Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/579 E. 2021/722 K. 25.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/579 Esas
KARAR NO : 2021/722 Karar

DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/02/2019
KARAR TARİHİ : 25/10/2021

Mahkememizce verilen 12/03/2019 tarihli ve 2019/106 E., 2019216 K. Sayılı Dava Şartı Yokluğu Nedeniyle Davanın Reddi Kararının BAM 16. Hukuk Dairesi’nin 2019/2159 – 2114 sayılı, 15/10/2019 tarihli KALDIRMA İlamı sonrasında Mahkememizin 2019/579 E. Sayılı dosyasına kayden devam eden Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … ile davalılardan …’nin geçmişten gelen samimiyeti olduğunu, bu sebeple karşılıklı olarak hatır çeklerini birbirlerine verdiklerini, bu çeklerin … Şubesi’ne ait 17.06.2016 keşide tarihli 10.000,00-TL, 21.06.2016 keşide tarihli 10.000,00-TL ve 13.07.2016 keşide tarihli 25.000,00-TL, …bank … Şubesine ait 12/10/2016 keşide tarihli 15.000,00-TL meblağlı (keşidecisi … olan) bedelli çeklerin karşılığında… Şubesine ait 05.08.2016 keşide tarihli 20.000,00-TL bedelli, 19.08.2016 keşide tarihli 20.000,00-TL bedelli ve 14.10.2016 keşide tarihli 15.000,00-TL bedelli çekleri keşide ederek müvekkiline verdiğini, belirtilen tarihlerde müvekkilinin davalıya ait çekleri ödediğini, davalıda bulunan takip konusu çeklerin bedelsiz kaldığını, aradan iki buçuk yıl geçtikten sonra davalı …’nin diğer davalı …’a temlik ettiğini, bu çeklerden …bank- … şubesine ait 12.10.2016 keşide tarihli 15.000,00-TL bedelli çekin … 14. İcra Müdürlüğü’nün… E. Sayılı dosyası ile takibe konulduğunu ve müvekkiline usulüne uygun olarak tebligat yapılmadan takibin kesinleştiğini, davalıların…banka- … şubesine ait çekleri 14. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası ile takibe koyduğunu, müvekkilinin…Bankası- … Şubesine ait çekleri alacağını tahsil etmek amacıyla davalılardan … aleyhine .. 2. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile takibe geçtiğini, karşılıklı alacakları bulunduğundan tarafların birbirlerinden herhangi bir alacaklarının kalmadığını takas nedeniyle çeklerin bedelsiz duruma geldiğini, müvekkilinin borcunun bulunmadığını, mağduriyetine sebebiyet verilmemesi açısından İhtiyati tedbir kararı verilmesini davalılara borçlu bulunmadıklarının tespitine … 14. İcra Müdürlüğü’nün … ve …E. Sayılı takiplerinin iptaline müvekkili aleyhine %20 tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekaleti ücretin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın çekin diğer davalı …’ye hatır çeki olarak verildiğinin iddia ettiğini, çeklerin bir ödeme aracı olduğunu, bir borcun ödenmesi amacıyla düzenlendiğinin karine olarak kabul edildiğini, davacı bu karinenin aksini iddia ettiğine göre bu iddiasının yazılı bir belge olan çekin hükümden düşürücü nitelikte bulunduğundan, iddiasını yazılı delil ile ispat etmesi gerektiğini, müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu ve bedelsizlik def’inin müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini, Eski T.T.K md. 599 karşılığı olan T.T.K md 687 hükmü dahi, kambiyo senetlerinde şahsi defilerin iyi niyetli hamile karşı ileri sürülemeyeceği şeklinde olduğunu, bu durumda tek istisna hamilin kambiyo senedini iktisap ederken kötü niyetli olduğunu, müvekkilinin yasa ve ticari hayatın gereği olan tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini iyi niyetli olduğunu, haksız ve yersiz açılan davanın reddine, davacının %20 den az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …’ye dava dilekçesinin tebliğ edildiği ancak davaya cevap vermediği anlaşılmıştır.
Mahkememizce verilen 12.03.2019 tarihli ve 2019/106 E, 2019/216 K sayılı Karar ile; Arabuluculuk Dava Şartı Yokluğundan davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nce verilen 15.10.2019 tarihli ve 2019/2159 E., 2019/2114 K. Sayılı Kaldırma İlamı’nda; “…Dava çek nedeniyle menfi tespit davasıdır. 6102 sayılı TTK’nun 5/A maddesi uyarınca konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan evvel arabuluculuğa başvurulması dava şartıdır.
Eldeki dava, çekler nedeniyle menfi tespit davası olup konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talebine ilişkin değildir. Dolayısıyla eldeki dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan değildir…” denilmek suretiyle Mahkememiz kararı Kaldırılarak yargılamaya 2019/579 E sayılı dosyası üzerinden devam olunmuştur.
Mahkememizce 20/01/2020 tarihli celse arasında verilen ara karar gereğince; “….Davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile, … 14. İcra Müdürlüğü’nün …E ve… sayılı dosyasılarına konu toplam alacağın % 15’i oranında teminatın mahkememiz veznesine depo edilmesi ve makbuzunun dosyamıza ibraz edilmesi halinde İİK 72/3 maddesi gereğince icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesine,…” karar verilmiştir.
Deliller; Taraf ticari defter ve kayıtları, … 14. İcra Dairesi’nin … E. Sayılı icra dosyası, … 14. İcra Dairesi’nin …E. Sayılı icra dosyası, Bilirkişi İncelemesi
… 14. İcra Dairesi’nin …E. Sayılı icra dosyasının incelenmesinden; … vekilince … aleyhine 17/06/2016 tanzim tarihli 17/06/2016 vade tarihli 10.000,00-TL bedelli 21/06/2016 tanzim tarihli 21/06/2016 vade tarihli 10.000,00-TL bedelli 13/07/2016 tanzim tarihli ve 13/07/2016 vade tarihli 25.000,00-TL bedelli çeklerden dolayı 10/01/2019 tarihinde 41.130,00-TL asıl alacak, 12.339,96-TL faiz, 4.500,00-TL tazminat, 135,00-TL komisyon olmak üzere toplam 58.104,96-TL üzerinden ödeme emri düzenlendiği anlaşılmıştır.
… 14. İcra Dairesi’nin … E. Sayılı icra dosyasının incelenmesinden; … vekilince … ve … aleyhine 12/10/2016 tanzim tarihli ve 12/10/2016 vade tarihli 15.000,00- bedelli çekten dolayı 13.710,00-TL asıl alacak, 3.718,03-TL faiz, 1.500,00-TL tazminat, 45,00-TL komisyon olmak üzere toplamda 18.973,03-TL üzerinden ödeme emri düzenlendiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce taraflar arasında uyuşmazlıkla ilgili olarak bu konuda uzman olduğu anlaşılan Bilirkişi … ve Mali Müşavir …ya dosyanın tevdiine karar verilmiştir. Mali Müşavir Bilirkişi … ve Bilirkişi …’in hazırlamış olduğu Bilirkişi Heyet Raporuna göre özetle;
“…Emre yazılı çeklerin alacağın temliki yoluyla da devredilebileceğinin kabul cirolarında alacağın temliki hükmünde olduğu (TTK m, 793/1), dava konusu çeklerin ibrazından sonra davalı … tarafından diğer davalı …’a devredildiği, dolayısıyla dava konusu çeklerden doğan alacakların alacağın temliki yoluyla devredildiğinin söylenebileceği,
Davalılar arasında alacağın temlikinin söz konusu olduğunun kabulü halinde, borçlunun (keşidecinin) emrine çek düzenlenene (lehtara) karşı olan kişisel def’ileri, alacağı devralana karşı da ileri şürebileceği,
Ancak Yargıtay’ın istikrar kazanmış içtihatlarına göre, hatır defiinin yazılı delille ispatlanmasının lazım geldiğini, somut davada davacının davalı ile arasındaki hatır anlaşmasını yazılı delille ispatlanması gerektiği,
Ayrıca davacı vekili, müvekkili …’ün keşide ettiği dava konusu çeklere karşılık davalı …’den (05.08.2016 keşide tarihli 20,000,00TL bedelli, 19.08.2016 keşide tarihli 20.000.00TL bedelli ve 14.10.2016 keşide tarihli 15.000,00TL bedelli) çekler aldığını, bu çeklerden doğan alacaklarının tahsili için … aleyhine … 2. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını ve tarafların karşılıklı alacaklarının takas yoluyla sona erdiğini iddia etmekte olduğunu, bu hususta nihai takdir ve değerlenme hakkının Sayın Mahkemenizde olduğu,…” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Heyet Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Mahkememizce … 2. İcra Dairesi’nin …esas sayılı icra dosyasının UYAP kayıtlarının kalemce dosyaya fiziken alınarak dosyanın bilirkişi Heyeti Ek Rapor alınmak üzere tevdiine karar verilmiştir. Bilirkişi Heyetinden … yerine … eklenmişt.ir. Mali Müşavir Bilirkişi … ve Bilirkişi …’un hazırlamış olduğu Bilirkişi Heyet Ek Raporuna göre özetle;
“…Bilirkişi kök raporundaki görüşlerimizi koruduğumuzu 28/02/2019 tarihli dava dilekçesinde davacı … ile davalı …’nin karşılıklı hatır çeki verdikleri yönündeki iddia ve beyanı dışında takip konusu çeklerin hatır çeki olduğuna ilişkin bilgi ve belge bulunmadığı, Davacının 28/02/2019 tarihli dava dilekçesindeki davalı … ile karşılıklı olarak hatır çeki verdikleri beyanı dikkate alındığında; davalı … tarafından keşide edilen ve davacı …’ün lehtar olduğu ve onun tarafından … 2. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile takibe konu olan 05/05/2016 keşide tarihli 20.000,00TL tutarlı, 19/08/2016 keşide tarihli 20.000TL tutarlı ve 14/10/2016 keşide tarihli 15.000TL tutarlı çeklerin hatır çeki olarak kabulü hususunda takdir hakkının Sayın Mahkemenizde olduğu; davacının lehtar olarak aldığı ve takibe koyduğu söz konusu çeklerin hatır çeki olduğunun kabulü halinde karşılıklı çek vererek takas yoluyla çek bedellerinin ödendiği yönündeki defiin davalı …’a karşı ileri sürülemeyeceğinin söylenebileceği,…” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Heyet Ek Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Bilirkişi Heyeti Kök ve Ek Raporları hüküm kurmaya elverişli bulunmuştur.
GEREKÇE;
Taraflar arasındaki ihtilaf konusunun tespiti: … 14 İcra Dairesi’nin …ve …E. Sayılı İcra takiplerinden dolayı davacının davalılara borçlu olup olmadığı, icra takiplerine konu -17/06/2016 tanzim tarihli 17/06/2016 vade tarihli 10.000,00-TL bedelli -21/06/2016 tanzim tarihli 21/06/2016 vade tarihli 10.000,00-TL bedelli -13/07/2016 tanzim tarihli ve 13/07/2016 vade tarihli 25.000,00-TL bedelli
-12/10/2016 tanzim tarihli ve 12/10/2016 vade tarihli 15.000,00- bedelli çeklerden dolayı davacının davalılara borçlu olup olmadığı hususlarındadır.
Tüm dosya kapsamından; … tarafından … aleyhine … 14. İcra Dairesi’nin … E sayılı icra takibinin başlatıldığı, icra takibine konu çeklerin; 17/06/2016 tanzim tarihli 17/06/2016 vade tarihli 10.000,00-TL bedelli 21/06/2016 tanzim tarihli 21/06/2016 vade tarihli 10.000,00-TL bedelli 13/07/2016 tanzim tarihli ve 13/07/2016 vade tarihli 25.000,00-TL bedelli çekler olduğu, … tarafından … ve … aleyhine … 14. İcra Dairesi’nin… E. Sayılı icra takibinin başlatıldığı, icra takibine konu çeklerin; 12/10/2016 tanzim tarihli ve 12/10/2016 vade tarihli 15.000,00- bedelli çek olduğu, Davacı talebinin bu icra takiplerinden dolayı borçlu olup olmadığı hususlarında olduğu, … 14 İcra Dairesi’nin … E sayılı dosyasında takibe konu çeklerin incelenmesinden; çeklerin arka kısımlarında …’nin çekten dolayı alacağını …’a devir temlik ettiğini, aynı şekilde …’ın çeklerden doğan alacağını …’den devir temlik aldığını beyan ettiği, Çek bir kambiyo senedi türü olup çeke ilişkin hükümlerin 6102 sayılı TTK m 780-823üncü maddelerinde düzenlendiği, açıkça emre kaydını içermese dahi, belirli bir kişi lehine düzenlenen çekin kanunen emre yazılı kıymetli evrak sayıldığı, çekin devri, ciro ve zilyetliğin devri ile gerçekleştiği, doktrinde emre yazılı senetten doğan alacakların da alacağın temliki yoluyla devredilmesi bakımından bir engelin bulunmadığının ifade edildiği, (Domaniç; Kıymetli Evrak Hukuk ve Uygulaması, Temel Yayınları, İstanbul 1990, s 138) TBK m 184’e göre “alacağın devrinin geçerliliği, yazılı şekilde yapılmış olmasına bağlıdır” hükmüne havidir. Somut olayda da davalılar, temlik beyanlarını çekin arka yüzüne yazmış ve imzalamış olup alacağın temliki bakımından gerekli şekil şartına riayet edilmiştir. TTK 793/1’e göre ibraz süresi sona erdikten sonra yapılan cironun, alacağın temliki hükmünde olduğu, dolayısıyla çekten doğan alacağın, alacağın temliki hükümlerine göre yapıldığının söylenebileceği, ciroda, senet borçlusunun hamile karşı kendisi ile önceki hamiller arasındaki ilişkiden doğan kişisel defileri ileri süremezken, alacağın temlikinde borçlu önceki alacaklıya karşı sahip olduğu kişisel defileri alacağı devralan sonraki alacaklıya karşı ileri sürebilir. Somut olayda davalılar arasındaki ilişkiye alacağın temliki hükümlerinin uygulanacağı, davacının, emrine çek keşide ettiği davalı, temlik eden …’ye karşı ileri sürebileceği defileri diğer davalı temlik alan …’a karşı da ileri sürebilmesi mümkün olduğu, fakat Yargıtayın uygulamasına göre; kambiyo senedinin hatır senedi olarak verildiği iddiasının ileri sürüldüğü davalarda bu iddianın yazılı delille ispatlanması gerektiği, davacı bakımından söz konusu senetlerin hatır senedi olduğunun yazılı delille ispat olunması gerektiği, takip konusu çeklerin hatır çeki olduğuna ilişkin bilgi ve belge bulunmadığı, dolayısıyla davacının davasının reddine dair karar verilmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-)Davacının davasının REDDİNE,
2-)Karar tarihine göre alınması gereken 59,30-TL harçtan peşin ve ıslah olarak alınan alınan toplam 936,54-TL harcın mahsubu ile bakiye 877,24-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı yana iadesine,
3-)Davalı kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 7.929,20-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-)Taraflarca yatırılan kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi (İstinaf Mahkemesi) nezdinde İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usûlen anlatıldı.25/10/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır