Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/574 E. 2021/460 K. 06.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/574 Esas
KARAR NO : 2021/460

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 23/03/2012
KARAR TARİHİ : 06/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; müvekkili şirketin yaklaşık 14 yıldır davalının … ilinde yetkili satıcı/bayiliğini yaptığını, müvekkili şirket ile davalı arasında 21/12/2006 tarihinde imzalanan Yetkili Satıcılık Sözleşmesinin 7.1. maddesi uyarınca beş yıl süreyle müvekkili şirket ile davalının … ilindeki bayilik ilişkisinin devam ettiğini, davalı tarafından müvekkiline gönderilen 10/02/2011 tarih ve 5551 yevmiye nolu ihtarname ile sözleşmenin maddesine göre yenileme hakkını kullanmayacağının bildirildiğini, 21/12/2011 tarihi itibariyle de bayilik ilişkisinin sona ereceğinin ihtar edildiğini, müvekkili tarafından davalı ile görüşmeler neticesinde söz konusu ihtarnamenin tüm bayilere usulen gönderildiği bilgisinin verildiğini, yeni sözleşme için davet edileceğinin beyan edildiğini, ancak yeni bir sözleşmenin imzalanmadığını, bu nedenle müvekkili firma tarafından davalı aleyhine … 12. ATM nin …E. sayılı dosyası ile tespit davasının açıldığını, sözleşmenin yenilenmemesi nedeniyle davalı yana gönderilen ihtarname ile sözleşme gereği stokta bulunan ürünlerin geri alınmasının talep edildiğini, davalı firmanın ise gönderdiği ihtarname ile söz konusu ürünlerin bir kısmının geri alınacağının bilgisinin verildiğini beyanla neticeten davalarının kabulü ile yetkili satıcılık sözleşmesine konu stok ürünlerinin sözleşme hükümleri gereği davalı …’ ya geri satın alma suretiyle iadesine, ürünlerin bedeli olan toplam 99.927,09.-TL nin … 3. Noterliğinin … tarih, … yevmiye nolu ihtarnamesinin davalıya tebliğ edildiği tarihten itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı yana bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; müvekkili şirket ile davacı arasındaki 21/12/2006 tarihli sözleşmenin 21/12/2011 tarihinde sona erdiğini, davacının sözleşmenin yenileneceğine ilişkin beyanlarının gerçeği yansıtmadığını, sözleşmenin uzatılmayacağına ilişkin ihtarnamenin gönderilmesinden sonra hiçbir bayi ve davacıya sözleşmenin uzatılacağı konusunda hiçbir taahhütte bulunulmadığını, davacının bayilik sözleşmesi süresi boyunca … marka araçların bakım ve onarımı için kullanılmak üzere yedek parça satın aldığını, davacının yedek parça satın almasının tamamen yapılan işin yürütülmesi amacıyla olduğunu, müvekkili şirketin sözleşmedeki hakim gücünü kullanarak herhangi bir şekilde yedek parça satışı yapmadığını, davacı tarafın sözleşmenin uzatılmaması nedeniyle yedek parça ve aksesuarları satamadığı iddiası kendi kabul ettiği satış hedeflerine ulaşamadığının bir göstergesi olduğunu, sözleşmenin 7.7.(d) maddesinde müvekkili şirketin sözleşmenin sona ermesinden sonra orijinal yedek parça ve orijinal … aksesuarının geri alım konusunda tercih hakkını saklı tuttuğunu, müvekkilinin yedek parçaların tamamını yada bir kısmını satın alabileceği gibi bu hakkını kullanmaya da bileceğini, sözleşmeye göre bu hakkın tamamen müvekkiline ait olduğunu, söz konusu maddenin müvekkili şirketin yedek parçaları geri alma kararı verirse hangi parçaları ne şekilde geri alacağını düzenlediğini, sözleşmenin herhangi bir yerinde müvekkilin sözleşme sonlanırsa söz konusu parçaları geri alacağı şeklinde bir maddenin bulunmadığını, zaten müvekkili tarafından da bir kısım parçanın geri alınarak davacıya bu parçaların ücretinin ödendiğini beyanla neticeten davanın reddine, yargılama masrafları ile vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 02/04/2013 tarihli celsenin ara kararı gereğince Davacının dava konusu ettiği mallari ile davacı ticari defterleri üzerinde keşifve inceleme yapılması için … Asliye Huk Mah. Talimat yazılmasına,bir makina mühendesi bilirkişi ile bir mali müşavir bilirkişi görevlendirilmesine karar verildiği, … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …Talimat sayılı dosyasında Mali Müşavir ve Makine Mühendisi Bilirkişi ile birlikte mahallinde keşif yapılmış, Mali Müşavir bilirkişi tarafından talimat mahkemesine ibraz edilen raporda özetle; Davacı … Tic. Ltd. Şti nin dava dosyasına tevdi edilen defter ve belgelerinde; 01.01,2008 – 31.12.2008 dönemi yevmiye defteri Açılış Tastiği … 2. Noteri tarafından … tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür. Kapanış tastiği ilgili dönemin defterinin son sayfasına (94. Sayfa) bakılmış ancak kapanış tastiğinin yapılmadığı görülmüştür. 01.01.2008 – 31.12.2008 hesap donemi envanter defteri Açılış Tastiği … 2. Noteri tarafından … tarihinde i … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür.01/01/2009 – 31/12/2009 dönemi yevmiye defteri Açılış Tastiği … 2. Noteri tarafından … tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür. Kapanış tastiği ilgili dönemin defterinin son sayfasına (91. Sayfa) bakılmış ancak, kapanış lastiğini yapılmadığı görülmüştür. 01.01.2009 – 31.12.2009 hesap dönemi envanter defteri Açılış Tastiği … 2. Noteri tarafından …tarihinde … numarası i1e yapılmış olduğu görülmüştür.01.01.2010- 31.12.2010 dönemi yevmiye defteri Açılış Tastiği … 3. Noteri tarafından … tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür. Kapanış tastiği ilgili dönemin defterinin son sayfasına (316. Sayfa) bakılmış ancak kapanış tastiğinin vapılmadığı görülmüştür. 01.01.2010 – 31.12.2010 hesap dönemi envanter defteri Açılış Tastiği … 3. Noteri tarafından … tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür.01/01/2011-31/12/2011 dönemi yevmiye defteri Açılış Tastiği … 3. Noteri tarafından … tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür. Kapanış tastiği ilgili dönemin defterinin son sayfasına (456. Sayfa) bakılmış ancak kapanış tastiğinin vapılmadtğı görülmüştür. 01.01.2011 – 31.12.2011 hesap dönemi envanter defteri Açılış Tastiği … 3. Noteri tarafından …tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür.01/01/2012-31/12/2012 dönemi yevmiye defteri Açılış Tastiği … 3. Noteri tarafından … tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür. Kapanış tastiği ilgili dönemin defterinin son sayfasına (216. Sayfa) bakılmış …tarihinde … numarası ile onandığı görülmüştür. 01.01.2012 – 31.12.2012 hesap dönemi envanter defteri Açılış Tastiği … 3. Noteri tarafından … tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür. Dava konusu edilen ürünlerin davacı tarafından beyan edilen faturaları davacı ticari defterinde olup olmadığı Ek-1 tabloda ayrıntalıra ile gösterilmiştir. 2006-2007 yılı defter ve belgeleri beyan edilmediğinden incelenememiştir. 2008-2009 yılındaki Ek-) -1 de belirtilen faturalar yevmiye defterine ek olarak verilen mahsup fişlerinde tesbit olunmuş, ancak mahsup fişlerinde meslek mensubunun imzası tespit edilememiştir. Yine elenen tüm dönemlerde Ek-l’de ayrıntıları ile görüleceği üzere bazı faturalar yevmîye defterinde ve mahsup fişlerinde görülemediği yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Makine mühendisi bilirkişi tarafından talimat mahkemesine ibraz edilen raporda özetle:Keşif mahallinde tespiti yapılan ürünlerin 23.03.2012 tarihi itibariyle değerleri;2.1. Ekli liste 1.1 de (ORİJİNAL YEDEK PARÇA STOK LİSTESİ) listelenen toplam 372 kalem her bir ürünün. 23.03.2012 tarihi itibariyle değerlerinin tespitinde, … AŞ. taralından tanzim edilen her birinin alış faturası (dosya içeriğinde kopyaları mevcut) üzerindeki bedelleri esas alınmıştır. Tespiti yapılan bu ürünlerin her biri orijinaldir ve toplam değeri 30.496,75 TL dir. Ancak bu değer 2011 yılına ait olması sebebiyle 23.03.2012 tarihi itibariyle değerinin %5 ilave edilmesi ve 32.020,00 TL olması gerekliği kanaatindeyim.
2.2.Ekli liste 1.2. de SST LİSTESİ’nde (…) listelenmiş bulunan tüm aletler … marka aıaca ö/gü özel tamir ve bakım işlerinde kullanılan, kimileri set. kimileri takım, kimileri de tek parça halinde olan 200 kalen aletlerin, davacı servis firmaya … AŞ. tarafından fatura edilmiş değeri 35.029,30 T L dir. Ancak davacı firma bu aletleri uzun yıllar kullanarak katma değer elde etmiştir, yıpranma payı göz önüne alındığında (en az % 40) değerinin 20.000.00 TL ve tüm bu aletlerin bir … Servisinin mütemmim cüz’ü olduğu kanaatindeyim.
2.3.Ekli liste 1.3. de bulunan 156 adet … CD’LERİ davalı firmaya … AŞ. tarafından 11.534.88 TL değerle olaıak fatura edildiği tespit edilmiştir. Bu CD leriıı piyasa değeri yoktur, ancak bunların bir … servisinin mütemmim cüz?ü olması ve yedek pırça hareketlerini izleme gibi bir programa haiz olması ve sistemini çalıştırması açılarından değerlendirilmesi gerektiği ve %40 amortisman ile değerinin 6.900,00 TL olması gerektiği kanaatindeyim.2.4.Ekli liste 1.4. deki 2 adet AKSESUAR STANDl 500,00 TL. değerinde olduğu kanaatindeyim.2.5.Ekli liste 1.5 teki 2 adet SERVİS EKİPMANILARI … marka otomobillerin arıza tespitlerini yapan elektronik cihazlardır, fatura bedelleri toplam 6.154.24 TL olan bu cihazların piyasadaki kıymetleri oldukça sınırlıdır, mütemmim cü’. olarak değerlendirilmesi gerektiği ve %40 amortisman ile değerinin 3.500,00 TL olması gerektiği kanaatindeyim.2.6.Ekli liste 1.6. daki 11 adet TAMİR KATALOG CDMerinin de piyasa değeri yoktur. Ayrıca bu CD lerin içerisindeki … marka araçlara özgü tamir faaliyetlerini yönlendiren programlardır. Fatura bedeli 4.640,49 TL. dir, %40 amortisman ile değerinin 2.784.00 TL olması gerektiği kanaatindeyim. 2.7.Ekli liste 1.7 ve 1.8 de listelenen LĞİ’İİM CD’leri ve EĞİTİM KİTAPLARI nın da piyasa değerleri yoktur, ancak … marka araçlara özgü ve mütemmim cüz olması rebebiyle fatura ü/erindeki toplam 773,00 TL bedellerinin %40 amortisinın ile 460,00 TL olması gerekliği kanaatindeyim.Tespiti yapılan ürünler dava dilekçesinin 3. Sayfasının 3. Bendindeki balıklara aşağıda belirtildiği şekilde girmektedir.-ORİJİNAL YEDEK PARÇA STOK LİSTESİNDE (8 sayla) bulunan 372 kalem ürünler, dava dilekçesinin;“3.1. Yedek parça ve aksesuaı stoku” başlığına girmektedir.-…(…- HL ALI:TLhKİ). listesindeki (5 sayla) 200 udci ürıın. dava dilekçesinin;“3.2. … (… özel el aletleri)” başlığına girmektedir.-… (4 sayla) listesinde 156 adet ürün, -… CDlerinin 11 adet ürün.-…erinin 13 adedi.-… çeşit kitap, dava dilekçesinin:“3.3…. CD’lcri-Tamir Katalog CD’lcri” başlığımı girmekledir.“3.4. Bilgisayar Malzemeleri” başlığındaki ürün davalı vekilince verilen günıeel listede bulunmamaktadır.* SERVİS EKİPMANLARI listesindeki 2 adet cihaz, dava dilekçesinin:“3.5. Servis Ekipmanları” başlığına girmektedir.- AKSESUAR STANDI 2 adet olan mobilya stantlar. dava dilekçesinin;“3.6. Aksesuar Stantları” başlığına girmektedir.4.Keşfi yapılan ürünlerin ayrı ayı yeni olup olmadığının, kullanılmış/hasarlı olup olmadığının ve çalışır durumda olup olmadığı.4.1. ORİJİNAL YEDEK PARÇA STOK LİSTESİ’nde (8 sayfa) bulunan 372 kalem ürünlerin bir kısmı ambalajı içerisinde; tamamı yeni, kullanılmamış ve çalışır durumdadır.4.2. …) 200 adet ürün; yeni değil, kullanılmış, hasarlı değil ve çalıdır durumdadır. 4.3…. TESPİT CD’LERİ 156 adet ürün; yeni değil, kullanılmış, hasarlı değil ve çalıdır durumdadır. 4.4.AKSESUAR STANDI 2 adet mobilyalı ürün; yeni değil, kullanılmış, hasarlı değil ve sağlam durumdadır. 4.5.SERVİS EKİPMANLARI 2 adet cihaz; yeni değil, kullanılmış, hasarlı değil ve çalışır durumdadır. 4.6.TAMİR KATALOG CD’leri 11 adet, …erinin 13 adet, …12 çeşit; yeni (eğil, kullanılmış, hasarlı değil ve kullanılabilir durumdadır.)5. Dava konusu edilen ve keşfi yapılan ürünlerin (üzerinde taşıdıkları … marka ve amblemleri nedeniyle) taraflar arasındaki akit uyarınca davacının elinde bulunan ürünler olduğu kanaatindeyim.6.Davalı markasına özgü olan e sadece davalı markalı araçlarda kullanılabilir nitelikte ürünler olup olmadığı yönünde görüş ve kanaatte bulunmuştur.
Talimat Mahkemesince alınan bilirkişi raporları davacı vekiline ve davalı vekiline HMK. 281 Madde meşruatlı davetiye ile tebliğ edilmiştir.
Mahkememizin 13/03/2014 tarihli celsenin ara kararı gereğince;davacı vekilinin davalı vekilinin 16/12/2013 tarihli dilekçede sunduğu davacı tarafından düzenlenen … seri nolu faturanın okunur halde bir örneğinin sunması ve hangi gerekçe ile bu faturanın düzenlendiğini bildirmesi,dava konusu … nolu … için davacıya -davalıya ücret ödenip ödenmediğini bildirimesi için 30 Gün kesin süre verilmesine, 2-… ASH mah. Talimat yazılarak davacının 2006 ve 2007 yılının ticari defterlerinin incelenerek mali müşavir bilirkişi raporundaki 2006 ve 2007 yıllarına ait faturaların davacı ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığınını davalının 16/12/2013 tarihli dilekçesindeki … nolu faturanının davacı ticari defterlerine kayıtlı olup olmadığının, aktin 1/4. Bendinde yazılan beyanlar dikkate alınarak keşif mahalinde tespit edilen rahiçlerin değerlerinin tespiti ile davalının rapor itirazlarının değerlendirilmesi, bilirkişi raporunda listede olmadığı bildirilen ancak listede bulunan ve dava konusu olan bilgisayar malzemesi hakkındada rapor düzenlenmesi için … Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazılmıştır.
… Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine Mali Müşavir bilirkişi tarafından ibraz edilen ek raporda özetle; A)Davacı … Tic. Lıd Ştı nın dava dosyasına tevdi edilen defter ve belgelerinde; 01.01.2006 – 31/12/2006 donemi yevmiye defteri Açılış Tastiği … 2. Noteri tarafından … tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür. Kapanış tastiği ilgili dönemin defterinin son sayfasına (95. Sayla) bakılmış ancak kapanış tastiğinin yapılmadığı görülmüştür.01.01.2007- 31.12,2007 dönemi yevmiye defteri Açılış Tastiği … 2. Noteri taralından … tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür. Kapanış tastiği ilgili dönemin defterinin son sayfasına (167. Sayfa) bakılmış ancak kapanış tastiğinin yapılmadığı görülmüştür. 01.01.2008- 31.12.2008 dönemi yevmiye defteri Açılış Tastiği … 2. Noteri tarafından… tarihinde … numarası ile yapılmış olduğu görülmüştür. Kapanış tastiği ilgili dönemin defterinin son sayfasına (94. Sayfa) bakılmış ancak kapanış tastiğinin yapılmadığı görülmüştür şeklinde görüş ve kanaatte bulunmuştur.
… Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine Makine Mühendisi bilirkişi tarafından ibraz edilen ek raporda özetle; 1.Dava konusu aktin 7.7. maddesinin d/4. Bendi: “ŞİRKET’in Sözleşme Ürünlerini geri ninnisi durumunda, YKIKİL! SATICI bunları ŞİRKET tarafından verilen talimatlara uygun olarak ŞİRKE I”e veya ŞİRKET tarafından belirlilen uçuncu tarata teslim edecektir. Herhangi bir Şirket İJnınunun geri alım fiyatı, ilgili satış satın alma belgeleri ile kanıtlanacağı üzere YETKİLİ SA TICI tarafından hu ürün için rxienmi$ olan fiyattan amortisman ve hizmet maliyetlerinin çıkartılması ile belirlenen fiyatın üzerinde olmayacaktır. ŞİRKET Sözleşme Ürünlerini geri alması durumunda bu Sözleşme Ürünleri için derhal YETKİLİ SATICI’ya ödeme yapacaktır şeklindedir. Yetkili satıcı … VB TİC LTD. ŞTİ. ile …SATIŞ AŞ. nin … ilinde bulunan işyerinde, Mahkeme Heyeti, Davacı Vekili ve Bilirkişilerle birlikte 31.05.2013 tarihinde yapılan delil tespitinde, 10.06.2013 tarihli raporumda da beyan eniğim üzere aşağıda 8 başlıkta listelenen ve orijinal … markalı ürün ve ekipmanların bulunduğu tespit edilmiştir. Bunlar; 1.ORİJİNAL YEDEK PARÇA STOK LİSTESİ’nde bulunan 372 kalem ürünlerin tamamının şirketin deposundaki raflarında-özel kurumsal kodlu şekilde-bulunduğu tespit edilmiştir. … LİSTESİ (… ÖZEL ALETLERİ), bu listedeki 200 adet ürünün (kimileri takım halinde), bu ürünlere özel 2 adet panolarında ve özel kutularında bulunduğu tespit edilmiştir. 3.EPC-YEDEK PARÇA TESPİT CD’LERİ listesinde 156 adet ürünün tamamının şirkette koli içerisinde bulunduğu tespit edilmiştir. 4. AKSESUAR STANDL ekli listede belirtıfen ve 2 adet olan mobilya stantlar, şirket içerisindeki bekleme salonunda bulunduğu tespit edilmiştir. 5.SERVİS EKİPMANLARI listesindeki 2 adet cihazın özel kutularında bulunduğu tespit edilmiştir. 6.TAMİR KATALOG CD’lerinin 11 adet olarak bir kuiu içerisinde bulunduğu tespit edilmiştir. 7.EĞİTİM CD’lerinin 13 adet olarak bir kutu içerisinde bulunduğu tespit edilmiştir. 8.EĞİTİM KİTAPLARI 12 çeşit ve 22 adet olarak bir kutu içerisinde bulunduğu tespit edilmiştir. Bu ürünlere ait rayiç bedelleri aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir. Bu tespitte … PAZARLAMA VE SATIŞ AŞ. taralından ve bu ürünlere ait düzenlenen (dosya içeriğinde kopyalan mevcut olan) faturalardan faydalanılmış, ayrıca amortisman ve hizmet bedelleri de dikkate alınmıştır. (Fatura edilen tarih ile günümüze kadar aradan geçen süredeki enflasyon artışları dikkate alınmamıştır). Amortisman oranının ve hizmet bedellerinin belirlenmesinde, … PAZARLAMA VE SATIŞ AŞ. nin … TİC. LTD. ŞTİ. ile … SATIŞ AŞ. ye 7.192,95 TL ile 30.04.2008 tarihinde … seri no ile fatura ettiği … Bilgisayar Malzemelerinin, davacı firma tarafından başka bir … Yetkili Satıcı (… LTD …) firmaya devretmesinde düzenlenen 12.02.2013 tarih ve 021236 nolu İrsaliyeli Faturadaki 6.277,13 TL lik bedeller arasındaki fark esas alınmıştır.
1.ORİJİNAL YEDEK PARÇA STOK LİSTESİ‘ndeki toplam 372 kalem her birürünün değerlerinin tespitinde. …SATIŞ AŞ. tarafından tanzim edilen her birinin alış faturası (dosya içeriğinde kopyalan mevcut) üzerindeki bedelleri esas alınmıştır. Tespiti yapılan bu ürünlerin her biri orijinaldir ve toplam değeri 30.496,75 TL dir.
2…. LİSTESİ’nde (…) bulunan tüm aletler … marka araca özgü özel tamir ve bakım işlerinde kullanılan, kimileri set, kimileri takım, kimileri de tek parça halinde olan 200 kalem aletlerin değeri 34.764,33 TL dir. Ancak davacı firma bu aletleri bir süre kullanarak katma değer elde etmiştir, yıpranma payı (amortisman) göz önüne alındığında (% 13,42) değerinin 30.098,95 TL dir. Tüm bu aletler bir … Servisinin mütemmim cüz’üdür.
3.EPC-YEDEK PARÇA TESPİT CTTLFRİ (156 adet) davalı firmaya …SATIŞ AŞ. tarafından 11.534,88 Tl değerle olarak fatura edildiği tespit edilmiştir. Bu CD lerin piyasa değeri yoktur, ancak bunların bir … servisinin mütemmim cüzü olması ve yedek parça hareketlerini izleme gibi bir programa haiz olması ve sistemini çalıştırması açılarından değerlendirilmesi gerektiği ve % 13,42 amortisman değerinin 9.986,89 TL olması gerektiği kanaatindeyim.
4.AKSESUAR STANDI (2 adet) 500,00 TL defterinde olduğu kanaatindeyim.
5.SERVİS EKİPMANLARI (2 ade ) … marka otomobillerin aıza tespitlerini yapan elektronik cihazlarda fatura bedelleri toplam 6.154,24 TL olan bu cihazların piyasadaki kıymetleri oldukça sınırlıdır, mütemmim cüz olarak değerlendirilmesi gerektiği ve %13,42 amortisman ile değerinin 5.328,34 TL olması gerektiği kanaatindeyim.
6.TAMİR KATALOG CD lerinin de (11 adet) piyasa değeri yoktur. Ayrıca bu CD lerin içerisinde programlar … marka araçlara özgü tamir faaliyetlerini yönlendiren programlardır. Fatura bedeli 4.640,49 TL dir, % 13,42 amortisman ile değerinin 4.017,73 TL olması gerektiği kanaatindeyim.
7-8. EĞİTİM CDTeri ve EĞİTİM KİTAPLARI mn da piyasa değerleri yoktur, ancak … marka araçlara özgü ve mütemmim cüz olması sebebiyle fatura üzerindeki toplam 773,00 TL bedellerinin % 13,42 amortisman ile 669,26 TL olması gerektiği kanaatindeyim.
Tespiti yapılmış amortisman ve hizmet bedelleri gözetilerek rayiç bedelleri listelenmiş olan bu 8 kalem yedek parça, tamir, bakım, onarım ekipmanları/aksesuarları ile eğitim CD ve Katalogları sadece … marka araca has ürünlerdir, farklı marka bir araçta kullanılması mümkün değildir. Bu nedenle bunların davacı firmada bulunmasının bir anlamı ve faydası yoktur. Ancak davalı firma, tüm bu orijinal parçalan, ekipmanları ve diğerlerini kendisine bağlı yetkili servisler kanalıyla gerektiği gibi değerlendireceği kanaatindeyim.
III.2. Davalnın 10.10.2013 tarihli dilekçesindeki rapor itirazları:
Davalı vekili rapora esas olan keşif günü, …’daki keşif mahallinde bulunmadan İstanbul’daki bürosundan itirazlanm yapnıaktadır. İşyerinde yapılan tespitlerde listelenen ürünlerin tamamı işyerinde raporumda belirtildiği şekilde mevcuttur.
Davalı vekilinin dilekçesinin 2. maddesinde …’ler, CD’ler. eğilim kitapları, servis malzemeleri, ve standlann bayilik Sözleşmesinde sözleşme ürünü olmadığı ve davacının bu malzemeyi kullanarak değer elde ettiğini … beyan edilmiştir. Sözleşmenin BOLUM 8-MUHTELİF Madde 8.1(e) bendinde “Sözleme Ürünü” vt u; Sözleşme Ürünleri” Sözleşme Araçları. Orijinal … Aksesuarları ve Orijinal Toycu: Parçaları anlamına gelecektir. Yine 8.1.(i) bendinde ‘Orijinal … Aksesuarı veya i)rijinai … Aksesuarları ” bir Sözleşme aracına takılmak üzere veya bir Sozicşmc Aracı ile birlikte kullanılmak üzere Üretici veya Şirket tarafından temin edilen veya o>\:nlnıış bulunan ve … markasını taşımakta olan ancak …. ürünler antantımı gelecektir tanımlan bulunmaktadır. Bu durumda yukanda yedek parçalar dahiî S maddede belirtmiş olduğum tüm ürünler bir bütünün ayrılmaz parçalan olup, sözleşme kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Davalı vekilin 2.a da işyerinde olmadığını ileri sürdüğü … kod nolu Anahtar parçası 16/12/2013 tarihli dilekçesinde de beyan ettiği şekilde, davacıya iade edildiği teyit edilmiştir. Aynca bu parçanın bedeli … listesinden düşürülmüştür. … listelerindeki (… özel El Aletleri) ekipmanlann bedelleri … Bayilerinin 2011 yılı sonu itibariyle alış fiyatları esas alındığı iddiası doğrudur. Ancak esas çelişkiyi, davalı vekilinin 10.10.2013 tarihli dilekçesinde söz konusu SST’ler çok büyük bölümünün 1998 ve takip eden yıllarda davacıya satıldığı yönündeki beyanı ve bu konuda net bir tarih ortaya konulmaması ortaya çıkarmaktadır. …’lerin birçoklan hiç kullanılmaya ihtiyaç duyulmadan orijinal kutularında olmalarına rağmen bedellerinden amortisman oranı düşürülerek bedel hesabı yapılmıştır.
2.b. ileri sürülen EPC-Yedek Parça Tespit CD lerinin bedelleri davalıdan alman fatura tarihi itibariyle KDV hariç alış fiyatları esas alınarak belirlenmiştir.
2.c. de ileri sürülen CD ve SST 1er işin yürütümünde kullanılan yardımcı ekipmanlardır. Bunların sarf malzemesi olması mümkün değildir. Sarf malzemesi bir işlemin yapılmasında yalnız bir defa kullanılan ve o an sarf edilen; yağ, mazot, üstübü. kaynak elektrodu vb. gibi malzemelerdir, ekipmanlarla benzerliği bile söz konusu değildir.
2.d. de belirtilen yedek parça bedelleri … Bayilerinin 2011 yılı sonu itibariyle Yedek Parça ve Aksesuar Alış Fiyatları esas alınarak belirlendiği doğrudur.
2.e. Bilirkişi Raporuna esas teşkil eden tespit, keşif günü yüce Mahkeme huzurunda tam ve doğru olarak yapılmış ve tutanak altına alınmıştır. Listelenen malzemelerin tamamının işyerinin stoklarında bulunduğu tespit edilmiştir.
2.g. davacı firma elinde bulunan tüm malzemeler orijinal … marka ürünlerdir.
III.3. Listede olmadığı bildirilen ancak listede bulunan ve dava konusu olan bilgisayar malzemesi:
Bilgisayar Malzemelerinin, dava açıldıktan sonra Davacı firma tarafından başka bir … Yetkili Satıcı (…) firmaya devredilmiş olup bu nedenle güncel listeye dahil edilmediği anlaşılmıştır şeklinde görüş ve kanaatte bulunmuştur.
Mahkememizin 09/02/2016 tarihli ara kararı gereğince davalının ticari defterleri de incelenmek suretiyle dosya rapor hazırlanmak üzere mali müşavir ve hukukçu bilirkişilere tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından ibraz edilen raporda özetle; Sonuç olarak kurulumuz, taraflar arasında yapılan 21/12/2006 tarihli satıcılık sözleşmesi ve tüm dosya kapsamına göre dava dilekçesinde belirtilen stok ürünlerin bedelinin sözleşmenin davalı tarafından yenilememe suretiyle feshi nedeniyle davacıya iade şartlarının oluştuğu, stok ürünlerin bedeli nedeniyle davacının davalıdan 81.097,88 TL asıl alacak ve 3.431,11 TL işlemiş faizi olmak üzere toplamda 84.528,99 TL alacaklı olduğu yönünde görüş ve kanaatte bulunmuşlardır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne dair verilen 15/11/2016 tarih ve … Esas … karar sayılı kararın istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nin 27/09/2019 tarih ve 2017/2023 Esas 2019/1913 Karar sayılı ilamıyla “İlk derece mahkemesi tarafından davacının adresinde istinabe suretiyle keşif yapıldığı, davacı tarafça sözleşme gereğince almakla yükümlü olduğu, … Listesi, Yedek Parça Tespit CD’leri, Aksesuar Standları, Servis Ekipmanları, Elektronik Cihazlar Tamir Kataloğu CD’leri ve Eğitim CD’lerinin ayrıca stok ürünlerin iade bedeli konusunda ihtilaf bulunduğu, mahkemece yerinde tespit yaptırılarak davacı işyerinde görülen ve davacı defterlerinde kaydı bulunan ürünlerin fatura bedelleri ve amortisman bedelleri tespit edilerek, amortisman düşüldükten sonra bedellerin tahsiline karar verilmişse de, ürünlerin iadesine karar verilmemiş olunması, ayrıca davalı tarafça istinaf dilekçesinde ve 10.10.2013 tarihli, 10.06.2013 tarihli ve 02.09.20103 tarihli bilirkişi raporlarına itiraz dilekçelerinde; … kod nolu “Anahtar” parça adlı …’nin davalı şirketçe satıldıktan hemen sonra davacı tarafça iade edildiği, davacının elinde bulunmadığı, …’lerin çok büyük bölümünün 1998 ve takip edilen yıllarda davacıya satıldığı, EPC’lerin 2007 ve takip eden yıllarda temin edildiği, CD ve Eğitim kitapları ve diğer … ve …’lerin amortisman ayrılarak doğrudan gider yazıldığı, oluşan değerin tespiti gerektiğine dair itirazların mahkeme tarafından değerlendirilmediği, davacı defterlerinin incelenerek ve sözleşmenin 7.7.ıv maddesi de gözönünde tutularak, ürünlerin amortisman ayrılarak doğrudan gider yazılıp yazılmadığı araştırılarak, ürünlerin davacıya maliyetlerinin usulüne uygun olarak tespit edildikten sonra karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verildiği,” gerekçesiyle mahkememiz kararının kaldırılmasına, itiraz edilen hususlarda yargılamaya devam olunmak üzere dosyanın mahkememize gönderilmesine karar verilmiş, mahkememizce yukarıdaki esasa kaydı yapılarak yargılamaya devam olunmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nin 27/09/2019 tarih ve 2017/2023 Esas 2019/1913 Karar sayılı ilamı gereğince … ATM ye talimat yazılarak davacı defterleri de incelenmek sureti ile BAM’ın ortadan kaldırma kararında gerekçe bölününün son paragrafında belirtilen hususlarda ek rapor tanzim edilmesi için talimat yazılmış, bilirkişiler tarafından ibraz edilen 22/02/2021 tarihli raporda özetle;
“Davacı … Tic.Ltd.Şti.’nin sunmuş olduğu; 2008,2009,2010,2011,2012 yıllarına ait ticari defterlerinin açılış tasdikleri usulüne uygun olarak yapılmış olduğu, 2012 yılı Yevmiye defterlerinin 6102 sayılı Yeni TTK’nm 64. Maddesine istinaden 2012 yılı Yevmiye defterinin kapanış tasdikinin olduğu;
Davacı tarafın 2008 ve izleyen yıllannda sabit kıymet ve amortisman hesaplarında Ticari Defterlerinde CD ve Eğitim kitapları ve diğer … ve …’lerin , sabit kıymet listesinde olmadığı ve amortisman hesaplannda amortisman aynlarak doğrudan gider yazılmadığı,
İstinaf dilekçesinde ve 10.10.2013 tarihli, 10.06.2013 tarihli ve 02.09.2013 tarihli bilirkişi raporlanna itiraz dilekçelerinde; … kod nolu “Anahtar” parça adlı …’nin davalı şirketçe satıldıktan hemen sonra davacı tarafça iade edildiği, davacımn elinde bulunmadığının doğru olmadığı, parça değil faturası iade edildiği kanaatine vanlmış olduğu” yönünde görüş ve tespitlerde bulunulmuştur.
Yapılan tespitler ışığında BAM ilamı, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; BAM ilamı doğrultusunda hazırlanan 22/02/2021 tarihli raporun dosya kapsamına uygun ve BAM ilanında belirtilen hususları içerir şekilde düzenlendiği görüldüğünden hükme esas alınarak davacının davalıdan 81.097,88 TL alacaklı olduğu anlaşıldığından davanın kısmen kabul kısmen reddine, 81.097,88 TL alacağın 27.12.2011 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebinin reddine, 10.06.2013 tarihli bilirkişi raporunda 8 başlıkta listelenen ürün ve ekipmanların davalıya iadesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kısmen kabül kismen reddine, 81.097,88 TL alacağın 27.12.2011 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Fazlaya ilişkin talebinin reddine,
2-10.06.2013 tarihli bilirkişi raporunda 8 başlıkta listelenen
– Orjinal yedek parça stok listesinde (liste1.1, 8. Sayfa) bulunan 372 kalem ürünün,
– … listesi (… özel el aletleri), bu listedeki liste 1.2, 5 sayfa) 200 adet ürünün,
– EPC-yedek parça tespit CD’leri (liste 1.3, 4 sayfa) listesindeki 156 adet ürünün,
– Aksesuar standı, (liste 1.4, 1 sayfa) belirtilen ve 2 adet olan mobilya stantlarının,
– Servis ekipmanları listesindeki (liste 1.5, 1 sayfa) 2 adet cihazın,
– Tamir Katalog CD’lerinin (liste 1.6, 1 sayfa) (11 adet),
– Eğitim CD’lerinin (liste 1.7, 1 sayfa) (13 adet),
– Eğitim kitapların (liste 1.8, 1 sayfa) (12 çeşit ve 22 adet olmak üzere) davalıya iadesine,
3-Karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince hesaplanan 5.539,80 TL harçtan peşin alınan 1.483,95 TL.harcın mahsubu ile bakiye 4.055,85 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 1.483,95 TL peşin harç masrafının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı duruşmalarda kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar yönünden hesaplanan 11.342,72 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı duruşmalarda kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince ret edilen miktar yönünden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-Davacının yapmış olduğu toplam: 3.702,40 TL yargılama giderinin davanın red/kabul oranına göre 3.004,75 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,geri kalan miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
9-Davalı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalıya iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliyesi ( İstinaf Mahkemesi ) nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 06/07/2021

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)

MASRAF BEYANI
21,15 TL Başvuru Harcı
170,80 TL Keşif harcı
3.000,00 TL Bilirkişi Ücreti
510,45 TL tebligat ve müzekkere gideri
TOPLAM : 3.702,40 TL