Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/543 Esas
KARAR NO : 2021/323 Karar

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/08/2019
KARAR TARİHİ : 26/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili Şirketler tarafından davalıdan 27.02.2018 tarihli sipariş formu (“Sözleşme”) ile 69.500 USD + KDV karşılığında turnike sistemleri satın alındığını, taraflar arasında yapılan anlaşma gereğince sözleşme bedelinin %50’si siparişte peşin olarak, kalan bakiye tutar ve KDV tutarı ürünlerin teslim tarihinde, sevk öncesi peşin olarak ödeneceğini, anlaşma sonrası, sözleşme bedelinin yarısı olan 34.750 USD’ nın ödeme günü olan 28.02.2018 tarihinin bir gün öncesinin yani 27.02.2019 TCMB döviz satış kuru (1 USD = 3,7901 TL) esas alınarak davalının banka hesabına gönderildiğini, daha sonra müvekkili şirketin anlaşmaya konu ürünlerin finansal kiralama yöntemi ile tedarikine karar verdiğini ve bu doğrultuda davalının da onayıyla davalıya … A.Ş. tarafından Haziran 2018’de ürünlerin toplam bedeli olan 69.500 USD + KDV ödendiğini, davalıya ödenen 34.750 USD tutarlı avans ödemesinin karşılıksız kaldığını, bu tutarın davalıdan, … 25. Noterliği’nin … tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle ödeme tarihindeki TCMB güncel satış kuruna göre hesaplanacak Türk Lirası karşılığı ile talep edildiğini, davalının bu tutarı ödemeyi reddettiğini, müvekkilin davalıya olan 10.367,64-TL borcunun mahsubu ile kalan bedeli, müvekkili şirket tarafından kendisine ödeme yapılan 28.02.2018 tarihli TCMB güncel satış kuru üzerinden iade edeceğini, … 6. Noterliği’nin … tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle bildirildiğini, bu nedenlerle davalının itirazının iptal edilerek 03.12.2018 tarihli ihtarname tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile birlikte icra takibinin devamına, İİK’nun 67. Maddesi uyarınca davalının % 20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın 27/02/2018 tarihli Sipariş Formu’nu imzalayarak, Müvekkil Şirket’ten 69.500 USD + KDV bedelle, Sipariş Formu’nda belirtilen donanımları sipariş ettiğini, Sipariş Formu’nun ödemeye ilişkin hükümlerine göre, alacaklı tarafından sipariş tarihinde sipariş bedelinin %50’si olan 34.750 USD’nin avans olarak müvekkili şirket’e ödenmesinin kararlaştırıldığı, davacı tarafından, USD olarak ödeme yapılamayacağının, avansın TL olarak ödenebileceğinin bildirildiğini, bunun üzerine 28.02.2018 tarihli e-posta ile davacı’ya, avansın o günkü kur üzerinden TL olarak ödenmesinin müvekkili tarafından uygun bulunduğunu; dolayısıyla avansın iadesinin de TL olarak yapılacağı hususunun bildirildiğini, tüm bu nedenlerle dava dilekçesinde bildirilenin aksine müvekkili şirketin davacı tarafa hiçbir şekilde 34.750 USD tutarında avans iade yükümlülüğü olmadığını, sebepsiz zenginleşmediğini, Borçlar Kanunu kapsamında sebepsiz zenginleşmenin söz konusu olabilmesi için şartların gerçekleşmediğinin açık olduğunu, müvekkili şirketin davacı ile vardığı mutabakat çerçevesinde TL olarak aldığı avansı TL olarak iade etmekte haklı olduğunu ve bu işlemin davacının zararına olduğunun düşünülemeyeceğini, zira basiretli bir tacir olan davacının bu işlem hususunda e-posta ile müvekkili şirketle mutabık kaldığını, müvekkilinin sebepsiz zenginleştiğini kabulü tazammun etmemek kaydıyla bir kimsenin malvarlığında bir başkası zararına meydana gelen zenginleşmenin, arada illiyet bağı olsa dahi her zaman iade borcunu doğurmadığını, iade borcunun doğabilmesi için malvarlığındaki zenginleşmenin haklı bir sebep olmaksızın gerçekleşmesi gerektiğini mevcut durumda müvekkili açısından haklı sebebin gerçekleştiğinin tartışmasız olduğunu, bu kapsamda davacı tarafların müvekkili şirketten hiçbir hak ve alacağı olmadığının gözetilerek davanın reddine karar verilmesini, diğer taraftan davacı tarafın TL olarak belirttiği harca esas değeri hangi tarihli kura göre hesap ettiğini açıklamamış olduğunu, buna ilişkin beyan üzerine beyanda bulunma haklarını da saklı tuttuklarını, öte yandan taraflar arasında imzalanmış olan Sipariş formunda davacı adi ortaklığın ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin avans anlamına gelen ilk ödemenin hiçbir şekilde ve sebeple iade edilmeyeceğini dahi kabul ettiğini, müvekkili şirket tarafından iyi niyetli bir şekilde avans iadesi yapılmasına rağmen, davacı tarafın kur farkı adı altında haksız kazanç elde etme gayreti içerisinde olduğundan, haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Deliller; … 25. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası, Faturalar, Sipariş Formu, Dekontlar, İhtarname, Taraf ticari defter ve kayıtları, Bilirkişi İncelemesi
… 25. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasında başlatılan icra takibinin incelenmesinden; … A.Ş. Ve … A.Ş. Vekilince … A.Ş. Aleyhine 24/01/2019 tarihli ödeme emri ile fatura sebebine dayalı olarak 44.982,17-TL üzerinden icra takibine geçildiği, ödeme emrinin borçlu tarafa 28/01/2019 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu, 31/01/2019 havale tarihli dilekçe ile borçlunun alacaklı tarafa hiçbir borcu olmadığını belirterek borca ve işlemiş ve işleyecek faize ve tüm ferilerine itiraz ettiğini bildirmiştir. İtiraz ile icra takibi durmuştur.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme günü ihdas edilerek Bilirkişi Raporu aldırılmıştır. Mali Müşavir Bilirkişi …’nun hazırlamış olduğu 13.11.2020 tarihli Bilirkişi Raporuna göre özetle;
“…İncelenen davacı … ait 2018-2019 yılı Ticari defterlerden yevmiye/D. kebirin beratlarının yasal sürelerinde alındığı, Envanter defterinin açılış tasdikini yasal süresinde olduğu, davacı şirketin 2018-2019 yılı ticari defterlerinin TTK hükümlerine göre usulüne uygun tutulmuş ve yasadaki tekemmülü kaydı-ile kendi lehine delil olma özelliğine sahip olduğu,
İncelenen davalı … ait 2018-2019 yılı Ticari defterlerden yevmiye ve Defter-i kebirin beratlarının yasal sürelerinde alındığı, Envanter defterinin açılış tasdikini yasal süresinde olduğu, davalı şirketin 2018-2019 yılı ticari defterlerinin TTK hükümlerine göre usulüne uygun tutulmuş ve yasadaki tekemmülü kaydı-ile kendi lehine delil olma özelliğine sahip olduğu,
Taraflar arsında yapılan 27.02.2018 tarihli Müşteri sipariş formunun (sözleşme) döviz karşılığı yapıldığı açıktır. Bu anlamda tarafların sözleşme bedeli olan 69.500, USD+KDV, … tarafından davalı şirkete USD olarak ödendiğinin taraflarca kabul edildiği üzerinde çekişme olmadığı anlaşılmıştır.
Bu Çerçevede;
Sayın Mahkemece döviz üzerinden yapıldığı net olan sipariş protokolünün delil kabiliyeti Sayın Mahkemenin takdirinde olmak üzere, davacı yan tarafından davalı yana ödenen 34.750, USD tutarlı avans alacağının karşılığı olan 131.705,97 TL ‘nin geri ödeme tarihi olan 05.12.2018 tarihinde T.C.M.B belirlenen kur ile çarpılması sonucunda (34.750,00 USD X 5.3829) = 187.055,77 TL olarak hesap edilmiştir. Hesaplanan 187.055,77 TL’den davalının iade ettiği 121.338,34 TL, ve dava dilekçelerinde davacı ve Davalı yan tarafından kabul edilen davalı alacağı olan 10.367,64 TL’nin mahsubu sonrasında (187.055,77 TL – 121.338,34 TL – 10.367,64 TL = 55.349,79 TL davacının davalı yandan alacaklı olduğu, davacı yan icra takibinde 44.982,17 TL talep ettiğinden taleple bağlı olduğu,
Davacı yan tarafından yapılan ödeme tarihindeki kur ile tahsilatın gerçekleştiği tarihteki kur değeri farklı olduğundan düzenlenen 44.982,17 TL tutarlı kur farkı faturasının haklı olarak düzenlendiği ve davacı yan talebi doğrultusunda bu fatura tutarı kadar davalı yandan alacaklı durumda olduğu,
Davacı yan 3095 sayılı yasaya istinaden icra takip tarihi olan 24.01.2019 tarihinden itibaren asıl alacağa %9 yasal faiz talep edebileceği sonuç ve kanaatine muhasebesel inceleme ile varılmaktadır. Ancak yanlar arasındaki ilişkinin “Ticari iş” olması hasebiyle, TC Merkez Bankası kısa vadeli avans faizinin takip tarihinden itibaren somut olaya tatbiki, Sayın Yargı Makamının tercih ve takdirine bağlıdır,…” şeklinde görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Davacılar vekilinin Bilirkişi Raporuna karşı beyan dilekçesi sunduğu, Davalı vekilinin Bilirkişi Raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesi sunduğu görülmüştür.
Mahkememizce itirazlar doğrultusunda dosyanın ek rapor alınmak üzere bilirkişiye tevdine karar verilmiştir. Mali Müşavir Bilirkişi …’nun hazırlamış olduğu 22.02.2021 tarihli Bilirkişi Ek Raporuna göre özetle;
“…İncelenen davacı … ait 2018-2019 yılı Ticari defterlerden yevmiye/D. kebirin beratlarının yasal sürelerinde alındığı, Envanter defterinin açılış tasdikini yasal süresinde olduğu, davacı şirketin 2018-2019 yılı ticari defterlerinin TTK hükümlerine göre usulüne uygun tutulmuş ve yasadaki tekemmülü kaydı-ile kendi lehine delil olma özelliğine sahip olduğu,
İncelenen davalı … ait 2018-2019 yılı Ticari defterlerden yevmiye ve Defter-i kebirin beratlarının yasal sürelerinde alındığı, Envanter defterinin açılış tasdikini yasal süresinde olduğu, davalı şirketin 2018-2019 yılı ticari defterlerinin TTK hükümlerine göre usulüne uygun tutulmuş ve yasadaki tekemmülü kaydı-ile kendi lehine delil olma özelliğine sahip olduğu,
Taraflar arsında yapılan 27.02.2018 tarihli Müşteri sipariş formunun (sözleşme) döviz karşılığı yapıldığı açıktır. Bu anlamda tarafların sözleşme bedeli olan 69.500, USD+KDV, … tarafından davalı şirkete USD olarak ödendiğinin taraflarca kabul edildiği üzerinde çekişme olmadığı anlaşılmıştır.
Bu Çerçevede;
Sayın Mahkemece döviz üzerinden yapıldığı net olan sipariş protokolünün delil kabiliyeti Sayın Mahkemenin takdirinde olmak üzere, davacı yan tarafından davalı yana ödenen 34.750, USD tutarlı avans alacağının karşılığı olan 131.705,97 TL ‘nin geri ödeme tarihi olan 05.12.2018 tarihinde T.C.M.B belirlenen kurun (34.750,00 USD X 5.3829) = 187.055,77 TL olarak hesap edilmiştir. Hesaplanan 187.055,77 TL’den davalının iade ettiği 121.338,34 TL, ve dava dilekçelerinde davacı ve Davalı yan tarafından kabul edilen davalı alacağı olan 10.367,64 TL’nin mahsubu sonrasında (187.055,77 TL – 121.338,34 TL – 10.367,64 TL = 55.349,79 TL davacının davalı yandan alacaklı olduğu, davacı yan icra takibinde 44.982,17 TL talep ettiğinden talebi ile bağlı olduğu,
Davacı yanın davalı yandan 44.982,17 TL asıl alacak, 1.057,39 TL faiz olmak üzere toplam 46.039,56 TL alacaklı olduğu,
Davacı yan 3095 sayılı yasaya istinaden icra takip tarihi olan 24.01.2019 tarihinden itibaren asıl alacağa %9 yasal faiz talep edebileceği sonuç ve kanaatine muhasebesel inceleme ile varılmaktadır. Ancak yanlar arasındaki ilişkinin “Ticari iş” olması hasebiyle, TC Merkez Bankası kısa vadeli avans faizinin takip tarihinden itibaren somut olaya tatbiki, Sayın Yargı Makamının tercih ve takdirine bağlıdır,…” hususlarında görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi Ek Raporu taraflara tebliğ edilmiş ve taraflarca ek rapora karşı beyan ve itirazda bulunulmuştur.
Bilirkişi Raporları hüküm kurmaya uygun bulunmuştur.
GEREKÇE;
Taraflar arasındaki ihtilaf; İcra takibinden dolayı davacıların davalıdan alacaklı olup olmadığı, davalının itirazlarında haklı olup olmadığı, alacağın likit olup olmadığı hususlarındadır.
Tüm dosya kapsamından; Taraflar arasında 27.02.2018 tarihli sipariş formu (sözleşme) düzenlendiği, sözleşmenin müşteri bilgileri kısmında … A.Ş … A.Ş adi ortaklığı yazmakta olduğu, teklif bilgileri kısmında toplam bedelin 69.500,00-USD + KDV yazmakta olduğu, ödeme planı kısmında, toplam sipariş tutarının %50’si (34.750,00-USD) siparişte peşin olarak, kalan bakiye tutarın ve KDV tutarının ürünlerin teslim tarihinde, sevk öncesi peşin olarak ödeneceği, faturanın, fatura tarihindeki TCMB’ce tespit edilen döviz satış kuru baz alınarak TL cinsinden düzenleneceği, sözleşmenin döviz karşılığı düzenlendiği, davacı taraf vekilinin davalı tarafa ihtarname keşide ettiği, ihtarnamenin içeriğinde, 28.02.2018 tarihinde 34.750,00-USD karşılığı TL’nin TCMB güncel satış kuru baz alınarak ödendiği, anlaşmaya konu emtiaların finansal kiralama aracılığı ile alınmasına karar verildiği ve… A.Ş tarafından Haziran 2018 tarihinde 69.500,00-USD +KDV karşılığı tüm tutarın ödendiği, sipariş konusu ürünlerin talep üzerine … A.Ş’ne fatura edildiği ve ödenen 131.605,98-TL avansın iade edilmek istendiği, avansın iade edilmediği,davacı şirket tarafından davalı şirkete 15.01.2019 tarihli KDV dahil 44.982,17-TL tutarlı kur farkı faturası düzenlendiği, davalı şirket tarafından davacı şirkete 22.01.2019 tarihli KDV dahil 44.982,17-TL tutarlı iade faturası düzenlediği, taraflar arasında yapılan 27.02.2018 tarihli sözleşmenin döviz karşılığı yapılmış olduğu, tarafların sözleşme bedeli olan 69.500,00-USD + KDV’nin … tarafından davalı şirkete USD olarak ödendiğinin taraflarca kabul edildiği, davacı tarafından davalı tarafa ödenen34.750,00-USD tutarlı avans alacağının geri ödeme tarihi olan 05.12.2018 tarihinde TCMB belirlenen kur ile çarpılması sonucunda 187.055,77-TL olarak hesap edildiği, hesaplanan 188.055,77-TL’den davalının iade ettiği 121.338,34-TL ve dava dilekçelerinde davacı ve davalı tarafından kabul edilen davalı alacağı olan 10.367,64-TL’nin mahsubundan sonra 55.349,79-TL davacının davalıdan alacaklı olduğu, somut olayda, taraflar arasında imzalanan sipariş formunun USD olarak düzenlendiği, bununla birlikte davacı tarafın ödediği 34.750,00-USD’nin ödeme gübnü olan 27.02.2018 tarihi TCMB satış kurunun 3.7901-TL olduğu ve 131.705,97-TL değerinde olduğu, davalı tarafın davacı tarafa iade ettiği alacağının ödeme günü olan 05.12.2018 tarihinde TCMB satış kurunun 5.3829-TL olduğu ve 187.055,77-TL değerinde olduğu, dolayısıyla davalının … 25. İcra Dairesi’nin … E. Sayılı icra takibine yapmış olduğu itirazının iptali ile davacıların davasının kabulüne, … 25. İcra Dairesi’nin … E. Sayılı icra dosyasının 44.982,17-TL asıl alacak üzerinden devamına, alacak likit olduğundan 44.982,17-TL asıl alacağın %20’si icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacılara ödenmesine dair karar verilmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-)Davalının … 25. İcra Dairesi’nin… E. Sayılı icra takibine yapmış olduğu İTİRAZININ İPTALİ ile davacıların davasının KABULÜNE,
… 25. İcra Dairesi’nin … E. Sayılı icra dosyasının 44.982,17-TL asıl alacak üzerinden DEVAMINA,
44.982,17-TL asıl alacağın %20’si icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacılara ÖDENMESİNE,
2-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 3.072,73-TL nispi karar harcından peşin yatırılan 543,28-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 2.529,45-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-)Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 6.647,68-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL başvuru, 6,40-TL vekalet harcı, 543,28-TL peşin harç, 1.250,00-TL bilirkişi ücreti ve 74,80-TL posta giderinden ibaret toplam 1.918,88-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-)Taraflarca yatırılan kullanılmayan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacılar vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi (İstinaf Mahkemesi) nezdinde İstinaf Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usûlen anlatıldı. 26/04/2021
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır