline, davacı yanın % 20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sigortalı makinadaki kırılmanın üretim hatasından mı kullanım hatasından mı kaynaklandığı, hasarın garanti ve sigorta kapsamında olup olmadığı ve hasar miktarı hususundadır.
Operatör …, çalışma esnasında şanzımandan yağ damladığını gözlemleyip, makineyi durdurup, şanzımanın üzerine çıktıklarını, havalandırma ve alt taraftan yağ geldiğini tespit ettiklerini, cıvataların gevşek olduğunu gördüklerini, cıvataların gevşekliğinden dolayı sızıntı olduğunu düşünüp cıvataları sıkmaya başladıklarında, kulaklarda çatlama meydana geldiğini gözlemlediklerini, cıvataların sıkılamayacağını görünce servise haber verdiklerini beyan etmiştir.
13.11.2013 tarihli … Servis Mühendisi, … imzalı, montaj/tamir raporunda, Makinenin … sönümleyicilerinde hasarlar tespit edildiği, …’ın darbe sönümleyicisinin yay yataklarının kırılmış durumda olduğu, aynı zamanda darbe emici …’ların eğilmiş ve içleri tamamen kırılmış durumda olduğu, … sacları eğilmiş ve hasarlanmış durumda olduğu, mevcut durumda tüm darbe sönümleyici sistemi arızalı şekilde çalışılmaya devam edilmesi sonucunda, fotoğraflarda da görüleceği üzere hidrolik motorların bağlantı yerlerinin koptuğu ve iç sistemine zarar verdiği, motorların kilitlendiği, içlerinden mekanik ses geldiği ve dışarıya yağ sızdırdığı tespit edildikten sonra, sonuç olarak yapılan inceleme ve tetkikler neticesi hasarın nedeninin uzun süre hatalı ve ihmal edilerek makinanın kullanılmasından kaynaklandığı, bu hatalı kullanım neticesi … üzerindeki hidrolik motorların bağlantı yerinden kopmuş olduğu, mevcut haliyle darbe sönümleyicilerin tamir edilmeden kullanılmaya devam edilmesi durumunda şanzıman üzerinde ciddi hasarların ortaya çıkma ihtimalinin olduğu, operatörlerin, devreye alma esnasında servis mühendisleri tarafından verilmiş olan eğitim ve uyarıların dikkate alması ve kullanımın bu doğrultuda yapılması gerektiği ifade edilmiştir.
15.05.2014 tarihli, … 8. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasına sunulan Makine Mühendisi bilirkişi … imzalı bilirkişi raporunda, 21.04.2014 tarihinde söz konusu … Marka, … model, 2013 yılı üretimi … şanzıman numaralı … Makinasına ait hasarlı olan 2 adet hidromotorun sökülüp bir palet üzerine yerleştirilerek gönderildiği … Makine Servisinde yapılan keşifte, hasarlı hidromotorların görüldüğü, hasarın değerlendirilmesinde, hidrolik motor gövdelerinde Çentik Hesabı Yapılmadan tasarım yapılmış olduğu, hidromotorun kulaklarında daha yuvarlak bir radyus ile geçiş yapılması gerekirken tasarım olarak yeterli radyüs verilmemiş olması sebebi ile çentik etkisi sonucu bu bölgelerde yüksek gerilme oluşacağı, ayrıca Hatalı Malzeme Seçimi yapılmış olduğu, kırılmaya karşı zaafı en yüksek olan Pik Dökme Demir kullanılmış olduğu, bunun yerine sfero dökme demir ya da çelik döküm tercih edilmesi gerektiği, dolayısıyla … hidromotoru kulaklarının Hatalı Tasarım neticesi üretim hatası sonucu kırılmış olduğu ve tamir/değişimin, üreticinin garantisi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, görüş ve kanaati bildirilmiştir.
28.07.2014 tarihli, … 4. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …D.İş sayılı dosyasına sunulan Makine Mühendisi… imzalı bilirkişi raporunda, iş makinesinin bulunduğu Küçükçekmece’deki adrese gidilerek yapılan incelemede, tespit edilen iş makinesinin … Marka … tip … makinesi olduğu, makinenin onarımlarının yapılmış ve çalışır vaziyette olduğu, iş makinesinin arızalı olduğu belirtilen parçalarının keşif mahallinde görülemediği, nerede oldukları sorulduğunda, Almanya’ya incelenmek üzere gönderilmiş olduğu bilgisinin alındığı açıklama üzerine arızanın tespiti için makinenin çalışma sırasında yaptığı kayıtların bilgisayar çıktıları alınarak dosyaya konulduğu, dosyada bulunan 20.01.2014 tarihli servis kayıtlarında hidromotor ayaklarının kırık olduğunun tespit edildiği, 21.01.2014 tarihli servis kayıtlarında … yeni hidromotorun takıldığı ve 3 adet …’ın değiştirildiğinin belirtildiği, aynı makinenin 11.10.2013 tarihinde yine benzer bir olayın yaşanarak makinenin hasarlı parçalarının çekilen resimlerinin dosyaya sunulduğu, makinenin arızalı parçalarının görülmediği ancak bilgi ve belgeler üzerinde sonuçlara varıldığı, buna göre makinenin çalışması sırasında kaydettiği elektronik kayıtlarda makinenin maksimum 55 tondan daha yüksek baskı kuvvetlerinde kullanılması halinde makinenin kısa süre içinde arıza yaparak hasara uğradığının görüldüğü, yapılan incelemede operatör beyan belgesinde de belirtildiği gibi, sıkılan somunlar nedeniyle meydana gelen kulaklardaki çatlamanın operatörden kaynaklandığı, aşırı yük kullanımında hasara sebep olan … düşmeleri neticesinde motorların darbe almış olabileceği ve motor kulaklarının kopmuş olabileceği, operatörün olayı fark ettiğinde sıkmak için olaya müdahale ederek kulakları çatlattığı, normalde makinenin baskı gücünün 40 ton olup, … ile birlikte toplam 48 ton olduğu, makinenin en yüksek çalışma limitinin 55 ton olduğu, 55 tonun üzerindeki her bir aşırı yüklemenin … barın düşmesini gösterdiği, motor kulaklarının kopmuş olduğunda aslında makinenin arızaya geçmiş olmasına rağmen operatörün arızanın farkına varmadığı, yağ sızıntısı ile olayın farkına vararak somunları sıkma yoluna gittiğinin anlaşıldığı, makinede aşırı baskı yükü kullanılmasının operatörün makineyi hatalı kullanmasından kaynaklandığı, makinenin kapasitesi olan 55 ton üzerine çıkmayacak şekilde operatörün iş makinesini çalıştırırken devamlı ve dikkatli bir şekilde kontrol altında bulundurarak makinenin çalışma şartlarına uygun bir şekilde makineyi çalıştırması gerekirken, bunun yapılmadığı, makine arızasının, operatörün makineyi dikkatsiz bir şekilde kullanırken yapılan işletme hatalarından kaynaklandığı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememizin 2015/236 E – 2017/555 K. sayılı dosyasından 12/06/2017 tarihinde verilen “1-Davanın reddine, 2-Davalının icra inkar tazminatı talebinin reddine…” ilişkin kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2021/158 E – 2021/138 K. sayılı 02/02/2021 tarihli kararı ile ” … 8. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … Değişik İş sayılı dosyasına sunulan 15/05/2014 tarihli bilirkişi raporunda, söz konusu makinenin tahrik ünitesi hidromotor bağlantı kulakları kırılmasının, imalatçıdan kaynaklanan üretim hatası sonucu olduğu, … 4. Sulh Hukuk Mahkemesi … D. İş sayılı dosyasına sunulan 28/07/2014 tarihli Bilirkişi Raporunda, makinede meydana gelen hasarın operatör kaynaklı olduğu yolunda raporlar sunulmuştur. İlk derece mahkemesince Muhasebe Finans Uzmanı Bilirkişiden rapor alınması yoluna gidilmiş, bilirkişi raporunda ;sigortalı iş makinesinde oluşan kırılmanın, kullanım hatası mı olduğu, yoksa üretim hatası mı olduğu hususunda olup, buna göre, kullanım yani operatör hatası var ise sigorta kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini, ancak üretim hatası söz konusu ise garanti kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini raporunda bildirmiştir. Mahkemece; makinede oluşan hasarın kaynağının belirlenmesine yönelik olarak yaptırılan tespitler sonucu düzenlenen raporlar birbirlerinden farklı sonuçlar içermekle birlikte, meydana gelen kırılmanın ardından davalı sigorta şirketinin talebi üzerine 21/04/2014 tarihinde yapılan ilk tespit sonucu … 8. SHM … D. İş sayılı dosyasına sunulan bilirkişi raporu benimsenerek zararın garanti kapsamında giderilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. HMK’nın 266 ve müteakip maddelerinde “bilirkişi” müessesesi düzenlenmiş olup, mahkemenin çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar vereceği düzenlendikten sonra, 282. maddesinde de, bilirkişinin oy ve görüşünü diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendireceği belirtilmiştir. Dava konusu makinenin kullanıcı hatası mı, yoksa üretim hatası nedeniyle hasara uğradığı hususu özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden bu konuda uzman bilirkişi görüşüne başvurulmalıdır. Dosyada her bir tarafın başvurusu üzerine tespit dosyalarında bilirkişilerden rapor alınmış, ancak her iki bilirkişi farklı yolda kanaat belirtmişlerdir. Bu farklılık da giderilmeden hasarın daha evvel yapılan tesbitte alınan rapor benimsenmek suretiyle hükme bağlanması doğru olmamıştır. Davacı vekilinin eksik incelemeye dayalı istinaf sebepleri yerinde görülmüştür. Dosya kapsamında verilen hükmün HMK 353(1)a-6 kapsamında kaldığı sonucuna varıldığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına, tespit raporları arasındaki çelişkiyi de giderecek şekilde çoğunluğu teknik uzmanlardan oluşan bilirkişi kurulundan rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmek, dava yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine … ” ifadelerine yer vererek kaldırılmıştır.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2021/158 E – 2021/138 K. sayılı 02/02/2021 tarihli kararı doğrultusunda dosyamız İ.T.Ü Makine Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi … Tabanlı, İ.T.Ü Makine Fakültesi … ve Mali Müşavir …’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulan rapor, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hükme esas almaya elverişlidir.
1-İmalatçı firma yetkilisi, Servis Mühendisi …’nun 13.11.2013 tarihli raporunda, Makinenin … darbe sönümleyicilerinde hasarlar tespit edildiği, Kellybar’ın darbe sönümleyicisinin yay yataklarının kırılmış durumda olduğu, aynı zamanda darbe emici …’ların eğilmiş ve içleri tamamen kırılmış durumda olduğu, … sacları eğilmiş ve hasarlanmış durumda olduğu, mevcut durumda tüm darbe sönümleyici sistemi arızalı şekilde çalışılmaya devam edilmesi sonucunda, hidrolik motorların bağlantı yerlerinin koptuğu ve iç sistemine zarar verdiği, motorların kilitlendiği, içlerinden mekanik ses geldiği ve dışarıya yağ sızdırdığı tespit etmiş, hasarın nedeninin uzun süre hatalı ve ihmal edilerek makinanın kullanılmasından kaynaklandığı, bu hatalı kullanım neticesi … üzerindeki hidrolik motorların bağlantı yerinden kopmuş olduğu, operatörlerin, devreye alma esnasında servis mühendisleri tarafından verilmiş olan eğitim ve uyarıların dikkate alması ve kullanımın bu doğrultuda yapılması gerektiği hususlarının ifade edildiği, rapor detayları incelendiğinde, yapılan teknik tespitlerde hatalı bir bulguya rastlanmadığı,
2-15.05.2014 tarihli … 8. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasına sunulmuş olan Makine Mühendisi bilirkişi …imzalı bilirkişi raporunda, hidrolik motor gövdesinin tasarımında çentik etkisinin göz önüne alınmadığı iddia edilmiş olup bu iddiayı destekleyici bir hesap, ya da bir gerilme analizinin raporda mevcut olmadığı, 1949 senesinden beri iş makineleri konusunda dünyanın lider markalarından birisi olduğu bilinen, Alman/İsviçre firmasının, çentik etkisini tasarımda değerlendirmemiş olmasının eşyanın tabiatına aykırı olarak değerlendirildiği ve herhangi bir hesap ya da bilimsel yaklaşım ile desteklenmemiş olan bu iddiaya iştirak edilmediği, bu rapordaki diğer imalat hatası olarak söylenmiş olan, hidromotor gövdesinde pik demir kullanılmış olması iddiasına da, bunun mümkün olmaması sebebi ile iştirak edilmediği zira pik demir, yüksek fırından elde edilen ham demir olup, bir mühendislik malzemesi olarak kullanılamayacağı, pik demir, daha sonra, mühendislik malzemesi olarak kullanılan diğer dökme demir tipleri olan, kır dökme demir, sfero dökme demir, temper dökme demir, ya da değişik çelik türlerine dönüştürülen, başlangıç malzemesi olduğu, motor gövdelerinde geleneksel olarak kır dökme demir kullanılmakta olduğu, dava konusu iş makinesi hidromotorunun gövdesinin kır dökme demir olabileceği, bu malzeme seçiminin yanlış olduğunun kesinlikle söylenemeyeceği,
3- 28.07.2014 tarihli … 4. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …D.İş sayılı dosyasına sunulmuş olan, Makine Mühendisi Hasan Seyis imzalı bilirkişi raporundaki tespitlerin, … Servis Mühendisi tespitlerine paralel olduğundan bu rapordaki değerlendirmelere iştirak edildiği,
4-Sonuç olarak, davalı şirketin … marka … makinesini şantiyede kullanırken 07.10.2013 tarihinde meydana gelmiş olan hidrolik motor gövde kulaklarındaki kırılmanın, Makinenin, bilgisayar kayıtlarında da anlaşılacağı üzere, aşırı yüksek (55 tonun üzerinde) yüklemeler neticesi, … darbe sönümleyicilerinde hasarların meydana gelmesi, Kellybar’ın darbe sönümleyicisinin yay yataklarının kırılması, aynı zamanda darbe emici buffer’ların eğilmesi ve içlerinin tamamen kırılması Kellypad saclarının eğilmesi ve hasarlanması tüm darbe sönümleyici sistemi arızalı şekilde çalışılmaya devam edilmesi sonucunda, tasarım değerlerinin üzerinde titreşim ve yüke maruz kalan hidrolik motor gövdelerinin bağlantı yerleri olan kulak kısımlarından kırılması ve dışarıya yağ sızmasına sebebiyet verdiği, hasarın nedeninin uzun süre hatalı ve ihmal edilerek bakım yapılmaksızın makinanın kullanılmasından kaynaklandığı, bu hatalı kullanım neticesi … üzerindeki hidrolik motorların bağlantı yerinden kopmuş olduğu, makinede bir imalat hatası olmadığı, arızanın tamamen kullanıcı hatası neticesi meydana geldiği,
5- Davalı sigorta şirketinin sigorta hasar dosyası açtığı ancak hasarın sigorta kapsamına girmediği sebebi ile hasar bedelini ödemediği, davacı tarafından makine üçüncü bir kişiye onartıldığı ve davacıya 27.12.2013 tarihli 210.205,78 TL tutarlı hasar faturası kesildiği, davacının bu hasar bedelinden %10 21.020,57 TL sigorta muafiyeti düşerek, davalı aleyhine 30.09.2014 tarihinde 189.185,21 TL üzerinden icra takibi başlattığı, hasarın 09.10.2013 tarihinde davalıya ihbar edilmesine rağmen, davacının hasar ödemesi 27.12.2013 tarihli olduğundan temerrüdün hasar fatura bedelinin kesildiği tarih itibariyle başlaması gerektiği anlaşılmış, davacının, davalıdan 189.185,21 TL asıl alacak, 16.869,88 TL takip öncesi işlemiş faiz olmak üzere 206.055,09 TL toplam alacak talep edebileceği, davacının 189.185,21 TL asıl alacağına takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasa gereği yıllık % 11,75 oranından başlayacak değişen oranlarda avans faiz uygulanması gerekeceği kabul edilerek davalı tarafından … 28. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 189.185,21 TL asıl alacak ve 16.869,88 TL işlemiş faiz toplamı 206.055,09 TL yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, geçerli bir ilamsız genel icra takibinin varlığı, borçlunun yedi günlük süre içerisinde ödeme emrine itiraz etmiş olması, bir yıl içinde açılmış bir itirazın iptali davası bulunması, davacı alacaklının tazminat istemini dava dilekçesinde açıkça talep etmiş olması ve takip konusu alacağın miktarının belli (likit) olması dikkate alınarak borçlunun itirazının haksız olması nedeniyle asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davalı tarafından … 28. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 189.185,21 TL asıl alacak ve 16.869,88 TL işlemiş faiz toplamı 206.055,09 TL yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 14.075,62 TL ilam harcından peşin yatırılan 2.513,67 TL harcın mahsubu ile bakiye 11.561,95 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 2.513,67 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 22.873,86 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 2.070,67 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 27,70 TL başvuru harcı, 2.900,00 TL bilirkişi ücreti, 179,50 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 3.107,20 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 3.076,28 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 11/05/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır