Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/1062 Esas
KARAR NO : 2022/39

DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/02/2018
KARAR TARİHİ : 19/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin davalıdan … Tipli, 2015 Model, 171 Makine No, … Enerji İle Çalışan 2020 kg Çikolata Ambalaj Makinesi ve … Tipli 2015 Model, 175 Makine No, … Enerji İle Çalışan 1450 kg Çikolata Ambalaj Makinelerinin satın alındığını, davalıdan satın alınan makinelerin müvekkili tarafından çalıştırılamayarak sorunun çözümü konusunda makine mühendisi ile anlaşıldığını, makine mühendisi uzmanın talebe konu … Tipli Çikolata Ambalaj makinesi … tipli çikolata makinelerinin tamiri için geldiğini ancak “…makinenin çalışmadığını, problemi gidermek için makine üzerindeki … sistemine giriş yapılmak istendiğinde şifre olduğu için programa girilememiş ve makine çalıştırılamamıştır. Programda şifre olduğu için problemin sebebi anlaşılamamış olup problemin giderilmesi için … şifresine ihtiyaç vardır.” denilerek makinelerin çalışamaz durumda olduğunu beyan ettiklerinden müvekkili şirketin davalıyı arayarak sorunun çözümü ile görüşüldüğünü ve davalının müvekkilini … şirketine yönlendirdiğini, müvekkili şirketi … şirketinin şifreyi çözme karşılığında 8.000 Euro talep ettiğini, bu durumun davalıya bildirildiğini ancak sonuç alınamadığını, bu durum karşısında müvekkilinin … 1. Sulh Hukuk Mahkemesi … değişik iş dosyası ile makinelerde olan ayıpların tespit edildiğini, bilirkişi raporunda “…problemin giderilmesi için … şifresine ihtiyaç olduğu, tespite konu makinelerin mevcut durumu itibariyle ayıplı olduğu ve ayıbın gizli ayıp olduğu…” şeklinde rapor alındığını, müvekkili tarafından ayıbın giderilmesi için … 16. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarı ile ayıbın giderilmesi ve müvekkilinin zararı talep edilmiş olsa da, davalı tarafından ihtarnameye … 27. Noterliğinin … tarih, … yevmiye numaralı ihtarname ile taleplerinin reddedildiğini, müvekkilinin ayıplı makineler nedeniyle günlük 6000 kg üretim kaybı olmuş olup birim fiyat 1 TL den günlük 6.000 TL kazanç kaybı zarara uğradığını, davalı tarafından ayıp giderilmediğinden müvekkilinin 37.173,00 TL masraf yaparak makineleri çalışır hale getirdiğini ve zararından ayıplı mal satan davalının sorumlu tutulması gerektiğini ileri sürerek bilirkişi tarafından hesaplanacak olan gizli ayıbın giderilmesi için müvekkilinin ödemiş olduğu servis ücreti olan ücretin daha sonra artırılmak şartı ile şimdilik 10.000 TL sinin uygulanacak en yüksek ticari faizi ile birlikte ödenmesine, müvekkilinin uğramış olduğu ve ayrıca bilirkişi tarafından 09.11.2017 tarihine kadarki daha sonra arttırmak şartı ile şimdilik 1.000 TL kazanç kaybının uygulanacak en yüksek ticari faiziyle birlikte müvekkiline ödenmesine, … Sulh Hukuk Mahkemesinin … Değişik iş dosyası ile yapılan 722.60 TL yargılama gideri ile … 16. Noterliğinin 179,97 TL ihtar masrafının faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiş, davacı vekili 07/12/2021 tarihli dilekçesi ile maddi zarar talebini 37.173,20 TL, kazanç kaybı talebini 15.120,00 TL olmak üzere toplam 52.293,20 TL olarak ıslah etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin 6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde faaliyet gösterdiğini ve yine bu kanun çerçevesinde müşterilerin ihtiyaç duyduğu ekipman veya taşınmazları müşterilerin talebi doğrultusunda satıcıdan alarak müşterilerine kiralamak sureti ile finansman sağladığını, kiralanan bu ekipmanların daha sonra herhangi bir neden ile müşteriden iade alındıklarında tekrar satışla konu olabileceğini, dolayısıyla şirketin ana iştigal konusunun herhangi bir garantili ekipman satışı ile bunlara destek sağlamak olmadığını, satılan ekipmanların son kiracıdan mevcut hali ile alınıp herhangi bir revizyon veya tamirat yapılmadan mevcut hali ile ikinci el olarak satışa çıkartıldığını ve alıcıların ekipmanları yine mevcut hali ile inceleyip ona göre talip olduklarını, müvekkilinin davaya konu makineleri kira bedelleri ödenmediği için müşterisinden iade aldığını ve mevcut hali ile satışa çıkarttığını, davacı tarafın da ikinci el niteliğindeki makinelere talip olarak gerekli incelemeyi yaparak satın aldığını, davacının makinelerde şifre olduğu iddiası ile çalışmadığını beyan ettiğini, müvekkili şirketin herhangi bir garanti yükümlülüğü olmadığı halde iyi niyet göstergesi olarak satıcı firma ile görüşmeler gerçekleştirdiğini ancak sonuç alınamadığını, müvekkilinin ekipmanları müşterisinden iade aldığında şifreli olduğunu bilmediğini ve bilmesinin de beklenemeyeceğini beyan ederek davanın reddine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 1. Sulh Hukuk Mahkemesi … Değişik iş uyap dosyası, finansal kiralama sözleşmesi, fatura örneği, ihtarname cevabı, bilirkişi raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, davaya konu makinelerin ayıplı olması nedeniyle onarım gideri zararı ve kazanç kaybı bedeli istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının davalıdan satın aldığı makinelerin gizli ayıplı olup olmadığı, ayıbın giderilmesi için davacının yaptığı masrafın bir kısmı olan 10.000,00 TL’yi, kazanç kaybını, ve sulh hukuk mahkemesinin yargılama giderlerinin ve noter ihtarname giderini davalıdan talep edip edemeyeceği hususlarındadır.
… 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin …D.İş sayılı dosyasına sunulan 05.10.2017 tarihli bilirkişi tespit raporunda, tespit konusu 1. Çikolata ambalaj makinesinin … marka … tipi 2015 model 2. El bir ürün olduğu, davacının makineyi 04.08.2017 tarihinde karşı taraftan satın aldığını beyan ettiği, makine üzerinde yapılan incelemede, makinenin çalışmadığı, çalıştırılmak istendiğinde makine üzerindeki … sistemine giriş yapılmak istendiğinde Şifre istediği ve şifre istendiğinden programa giriş yapılamadığı ve çalıştırılamadığı, problemin giderilmesi için … şifresine ihtiyaç olduğu, tespit konusu makinenin gizli ayıplı olduğu, şifrenin temin edilmesi halinde çalışabileceği, tespit konusu 2. Çikolata ambalaj makinesinin ise … marka …. tipi 2015 model olduğu, bu makinenin de çalıştırılmak istendiğinde Şifre istediği, makinenin gizli ayıplı olduğu, makinelerin mekanik, elektronik, hidrolik vb. sistemlerinde herhangi bir arıza olmadığı, sadece programlama için … (…) sisteminin şifresinin bilinmemesi nedeniyle programlanamadığı, makinelerin gizli ayıplı olduğu belirtilmiştir.
Davacı ticari defterlerinin incelenmesi hususunda talimat yolu ile aldırılan ve mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen raporda özetle; Davacı şirketin ayıplı makinalar nedeniyle günlük kazanç kaybı tespitinin yapılabilmesi için teknik bilirkişi tarafından makinelerin günlük üretim kapasitesinin tespit edilmesinden sonra mali açıdan tespit yapılabileceği, davacı şirketin ticari defterlerinin ve dava konusu makinaların tamiri için yapılan harcamaların incelenmesi ile KDV hariç 31.290,00 TL tutarlı faturanın ticari defter kayıtlarında makine maliyet hesabına kaydedildiği, makinelerin çalışabilmesi için gerekli olan yazılımın şifresi için yapılan harcamanın KDV hariç 31.290,00 TL olduğu beyan edilmiştir.
Mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında rapor düzenlenmesi için dosya makine mühendisi ve mali müşavir bilirkişilere tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından düzenlenen raporda özetle; Dava konusu makinelerin açık ayıplı olduğu, davacı şirketin toplam maddi zararının 37.173,20 TL olduğu, davacının kazanç kaybının 15.120,00 TL olduğu, toplam talep edilebilecek miktarın 52.293,20 TL olarak hesaplandığı beyan edilmiştir. Bilirkişi raporunda makinelerdeki durumun, makinelerin programlanarak kullanılabilecek olması ve programlanması için ilk montaj ve ilk deneme çalıştırma teşebbüsünde ekranından şifre istemesi nedeniyle anlaşılabilecek bir arıza hali olduğundan makinelerdeki ayıpların gizli değil açık ayıp olduğu belirtilmiş ise de, taraflar arasında ayıbın niteliğine ilişkin uyuşmazlık bulunmadığından tespit raporu ile bilirkişi raporu arasındaki bu yöndeki farklılık sonuca etkili görülmemiştir.
Davalı şirket, dava dışı …Tic.Ltd.Şti. ile 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde 17.06.2015 tarihinde … numaralı sözleşme imzalamış ve dava dışı şirkete iki adet makineyi 196.260,32 Euro bedel ile aylık 4.938,82 Euro ödeme şartı ile 37 taksitte kiralamıştır. Davalı şirket, finansal kiralama yaptığı dava dışı şirketin ödemelerde temerrüde düşmesi nedeni ile finansal kira sözleşmesini feshetmiş ve 09.11.2016 tarihinde … 2. İcra Müdürlüğünün … talimat dosyası ile haciz tutanağı ile makineler depoya kaldırılmıştır. Bu makineler, davaya konu çikolata makineleridir.
Davalı … Şirketi davalıya davaya konu çikolata makineleri için 304.440,00 TL KDV dahil 02.08.2017 tarihli Proforma fatura hazırlamıştır. Proforma faturada, proforma fatura konusu ekipmanın ikinci el ve kullanılmış olduğu belirtilmiştir. Davacı 04.08.2017 tarihinde ödeme yapmış ve davalı yetkilileri Mal İade/depo Çıkış Formu ile malların bulunduğu depoya 08.08.2017 tarihli talimat yazarak … isimli … plakalı araca alıcı ödemeyi yapmış satış işlemi gerçekleşmiş olduğundan malların teslim edilebileceği talimatını vermiştir. Davalı, davacıya 08.08.2017 tarih, … numaralı, 304.440,00 TL bedelli fatura düzenlemiş ve satış işlemini bitirmiştir.
Davalı taraf, davaya konu makineleri kira bedelleri ödenmediği için müşterisinden iade aldığını, mevcut hali ile satışa çıkarttığını, davacı tarafın da ikinci el niteliğindeki makinelere talip olarak gerekli incelemeyi yaparak satın aldığını ileri sürmüş ise de, davalının, malların alıcısı olan davacıdan malların ayıbından sorumlu tutulmayacağına dair taahhütname almamış olması karşısında alıcının ayıptan doğan masraflarına katlanmak zorunda olduğu kabul edilmiştir.
Maddi Tazminat yönünden: Davacı tarafından dosyaya sunulan ve dava dışı … şirketi tarafından düzenlenen 09.11.2017 tarihli ve … no.lu proforma (açık) faturada 2 adet yazılım ve kontrol bedelinin KDV dahil 36.922,20 TL olduğu belirtilmiştir. Anılan faturanın davacı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, sonuç olarak makinelerin çalışabilmesi için gerekli olan yazılım şifresi için yapılan harcamanın KDV hariç 31.290,00 TL olduğu bilirkişi incelemesi ile tespit edilmiştir. Davacı şirket tarafından makinelerin çalıştırılması için anılan masraf dışında, bir masraf yapılmadığı, dolayısıyla makinelerdeki arızanın tamamen elektronik program hatası olduğu anlaşılmaktadır. Makinelerdeki ayıbın giderilmesi için herhangi bir parça değişimi yapılmamış, sadece program yüklenmiştir. Dolayısıyla her makine için 7.000,00 Euro olmak üzere 14.000,00 Euro karşılığı 36.922,20 TL’lik bir bedel, makinenin üreticisi olan şirket tarafından yapılan işlem için istenen bedel, makine değerine kıyaslandığında piyasa rayiçlerine uygun bulunmuştur. Davacı şirket tarafından ayrıca 251,00 TL servis ücreti ödenmiştir. Dolayısıyla davacı şirketin maddi zararı KDV dahil 37.173,20 TL’dir.
Kazanç Kaybı Yönünden: Davacı şirket, günlük 6.000,00 TL kazanç kaybı olduğunu belirtmiştir. Ancak dosyada dava konusu makinelerin üretim kapasitesini gösteren herhangi bir belge olmayıp makine üzerinde inceleme yapılarak düzenlenen 05.10.2017 tarihli bilirkişi raporunda da makinelerin üretim kapasiteleri belirtilmemiştir. Makinelerin üreticisi olan … şirketinin internet sitesinde yapılan incelemede, dava konusu… ve … tipi makinelerin artık üretilmediği tespit edilmiştir. Bu nedenle makinelerin üretim kapasitesi bakımından benzer makinelerin üretim kapasiteleri esas alınmıştır. Dava konusu makinelerin en yüksek üretim kapasiteleri 200 adet/dakika olup buna göre günde en fazla 5 saat tam kapasite ile çalışmaları halinde en yüksek 60.000 adet çikolata ambalajı yapabildikleri tespit edilmiştir. Dava konusu makineler çikolata yapma makinesi olmayıp ambalajlama makinesi olduğundan, davacı şirketin günlük çikolata üretim ve satış kapasitesine bağlı olarak çalışmaları ve ambalajlama yapmaları söz konusu olacaktır. Dava konusu makinelerin, üretilen beher çikolata parçasında oluşturduğu katma değerin ortalama 0,10 TL olduğu dikkate alındığında, günlük 6.000,00 TL en yüksek kazanç kaybı oluşması mümkündür. Ancak ticari işletmelerin ortalama % 70 kapasite ile çalıştıkları dikkate alındığında, günlük kazanç kaybının 4.200,00 TL olabileceği kabul edilmiştir. Davacı şirket tarafından davalı şirkete gönderilen noter ihtarnamesi 31.10.2017 tarihlidir. Makinelerdeki ayıbın giderilme tarihi ise dava dışı … şirketi tarafından düzenlenen fatura tarihi olan 09.11.2017’dir. Buna göre davacı şirketin üretim yapamadığı sürenin 9 gün olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla davacı şirketin toplam 37.800,00 TL brüt kazanç kaybı olduğu hesaplanmıştır. Davacının brüt kazanç kaybından da ortalama maliyet giderlerinin düşülmesi gerekmektedir. Üretim aşamasında elektrik, işçilik vs. giderlerin ortalama %60 düzeyinde oluşması piyasa şartlarına uygun olduğu değerlendirilerek 37.800,00x%60 = 22.680,00 TL işçilik vs giderler düşüldükten sonra, 37.800-22.680 = 15.120 TL kazanç kaybı bulunmuştur.
Sonuç olarak, davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, 37.173,20 TL maddi tazminat ile 15.120,00 TL kazanç kaybı bedeli toplamı 52.293,20 TL’nin 11.902,57 TL’sinin dava tarihi olan 16/02/2018 tarihinden itibaren işleyen, 40.390,63 TL’sinin ıslah tarihi olan 13/12/2021 tarihinden itibaren işleyen ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Dava ve talep artırım dilekçelerine göre, davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, 37.173,20 TL maddi tazminat ile 15.120,00 TL kazanç kaybı bedeli toplamı 52.293,20 TL’nin 11.902,57 TL’sinin dava tarihi olan 16/02/2018 tarihinden itibaren işleyen, 40.390,63 TL’sinin ıslah tarihi olan 13/12/2021 tarihinden itibaren işleyen ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 2.759,08 TL ilam harcından peşin yatırılan 203,27 ve 689,78 TL ıslah harcından mahsubu ile bakiye 1.866,03 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı tarafından yatırılan 203,27 TL peşin harç ile 689,78 TL ıslah harçları toplamı 893,05 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 6.050,78 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 5.100,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvuru harcı, 1.900,00 TL bilirkişi ücreti, 334,69 TL tebligat, müzekkere ve posta giderlerinden oluşan toplam 2.270,59 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 1.753,77 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 19/01/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır