Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/205 E. 2021/958 K. 21.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/205 Esas
KARAR NO : 2021/958

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 17/03/2020
KARAR TARİHİ : 21/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; … Sigorta Anonim Şirketi tarafından … LTD. ŞTİ’ye ait … plaka sayılı aracın, … nolu Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluk Sigortası poliçesiyle ve … nolu kasko poliçesiyle … Sigorta Anonim Şirketi tarafından sigortalandığını, sigorta edilen araç, 22.11.2018 tarihinde saat 07:40 sıralarında … İli, … İlçesi, … Yolu, Gümüşdere mevkii yakınlarında kaza yapmıştır. Müvekkillerimin murisi … ve … söz konusu kazada hayatını kaybettiğini, Kaza ile ilgili soruşturma, … Cumhuriyet Başsavcılığı … Sor. Nolu dosyada yürütülmüş, açılan dava … 3.Ağır Ceza Mh. …esas sayılı dosyada devam ettiğini, müvekkillerin murisi … ve …’in ölümü sonucu uğramış oldukları zararların, … nolu zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi ve … nolu kasko poliçesi teminatı kapsamında destekten yoksun kalma, sürücü koltuk ferdi kaza, maddi tazminata esas olabilecek mahiyetteki hakların hesaplama yapılarak davacılara ödenmesini, davalı … Sigorta Anonim Şirketi’nden talep etmek zarureti hasıl olduğunu, sunulan trafik bilirkişi raporunda söz konusu kazanın oluşumunda ölen ve yaralanan yolcuların kusurlarının bulunmadığı yazıldığı ve sunulacak trafik poliçesi, kasko poliçesi, olay yeri inceleme tutanağı, ölü muayene tutanağı, şikayetçi ifade tutanağı gibi soruşturma dosyasındaki evraklar kapsamında temin edilen maddi, manevi, destekten yoksun kalma tazminatı, sürücü koltuk ferdi kaza, trafik kazası tazminatı ve poliçede temin edilen diğer tazminat kalemlerine esas olabilecek mahiyetteki haklarının müvekkilleri açısından tespiti yapılarak poliçe kapsamındaki zararlarının kazanın gerçekleştiği günden başlayan faizleriyle birlikte davalılardan tahsilini, müvekkillerinin poliçe kapsamı dahilindeki haklarını … Sigorta Anonim Şirketi’nden, poliçe kapsamı dışında kalan maddi-manevi zararlarını diğer davalılardan müteselsil sorumluluk çerçevesinde talep ettiklerini, … Sigorta Anonim Şirketi’ne 16/01/2019 tarihli ekte örneği bulunan yazı ile başvuru yaptıkları halde aradan uzun zaman geçmesine rağmen herhangi bir ödeme yapılmadığını, TBK. m. 49’a göre; “Haksız fiil, hukuka aykırı ve kusurlu bir davranışla bir başkasının mal ya da şahıs varlığına zarar verilmesidir. Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür” Davalı …’in bu maddeye göre sorumlu olması nedeniyle davalıya karşı davamızı bu ve devamındaki maddelere dayandırdıklarını, TBK. m.66 “Adam çalıştıranın sorumluluğu” konusunu düzenler. Maddeye göre; Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. Davalılar … Belediyesi ve … Tic. Ltd. Şti.’nin bu maddeye göre sorumlu olması nedeniyle davalılara karşı açmış oldukları davayı bu ve devamındaki maddelere dayandırdıklarını, davalı … Sigorta Anonim Şirketi; … nolu Zorunlu Trafik Sigortası Poliçesi, … nolu Kasko Poliçesi ile kaza yapan aracı sigortalamıştır. Poliçeler yasadaki şartlara uygundur ve kaza anında geçerlidir. Poliçeler nedeniyle TTK.m.1401’e göre davalının sorumluluğu doğmuştur. Bu ve devamı maddeler kapsamında davalının poliçelerden doğan sorumluluğu nedeniyle davalıdan müvekkillerinin uğramış oldukları zararların karşılanmasını talep ettiklerini ifade ederek, fazlaya ilişkin dava, talep haklarının saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 1.500 TL Belirsiz alacak davasıının kabulune, davadaki hak sahibi oldukları alacaklarının belirli hale gelmesi durumunda alacaklarının belirli hale getirilmesine, …ve …’in kazada ölmesi nedeniyle maddi tazminata, destekten yoksun kalma tazminatına, sürücü koltuk ferdi kaza sigortası karşılığına, trafik kazası tazminatına ve poliçe ile teminat altına alınan diğer tazminat kalemlerine esas olabilecek mahiyetteki haklarının müvekkilleri açısından tespiti yapılarak poliçe kapsamındaki zararlarının kazanın gerçekleştiği günden başlayan faizleriyle birlikte davalılardan müştereken ve muteselsilen tahsiline, her iki sigorta poliçesi esas alınarak, müvekkillerinin poliçe kapsamı dahilindeki haklarının … Sigorta Anonim Şirketi’nden, poliçe kapsamı dışında kalan maddi zararlarının diğer davalılardan tahsiline müteselsil sorumluluk çerçevesinde karar verilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılardan tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …LTD.ŞTİ. vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; müvekkili şirketin maliki bulunduğu …plakalı araç müvekkil şirket tarafından Diğer davalı … Belediye Başkanlığı’na uzun süreli olarak kiralandığını, uzun süreli araç kiralaması sebebiyle müvekkili şirketin araç üzerinde zilyetlik ve istifade hakkı ortadan kalktığını, yine, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 3. maddesinde araç sahibi olan ve mülkiyeti muhafaza kaydı ile satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görünen veya aracın uzun süreli kiralama.ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişinin işleten sayılacağını, bu nedenle müvekkili şirketin dava konusu kazaya karışan… plakalı araç ile ilgili olarak işleten sıfatı bulunmadığını, kazaya sebebiyet veren aracın mülkiyeti müvekkil şirket üzerinde olmasına rağmen uzun süreli araç kiralama sözleşmesi ile kullanımının ve tasarrufunun diğer davalı … Belediyesi’nde olduğu açık olduğunu, müvekkili şirketin huzurda bulunan hukuki uyuşmazlığa konu ölümlü trafik kazasında bir sorumluluğu bulunmadığını, Yüksek yargı kararları ile de ortaya koyulduğu üzere, aracın işleteni sıfatına diğer davalı belediyenin sahip olduğunu, bu doğrultuda müvekkili şirket yönünden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; müvekkili ile davalılara arasında ticari bir ilişki bulunmadığını, bu nedenle davaya bakmaya görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, somut olayda müvekkili ile davacıların murisi arasında ticari ilişki bulunmadığından Yargıtay içtihatları da gözetilerek görevsizlik kararı verilmesini ve dosyanın müvekkilin sorumluluğu kapsamında görevli olan Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesini talep etmiştir.
Davalı Belediye vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; davacılar murisleri …’e ilişkin ölüm belgesini sunmak sureti ile İdaremizden cenaze ve cenazeye katılacakların nakli için araç tesis edilmesini talep ettiğini, bu itibarla taşıt görev formu oluşturularak … plaka sayılı araç ile …ve … şöfor olarak görevlendirildiğini, araç …’in sevk ve idaresinde 22.11.2018 günü seyir halinde iken dava konusu trafik kazası meydana geldiğini, konu kazanın gerçekleşmesinde İdaremize yüklenecek herhangi bir kusur bulunmadığını, aracın saatlere göre hız miktarlarını gösteren evraklardan da anlaşılacağı üzere, kazanın gerçekleştiği saat 07:37 civarında aracın hızı 75 km./sa. olduğunu, bu hızında konu yerdeki trafik kurallarına uygun olduğunu, aracın sevk ve idaresi kendisinde olan …ve aracı hizmet alım ihalesi kapsamında İdaremize temin eden Sarılar İnşaat firmasına ait olduğunu, davacı vekilinin iddialarının aksine araç şoförünün hız limitini aşmasından veya başkaca bir kusurundan kaynaklanmadığını, davanın idare açısından öncelikle husumet yokluğu ve yargı yolu açısından reddini talep etmiştir.
Mahkememizce taraf delilleri toplanmış, sigorta şirketi nezdindeki hasar dosyası getirtilmiş, nüfus kayıtları, bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, trafik kazasından kaynaklı maddi tazminat istemine ilişkindir.
Tarafların bildirmiş oldukları deliller toplandıktan sonra 22/11/2018 tarihinde meydana gelen trafik kazasında kazanın taraflarının kusur durumunun tespiti ve müteveffaların ölümü nedeniyle davacıların talep edebileceği bir tazminat miktarının bulunup bulunmadığı, bulunmakta ise miktarı ile birlikte davalılar … Belediyesi ile … İnşaat arasında imzalanan 29/12/2017 tarihli sözleşme ve sözleşme taraflarının 2017-2020 yıllarına ait ticari defterleri de incelenmek sureti ile uzun süreli kira sözleşmesinin tesis edilip edilmediği denetlenerek rapor hazırlanmak üzere dosyamız Mali Müşavir, kusur bilirkişisi, aktüer ve sigorta alanında uzman bilirkişilere tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından ibraz edilen 214/09/2021 tarihli raporda özetle;
“22.11.2018 tarihinde meydana gelen trafik kazasında;
A)Sigortalı araç sürücüsü …’in kazanın meydana gelişinde % 100 oranında tamamen kusurlu olduğu,
B) Davalılar … İnşaat ile … Belediyesi arasında içerisinde dava konu araç olan … plakalı aracın içerisinde bulunduğu uzun süreli araç sözleşmesi bulunduğunun tespit edildiği,
C)Sürücü … vekili tarafından … Belediyesi çalışanı olduğu beyan edilmiş olup, … Belediyesi gerek işleten gerekse de istihdam eden sıfatı ile davacılara karşı araç sürücüsü ile birlikte sorumlu olacağı
Uzun süreli kiralama sözleşmesi nedeniyle davalı … İnşaat’ın işleten sıfatının kalkıp kalkmayacağı ve buna göre işbu dava kapsamında sorumlu olup olmayacağı hususundaki hukuki durumun takdiri ise Sayın Mahkemeye ait olduğu,
D)Davalıların %100 kusur oranındaki sorumluluk durumuna göre;
1-…’İN VEFATI NEDENİYLE;
a)Davacı Kızı … ‘in destekten yoksun kalma sebebiyle maddi zararının = 64.023,98 TL,
b)Davacı Oğlu … ‘in destekten yoksun kalma sebebiyle maddi zararının 47.068,58 TL,
c)Davacı Oğlu …’in destekten yoksun kalma sebebiyle maddi zararının = 13.157,78 TL. olduğu,
d)Dava dosyasında bizzat davacılar tarafından yapılan zorunlu cenaze giderlerini gösterir belge bulunmaması, belgelenemeyen zorunlu cenaze giderlerinin belirlenmesinin uzmanlık alanıma girmemesi nedeniyle bu konuda bir hesap yapma imkanı bulunmadığı,
Bu konudaki yaşam tecrübelerine göre belediyeler tarafından sadece 100,00-150,00 TL arası yer bedeli alınmakta olup, buna ilişkin takdir Sayın Mahkemeye ait olduğu,
e)Davacıların yukarıda belirlenen maddi zararlarının zorunlu trafik sigorta poliçesindeki limitler içinde kaldığı,
f)Davalı … Sigorta tarafından keşide edilen kasko sigorta poliçesinde ayrıca kişi başı 10.000,00 TL ferdi kaza teminatı verilmiş olup, yukarıdaki destek zararlarından bağımsız olarak;
Davacıların miras payları oranında ferdi kaza teminatı olarak talep edilebilir alacak tutarının = 10.000,00 TL olduğu,
2-…’İN VEFATI NEDENİYLE;
a)Davacı Kızı … ‘in destekten yoksun kalma sebebiyle maddi zararının = 70.513,09 TL,
)Davacı Oğlu … ‘in destekten yoksun kalma sebebiyle maddi zararının = 53.557,69 TL,
c)Davacı Oğlu …’in destekten yoksun kalma sebebiyle maddi zararının = 14.802,49 TL. olduğu,
d)Dava dosyasında bizzat davacılar tarafından yapılan zorunlu cenaze giderlerini gösterir belge bulunmaması, belgelenemeyen zorunlu cenaze giderlerinin belirlenmesinin uzmanlık alanıma girmemesi nedeniyle bu konuda bir hesap yapma imkanı bulunmadığı, Bu konudaki yaşam tecrübelerine göre belediyeler tarafından sadece 100,00-150,00 TL arası yer bedeli alınmakta olup, buna ilişkin takdir Sayın Mahkemeye ait olduğu,
e)Davacıların yukarıda belirlenen maddi zararlarının zorunlu trafik sigorta poliçesindeki limitler içinde kaldığı,
f)Davalı … Sigorta tarafından keşide edilen kasko sigorta poliçesinde ayrıca kişi başı 10.000,00 TL ferdi kaza teminatı verilmiş olup, yukarıdaki destek zararlarından bağımsız olarak;
Davacıların miras payları oranında ferdi kaza teminatı olarak talep edilebilir alacak tutarının = 10.000,00 TL olduğu,
3-Davalı sigorta şirketi bakımından temerrüt tarihi 15.08.2019 olarak belirlenmiş olup, araç sürücüsü ve işleten/istihdam eden bakımından temerrüdün 22.11.2018 olay tarihinde gerçekleşmiş olacağı,
4-Davalı … Sigorta tarafından keşide edilen kasko sigorta poliçesinde 50.000,00 TL.lık İMM teminatına manevi tazminat da dahil edilmiş olup,
Davacılar tarafından manevi tazminat talep edilmesi halinde; davacıların maddi zararının zorunlu trafik sigorta poliçesindeki limitleri aşmaması nedeniyle, Sayın Mahkemece takdir edilecek manevi tazminat tutarlarından her bir müteveffa bakımından ayrı ayrı olmak ezere 50.000,00 TL. sına kadar olan kısmından davalı … Sigorta’nın da sorumlu olacağı” yönünde görüş ve tespitlerde bulunulmuştur.
Davacılar vekili uyaptan gönderdiği 09/11/2021 tarihli talep arttırım dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunda belirtildiği üzere 283.123,61 TL maddi tazminat ve ferdi kaza teminatının davalılarının tümünden müşterek ve müteselsilen tazmini ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
2918 sayılı KTK’nın 3. maddesinde, “İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde tanımlanmıştır. Bu hükme göre eldeki davada kaza tarihinde davalılar … Belediyesi ile Sarılar İnşaat arasında uzun süreli kira sözleşmesinin yapıldığı tespit edildiğinden davalı … artık araç üzerindeki fiili hakimiyetinin ve ekonomik yönden yararlanma olanağının kalktığı, bu nedenle işleten sıfatıyla sorumluluğunun söz konusu olmadığı, aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerektiğinden uzun süreli kira sözleşmesinin tarafı olan … Belediyesinin işleten sıfatıyla davacıların tazminat taleplerinden sorumlu tutulmasına, davalı … inşaat yönünden açılan davanın ise husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Bu kapsamda bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; mahkememizce alınan heyet raporunun ayrıntılı, gerekçeli, dosya kapsamına uygun nitelikte düzenlenmiş olduğu, hüküm kurmaya elverişli tespit ve değerlendirmeler içerdiği anlaşılmış, mahkememizce itibar edilebilir bulunmuştur. Buna göre, 22/11/2018 tarihinde meydana gelen trafik kazasında, sigortalı otobüs sürücüsü …’in kazanın meydana gelişinde %100 oranında tamamen kusurlu olduğu, davacıların desteği yolcuların kendi yaralanmalarında yüklenebilecek herhangi bir müterafik kusurun bulunmadığı tespit edilmiştir. Tespit edilen kusur durumu doğrultusunda kazada vefat eden … ve …’in geride kalan hak sahiplerinin TBK’nın 53.maddesi kapsamında maddi tazminat talep şartlarının oluştuğu, ayrıca cenazenin defni için yapılması zorunlu masraflardan davalıların sorumlu tutulması gerektiği ancak dosya kapsamına davacılar tarafından yapılan zorunlu cenaze giderlerini gösterir bilgi ve belge ibraz edilmemiş olması karşısında takdiren 150’şer TL cenaze gideri talebinin uygun olduğu anlaşıldığından dava ve talep arttırım dilekçesine göre destekten yoksun kalma ve cenaze gideri taleplerinin davalılar … sigorta, … Belediyesi ve … yönünden kabulüne karar verilmiştir.
Bununla birlikte davalı … Sigorta tarafından keşide edilen kasko sigorta poliçesinde ayrıca kişi başı 10.000,00 TL ferdi kaza teminatı verildiği, talep edilen destek zararlarından bağımsız olarak davacıların miras payları oranında ferdi kaza teminatı olarak talep edilebilir alacak tutarının destek anne ve baba için ayrı ayrı 10.000,00 TL olduğu anlaşıldığından dava ve talep arttırım dilekçesine göre her bir davacı için 6.666,66′ şar TL ferdi kaza teminatının davalı … sigortadan tahsiline karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Açıklanan gerekçeye göre;
Davanın kısmen kabul kısmen reddine,
1-Davalı … yönünden açılan davanın husumet yokluğundan reddine,
2-Davacı … için toplam 134.537,07 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve takdiren 150 TL cenaze gideri, davacı … için toplam 100.626,27 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve takdiren 150 TL cenaze gideri, davacı … için toplam 27.960,27 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve takdiren 150 TL cenaze giderinin tarihi olan 22/11/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihi olan 15/08/2019 tarihinden itibaren faiz işletilmek ve sigorta poliçesi ile sınırlı tutulmak kaydıyla) davalılar … sigorta, … Belediyesi ve … müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
3-Davacı … için toplam 6.666,66 TL ferdi kaza teminatı, davacı … için toplam 6.666,66 TL ferdi kaza teminatı, toplam 6.666,66 TL ferdi kaza teminatının temerrüt tarihi olan 15/08/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve sigorta poliçesi ile sınırlı tutulmak kaydıyla davalı … sigortadan tahsili ile davacılara verilmesine,
4-Karar tarihine göre alınması gereken ‭19.340,17 TL harçtan peşin alınan ‭4.889,44‬ TL ( Peşin harç + ıslah harcı ) harcın mahsubu ile bakiye ‭14.450,73‬ TL harcın davalılar … sigorta, … Belediyesi ve … müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-a)Davacı … duruşmalarda kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 16.731,02 TL vekalet ücretinin davalılar … sigorta, … Belediyesi ve … müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine,
b)Davacı … duruşmalarda kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 13.509,50 TL vekalet ücretinin davalılar … sigorta, … Belediyesi ve … müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine,
c)Davacı … duruşmalarda kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılar … sigorta, … Belediyesi ve … müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine,
4-Davalı … LTD.ŞTİ. duruşmada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden avukatlık asgari ücret tarifesinin 7/2 maddesi gereğince belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak bu davalıya verilmesine,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14. Maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalılar … sigorta, … Belediyesi ve … müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Davacılar tarafından yapılan toplam ‭8.304,84‬ TL yargılama giderinin davalılar … sigorta, … Belediyesi ve … müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
7-Davacılar tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacılara iadesine,
Dair verilen karar taraf vekillerini yüzüne karşı, davalı sigorta vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 21/12/2021

Katip
(e-imza)

Hakim
(e-imza)

MASRAF BEYANI
‭4.943,84‬ TL Harç Masrafı
3.000,00 TL Bilirkişi Ücreti
361,00 TL tebligat ve müzekkere gideri
TOPLAM : ‭8.304,84‬ TL