Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/271 Esas
KARAR NO:2022/85

DAVA:İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:22/10/2018
KARAR TARİHİ:02/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, 3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … ve … işletme hakkının sahibi, davalının ise, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyolları kullanmış bulunan gerçek kişi olan tacir olduğunu, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçişlerin 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5 maddesi kapsamında ücretlendirilmekte ve aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; 15 günlük sürede geçiş ücretinin ödemesini yapmayan araç maliklerine, geçiş ücretinin dört katı tutarında ceza uygulaması yapıldığını, (Bununla birlikte geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş ücretini ödeyenlere 6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesi uyarınca ceza uygulaması yapılmadığını, davalının, … plakalı araçları ile 02/09/2019-27/10/2017 tarihleri arasında ücret ödemeksizin, işletme hakkı müvekkili şirkette olan köprü ve otoyollardan ihalli geçişler gerçekleştirdiğini, geçiş ücretleri ve bu ücretlere ait 6001 S.K. m.30/5 hükmünün getirdiği yasal cezanın ödenmemesi üzerine …. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası üzerinden icra takibine girişildiğini, davalının ise, müvekkili şirkete ait otoyol ve köprüden geçtiğini kabul ettiğini, bununla beraber HGS cihazında bakiyesinin bulunduğunu, sistemdeki arızadan dolayı paranın çekilmediğini gerekçe göstererek icra takibine itiraz ederek takibi durdurduğunu, ancak takibe yapılan itirazın haksız olduğunu ileri sürerek, itirazın iptaline, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkâr tazminatının davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Esasa Ilişkin İtirazları Açısından: müvekkiline ait … plakalarına kesilen cezaların hukuka aykırı olduğunu, davacının her kaçak saydığı geçiş için “TIR”a ve ona ait “DORSE”sine ayrı ayrı cezalar uyguladığını, sadece bir plakaya kesilmesi gereken cezalar her geçişte iki plakaya da uygulandığı beyan ederek, … plakasına sahip TIR’ın HGS ücretinin PTT üzerinden müvekkilinin kendisi ve ailesi tarafından davacı tarafın kaçak geçiş olduğunu iddia ettiği zaman dilimlerinde ödenmiş olmakla, yıllar içerisinde mutlaka plakaya ait HGS sisteminde ücretin kalmadığı durumlar bulunmakla beraber, ücretin kalmadığı durumlarda müvekkiline ait telefon numaralarına ücretin azaldığı ya da kalmadığı hususunda bilgilendirme mesajları atıldığını ve müvekkilinin HGS ücretindeki eksikliği tamamladığını, … plakasına sahip dorse için ayrı bir HGS bulunmadığı gibi, bulunmasına da gerek olmadığı, davacı tarafın söz konusu dorseye ait plakaya kötü niyetli bir şekilde ceza işlemi uyguladığını, … plakasına sahip servis aracının (minibüs) HGS ücretlerinin PTT üzerinden ödendiği ve HGS’de para olmadığında ya da azaldığında müvekkiline ait (…) no’lu ve (…) no’lu telefonlara değişik zamanlarda HGS sistemi tarafından mesaj gönderildiğini, müvekkilinin para bitimi uyarısından sonra düzenli bir şekilde HGS sistemine para yatırdığını ve müvekkilinin en son bu plakaya ait HGS sistemine Yapı Kredi Bankasındaki hesabı aracılığıyla otomatik ödeme talimatıyla ücret yatırdığını, takibe konu cezaların çoğunluğunun … no’lu plakaya ait olduğunu, ceza tarihlerine bakıldığında ise aynı gün içerisinde bu plakaya sahip araca bazen (11) adet bazen (13) adet bazen (1) adet bazense (7) adet ceza uygulandığını, … plakasına sahip servis aracı(minibüs) yukarıda diğer plakalar için bahsetmiş oldukları şekilde ücret hususunda bilgilendirme mesajlarının (…) no’lu müvekkilinin eşine ait telefona gönderildiğini, cezai işlem uygulanan araçlara ilişkin HGS bakiyesine düzenli olarak gerekli yüklemeler yapılmış olup hiçbir zaman cezai işlemi gerektirecek bir kaçak geçiş söz konusu olmadığını, davacıya ait gişelerin uyarı vermemesi müvekkilinin mağduriyetinine sebep olduğunu, cezai işlem uygulayan ve bunu talep eden davacı şirketin uyguladığı cezaların müvekkiline tebliğ edilmesi gerektiğini, tebliğ edilmediği sürece ve hiçbir uyarı almayan müvekkilinin “eğer” varsa yaptığı hatayı fark etmemekte ve aynı hatayı bilmeden tekrarladığından müvekkilinin tebliğ edilmeyen cezalardan dolayı borçlu olamayacağını, bu cezaların hukuka aykırı olduğundan iptal edilmesi gerektiğini beyan ederek davanın reddine, dava masrafları ve vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline, davacı taraf aleyhine dava değerinin %20’si oranında kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
…. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası, ihlalli geçiş listesi, CD görüntüleri, fotoğraflar, bilirkişi raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 67.maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının davalıdan ihlalli geçişlere ilişkin geçiş ücreti ve gecikme cezasına ilişkin alacağı bulunup bulunmadığı, alacağı var ise asıl alacak ve işlemiş faiz miktarları hususlarındadır.
İlgili…. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine ihlalli geçişlerden kaynaklanan 15.725,45 TL asıl alacak, 927,08 TL faiz, 166,90 TL KDV olmak üzere toplam 16.819,43 TL alacağın tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya 25/12/2017 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 25/12/2017 tarihli itiraz dilekçesinde özetle; alacaklı görünene borcunun bulunmadığını ileri sürdüğü, davacı alacaklının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, takibin yetkili icra dairesinde yapıldığı, geçerli haciz yolu ile ilamsız genel takip bulunduğu, borçlu tarafından yasal süresi içerisinde yapılmış ve takibi durdurmuş geçerli bir itiraz olduğu, davanın bir yıllık yasal süresi içerisinde açıldığı, itirazın iptali davasının koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
İtirazın iptali davası yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. İspat yükü kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda ön görülen istisnalar dışında karşı taraf kanuni karinenin aksini ispat edebilir. (HMK m.190). İtirazın iptali davasında ispat yükü kural olarak davacı alacaklıdadır. Ancak borçlunun itirazındaki beyana göre ispat yükü yer değiştirebilir. Borçlu itirazın iptali davasına karşı vereceği cevapta ödeme emrine itiraz ederken bildirmiş olduğu itiraz sebepleri ile bağlı değildir, borçlu her türlü borca itirazını ödeme emrine itirazından bağımsız olarak ileri sürebilir.
Somut olayda, davalı borçlu takibe itirazında HGS’de parasının bulunmasına rağmen ceza kesildiğini, bu durumu kabul etmediğini, kendisinden kaynaklanan bir hata olmadığını ileri sürdüğünden bu iddialarını ispat yükü davalı borçludadır. Davacının ilgili bankadan provizyon red nedenlerinin bakiye yetersizliği olmadığı, kullanıcının ürününün kara listede olduğu, bu nedenle tahsilatın yapılamadığı tespit edildiğinden davalı itiraz nedenlerini kanıtlayamamıştır. Her bir geçiş İGB ve işlem numarası ile kayıt altına alınarak geçiş saati, geçiş tarihi, geçiş istasyonu, geçiş şeritine kadar sisteme kaydedildiğinden ve her bir geçişin, geçiş görüntüsü sunulduğundan İhlalli Geçişler davacı tarafça kanıtlanmıştır.
Bilirkişi raporu ile, … plakalı araçlara ilişkin geçiş görüntüleri üzerinden değerlendirmede toplam 849 adet geçişe ait kaydın bulunduğu, araç geçiş ücretlerinin, araçların giriş gişe istasyonu -çıkış gişe istasyonu ve geçiş yapan aracın araç sınıfına göre ücretlendirildiği, giriş istasyonu (plaka alanı) boş olan kayıtlar bulunmuş olduğu, bu durumdaki kayıtların çıkış istasyonunda ödenen plaka bilgisine göre kayıt altına alınmış olduğu, araç plakasının her bir geçiş için ayrı ayrı olmak üzere kayıt altına alınmış olduğu, ilgili kayıtlarda ücret ödeme durumunun “Ödeme Durumu” altında ödenme alındı / ödeme alınamadığı şeklinde kayıt altına alınmış olduğu, kayıtlar üzerinde yer alan provizyon tarihlerinin aracın çıkış yaptığı tarihten 15 gün sonrası için kayıt altına alınmış olduğu, araç plakasının çıkış istasyonundan (gişe) çıkış yaptığı tarihten provizyon tarihine kadar HGS/OGS hesap bakiyeleri provizyon sorgu sayılarının “Sorgulama Sayısı” başlığı altında yer almış olduğu, yapılan sorgu sayılarının her geçiş kaydı için farklı sayıda yapılmış olduğu, sorgu kaydı olumsuz dönen geçişlere ilişkin olarak geçiş ücreti dışında ayrıca ceza-i tutar bedelinin yansıtılmış olduğu tespit edilmiş, bu tespitlere yönelik olarak bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır.
Diğer yönlerden ise; Davacı şirketin özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş bir anonim şirket olması nedeniyle idari para cezası düzenleme yetkisi bulunmamaktadır. Davacı kamu otoritesine sahip bir kurum olmadığından 6001 Sayılı Kanun uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 (dört) katı tutarındaki ceza idari yaptırım kararı niteliğine sahip değildir. Bu ceza Türk Borçlar Kanunu tahtında özel alacak statüsündedir. Alacağın miktarı da 6001 Sayılı Yasa ile belirlenmiş olduğundan davalı tarafça bilinebilir ve likit niteliktedir. Taraflar arasındaki sözleşme ücretli bir geçiş noktasından geçiş sağlayan araç sahibinin, gişelerden geçtiği anda sözleşme kurulmuş olur. Davacının borcu, köprü ve otoyol hizmeti sunmak, davalının borcu aldığı bu hizmetin karşılığını, gişelerden çıktığı anda ödemektir. Yasal olarak tanınan on beş günlük cezasız ödeme hakkı, ifanın yapılması gereken zamanı değiştirmemektedir.
Bu nedenle davacının uyarma, ihtar veya bildirim yapılma zorunluluğu bulunmadığı, asıl alacağa faiz işletilmesinin ve işleyecek faiz üzerinden KDV tahakkuk ettirilmesinin yerinde olduğu kabul edilmiştir.
… plakalı aracın Tır Dorsesi olduğu anlaşılmış ise de, davacı ile yetkili idare olan Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından imzalanmış olan ve … … ve …’nun işletme esaslarını düzenleyen İşletme Protokolü’nün 7.12. maddesi hükmü ile “Çekilen Araçlar’ın plakasına tanımlı ve oluşacak yeni Araç Sınıfı’na uygun olacak şekilde açılacak Sanal Hesap ile OGS ve HGS sistemleri kullanılarak da ödeme yapılabilir. Bu durumda, Çekici Araç’ın taşımış olduğu etiket yeni Araç Sınıfı’na uygun olmalıdır. Aksi halde geçiş anında Sınıf Uyumsuzluğu olacak ve ücret tahsilatı OST’nin tespit ettiği sınıf üzerinden öncelikle Çekici Araç’a ait Hesap’tan veya Bakiyesi’nin yeterli olmaması halinde Çekilen Araç’ın Sanal Hesabı’ndan yapılacaktır…” şeklinde açıklandığı üzere, giriş sırasında davacının çekicilerinin plakaları okunarak geçiş ücretinin bu plakalara tanımlı hesaplar üzerinden tahsil edilmesi gerekirken, davacıdan kaynaklanmayan bir nedenle çekici plakasından ödemenin yapılamaması üzerine çıkışta dorselerin plakaları okunarak bu araçların hesabından geçiş ücreti tahsil edilmesinin yasaya uygun olduğu kabul edilmiştir.
Geçiş ihlali yapan araçların kayden malikinin davalı olduğu, araç malikine geçiş ihlalinden dolayı ceza tahakkuk ettirilmesinin 6001 Sayılı Yasa’nın 30.md (1) hükmünden kaynaklandığı, bu hükme göre, Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, (Değişik ibare: 6639- 27/03/2015/ m.33) “geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye” ait geçiş ücretinin (Değişik ibare: 7144- 16/05/2018/ m.18) “dört katı” tutarında idari para cezası verileceği, bu nedenlerle davacı tarafça araç malikine geçiş ihlalinden dolayı ceza tahakkuk ettirilmesinin yasaya ve usule uygun olduğu, davacı tarafça sunulan delillerle davalı tarafın maliki olduğu araçların ücretli yola giriş ve çıkış yaptığı ancak ücretini ödemediği, davacı tarafça davalı tarafa ödeme için bildirimde bulunulmasına rağmen ödeme yapılmadığı anlaşılmış, davalı tarafça itiraz sebepleri kanıtlanamadığından davalı tarafından…. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 6.274,65 TL asıl alacak (1.254,95 TL geçiş ücreti ve 5.019,70 TL gecikme cezası), 365,79 TL işlemiş faiz ve 65,85 TL faizin KDV’si olmak üzere toplam 6.706,29 TL yönünden iptaline ve takibin bu miktarlar üzerinden devamına, geçerli bir ilamsız genel icra takibinin varlığı, borçlunun yedi günlük süre içerisinde ödeme emrine itiraz etmiş olması, bir yıl içinde açılmış bir itirazın iptali davası bulunması, davacı alacaklının tazminat istemini dava dilekçesinde açıkça talep etmiş olması ve takip konusu alacağın miktarının belli (likit) olması dikkate alınarak borçlunun itirazının haksız olması nedeniyle asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davalı tarafından…. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 6.274,65 TL asıl alacak (1.254,95 TL geçiş ücreti ve 5.019,70 TL gecikme cezası), 365,79 TL işlemiş faiz ve 65,85 TL faizin KDV’si olmak üzere toplam 6.706,29 TL yönünden iptaline ve takibin bu miktarlar üzerinden devamına, asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 458,10 TL ilam harcından peşin yatırılan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 422,20 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 5.100,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 54,57 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvuru harcı, 800,00 TL bilirkişi ücreti, 191,90 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 1.027,80 TL yargılama giderlerinden davanın kaublü oranında 1.019,50 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair kesin olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/02/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır