Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/428 Esas
KARAR NO : 2023/402

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 19/08/2020
KARAR TARİHİ : 17/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 17/08/2020 Tarihli dava dilekçesinde özetle; Dava dışı … A.Ş. firması Müvekkil Şirket’e … numaralı Makine Kırılması Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğunu, dava dışı sigortalı tarafından davalı … Tic. Ltd, Şti.’ne kiralanan … eklemli, … seri numaralı manlift, … güney apron betonunun üzerinde …’den alınıp …’e götürülürken motor kısmından yangın başlaması üzerine manliftin zarar görmesine ve kullanılamayacak hale gelmesine neden olduğunu, dava dışı sigortalı tarafından …’e kiralanan makine … tarafından 07.10.2017 Tarihinde davalı …Ticari İşletmesi (“…”)’ne kiralandığını, bu durumur, …’e gönderilen rücu mektubuna verilen cevaptan anlaşıldığını, öte yandan olay anında ilgili makinenin, davalı… Ltd.Şti. personeli tarafından kullanıldığını, olay anında makineyi kullanmakta olan davalı … firmasının çalışanının … Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir kurs tarafından temin edilmiş resmi bir operatör belgesinin olmadığının tespit edildiğini, ayrıca olay sonrası tutulan raporda makinenin motor aksamına yağlı eldiven vs bırakılmaması gerektiği, bakımlarının düzenli olarak yapılması gerektiğinin tespit edildiğini, bu rapor, kiralanan makinenin kiralayan ve kullanıcısı tarafından bakımlarının düzenli olarak yaptırılmadığı ve olması gerektiği gibi kullanılmadığı sonucunu doğurduğunu, zira yine raporda, hasar gören malzemenin etrafının koruyucu barikat ile çevrilmediği, hasar gören malzeme için özel bir koruma tedbiri alınmadığının tespit edildiğini beyan ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile toplam 6.076,38 EUR’un, 01.12.2018 Tarihinden bu yana işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, davalıya ait menkul ve gayrimenkuller üzerine üçüncü kişilere devir ve temlikinin önlenmesi amacıyla tebligat icra edilmeksizin ve teminatsız olarak ihtiyati tedbir konulmasını arz ve talep etmiştir.
Bir kısım davalılar vekili 08/06/2021 Tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafından …’ı oluşturan müvekkil şirketler yönünden dava şartı olarak arabuluculuk başvurusunda bulunulmamış olup, huzurdaki davanın …’ı oluşturan müvekkil şirketler yönünden dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesini, kabul anlamına gelmemek kaydı ile davacının talepleri zaman aşımına uğramış olup, davanın zaman aşımı nedeniyle reddine karar verilmesini, dava konusu hadisede diğer davalı … personeli tarafından manliftin başka bir bölgede kullanılmak üzere yer değiştirilmesi için yürütülmesi sırasında elektrik kaynaklı kısa devreden motor kısmında yanma sonucu meydana gelmiş olup kullanıcı kaynaklı bir hasarın söz konusu olmadığını, ayrıca müvekkil şirketlerin dava konusu olayın meydana gelmesinde herhangi bir kusur ya da ihmali bulunmadığı gibi, söz konusu kaza ile herhangi bir bağlantısının da bulunmadığını, dava konusu hadisenin manliftin diğer davalı … personeli dava dışı …’ın kullanımında iken meydana gelmiş olup, dava dışı personelin operatör belgesinin bulunup bulunmadığı ve söz konusu manliftin motor aksamına yağlı eldiven bırakıp bırakmadığı hususunda müvekkil adi ortaklığı oluşturan müvekkil şirketlerin herhangi bir bilgisi ve dahilinin mevcut olmadığını, bu sebeple de müvekkil şirketlere atfedilebilecek herhangi bir kusur bulunmadığını, tek taraflı olarak tutulan eksper raporunun dayanak alınarak ilgili poliçe kapsamında sigortalıya ödeme yapılmasının davacının ticari takdiri olup, davacı sigorta şirketinin bu aşamada müvekkil adi ortaklığı oluşturan şirketlerden talepte bulunmasının hususa aykırı olduğunu, davacının rücu taleplerinin poliçeden karşılanmak üzere öncelikle sigorta şirketlerine yöneltilmesi gerektiği hususunun davacıya bildirilmesine rağmen, işbu davanın ikame edildiğini beyan ederek müvekkil … adi ortaklığını oluşturan müvekkil şirketler yönünden geçerli bir arabuluculuk başvurusunun bulunmaması nedeniyle davanın dava şartı yokluğundan reddini, müvekkil…adi ortaklığını oluşturan müvekkil şirketler yönünden davanın pasif husumet yokluğundan usulden reddini ve davanın zaman aşımı nedeniyle usulden reddini arz ve talep etmiştir.
Davalı… vekili 13/10/2020 Tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil … bir adi ortaklık olup kural olarak adi ortaklığın dava ehliyeti bulunmadığını, adi ortaklığın dava ehliyeti bulunmadığından davanın esasa girilmeksizin müvekkil adi ortaklık yönünden pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmesini, dava konusu hadisenin diğer davalı …personeli tarafından manliftin başka bir bölgede kullanılmak üzere yer değiştirilmesi için yürütülmesi sırasında elektrik kaynaklı kısa devreden kaynaklı motor kısmında yanma sonucu meydana gelmiş olup kullanıcı kaynaklı bir hasar söz konusu olmadığından her halükarda müvekkil ticari işletmenin dava konusu hadiseye ilişkin bir dahili bulunmadığını, dava konusu hadisenin manliftin diğer davalı … personeli dava dışı …’ın kullanımında iken meydana gelmiş olup, dava dışı personelin operatör belgesinin bulunup bulunmadığı ve söz konusu manliftin motor aksamına yağlı eldiven bırakıp bırakmadığı hususunda müvekkil adi ortaklığın herhangi bir bilgisi ve dahili mevcut olmayıp müvekkil adi ortaklığa atfedilebilecek herhangi bir kusur bulunmadığını, tek taraflı olarak tutulan ekspert raporu dayanak alınarak ilgili poliçe kapsamında sigortalıya ödeme yapılmasının davacının ticari takdiri olup, davacı sigorta şirketinin bu aşamada müvekkil adi ortaklığı oluşturan şirketlerden talepte bulunmasının hukuka aykırı olduğunu beyan ederek, davanın … bakımından pasif husumet yokluğundan reddini arz ve talep etmiştir.
Davalı … vekili 13/10/2020 Tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu teşkil eden … seri numaralı… plaklı manlif aracın dava dışı … Anonim Şirketi tarafından finansal kiralama sözleşmesi uyarınca müvekkil firmaya kiralandığını, bahse konu iş makinesinin davaya konu teşkil eden arızanın meydana gelmesinden evvel 07.10.2017 Tarihinde müvekkil firma tarafından diğer davalı … şirketine uzun süreli olarak kiralandığını, ardından ilgili aracın davalı … tarafından diğer davalı …şirketine kiralanmış olup dava konusu arızanın meydana geldiği tarihte fiili kullanımının diğer davalı …Şirketi’nde olduğunu, müvekkilin dava konusu aracı davacı sigorta şirketinde sigortalattığını, primleri kendisi tarafından ödendiğini, ardından dava konusu iş makinesinin motorunun yanması ile davacı sigorta şirketinin sigorta poliçesi gereği zararı karşılamak durumunda kaldığını, işbu davada karşılanan zararın müvekkil firma ve diğer davalılardan rücu edilmek istendiğini, ancak huzurdaki davada müvekkil firmaya husumet yöneltilemeyeceğini, müvekkil firma ile dava dışı … Anonim Şirketi arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesi uyarınca ilgili şirket tarafından davacı sigorta şirketi ile akdedilen sigorta poliçesinde müvekkil firmanın sigortalı sıfatı ile taraf olduğunu, davacı sigorta şirketi tarafından sigorta poliçesinin tarafı olan müvekkilden kusuru veya sorumluluğu bulunmadığı kazaya ilişkin rücu talebinde bulunmasının hukuka aykırı olduğunu, müvekkil firma tarafından dava konusu aracın uzun süreli kira sözleşmesi uyarınca 07.10.2017 Tarihinde diğer davalı …Şirketi’ne kiralandığını, işbu kira sözleşmesi uyarınca dava konusu aracı işleten sıfatı ile diğer davalı … şirketi uhdesinde bulundurduğunu, bu sebeple fiili hakimiyetin müvekkil firmada olmadığını, rucü talebine konu teşkil eden arızanın meydana geldiği tarihte dava konusu aracın işleteni … ve fiili hakimiyetinde bulunduran … meydana gelen hasardan sorumlu olduğunu, bu sebeple müvekkile husumet yöneltilmesinin hatalı olduğunu beyan ederek, davanın husumet yokluğundan reddini arz ve talep etmiştir.
DELİLLER:
Mahkememizin 2021/777 Esas 2021/901 Karar sayılı dosyası, Bilirkişi Raporu, dava dosyasındaki taraf açıklamaları ve tüm deliller.
Mahkememizin 2020/428 Esas sayılı dosyasının 01/12/2021 Tarihli celse ara kararı gereği Davalı …İşletmesi ve diğer adi ortak olan şirketler yönünden dosyanın tefrik edilerek Mahkememizin 2021/777 Esasına kaydının yapıldığı anlaşıldı.
Bilirkişi heyetinin 18/12/2022 Tarihli raporunda özetle; “Dava konusu yangın olayının kasıt, kundaklama, sabotaj vb sebeplerle kasten başlatılmış bir yangın olmadığı tespit edilmiştir. Yangının meydana geldiği tarihin 2018 yılı olduğu, yangından dolayı hasar gören manlift üzerinde heyetimizin teknik inceleme imkanı olmadığı, yangından 4 yıl sonra günümüzde araç üzerinde yapılacak teknik incele menin de yangının başlangıç sebebi ve yerine dair somut teknik bulgular
barındırma ihtimalini ortadan kaldırdığı için araç üzerinde heyetimizin teknik inceleme yapmasının da sonuca olumlu bir katkı sağlamayacağı, Dosya kapsamı ve Araç Yangınları ile ilgili verilen teknik bilgiler dikkate alındığında söz konusu manlift yangınının bilerek veya isteyerek çıkartılmış bir yangın olmadığı,yanmanın taşıtın motor bölümünde başladığının somut olduğu, ancak aracın motor bölümünde meydana gelen yangının motorun hangi noktasında ve hangi sebeple ( bakım eksikliği, elektriksel ısınma, kullan hatası vb) başladığını dosya kapsamındaki bilgilere göre teknik ve somut olarak tespit etmenin mümkün olmadığı, bu nedenle de manliftin motor bölümünde meydana gelen ve maddi hasara
neden olan yangın olayının mevcut şartlarda “başlangıç kök sebebi ve çıkış noktasının tam olarak tespit edilmesinin mümkün olmadığı, araçta yangına neden olabilecek muhtelif nedenler göz önüne alındığında araçtaki yangının davalı tarafın kusur yada ihmalinden kaynaklandığına dair kesin bir kanaate varmanın mümkün olmadığı Davacı ile dava dışı sigortalısı arasında örülen Sigorta Sözleşmesine istinaden … numara 30.06.2015 Tarihine düzenlenen poliçenin Sigorta Süresinin 30.06.2015 / 30.06.2019 olacak şekilde düzenlendiği, sözleşmenin hazine tarafından onaylı Makine Kırılması Sigortası Genel Şartlarınca örüldüğü, müteharrik makinalar geniş kasko klozu ek teminatı ve diğer ek teminatlarla, teminat kapsamının güçlendirildiği tespit edilmiştir.
13.08.2018 (Yangın Kazası Tarihi) hasar tarihinin, poliçe tanzim tarihi sonrası ve sigorta süresi dahilinde olduğu, geniş kasko ek teminatında yangın hasarlarının (dış ve iç sebepler dolayısı ile) teminat kapsamında değerlendirilecek risklerden olduğu, Davacı Sigortacı dava dışı Sigortalısına 29.11.2018 tarihinde poliçe muafiyeti sonrası 6.076,38 Euro hasar ödemesi yapmış olup ilgili ödeme dekontu dava dosyasında bulunduğu, 6.8. Poliçede Sigorta teminatının, sigorta konusu makinelerin düzenli kontrol, revizyon ve periyodik bakımının yapılması kaydıyla verildiği, söz konusu makinelerin, yeterli teknik bilgi ve beceriye sahip kişilerce kullanılması şartı aranacağı, bakım tutum raporlarının düzenlenmiş olması durumunda dahi eksper tarafından yapılacak incelemede, hasarın yakın sebebinin bakımsızlık olduğu durumların teminat harici olacağının belirtilmiş olduğu, Poliçe teminatında belirtilen düzenli bakım yapılması yada aracın ehil
kişilerce kullanılma şartları karşılanmamış olmakla birlikte bu hususların araç yangınına yol açtığı hususunda kesin bir bulguya rastlanmadığı yangının çıkış nedeninin kesin olarak saptanamadığı ,araç yangınıyla bu şartlar arasında illiyet bağı bulunmadığı ,araç yangının kısa devre yada kullanıcının iradesi dışında gelişmiş olabileceği hususlarıda göz önüne alınarak davacı sigorta şirketinin rucuen tazminat talep edebilmesi için gerekli şartların oluşmadığı” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
GEREKÇE: Dava, sigorta ödemesinden kaynaklı rücuen alacak davasıdır.
Davacının, dava dışı … A.Ş. firması ile … numaralı Makine Kırılması Sigorta Poliçesi ile sigorta yapıldığı, dava dışı sigortalı tarafından davalı … Ltd, Şti.’ne kiralanan … eklemli, … seri numaralı manlift, …güney apron betonunun üzerinde …’den alınıp …’e götürülürken motor kısmından yangın başlaması üzerine manliftin zarar görmesine ve kullanılamayacak hale gelmesine neden olduğunu, bu kapsamda dava dışı şirkete poliçe kapsamında ödenen bedelin rücuen tazmini amacıyla işbu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Mahkememizin 2020/428 Esas sayılı dosyasının 01/12/2021 Tarihli celse ara kararı gereği Davalı …İşletmesi ve diğer adi ortak olan şirketler yönünden dosyanın tefrik edilerek Mahkememizin 2021/777 Esasına kaydının yapıldığı anlaşılmıştır. Dosyasının incelenmesinde davanın davalı … tüzel kişiliği bulunmamasından ve Adi Ortaklığı Oluşturan Tüzel kişiliklerin Arabuluculuk Görüşmelerine davet edilmemesinden dolayı Arabuluculuk Dava Şartının gerçekleşmediği, davacı tarafın davasının açıldığı tarih itibariyle 6102 Sayılı kanunun 5.md/A bendinin yürürlükte bulunduğu, 6102 Sayılı Kanunun 5.md/A bendinin aynen ‘Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.’ şeklinde düzenlendiği, kanun maddesinin dava şartı niteliğinde bulunduğu, dava dilekçesinin ekinde davalı …-‘ni oluşturan tüzel kişiliklere haiz şirketlere dair arabuluculuk yoluna başvurulduğuna ilişkin belge ibraz edilmediği gibi dava dilekçesinin içeriğinde bu şirketler ile ilgili olarak arabuluculuk yoluna başvurulduğunun belirtilmediği, dava şartı noksanlığının yargılama sırasında giderilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmakla davacı tarafın davasının davalılar …İŞLETMESİ, … A.Ş., …ŞİRKETİ, …A.Ş, … ANONİM ŞİRKETİ, … TİCARET ANONİM ŞİRKETi yönünden dava şartı noksanlığı nedeniyle 6100 Sayılı Kanunun 115.md/2 uyarınca usulden reddine, karar verildiği, kararın kesinleşmediği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık kapsamında hazırlanan 18/12/2022 Tarihli bilirkişi raporunda; dava konusu yangın olayının kasıt, kundaklama, sabotaj vb sebeplerle kasten başlatılmış bir yangın olmadığı, yangının meydana geldiği tarihin 2018 yılı olduğu, yangından dolayı hasar gören manlift üzerinde heyetimizin teknik inceleme imkanı olmadığı, yangından 4 yıl sonra günümüzde araç üzerinde yapılacak teknik incele menin de yangının başlangıç sebebi ve yerine dair somut teknik bulgular
barındırma ihtimalini ortadan kaldırdığı için araç üzerinde heyetimizin teknik inceleme yapmasının da sonuca olumlu bir katkı sağlamayacağı, dosya kapsamı ve araç yangınları ile ilgili verilen teknik bilgiler dikkate alındığında söz konusu manlift yangınının bilerek veya isteyerek çıkartılmış bir yangın olmadığı, yanmanın taşıtın motor bölümünde başladığının somut olduğu, ancak aracın motor bölümünde meydana gelen yangının motorun hangi noktasında ve hangi sebeple (bakım eksikliği, elektriksel ısınma, kullan hatası vb) başladığını dosya kapsamındaki bilgilere göre teknik ve somut olarak tespit etmenin mümkün olmadığı, bu nedenle de manliftin motor bölümünde meydana gelen ve maddi hasara
neden olan yangın olayının mevcut şartlarda “başlangıç kök sebebi ve çıkış noktasının tam olarak tespit edilmesinin mümkün olmadığı, araçta yangına neden olabilecek muhtelif nedenler göz önüne alındığında araçtaki yangının davalı tarafın kusur yada ihmalinden kaynaklandığına dair kesin bir kanaate varmanın mümkün olmadığı Davacı ile dava dışı sigortalısı arasında örülen Sigorta Sözleşmesine istinaden … numara 30.06.2015 Tarihine düzenlenen poliçenin Sigorta Süresinin 30.06.2015 / 30.06.2019 olacak şekilde düzenlendiği, sözleşmenin hazine tarafından onaylı Makine Kırılması Sigortası Genel Şartlarınca örüldüğü, müteharrik makinalar geniş kasko klozu ek teminatı ve diğer ek teminatlarla, teminat kapsamının güçlendirildiği tespit edilmiştir.
13.08.2018 (Yangın Kazası Tarihi) hasar tarihinin, poliçe tanzim tarihi sonrası ve sigorta süresi dahilinde olduğu, geniş kasko ek teminatında yangın hasarlarının (dış ve iç sebepler dolayısı ile) teminat kapsamında değerlendirilecek risklerden olduğu, davacı sigortacı dava dışı Sigortalısına 29.11.2018 tarihinde poliçe muafiyeti sonrası 6.076,38 Euro hasar ödemesi yapmış olup ilgili ödeme dekontu dava dosyasında bulunduğu, 6.8. Poliçede Sigorta teminatının, sigorta konusu makinelerin düzenli kontrol, revizyon ve periyodik bakımının yapılması kaydıyla verildiği, söz konusu makinelerin, yeterli teknik bilgi ve beceriye sahip kişilerce kullanılması şartı aranacağı, bakım tutum raporlarının düzenlenmiş olması durumunda dahi eksper tarafından yapılacak incelemede, hasarın yakın sebebinin bakımsızlık olduğu durumların teminat harici olacağının belirtilmiş olduğu, Poliçe teminatında belirtilen düzenli bakım yapılması yada aracın ehil
kişilerce kullanılma şartları karşılanmamış olmakla birlikte bu hususların araç yangınına yol açtığı hususunda kesin bir bulguya rastlanmadığı yangının çıkış nedeninin kesin olarak saptanamadığı, araç yangınıyla bu şartlar arasında illiyet bağı bulunmadığı, araç yangının kısa devre yada kullanıcının iradesi dışında gelişmiş olabileceği hususlarıda göz önüne alınarak davacı sigorta şirketinin rucuen tazminat talep edebilmesi için gerekli şartların oluşmadığı, rapor edilmiştir.
Bu kapsamda ispat yükü üzerinde olan davacı yanca yangının çıkış nedeni ile davalıların ihmali arasında illiyet bağı bulunmadığı, üzerinden uzunca süre geçen olay nedeniyle tespitin yapılamayacağı anlaşılmakla, usul ve yasaya uygun Mahkememiz denetimine elverişli bilirkişi heyet raporuna itibar edilmiş ve davanın reddi gerekmiştir.
Dava konusu uyuşmazlık kapsamında alacağın EURO cinsinden olduğu kabul edilmiş, bu kapsamda alacağın hangi tarihteki döviz kuru üzerinden karar bağlanacağı hususunun öncelikle açıklanması gerektiği anlaşılmaktadır. Mahkememizce davacının borçlu olmadığı kabul edilen senetlerin toplam tutarının 6.076,38 EURO olduğu görülmekle, karar tarihi olan 17/05/2023 tarihindeki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden 1 EURO 21.4492 TL olacak şekilde TL’ye çevrilerek hesaplanan 130.333,49 TL üzerinden harç ve vekalet ücretine hükmetmek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Açıklanan yasal gerektici nedenlere göre;.
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 912,84 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 732,94 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13 ve 14. Maddeleri ile Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile HAZİNEYE irad kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı vekilleri lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddolunan kısım üzerinden hesaplanan 20.550,02 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
6-Yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiye kısmının yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı yanın yokluğunda verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/05/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır