Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/558 E. 2023/17 K. 11.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/558 Esas
KARAR NO : 2023/17

DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 08/10/2020
KARAR TARİHİ : 11/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 08/10/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; alacaklısı davacı müvekkili olan … 1. İcra müdürlüğünün … E. (Eski No:…) Sayılı dosyasından, dosya borçlusuna ait olan …, … Mh. 210 ada, 71 parsel de 4 nolu dükkan vasıflı taşınmaz, alacağın tahsili amacı ile talimat icra müdürlüğü dosyasından cebri icra yolu ile satıldığını, yapılan ihalenin kesinleştiğini, satış bedelinin esas dosyaya gönderildiğini, satılan taşınmaz üzerinde birden fazla haciz olduğundan, satış bedelinin paylaştırılması amacı ile icra müdürlüğü tarafından 25.10.2013 tarihli sıra cetveli düzenlendiğini, yapılan sıra cetveline karşı diğer ilgililer (haciz alacaklıları) tarafından … 1. İcra Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası ile itiraz edildiğini, sıra cetveli kesinleşmediğinden müvekkiline ödenmesine karar verilen satış bedelinin icra müdürlüğü tarafından dava konusu teminat mektubunun icra dosyasına sunulması karşılığında müvekkiline ödendiğini, … 1. İcra Hukuk Mahkemesinin … E. … K. Sayılı sıra cetveline itiraz davasının mahkeme tarafından reddedildiğini, kararın Yargıtay denetiminden geçerek 19.03.2019 tarihinde kesinleştiğini, dolayısıyla kullanılması olanağı kalmadığından, davalı bankaya teslim edilmek üzere dava konusu teminat mektubunun iadesinin icra müdürlüğünden talep edildiğini, talep üzerine icra müdürünün teminat mektubunu davacı müvekkiline iade ettiğini, ancak sözkonusu teminat mektubunun bankaya teslim edilemeden zayi olduğunu, zayi olması nedeni ile iade edilemeyen teminat mektubundan dolayı, davacı müvekkilinin davalı bankaya her yıl komisyon ve BSMV ödemek zorunda kaldığını, bu nedenlerden dolayı davalı tarafından düzenlenen 17.03.2014 tarihli … seri nolu ve … Mektup nolu 183.550,00 TL. bedelli kesin ve süresiz teminat mektubunun iptali ile hükümsüzlüğünün tespiti ve söz konusu mektuptan dolayı dava tarihinden itibaren davacının davalıya komisyon ve BSMV ödememesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı banka vekilinin 18/11/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; dava konusu teminat mektubunun muhatabının … 1. İcra Müdürlüğü olduğunu, ilgisinin ise, anılan İcra Müdürlüğü’nün… sayılı dosyası olduğunu, mektup lehdarının …A.Ş. Olduğunu, şirket birleşmesiyle anılan şirketin yeni ünvanının davacı … A.Ş. olduğunun beyan edildiğini, teminat mektubunun müvekkili banka ile davacı arasındaki Genel Kredi Sözleşmesi’ne dayanılarak verildiğini, müvekkili bankanın teminat mektubunun kaybedilmesinde herhangi bir ilgi ya da kusuru olmadığını, zira müvekkili bankanın teminat mektubunu davacı tarafa teslim ettiğini, sonra ne olduğu konusunda bilgisi olmadığını, teminat mektubunu tanzim edenin müvekkili banka olduğunu, mektubun muhatabının ise Afyonkarahisar 1. İcra Müdürlüğü olduğunu, bu nedenlerle; öncelikle, zorunlu arabuluculuğa başvurmadan açılan davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine, mahkeme bunu kabul etmediği taktirde davanın müvekkili banka açısından husumet yönünden ve esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Bilirkişi raporları, … 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas sayılı dosya aslı, gazete örnekleri, davacının harçtan muafiyetine dair mahkeme kararı örnekleri, … 1. İcra Müdürlüğünün dosyasından düzenlenen sıra cetveli, teminat mektubu örneği, … 1. İcra Hukuk Mahkemesi dosyasından verilen gerekçeli karar örneği dosya arasında delil olarak mevcuttur.
Dosyaya sunulan bilirkişi raporu ile; teminat mektubunu tanzim edenin davalı banka olup, mektubun muhatabının ise … 1. İcra Müdürlüğü olduğu, başka bir ifadeyle bu taraflar arasında bağımsız bir ilişki medyada gelmiş olmakla bu ilişkinin edimi taahhüt edilen kişinin tek taraflı beyanı ile sona erdirilmesinin mümkün görünmediği, yargı kararlarının da bu kapsamda olduğunun mütalaa olunduğu, ayrıca bir an için davacının iddia etmiş olduğu üzere takip prosedürü içinde riskin gerçekleşme ihtimali ortadan kalmış olsa bile davaya konu teminat mektubunun kesin ve süresiz olduğundan ilk yazışlı talepte derhal ödenmesinin bankanın yükümlülüğünde olduğu, dolayısıyla kendisine yazılı talepte bulunulmaması halinde davalı bankanın riskin meydana gelip gelmediğini ya da müracaat anında riskin ortadan kalkmış olup olmadığını sorgulama imkanı olmadığına göre muhataba karşı bankanın sorumluluğunun hukuken devam ettiği sonucuna varıldığı görülmüştür.
Dosyaya sunulun bilirkişi ek raporu ile; teminat mektubunu tanzim edenin davalı banka olup, mektubun muhatabının ise … 1. İcra Müdürlüğü olduğu, başka bir ifadeyle bu taraflar arasında bağımsız bir ilişki medyada gelmiş olmakla bu ilişkinin edimi taahhüt edilen kişinin tek taraflı beyanı ile sona erdirilmesinin mümkün görünmediği, yargı kararlarının da bu kapsamda olduğunun mütalaa olunduğu, ayrıca bir an için davacının iddia etmiş olduğu üzere takip prosedürü içinde riskin gerçekleşme ihtimali ortadan kalmış olsa bile davaya konu teminat mektubunun kesin ve süresiz olduğundan ilk yazışlı talepte derhal ödenmesinin bankanın yükümlülüğünde olduğu, dolayısıyla kendisine yazılı talepte bulunulmaması halinde davalı bankanın riskin meydana gelip gelmediğini ya da müracaat anında riskin ortadan kalkmış olup olmadığını sorgulama imkanı olmadığına göre muhataba karşı bankanın sorumluluğunun hukuken devam ettiği, yani kök raporda değişikliği gidilmesini gerektirecek bir durumun olmadığı sonucuna varıldığı görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, teminat mektubunun iptali ile hükümsüzlüğünün tespiti ve dava konusu teminat mektubu nedeniyle ödenen komisyon ve BSMV’nin tahsili amacıyla açılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, teminat mektupları üçüncü kişinin fiilini taahhüt mahiyetinde bulunduğundan ve zamanaşımı süresinde bankaya başvurulması halinde bankanın teminat mektubu bedelini tazmin etmesi sözkonusu olacağından teminat mektubunun iptali veya hükümsüzlüğü davasının muhataba karşı açılması gerektiği, davacının teminat mektubundan dolayı sorumlu olmaması için, muhatabı tarafından iptali veya geri verilmesi, muhattabın teminat mektubundan dolayı bankayı ibra etmesi veya teminat mektubunun iptaliyle ilgili olarak kesinleşmiş mahkeme kararı sunması gerektiği, mektup muhatabının bulunmadığı bir davada teminat mektuplarının hükümsüzlüğü ve iptali iptali talebinin dinlenmesinin mümkün olmadığı açıktır(Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 02.10.2017 tarih, 2016/5845 Esas ve 2017/4926 Karar sayılı ilamı ve dairenin yerleşik uygulamaları).
Dava konusu teminat mektubunun … 1.İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı dosyasından bizzat davacı yanca teslim alındığı ve davacı elinde teminat mektubunun kaybolduğu anlaşılmaktadır. Teminat mektupları üçüncü kişinin fiilini taahhüt mahiyetinde bulunduğundan ve zamanaşımı süresinde bankaya başvurulması halinde bankanın teminat mektubu bedelini tazmin etmesi sözkonusu olacağından teminat mektubunun iptali veya hükümsüzlüğü davasının muhataba karşı açılması gerektiği, davacının teminat mektubundan dolayı sorumlu olmaması için, muhatabı tarafından iptali veya geri verilmesi, muhattabın teminat mektubundan dolayı bankayı ibra etmesi veya teminat mektubunun iptaliyle ilgili olarak kesinleşmiş mahkeme kararı sunması gerektiği, mektup muhatabının bulunmadığı bir davada teminat mektuplarının hükümsüzlüğü ve iptali talebinin dinlenemeyeceği (Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 02.10.2017 tarih, 2016/5845 Esas ve 2017/4926 Karar sayılı ilamı ve dairenin yerleşik uygulamaları), teminat mektubunun hükümsüzlüğü davasının, teminat mektubunun lehine düzenlendiği taraflara husumet yöneltilmeden görülmesi mümkün olmadığından davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
Dava açılırken husumet davalı … Bankası A.Ş.’ye yöneltilmiş. Ancak Mahkememizin 08.12.2021 tarihli ara kararı ile davanın … 1.İcra Müdürlüğüne yöneltilmesi için süre verilmiş ise de, husumetin ilgilisine yöneltilemeyeceği, dava sıfatının yargılamanın her aşamasında Mahkemece resen ele alınacağı ve sonradan giderilemeyecek dava şartı olduğundan bu ara karadan dönülerek Sonradan davaya dâhil edilen … 1.İcra Müdürlüğü yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Açıklanan yasal gerektici nedenlere göre;
1-Davanın …Bankası A.Ş. yönünden HMK 114/1-d ve 115 maddeleri gereği pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Sonradan davaya dâhil edilen … 1.İcra Müdürlüğü yönünden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
3-Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 239,2‬0 TL harcın mahsubu ile bakiye 59,30 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı banka vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddolunan kısım üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL nisbi vekalet ücretinin davacı alınarak davalı bankaya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiye kısmının yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı banka vekilinin yüzüne karşı, … 1. İcra Müdürlüğünün yokluğunda verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/01/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır