Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/25 Esas
KARAR NO : 2021/135

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/08/2017
KARAR TARİHİ : 16/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili … 22. Asliye Hukuk Mahkemesine verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile dava dışı …Tic. Aş arasında ticari ilişki bulunmakta olup, müvekkili şirketi dava dışı şirkete olan borcuna istinaden 30/06/2017 keşide tarihli 50.000,00-TL bedelle ve … nolu emre yazılı çeki …Tic. A.ş.’ye verdiğini, çekin ticari hayatın içindeki yeri ve amacına uygun olarak dava dışı …’in ilgili çeki dava dışı Kardeşler …Ltd. Şti’ye ciro ettiğini, …Tic. Ltd. Şti’nin elinde bulundurduğu esnada davaya konu borca ilişkin çek ve dava dışı şirkete ait başkaca çeklerin kendi iradesi dışında elinden çıktığını, bu sebeple dava dışı şirket tarafından 08/085/2016 tarihinde … 10. ASTM’nde çek iptali için dava açıldığını, dava dışı şirketin talebi doğrultusunda teminat karşılığında dava sonuna kadar çekin ödenmeden men edilmesine karar verildiğini ve ilgili bankalara bu yönde yazıldığını, çek bedelinin mahkeme veznesine depo edildiğini, çek bedelinin depo edilmesine rağmen yine aynı mahkemeden kötü niyetli alacaklı tarafından ihtiyati haciz başvurusunda bulunulduğunu, tüm bu nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile, huzurdaki haklı davanın kabulü ile müvekkili şirket tarafından haciz baskısı ve tehdidi altında ödenen 17.630,50-TL’nin ödeme tarihi olan 20/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, yargılama harç ve masrafları ile vekalet ücretinin davalı yan üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili … 22. Asliye Hukuk Mahkemesine verdiği cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava konusu senette meşru ve iyi niyetli hamil olduğunu, davacı taraf borca ve imzaya dair herhangi bir itirazı olamakla birlikte çekin diğer borçlu … Ltd.Şti adına onun rızası hilafına elden çıktığını ve ödeme yasağı konulan çeke dayalı icra takibi yapılamayacağına ilişkin olsa da bu durumun alacaklının alacağını temin etmesine engel bir durum olmadığını, davacı tarafın iddialarının hukuka aykırı olduğunu, bu nedenlerle davacının haksız davasının reddini, İİK m.170/3 c.3 uyarınca davacı aleyhine alacağın % 20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına ve takip konusu alacağın % 10’u oranında para cezasına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma nolu dosyasının sureti incelendiğinde, Dava dışı … Ltd. Şti.’nin 05.08.2016 günlü şikayet dilekçesiyle; İş yerlerine 05.08.2016 günü hırsız girdiği ve iş yerinden kasanın çalındığı, kasanın içinde dava konusu ilgili çek ile beraber başkaca kıymetli evrakın da bulunduğu, çeklerin vadelerinin kısa süreli olması ve telafi edilemeyecek zararların ortaya çıkmaması nedeniyle banka şubelerine hitaben müzekkere yazılması ve çeklerin ele geçirilmesi, ele geçirildiği takdirde çekleri çalanlar hakkında cezai takibata geçilmesinin talep edildiği, soruşturmanın halen devam ettiği,
… T.A.Ş.’nin 06.07.2017 günlü Savcılığa hitaben yazdığı yazısında; … A.Ş.’nin keşide ettiği 30.06.2017 vadeli, 50.000 TL tutarlı, … no’lu çekin 30.06.2017 tarihinde …Bankası takasında … (TC …) tarafından ibraz edildiğinin, ekte örneği gönderilen … 10, Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı yazı talebine istinaden çek üzerine ödeme yasağı konulduğunun ve takasta işlem görmeyerek çeke ödeme yapılmadığının, çeki ibraz eden bankaya ise çeki ibraz edenin kolluk kuvvetlerine bildirimde bulunması konusunda takas aracılığı ile bilgi verildiğinin belirtildiği görülmüştür.
… 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas Sayılı dosyasının incelenmesinde, dava dışı …Ltd. Şti tarafından çek iptali davası açıldığı, tensip ile % 15 teminat karşılığında ödemeden men kararı verildiği, davacı şirketin davadan haberdar olmasının ardından aynı dosyadan tevdi mahalli tayini talep ettiği, mahkemece 16/06/2017 tarihli ara kararı ile davacı şirketin talebinin kabulüne ve dava konumuzu oluşturan … nolu, 30/06/2017 tarihli çekin 50.000,00 TL bedelinin mahkeme veznesine depo edilmesine karar verildiği, ilgili tutarın davacı şirket tarafından 30/06/2017 tarihinde depo edildiği anlaşılmıştır.
Davaya konu … 5 İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı icra dosya sureti incelendiğinde; Davalı … tarafından 03.07.2017 tarihinde … 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyasından davacı …. aleyhine …bank …Şubesi’ne ait, … çek numaralı, 30.06.2017 keşide tarihli, 50.000,00 TL bedelli çeke ilişkin ihtiyati haciz kararı alındığı, aynı gün … 5. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası İle davacı …. ile dava dışı … Ticaret A.Ş., …Ticaret Ltd. Şti. ve …-… hakkında kambiyo yolu ile haciz talepli icra takibine girişildiği, davacı hakkında İhtiyati haciz kararının uygulanmasının talep edildiği, 03.07.2017 günü davacı şirkte hacze gidildiği, haciz sırasında takip konusu çeke ilişkin tevdi mahalli talep edildiğine ve çek tutarının ilgili Mahkeme veznesine depo edildiğine ilişkilerin bilgi ve belgelerin icra dosyasına sunulduğu, takip borçlusu … Ltd. Şti. hakkında … 13. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından takibin yargılama sonuçlanıncaya kadar durdurulduğuna dair 14.07.2017 tarihli ilgili Mahkemeye ait yazının bulunduğu, iş bu davanın davacısı tarafından da … 13. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından itirazda bulunulduğu, icra dosyası içindeki tensip tutanağından itirazın mahiyetinin ne olduğunun anlaşılamadığı, ancak davacının tedbir talebinin reddedildiği, 20.07.2017 günü davacı şirkete hacze gidildiği ve bu hacizde takibin ferilerine ilişkin 17.630,50 TL tutarın icra dosyasına ödeme yapıldığı haciz tutanağından anlaşılmaktadır.
… 22. Asliye Hukuk Mahkemesince görevsizlik kararı verilmeden önce konusunda uzman bilirkişiden rapor aldırılmış, bilirkişi tarafından ibraz edilen 20/08/2019 tarihli raporda özetle;
İncelemeye konu dava dosyası İçerisinde yer alan icra dosyasında takip dayanağı çekin keşidecisinin iş bu davanın davacısı …., lehtarın … T&. A.Ş. olduğu, çekin Türk Ticaret Kanunu’nun 780. maddesinin 1. fıkrasında sayılan unsurları taşıdığı, ciro silsilesinin tam olduğu,
İncelemeye konu Mahkeme dosyası içerisinde dava dilekçesi ekinde yer alan ve yukarıda ayrıntısı açıklanan 3 adet belge dışında … 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyasına ait UYAP kaydı ve/veya dosya fıziken yer almadığından; çek bedelinin Mahkeme veznesine depo edilip edilmediğinin tespit edilemediği, senedi ele geçirenin kimsenin bilinmesi durumunda iade davası açılıp açılmadığı, dava açıldı ise ne şekilde karar verildiği, davanın açılmaması ihtimalinde ödeme yasağı kararının kalkıp kalkmadığı, senedi ele geçiren kimsenin bilinmemesi durumunda İlanın yapılıp yapılmadığı, senedi elinde bulunduranın senedi belirlenen sürelerde getirip getirmediği, getirdiği ihtimalde iade davasının açılıp açılmadığı ve sonucunda ne şekilde karar verildiği, senedin getirilmediği ihtimalde senedin iptal edilip edilmediği hususlarının incelenemediği,
Türk Ticaret Kanunu’nun 808. maddesindeki ve çekin arkasındaki “iş bu çek için … 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından ödeme yasağı konulmuş olduğundan işlem yapılamamıştır. 30.06.2017” düzenleme dikkate alındığında ilgili çekte meşru hamil olarak gözüken …’ın başvuru hakkının doğduğunun kabul edilebileceği,
İncelemeye konu dosya içerisinde çek bedelinin, … 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından verilen 16.06.2017 günlü tevdi mahalli talebinin kabulüne dair ara karardan sonra ancak çekin ibraz tarihinden önce depo edilip edilmediğine ilişkin bilgi ve belge yer almadığından terditli olarak yapılan incelemede;
1 .seçenekte; Çek bedelinin … 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından verilen 16.06.2017 günlü tevdi mahalli talebinin kabulüne dair ara karardan sonra ancak çekin ibraz tarihinden önce depo edilmesi İhtimalinde ödeme yasağı karan alan dava dışı hamilin kendi İradesiyle hareket ettiği ve düzenleyenin çeki elinde bulunduran herkese karşı bu üçüncü kişinin “ödeme yasağı almak İçin mahkemeye başvurmayacağı” şeklinde kanuni bir borç altına girmediği, davacı/keşidecinin basiretli tacir gibi davranarak … 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından verilen 16.06.2017 tarihli ara karar gereği çekin İbraz tarihinden önce çek bedelini Mahkeme veznesine depo ettiği gözetildiğinde takibin başlatılmasına davacı/keşide edenin sebebiyet vermediğinin düşünülebileceği,
2. seçenekte; Çek bedelinin … 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasından verilen 16/06/2017 günlü tevdi mahalli talebinin kabulüne dair ara karardan sonra ancak çekin ibraz tarihinden önce depo edilmemesi halinde ise; davacı/keşideci her ne kadar dava dışı … Ltd. Ştİ.’nİn Mahkemeye başvurup Türk Ticaret Kanunu’nun 757. maddesi uyarınca ilgili çek hakkında ödemeden men yasağı kararı almasından sorumlu tutulamayacaksa da çekin karşılığının ibraz gününde tevdi edilmemesinden yani çekin karşılığının bulunmamasından sorumlu olduğunun, bu halde davacı/kcşidecinin kendi kusurlu hareketi ile takibin başlatılmasına sebebiyet verdiğinin ve takibin ferilerinden sorumlu tutulabileceğinin kabul edilebileceği yönünde görüş ve tespitlerde bulunulmuştur.
… 22. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce yapılan değerlendirme sonucu 19/11/2019 tarih 2017/346 Esas, 2019/448 Karar sayılı kararıyla; davanın ticaret mahkemesinin görev alanına girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmesi üzerine dosya tevzi bürosu tarafından mahkememize tevzi edilmesi üzerine mahkememiz esasına kayıt edilerek yargılamaya devam olunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, kambiyo senedine dayalı olarak başlatılan icra takibi sonucunda ödenmiş olan bedelin istirdadı talebine iliştindir.
Somut olayda uyuşmazlık, davacının davalı tarafından hakkında başlatılan takip kapsamında borçlu olup olmadığı, takip dosyasına yapmış olduğu ödeme nedeniyle istirdat talebinde bulunma koşullarının oluşup oluşmadığı hususunda toplanmaktadır.
Davaya konu çekin incelenmesinde, keşidecisinin dosyamız davacısı …., lehtarın dava dışı … T&. A.Ş. olduğu, düzenleme tarihinin 30/06/2017 tarihi olarak belirtildiği, çekin Türk Ticaret Kanunu’nun 780. maddesinin 1. fıkrasında sayılan unsurları taşıdığı, ciro silsilesinin tam olduğu, çekin arkasındaki “iş bu çek için … 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından ödeme yasağı konulmuş olduğundan işlem yapılamamıştır. 30.06.2017” şeklindeki şerh ve TTK’nın 808.maddesinde yer alan “Zamanında ibraz edilmiş olan çekin ödenmemiş olduğu ve ödememe hâli; a) Resmî bir belge, “protesto” ile, b) Muhatap tarafından, ibraz günü de gösterilmek suretiyle, çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla, c) Bir takas odasının, çek zamanında teslim edildiği hâlde ödenmediğini tespit eden tarihli bir beyanıyla, sabit bulunduğu takdirde hamil; cirantalar, düzenleyen ve diğer çek borçlularına karşı başvurma haklarını kullanabilir.” şeklindeki hüküm birlikte değerlendirildiğinde dava konusu çekte meşru hamil olarak gözüken davalı …’ın keşideci olan dosyamız davacısına karşı başvuru hakkının doğduğunun kabul edilebileceği sonucuna ulaşılmaktadır.
… 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyasında 16/06/2017 tarihinde tevdi mahalli tayini talep edildiği, mahkemece 30/06//2017 tarihinde talep kabul edilerek tevdi yeri belirlendiği, davacı tarafından 16/06/2017 tarihinde ilgili tutarın mahkeme veznesine depo edildiği, 03/07/2017 tarihinde davaya konu takibin başlatıldığı ve 20/07/2017 tarihinde davacı tarafından ikinci kez ödeme yapıldığı anlaşılmıştır. Yine haciz esnasında da takip konusu çeke ilişkin tevdi mahalli talep edildiğinin beyan edildiği ve bu hususunun haciz tutanağına geçirildiği görülmüştür.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve dosya kapsamında yer alan tüm bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafından çek bedelinin … 10. ATM’nin …E. sayılı dosyasından verilen tevdi mahalli talebinin kabulüne dair ara karardan sonra ancak çekin ibraz tarihinden önce depo edildiği, ödeme yasağı karan alan dava dışı hamilin kendi iradesiyle hareket ettiği ve düzenleyenin çeki elinde bulunduran herkese karşı bu üçüncü kişinin “ödeme yasağı almak için mahkemeye başvurmayacağı” şeklinde kanuni bir borç altına girmediği, davacı keşidecinin basiretli tacir gibi davranarak çekin ibraz tarihinden önce çek bedelini Mahkeme veznesine depo ettiği, takibin başlatılmasına ve ikinci kez ödeme yapmasına davacının sebebiyet vermediği, buna göre davacının haciz baskısı altında ödediği miktar nedeniyle istirdat talebinin yerinde olduğu kanaatine varılarak davanın kabulüne, davacı tarafından takip dosyasında ödenen 17.630,50 TL nin ödeme tarihi olan 20/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kabulüne, davacı tarafından takip dosyasında ödenen 17.630,50 TL nin ödeme tarihi olan 20/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
2-Karar tarihine göre alınması gereken 1.204,33 TL harçtan peşin alınan 301,09 TL harcın mahsubu ile bakiye 903,24 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı duruşmalarda kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan toplam:984,99 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 16/02/2021

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)

MASRAF BEYANI
332,49 TL Harç Masrafı
500,00 TL Bilirkişi Ücreti
152,50 TL tebligat ve müzekkere gideri
TOPLAM : 984,99 TL