Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/217 Esas
KARAR NO : 2021/384 Karar

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/03/2020
KARAR TARİHİ : 09/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkillerinin, hamili bulundukları … Bankası .. Şubesinin 20.08.2019 keşide tarihli, … seri numaralı, 30.000,00 TL bedelli çeki, tahsil edilmesi için davalı … T.A.Ş. …Şubesi’ne teslim ettiğini, ancak davalı bankanın, müvekkillerinin tahsil için kendisine teslim ettiği çeki kaybettiğini,bu nedenle müvekkillerinin çek bedelini tahsil edemeyerek maddi yönden zarara uğradıklarını, davalı banka tarafından, söz konusu çekin zayi sebebiyle iptali talebiyle dava açılmış ise de; müvekkillerinin davalı banka tarafından açılan iptal davasının tarafı olmadığından ve banka tarafından kaybedilmiş (zayi edilmiş) çek nedeni ile verilecek iptal kararı üzerine artık çekin teşhis fonksiyonu kalmayacağından müvekkillerinin keşideciye başvurma olanağı da bulunmadığını, bu nedenle müvekkillerinin uğramış oldukları maddi zararın tazmini sebebiyle çeki kaybeden davalı banka aleyhine huzurdaki davayı açmak gerektiğini, müvekkillerinin, hamili bulundukları ve tahsil için davalı bankaya vermiş oldukları … Bankası … Şubesinin 20.08.2019 keşide tarihli, … seri numaralı, 30.000,00 TL bedelli çekin davalı banka tarafından kaybedilmesi nedeniyle, uğramış olduklara maddi zarara mahsuben, çek bedeli olan 30.000,00 TL’nin keşide tarihi olan 20.08.2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalı bankadan tahsil edilerek müvekkillerine ödenmesine, fazlaya ilişkin talep ve dava haklarının saklı tutulmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yan üzerine yükletilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili bankanın … Şubesi’ ne davacı tarafından tahsile verilen davaya konu çekin müvekkili banka şubesi nezdinde kaybolduğunu, davacının kaybolan çekin bedelinin borçlu sıfatı olmayan müvekkili bankadan talep etmesinin bu aşamada mümkün olmadığını, müvekkili bankanın, çekin tahsiline aracılık ettiğini, bu nedenle, müvekkili bankanın bu durumda yasal olarak yapması gereken iş ve işlemin, öncelikle çek iptal davasını ikame ettiğini, ikame edilen dava sonucu alınan çekin iptal kararının çeki tahsile veren müşteriye verdiğini, müşterinin de bu kararla alacağını talep etme hakkına sahip olduğundan, alacağını tahsil edemezse borçlu hakkında icra takibi başlatarak ve bu takipten sonuç alamayacağını belgelemek suretiyle (usulünce düzenlenmiş aciz vesikası suretiyle) müvekkili bankaya müracaat edebileceğini, davacının müvekkili banka aleyhine dava ikame etmesi için yerleşik Yargıtay kararları ile de sabit olduğu üzere, davacının keşideci borçlu aleyhine tüm kanun yollarını tüketmesi ve dosyadan aciz vesikası alması zorunlu olduğunu, ancak bu durumda dahi müvekkili bankanın çekten ötürü çek bedelini ödemekten kaçınabileceğini, zira bu durumda müvekkili bankanın çekleri kaybetmekteki kusurunun, alacaklının çek bedelini gerçek borçludan tahsil etmek için gösterdiği çabanın yargılama konusu olduğunu, bu nedenlerle fazlaya ilişkin her türlü hak dava ve talep haklarının saklı kalmak kaydıyla; haksız ve mesnetsiz davanın reddine, davanın, asıl muhatabı olan çek keşidecisine ihbar edilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Deliller; Bilirkişi raporu, … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının UYAP kayıtları,
Mahkememizce dosyanın taraflar arasında uyuşmazlıkla ilgili olarak bu konuda uzman olduğu anlaşılan Bankacı Bilirkişi … tarafından Rapor aldırılmıştır. Bankacı Bilirkişi …’un hazırlamış olduğu Bilirkişi Raporuna göre özetle;
“.. Davacı tarafından … Bankası … Şubesinin 20.08.2019 keşide tarihli, … seri numaralı, 30.000,00 TL bedelli çeki, tahsil edilmesi için davalı … T.A.Ş. … Şubesi’ne teslim edildiği hususnda taraflar arasında her hangi bir ihtilaf olmadığı,
Söz konusu çekin davalı banka uhdesinde iken Kaybolduğu, Davalı banka uhdesinde kaybolan çek için, davalı banka tarafından çek iptal/zayi davası açıldığı, işbu davanın tarafı davalı banka olduğu,
Dava konusu çekin davalı banka tarafından kaybedilmesi neticesinde, Bankalar 5411 sayılı Bankacılık Kanunu m. 7/1, a uyarınca anonim şirket olarak kurulan müşterilerine güven veren durumunda olduğu,
Bankaların tüzel kişi tacir sıfatları vardır ve TTK 18/2 maddesine uygun olarak basiretli bir iş adamı gibi hareket etmeleri gerektiği, Davalı banka kendisine tahsil için tevdi edilen çeki kaybetmiş ve davacının çeki tahsil edilmesi yönünde zarara uğramasına sebebiyet verdiği açıktır. Her ne kadar davalı banka tarafından zayi nedeniyle iptal kararı alınmış ise de davacı, o kararın tarafı olmadığından ve zayi edilmiş çek nedeni ile verilen iptal kararı üzerine artık çekin teşhis fonksiyonu kalmadığından davacının keşideciye başvurma olanağı da bulunmadığı, davalı banka ise, davacının zararını ödedikten sonra elindeki iptal kararına ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak keşideciye başvurabileceği sayın mahkemenizin takdirlerinde mütalaaa olunduğu,
4-) Davacıların, davalı uhdesinde iken kaybolan 20.08.2019 keşide tarihli 30.000 TL bedelli çekin ödeme tarihinde tahsil edilememesi üzerine uğradığı 30.000 TL’lık zararın, çek keşide atrihi olan 20.08.2019 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesi gereğince % 19.50 ve değişen oranlarda tcari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilebileceği,
Diğer yandan sayın mahkemenizce benimsenmemesi halinde;Alacaklı öncelikle çek iptali kararı çerçevesinde çek borçlularından borcun ödenmesini talep etmeli ve davacı çek borçlusu hakkında takip başlatıp usulünce aciz vesikası aldıktan sonra işbu çekin semeresiz kalmasında davalı bankanın kusuru var ise ancak bu durumda tazminat talep edebileceği sayıun mahkemenizin takdirlerinde mütalaa olunmaktadır,…” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
GEREKÇE;
Taraflar arasındaki ihtilaf; Davacıların … Bankası … Şubesi 20.08.2019 keşide tarihli … seri numaralı, 30.000,00-TL bedelli çekin kaybolmasından dolayı zarara uğrayıp uğramadıkları, uğradılar ise davalı bankanın bu zarardan sorumlu olup olmadıkları, sorumlu ise ödenmesi gereken miktarın ne olduğu hususlarında toplanmıştır.
Tüm dosya kapsamından; Davacıların hamili bulunduğu 30.000,00-TL bedelli çekin tahsili için davalıya verildiği ve davalı nezdinde kaybolduğu, davalı banka tarafından vekil-hamil sıfatı ile zayi belgesi almak için mahkemeye başvurulduğu, … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile çekin zayi nedeniyle iptali davası açıldığı, davacının davasının kabulü ile çekin zayi nedeni ile iptaline karar verildiği,
Davacıların çekin zayi edilmesinden dolayı çek bedeli kadar zararlarının olduğunu iddia ederek davalı bankanın bu bedeli taraflarına ödemesini talep etmiş oldukları,
Vekil konumunda olan davalı bankanın çekin kaybedilmesi nedeni ile sorumlu olması için hamilin zayi nedeni ile alacağını ispatlayamamasından dolayı malvarlığı olduğu halde gerek çek borçlusu, ve gerekse diğer müracaat borçlularından alacağını tahsil edememesi veya ispat zorluğu çekilmediği halde çekin keşide tarihi ile icra takip tarihi arasında borçluların mallarını ellerinden çıkarması nedeni ile alacağı tahsil edememesi gerekmektedir. Yargıtay 11.HD’nin 2013/18254 Esas – 2014/7640 Karar sayılı ilamında: “… davalı Banka’nın çekin kaybedilmesi nedeniyle sorumlu olması için, hamilin zayi nedeniyle alacağını ispatlayamamasından dolayı mal varlığı olduğu halde gerek çek borçlusu ve gerekse diğer müracaat borçlularından alacağını tahsil edememesi veya ispat zorluğu çekilmediği halde çekin keşide tarihi ile icra takip tarihi arasında borçluların mallarını ellerinden çıkarması nedeniyle alacağı tahsil edememesi gerekir.
Somut olayda, davacı çek borçlularına başvurmaksızın davalı Banka’da kaybolan çekin bedelini talep etmektedir. Mahkemece, davalının eylemi nedeniyle bir zarar meydana gelip gelmediği incelenmeksizin davalının sorumluluğuna hükmedilmesi doğru olmamış, kararın bu nedenle davalı yararına bozulması gerekmiştir…” şeklinde açıklanmıştır.
Somut olayda; davacı çek borçlularına başvurmaksızın davalı bankadan kaybolan çekin bedelini talep etmiştir. Tüm dosya kapsamı incelendiğinde, davacı tarafından herhangi bir takip yapılmadığı, keşideciye karşı hukuk yollarını tüketmesi gerektiği halde henüz bu yola başvurduğuna dair delil olmadığı anlaşıldığından davacının davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar Kanununca alınması gerekli 59,30-TL harcın peşin olarak yatırılan 512,33 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılmış olan 453,03-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı yana iadesine,
3-Davacılar tarafından yapılan masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına,
4-Davalı vekil ile temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince nispi 4.500,00-TL avukatlık ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 haftalk kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi Mahkemesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usûlen anlatıldı. 09/06/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır