Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/173 Esas
KARAR NO : 2022/755

DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/10/2017
KARAR TARİHİ : 24/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin davalı … isimli gemiye Aralık 2014 te oluşan makine arızaları sebebiyle verilen bakım ve onarım hizmetlerinden doğan alacakları için … 17. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …D.İş sayılı ilamıyla ihtiyati haciz kararı alındığını ve … 1. İcra Dairesi’nin… E sayılı dosyası ile icra takibine başlandığını, davalılar tarafından müvekkilinin alacağının sürüncemede bırakıldığını, Aralık 2014’te oluşan makine arızaları sebebi ile müvekkil şirketten bakım ve onarım işlemleri istendiğini, geminin yapılan makine işlerinde tüm işlemlerin geminin işletmecisi ve aynı zamanda enspektörü olan … tarafından kabul edildiğini, hiçbir çekince konulmadığını, makinelerin teslim edildiğini, yapılan hizmetlere dair … tarihli … irsaliyeli fatura düzenlendiğini, 48.950,00 USD bedelinden bir hizmet bedeli ödenmesi talep edildiğini, açıklanan bu nedenlerle; davalı borçlular tarafından haksız ve hukuka aykırı itirazın iptalini, … 1. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takibin kaldığı yerden devamını, davalıların %20den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … gemisi donatanı … LTD. vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın deniz ticaretine ilişkin ihtilaflardan olması ve tarafların tacir olması sebebiyle … İhtisas Mahkemesinin görevli olduğunu, davacı tarafın iddialarına dayanak somut delilin bulunmadığını, takibe konu faturalarda kendilerine tebliğ edilmediğini, söz konusu faturalarda müvekkillerinin ticari ünvanının dahi bulunmadığını, davacı tarafında iştigal ettiği iş nedeniyle teknik yönetici süreci yönetse dahi geminin tamiri husususunda onayın gemi kaptanınca verileceğini bilmesi gerektiğini ancak dosyaya sunulan servis raporunda kaptan yahut diğer davalı yetkilisinin imzasının bulunmadığını, faturanın hizmetin verilmesi akabinde Vergi Usul Kanunun gereği 7 gün içinde fatura düzenlenmediğini ve fatura bedellerinin yapıldığı iddia olunan işlere oranla fahiş olduğunu, açıklanan bu nedenlerle; her halükarda esasa ilişkin haklı itirazları doğrultusunda hukuki mesnetten yoksun davanın tümden reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın deniz ticaretine ilişkin ihtilaflardan olması ve tarafların tacir olması sebebiyle İstanbul Denizcilik İhtisas Mahkemesinin görevli olduğunu, geminin teknik yöneteninin müvekkili … Denizcilik Şirketinin pasif husumet ehliyetinin olmadığını, gemiye yapıldığı iddia edilen onarımlardan teknik yönetici müvekkil firmanın donatan olmaması nedeni ile sorumlu tutalamayacağını, davacının dayandığı faturanın hukuka aykırı olduğunu, faturanın hizmetin verilmesi akabinde Vergi Usul Kanunun gereği 7 gün içinde fatura düzenlenmediğini, açıklanan bu nedenlerle; her halükarda esasa ilişkin haklı itirazları doğrultusunda hukuki mesnetten yoksun davanın tümden reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER;
… sözleşmesi, servis formları, fatura, ticari defterler, yazılan müzekkere cevapları, taraf açıklamaları ve tüm dosya kapsamı.
Bilirkişi raporunda özetle;
“Dosyada bulunan fatura tutarı, 48.950.- US$’ lık bedelin, yapılan işler ve kullanılan malzemeler için makul ve kabul edilebilir olduğu,
Davacı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil vasfında olduğu ve davalıdan takip tarihi ve 2021 yılı sonu itibariyle 48.950,00 USD (635.248,63 TL) alacaklı olduğunun ticari defter kayıtlarından tespit edildiği,
Davalı … davaya konu geminin ne donatanı ne de gemi işletme müteahhidi olduğundan, dava konusu gemiye yönelik bakım ve onarım masraflarından sorumluluğundan ve keza husumet ehliyetinden bahsedilemeyeceği” tespitlerine yer verilmiştir.
GEREKÇE:
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.
Dava konusu alacak davacı … firması tarafından düzenlenen… tarihli ve … numaralı fatura içeriğinde geçen geçen … isimli geminin bakım-onarım işleri karşılığı olduğu iddia edilen 48.950 USD dir. Fatura içeriği ve bilirkişi incelemesinden davaya konu miktarın 1 ana makina, 3 yardımcı dizel ve çok sayıda pompa bakımı için malzemeli bakım-onarım- overhol işleri bedeli olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyeti tarafından piyasa araştırmasına dayalı olarak yapılan incelemede fatura bedeli olan 48.950 USD nin yapılan işler ve kullanılan malzemeler için makul ve kabul edilebilir oldu tespit edilmiştir.
Davalı … firması geminin teknik yöneticisi olduğunu, bu nedenle bakım ve onarım masraflarından sorumlu olmadığını savunmuştur.
Davalı … servis raporunda şirket yetkilisi ve diğer davalı …şirket yetkilisi olan …imzalarının bulunmadığını ileri sürmüştür. Ancak dosyaya sunulan 18.09.2014 tarihli servis raporu ve ekinde savunmanın aksine davalı … Şirket kaşesi ile … imzası bulunduğu görülmüştür.
Davalılar cevap dilekçesinde servis formlarında husumet düşmeyen davalı … şirket yetkilisinin imzasının bulunmadığını ileri sürmüştür. Ancak davalı şirket … sözleşmesi gereği geminin bakım ve onarımından sorumlu bu işleri yapmaya yetkili olup sözleşmenin varlığı da inkar edilmemiştir. … uyarınca armatörlerin nam ve hesabına bakım ve onarım yapmaya yetkili olan davalı şirketin teknik yöneticiliği inkar etmemesi, servis formlarında şirket yetkilisinin imzasının bulunması ile servis formları ve faturaya konu hizmetin verildiği anlaşılmıştır.
Davalı …yönünden;
Davalılar arasında imzalan … sözleşmesi gereği davalı … geminin bakım ve onarımınına ilişkin işleri yapmaya yetkilidir. Davacı tarafça yapılan bakım ve onarımların yer aldığı servis formlarında davacı … şirket yetkilisinin imzası bulunmaktadır. Böylelikle davacı faturaya dayanak servis formlarında yer alan işlemleri gerçekleştirdiğini, faturaya konu hizmetin verildiğini ispatlamıştır. Bilirkişi heyeti tarafından servis formları ve fatura içeriğine göre piyasa araştırmasına dayalı olarak yapılan incelemede fatura bedeli olan 48.950 USD nin yapılan işler ve kullanılan malzemeler için makul ve kabul edilebilir olduğu tespit edilmiş olmakla, bu bedeli ödediğini ispatlamayan davalı …gemisi donatanı … Ltd. Hakkındaki davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hak düşürücü süre yönünden;
Davacı dava dilekçesinde dava konusunu “Davalı borçlular tarafından tarafımızca başlatılan takibe yapılan itirazın hukuki haklarımız kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00-TL’sinin itirazın iptali istemimizden ibarettir.” şeklinde açıklamış ve 1.000,00 TL üzerinden harç yatırmıştır.
İtirazın iptali davası takip hukuku ile sıkı sıkıya bağlıdır. İİK.’nun 67. Maddesi uyarınca itirazın iptali davası itirazın tebliğinden itibaren bir yıl içinde açılır. Dava kısmi olarak açılmış ise, hakkında dava açılmayan miktar yönünden hak düşürücü süre işlemeye devam eder. Eldeki dava 13/10/2017 tarihinde açılmıştır. Davacı 24.11.2022 tarihinde davasını ıslah ederek dava dilekçesi ile talep ettiği 1.000,00 TL yi 48.950 USD olarak ıslah etmiş ve takibin bu miktar üzerinden devamına karar verilmesini talep etmiştir.
İİK 67. maddesinde itirazın iptali davalarının, borçlu itirazının alacaklıya tebliği tarihinden itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılması gerektiği düzenlenmiştir, ıslah talebinin de dava tarihinden itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde yapılması gerekmektedir. (Benzer şekilde Yargıtay 11 HD 2020/4343 E, 2021/7125 K, sayılı onama kararı)
İtirazın iptali davaları itirazın alacaklıya tebliğinden itibaren 1 sene içinde açılabilir. Bu süre hak düşürücü süre olup re’sen gözetilmelidir. Somut olayda, ıslah tarihi itibariyle 1 yıllık hak düşürücü süre geçmiş olduğundan ıslah dilekçesinde talep edilen bedel ile ilgili hüküm kurulması hatalı olup, bozmayı gerektirir. (Yargıtay 13. HD 2016/19105 E, 2019/12817 K,)
Davacı ıslah hakkını 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde kullanmadığından ıslahla artırılan miktar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Davalı …. Ltd. Şti. yönünden;
Davalının gemi işletme müteahhidi mi, gemi yöneticisi mi olduğu uyuşmazlık konusudur.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi benzer uyuşmazlıklarda (2012/17460 E, 2014/7076 K,) davalının gemi işletme müteahhidi olup olmadığının tesbit edilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiğine hükmetmektedir.
Bu doğrultuda yapılan bilirkişi incelemesinde, sunulan raporda;
“Bu çerçevede donatan TTK m. 1061’de gemisini menfaat sağlamak amacıyla suda kullanan gemi maliki olarak tanımlanmakta olup; işbu tanım uyarınca donatan sıfatı için donatanın maliki olduğu ticaret gemisini kendi adına ve kazanç maksadıyla suda kullanması gerekmektedir. Dolayısıyla bir kişinin donatan sıfatını haiz olabilmesi için ilk şart gemi maliki olmaktır; ancak bir ticaret gemisine malik olmak tek başına donatan sıfatına sahip olmak için yeterli olmayıp; aynı zamanda bu gemi ile risk ve menfaatleri kendisine ait olacak şekilde geminin malik adına işletilmesi de gereklidir. Burada kadar yapılan açıklamalardan hareketle davalı …’ in, geminin maliki olmaması sebebiyle, donatan sıfatı için aranan ilk şartı taşımadığı ve dolayısıyla donatan sıfatının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte aynı hükmün 2. fıkrasında kendisinin olmayan bir gemiyi menfaat sağlamak amacıyla suda kendi adına bizzat veya kaptan aracılığı ile kullanan kişi, üçüncü kişilerle olan ilişkilerinden donatan gibi sorumlu olacağı düzenleme altına alınmıştır.
Şu hâlde buraya kadar yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, davalı … davaya konu geminin ne donatanı ne de gemi işletme müteahhidi olduğundan, dava konusu gemiye yönelik bakım ve onarım masraflarından sorumluluğundan ve keza husumet ehliyetinden bahsedilemeyeceği tarafımızca değerlendirilmektedir.”
Tespitlerine yer verilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan … sözleşmesinin incelenmesinde geminin teknik ve/veya ticari yönetimi gemi yöneticisine davalı … firmasına bırakılmış, gemi yönetici tarafında gemi donatan adına işletilmekte, geminin işletilmesinden kaynaklı menfaat ve riskler donatana ait olduğu anlaşılmıştır. Bu halde gemi işletme yönetimi sözleşmesinde gemi yöneticisinin TTK m. 1062/2 uyarınca gemiyi kendi adına kullanması söz konusu olmadığından, davalı … işletme müteahhidi sıfatına sahip değildir. Bu durumda davalı … donatan ve gemi işletme müteahhidi olmayıp gemi yöneticisi olduğundan dava konusu gemiye yönelik bakım ve onarım masraflarından sorumlu değildir. Bu nedenle hakkındaki davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-)Davanın KISMEN KABULÜ ile … 1. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibinin davalı … yönünden 1.000 TL asıl alacak ve takip tarihinden itibaren bu miktara işleyen yasal faizi ile birlikte devamına,
2-)Fazlaya ilişkin kısmın hak düşürücü süre nedeni ile REDDİNE,
3-)Kabul edilen asıl alacak üzerinden %20 oranında icra inkar tazminatının davalı …’dan alınarak davacıya ödenmesine,
4-)Davalı …LTD.ŞTİ yönünden davanın husumetten REDDİNE,
5-)Alınması gereken 68,31 TL karar ve ilam harcından peşin+ıslah alınan toplam 13.967,40-TL harçtan mahsubu fazla alınan 13.899,09 TL harcın davacıya iadesine,
6-)Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden belirlenen 1.000,00 TL nisbi vekalet ücretinin davalı …den tahsili ile davacıya verilmesine,
5-)Davalı …lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …e verilmesine,
6-)Davalı … Vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’ne verilmesine,
7-)Davacı tarafça yatırılan 68,31 TL peşin harcın davalı …den tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
😎 Davacı tarafından yatırılan 31,40 TL başvuru, 4,60 TL vekalet harcı 2.400,00 TL bilirkişi ücreti ve 260,10 TL posta giderinden ibaret toplam 2.696,10 TL yargılama giderinin kabul red olanına göre 3,30 TL’sinin davalı …den tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiyesinin davacı üzerine bırakılmasına,
9-) Taraflarca yatırılan kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/11/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır