Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/262 E. 2023/906 K. 15.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/262 Esas
KARAR NO : 2023/906

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Fiilden Kaynaklanan Rücu Tazminatına Dayalı)
DAVA TARİHİ : 16/07/2019
KARAR TARİHİ : 15/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Fiilden Kaynaklanan Rücu Tazminatına Dayalı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket nezdinde … numaralı Mesleki Mali Mesuliyet Sigorta ile …Tic. A.Ş. adına sigortalı, servise bırakılan … plakalı aracın test sürüşü sırasında, işleteni ve maliki davalılardan …, sürücüsü … olan … plaka sayılı vasıtanın 12.03.2018 tarihinde çapması sonucu hasara uğradığını, müvekkili tarafından bu kaza nedeniyle sigortalısına 04.12.2018 tarihinde 105.507,53-USD hasar tazminatı ödemesi yapıldığını, tanzim edilen Trafik Kazası Tespit Tutanağı ve Ekspertiz Raporu uyarınca davalıların kazanın meydana gelmesinde %75 asli kusurlu olduğunu ve bu sebeple müvekkilinin sigortalısına ödenmek zorunda kaldığı hasar tazminatının 79.130,64-USD’sinin tahsili için davalılara ve … plakalı aracın sigortacısı …A.Ş’ye rücu mektubu gönderildiğini, davalı şirket tarafından 26.02.2019 tarihinde ihtarname ile rücu mektubuna itiraz edildiğini, davalı şirketin bu tarih itibariyle temerrüde düştüğünü, davalı şirketin itirazı üzerine … 28. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında davalılar ve dava dışı … Sigorta A.Ş aleyhine 79.130,64-USD bedelli icra takibi başlatıldığını, başlatılan takip üzerine … Sigorta tarafından sunulan poliçeler ile limiti ve fer’ilerine tekabül eden 326.562,35 TL’nin icra dosyasına yatırıldığını, bakiye 172.592,25 TL alacağın tahisil için davalılar ile yapılan arabuluculuk görüşmelerinde netice alınamadığını ileri sürerek itirazın iptaline ve asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf tahmiline karar verilmesine dava ve talep etmiştir.
Davalı … Ltd. Şirketi vekili cevap dilekçesinde; davacı şirket tarafından gönderilen mektupta müvekkili şirkete ait … plakalı aracın karışmış olduğu 12.03.2018 tarihli kaza nedeniyle, … plakalı araç için yapılan ödemeye ilişkin 79.130,64-USD’nin ödemenin yapılmasının talep edildiğini, bu talebe ilişkin … 14. Noterliği …. tarih … yevmiye numaralı ihtarneme ile cevap verildiğini, talebin ve kusurun kabul edilmediğini, müvekkiline ait olan … plakalı aracın sigorta şirketi olan … Sigorta Şirketi’ne taleplerinin ihbar edildiğini, davacı tarafça … 28. İcra Müdürlüğü … Esas dosyasında 79.130,64-USD’nin tahsili için müvekkili şirket ve sigortacısına karşı ilamsız takip başlatıldığını, takibe karşı itiraz edildiğini, icra dosyasına müvekkil şirket ve sigortacısı tarafından ödeme yapıldığını, ödeme karşılığında davacı şirketin hak ve alacağının kalmadığını, davacı şirketin rücu ettiği kazada sigortalısı …’ın personeli olan kazay karışan …’ın araç testi sürüşü sırasında …’ın adresinden uzakta iken kazayı yaptığını, …’ın tamir için bırakılan kazaya karışan ve zarar gören diğer aracı personeline emanet ettiğini ancak test sürüşü yasal ve hayatın olağan akışına uygun şekilde yapılmadığından üzerine düşen bakım ve gözetim borcunu yerine getirmediğini, bu nedenle davacı taraf sigortalısının kusurlu olup olmadığının araştırılmasının gerektiğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …, usulüne uygun tebligata rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER :
… 28. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası, Mesleki Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi, Kaza Tespit Tutanağı, Ekspertiz Raporu, Alkol Tutanağı, İfade Tutanağı, Araç Servis Kayıtları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 67.maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı sigorta şirketinin sigortalısına ödediği hasar tazminatını rücuen davalılardan talep edip edemeyeceği, kusur durumu, hasar miktarı hususlarındadır.
İlgili … 28. İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 07/03/2019 tarihinde hasar tazminatının rücuen tahsilatından kaynaklanan 79.130,64 Usd asıl alacak, 43,90 Usd işlemiş faiz olmak üzere toplam 79.174,54 Usd alacağın tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, davalı borçlularca itiraz edilerek takip alacaklısına borcunun bulunmadığını ileri sürdüğü, davacı alacaklının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, takibin yetkili icra dairesinde yapıldığı, geçerli haciz yolu ile ilamsız genel takip bulunduğu, borçlular tarafından yasal süresi içerisinde yapılmış ve takibi durdurmuş geçerli itirazlar olduğu, davanın bir yıllık yasal süresi içerisinde açıldığı, itirazın iptali davasının koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
İtirazın iptali davası yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. İspat yükü kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda ön görülen istisnalar dışında karşı taraf kanuni karinenin aksini ispat edebilir. (HMK M.190). İtirazın iptali davasında ispat yükü kural olarak davacı alacaklıdadır. Ancak borçlunun itirazındaki beyana göre ispat yükü yer değiştirebilir. Borçlu itirazın iptali davasına karşı vereceği cevapta ödeme emrine itiraz ederken bildirmiş olduğu itiraz sebepleri ile bağlı değildir, borçlu her türlü borca itirazını ödeme emrine itirazından bağımsız olarak ileri sürebilir. Somut olayda, davacı taraf, davalıların kusurlu olduğunu ve hasar miktarını, davalı taraf ise, davacının sigortalısının kusurlu olduğunu ve ödeme iddiasını ispat ile yükümlüdür.
Deliller toplandıktan sonra mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında rapor düzenlemesi için dosya Makine Mühendisi …, S.M.M.M…. ve …Üniv. Öğretim Görevlisi Sigorta İhtilafları Uzmanı …’a tevdi edilmiş, bilirkişi raporu, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve denetime elverişli olup hükme esas alınmıştır.
Kusur Yönünden, Kaza Tespit Tutanağına göre bu kazanın oluşumunda sürücü …’ın 2918 sayılı KTKnın 56. Maddesinde belirtilen şerit izleme ve değiştirme kurallarına uymamaktan asli kusurlu, sürücü …’ın ise 52.maddesinde belirtilen hızlı ve dalgın araç kullanmaktan tali kusurlu olduğu belirtilmiştir. Sürücü … ifadesinde 12.03.2018 günü mekanik servis atölyesinde onarımı biten … plakalı … aracın … ilçesi … otoyolunda … yönünde seyri sırasında … mevkiinde sağ şeridi takip ederek Kağıthane dönüşü sırasında 15:45 sıralarında kontrolsüz olarak sağ şeride girmek isteyen … plakalı hafriyat kamyonunun kullandığı aracın sol arka kapı taraflarından çok şiddetli biçimde çarparak savrulmasına ve spin atarak bariyerlere çarpmasına neden olduğunu, kazayı gören diğer araç sahiplerinin yardımı ile araçtan çıktığını ve tutanak düzenlettiğini belirtmiştir. Dava konusu olayda davalı sürücü …, yönetimindeki … plakalı hafriyat kamyonu ile seyrederken sağa dönüşe geçmeden en az 150 m önce döneceği yöne en yakın şerit olan e sağ şeride girmesi ve sağa dönüş manevrasını bu şeritten yapması gerekirken bu kurala uymamış, sağa döneceği yolun hizasına geldikten sonra aniden ve dikkatsiz şekilde sağa dönüşe başlamış, bu sırada sağında normal şekilde dönüş yapan davacı şirkete sigortalı araca şiddetle çarparak savrulmasına ve hasara uğramasına neden olmuştur. Bu nedenle davalı sürücü … 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu madde 52’ye göre olayda % 75 oranında asli kusurludur. Davacı şirkete sigortalı … plakalı aracın sürücüsü … ise, otoyoldan bağlantı yoluna girişi sırasında yavaşlaması ve daha dikkatli araç kullanması, sol ilerisinden önüne doğru geçmeye çalışan hafriyat kamyonuna karşı zamanında fren tedbiri alması gerekirken dalgın dikkatsiz ve süratli araç kullandığından, önündeki araç trafiğine yeterince dikkat etmediğinden 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu madde 56’ye göre olayda % 25 oranında tali kusurludur.
Hasar Yönünden, … Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 28.06.2018 tarihli Ekspertiz Raporunda, olayda hasar gören … plakalı … marka … tipi 2015 model olup 78.595 Kmdeki benzinli araçtaki toplam hasar miktarının hesabı şu şekilde yapılmıştır: Aracın kazadan önceki değeri: 950.000,00 TL Hasar miktarı: 248.969,44 TL Değer kaybı: 250.000,00 TL Hasar toplamı: 498.969,44 TL Hasar toplamı: 500.000,00 TL Maddi zarar: 950.000,00 500.000,00 = 450.000,00 TL. Ekspertiz raporunun son kısmında 8. Tazminat başlıklı kısımda: İlk tespit tutarı 248.976,45 USD Sovtaj tenzili 130.777,08 USD Toplam 117.699,37 USD Muafiyet 25.000,00 USD Son tespit 92.699,37 USD. … yetkili servisi …A.Ş. tarafından düzenlenen onarım faturasında araçtaki hasar miktarı şu şekildedir: Hasar toplamı 245.972,20 TL KDV 44.275,00 TL Genel toplam 290.247,20 TL. Anılan faturada belirtilen parça ve işçilikler, … yetkili servisi fiyatlarıyla uyumlu olup aracın markası ve modeline ve piyasa rayiçlerine uygun bulunmuştur. Davacı şirketin davalılardan talep edebileceği maddi zararı 79.130.64 USD’dir.
İşlemiş Faiz Yönünden, Asıl alacak: 79.130.64 USD Ödeme tarihi: 04.12.2018 Takip tarihi: 07.03.2019 İşlemiş gün sayısı: 93 Faiz oranı: USD için yıllık % 2,25 İşlemiş yıllık faiz miktarı: % 2,25 USD oranından faiz miktarı: 43,90 USD
Sigorta Şirketinin Sorumluluğu Yönünden, Kasko Sigorta Poliçesi ile sigorta şirketi, geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra, aracın gerek hareket, gerek durma halinde iken, sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketli bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması, devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar ile aracın yanması ve çalınması sebebiyle oluşan maddi zararları kapsamına almaktadır. Teminat dışı haller ise, Kasko Poliçesi genel şartlarının A.5 maddesinde yazılmıştır. Dava konusu edilen tazminatın dayanağı, sigortalı aracın trafik kazasında hasara uğramasıdır. TTK 1281. mad. gereğince sigortacının sorumluluğu esas olup, aksini iddia etmesi halinde ispat TTK 1281/2. mad. gereğince sigortacıya ait olmaktadır. Madde 1281 – Sigortacı, harp ve isyandan başka bir sebeple mallara ârız olan telef ve tegayyür gibi bütün hasarlardan mesul olur. Sigortacının, 1 inci fıkra gereğince mesul olduğu rizikolardan biri sigorta poliçesinin hükmünden istisna edilmişse vâkı hasarın istisna edilen rizikolardan doğduğunun ispatı sigortacıya aittir. Araçtaki hasar, aracın hareket halinde kaza sonucu oluştuğundan, oluşan hasarın kasko sigorta poliçesi kapsamında olduğu kabul edilmiştir. Dava konusu … plakalı … marka … tipi 2015 model olup kaza tarihinde 78.000 Km aracın Mesleki Mali Mesuliyet sigortası dosyada bulunan … no.lu ve 21.11.2017/2018 vadeli poliçe ile davalı şirketçe temin edilmiştir. Poliçe geçerlilik tarihi kaza tarihini kapsamaktadır. Dolayısıyla davalılar oluşan hasardan sorumludur.
Dava konusu trafik kazasının meydana gelişinde davalı sürücü …’ın % 75 oranında asli kusurlu olduğu, dava dışı sürücü …’ın % 25 oranında tali kusurlu olduğu, davacı şirketin davalılardan talep edebileceği bakiye maddi zararının 97.130,20 USD olduğu, davacı şirketin talep edebileceği işlemiş faiz miktarının 43.90 USD olduğu anlaşılmıştır.
Davacının açtığı itirazın iptali davasında, dava dilekçesi ile 172.592,25 TL olarak dava değerini gösterdiği, takibin USD üzerinden başlatıldığı, dava açılmadan önce 27/05/2019 tarihinde 326.562,35 TL ödeme yapıldığı dikkate alınarak bilirkişi …’dan takip ve ödeme tarihindeki USD kurlarına göre hesaplama yapılarak davacının talep edebileceği asıl alacak ve işlemiş faiz miktarlarının USD üzerinden belirlenmesi için alınan mali rapor doğrultusunda 34.304,63 USD asıl alacak hesaplanmış ve 12/02/2023 tarihli açıklama dilekçesindeki taleple bağlı kalınarak davalılar tarafından … 28. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 25.286,38 USD asıl alacak yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, geçerli bir ilamsız genel icra takibinin varlığı, borçlunun yedi günlük süre içerisinde ödeme emrine itiraz etmiş olması, bir yıl içinde açılmış bir itirazın iptali davası bulunması, davacı alacaklının tazminat istemini dava dilekçesinde açıkça talep etmiş olması ve takip konusu alacağın miktarının belli (likit) olması dikkate alınarak borçlunun itirazının haksız olması nedeniyle takip tarihindeki USD kuru üzerinden hesaplanacak asıl alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davalılar tarafından … 28. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 25.286,38 USD asıl alacak yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, takip tarihindeki USD kuru üzerinden hesaplanacak asıl alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 9.862,95 TL ilam harcından peşin yatırılan 790,38 TL harcın mahsubu ile bakiye 9.072,57 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 790,38 TL peşin harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14.maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul / ret oranına göre 1.104,27 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen, bakiye 215,73 TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 23.101,64 TL avukatlık ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 17.900,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak vekil ile temsil olunan … Şirketi ‘ne verilmesine,
Davalı … Şirketi tarafından yapılan 50,00 TL yargılama giderlerinden davanın kabul / ret oranına göre 8,17 TL’sinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvuru harcı, 3.600,00 TL bilirkişi ücreti, 552,70 TL tebligat ve posta giderleri olmak üzere toplam 4.197,10 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 3.511,16 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.15/11/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır