Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/541 Esas
KARAR NO : 2020/522

DAVA : Ticari Şirket (Pay Defteri Kaydına İlişkin)
DAVA TARİHİ : 23/08/2019
KARAR TARİHİ : 05/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Pay Defteri Kaydına İlişkin) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVADA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin davalı şirketin toplam sermayesinin %21,68’ini temsil eden 43.567 adet C Grubu nama yazılı pay sahibi olduğunu, müvekkili şirketin davalı şirkette bulunan tüm paylarını devrederek ortaklıktan ayrılmak istediğini, bu kapsamda iki firmadan gelen tekliflerin değerlendirildiğin ve …Tic AŞ’nin teklifinin uygun bulunduğunu, ve yasal bir zorunluluk bulunmasına rağmen şirket ana sözleşmesi ve davalı şirket ortakları arasında düzenlenmiş bulunan pay sahipleri sözleşmesi hükümlerinin yerine getirilmesi amacıyla davalı şirketin diğer ortaklarına önalım haklarını kullandırmak amacı ile 13/05/2019 tarihinde bildirim yapıldığını, davalı şirketin ortaklarından olan dava dışı … AŞ ve … AŞ 21/05/2019 tarihinde önalım haklarını kullanmayacaklarını, devre de muvafakat etmediklerini,… AŞ adında olmayan bir şekilde hatalı olarak bildirdiklerini, bu ihtarname cevabı müvekkil şirketten ayrı bir tüzel kişiliği olan … AŞ kendilerine iade etmiş ve müvekkil şirkete yeniden usulüne uygun bir bildirimde bulunulmadığını, davalı şirketin ortaklarına önalım haklarını kullanması hususunda bildirim yükümlülüğünü yerine getiren müvekkil şirketin 10/05/2019 tarihinde dava dışı … ile pay devir sözleşmesi imzaladığını ve 29/05/2019 tarihinde müvekkili şirketin pay sahibi olduğu payları temsil eden nama yazılı muvakkat ilmuhaber ciro edilmek suretiyle … teslim edildiğini, devir işlemlerinin gerçekleşmesi üzerine müvekkili şirket ile devralan şirket tarafından davalı … AŞ ye gönderilen ihtarname ile hisselerin devir ve teslim edildiğinin bildirildiği ve devir gündemi ile şirket yönetim kurulunun ivedi olarak toplanarak pay devri kararı alınması ve pay devrinin şirket pay defterlerine işlenmesinin talep edildiği, ancak 24/06/2019 tarihli genel kurul toplantısında 2019/6 nolu karar ile pay devri işleminin pay defterine işlenmesi talebinin reddine oy birliği ile karar verildiğini, davalı şirket tarafından alınan söz konusu kararın yasaya ve yerleşik Yargıtay içtihatlarına aykırı olduğunu, müvekkili şirketin tarafından yapılan hisse devrinin pay defterine hükmen işlenmesini talep etme zarureti hasıl olduğunu, davaya konu pay devrinde ana sözleşmeye aykırı bir husus bulunmadığını ve yönetim kurulunda alınan red gerekçeside bulunmadığını, red sebeplerinin ana sözleşmede çok açık ve somut bir şekilde belirlenmiş olması gerektiğini, bu nitelikte açıkça sahip olmayan davalı şirket ana sözleşmesi hükümündeki genel ifadeler kullanılarak pay devri talebinin reddinin TTK düzenlemesine aykırı olduğunu, davalı şirketin yönetim kurulu kararında ana sözleşme hükümleri tekrar edilerek devrin kabul edilmediği açıklanmış isede somut hiçbir gerekçe gösterilmemiş olması ve şirket açısından önemli bir payın devrinin de söz konusu olması nedeniyle red kararının hukuka ve iyiniyet kurallarına uygun olduğundan bahsedilmesinin mümkün olmadığını beyan ederek davalı şirket yönetim kurulunca verilen 24/06/2019 tarih 2019/6 sayılı kararın iptali ile müvekkil tarafından yapılan pay devir işleminin pay devir tarihi olan 29/05/2019 tarihi itibariyle pay defterine hükmen işlenmesine karar verilerek yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili Davaya Cevabında :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; şirket hissedarlarından davalı şirketin dava dilekçesinde ifade ettiği üzere … AŞ’deki hisselerini üçüncü bir şahsa devretmek niyetiyle diğer hissedarlara bildirim gönderdiğini, diğer hissedarların davacı tarafından iletilen bu bildirimi Şirket Ana Sözleşmesine, pay sahipleri arasındaki sözleşmelere ve mavzuatı uygun bulmadıklarından bildirimde yer alan talep ve istekleri reddettiklerini, buna rağmen davacının tüm bu hukuki argümanları görmezden gelerek hisse devir işlemini sürdürmeye devam ettiğini, ve hisseleri devretmek istediği …Dış Tic AŞ nin yönetim kurulu başkanı ve sahibi olan şahsı yönetim kuruluna aday gösterdiğini, ve böylelikle muvazaalı bir durum yaratmaya çalıştığını, bu şahsın yönetim kuruluna girmesi ile birlikte şirketin uğrayacağı zararları göz ardı ettiğini ve şirket menfaatlerini hissedar sıfatıyla alenen ihlal ettiğini, davacı tarafından gösterilen aday diğer ortaklar tarafından yönetim kurulu tarafından seçilmemesi üzerine davacının 24/05/2019 tarihli Olağanüstü Genel Kurul’un iptali talepli açtığını, akabinde de mahkeme kanalıyla yeniden genel kurul yapılması talepli ikinci bir dava ikame ettiğini, ilk davanın … 10.ATM nin …sayılı dosyasında görülen genel kurulun yürütülmesinin durdurulması talepli davanın reddedildiğini, davacının mahkeme kanalıyla genel kurul yapılması davasının ise … 10 ATM nin …esas sayılı dosyasında görüldüğünü ve davacının talebinin verilen kesin karar ile reddedildiğini, genel kurul süreciyle ilgili uyuşmazlıklar devam ederken davacının diğer ortakların itirazlarını görmezden gelerek hisselerini … adlı devrettiğinden bahisle bildirimde bulunduğunu, şirket yönetim kurulunun davacı tarafından gönderilen bildirimi değerlendirmiş ve 24/06/2019 tarihinde aldığı karar neticesinde devrin pay defterine işlenmesi talebinin reddedildiğini, davacının hisselerini devrettiği … adlı firmanın esasında 2016 yılında kurulan bir şirket ve neyle iştigal ettiği bilinmediğini, buna mukabil şirket sahibinin ana iştigal konusu … ile ilgili ve burada yönetim kurulu olarak görev yaptığını … İnşaat şirketinin müvekkili şirket le aynı sektörde faaliyet gösteren rakip firma olduğunu, müvekkili şirketin ekonomik yönden sıkıntılı olduğu ve yeni işlere girmekte zorlandığı bir dönemde rakip bir firmanın ortaklık yapısına dahil olması ve şirketin yıllarca biriktirdiği birikime vakıf olmasının kabul edilebilir olmadığını, rakip bir şirketin pay sahipleri çevresinin birleşimini bozacak şekilde ortaklık yapısına dahil edilmek istemesi halinde pay devri talebinin reddedilmesinin TTK ya uygun olduğu doktrinde neredeyse ittifakla kabul edilen bir görüş olduğunu, ayrıca davacı tarafın da oyuyla kabul edilen Ana Sözleşmenin 831.(i) maddesinde pay sahipleri arasındaki sözleşmeye aykırı devirlerin şirket tarafından reddedilebileceği hükmü getirildiğini, kurulduğu günden buyana şirkette ortak olan hissedarların güçlü bir pay sahibi çevresi oluşturduğunu, teknik başarı yakalanmış olsa da ekonomik bağımsızlığın sağlanması için pay sahipleri çevresinin bileşiminin korunmasının elzem olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilerek yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVADA:
Davacı vekili Cevabında :
Davacı vekili birleşen … 21 Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasına hitaben verdiği dava dilekçesinde özetle : avacı şirket ile dava dışı …(“…”) arasında imzalanan 10.05.2019 tarihli “pay devri sözleşmesi” ile …’in, … A.Ş.’de (“…”) sahip olduğu ve …’ın toplam sermayesinin %21,68’inin temsil eden, 43.567 adet C grubu payı … tarafından devir alındığını ve 29.05.2019 tarihinde payın devri işlemi gerçekleştirildiğini, pay devir işlemi yapılmadan önce …’ın diğer ortakları olan … A.Ş.(“…”) ve … (“…”) ve … A.Ş.’ye (“…”) şirket esas sözleşmesi ve pay sahipleri sözleşmesine uygun olarak ön alım haklarını kullanıp kullanmayacakları hakkında bildirimde bulunulduğunu ve … ve … ve … şirketleri tarafından ihtarname ile verilen cevaplarda, devir işlemine muvafakatleri olmadığı, hisselerin devrine yönelik işlem yapılması halinde bu devirlerin şirket pay defterine işlenmesinden imtina edecekleri, …’nin şirkette sahip olduğu C grubu paylarını pay devri sözleşmesi sözleşmesinde hüküm ve şartlar çerçevesinde yalnızca A Grubu ve B grubu pay sahiplerine devredebileceği, bu çerçevede 3. kişilere devredilmesi istenen C grubu payların 3. kişilere devredilmesinin mümkün bulunmadığı ve ön alım hakkını bu aşamada kullanmadığının belirtildiğini, payın devri işleminin pay defterine işlenmesi için davalı firma …’a ihtarnamesi ile bildirimde bulunulduğunu, bu talebin … tarafından cevabi ihtar ile “pay devri işleminin ve pay devrinin şirket pay defterine kaydedilmesi talebinin hukuka, şirket esas sözleşmesine, Türk Ticaret Kanunu’na ve pay sahipleri sözleşmesine aykırı bulunması nedeniyle” reddedildiğinin bildirildiğini, davacı …’nin payın devrinin deftere işlenmesi talebinin davalı firmanın 2019/6 karar nolu 24.06.2019 tarihli yönetim kurulu kararı ile reddedildiğini, yönetim kurulunun esasen ana sözleşmeye aykırı olarak C grubunun temsil edilmediğinden toplantı yeter sayısının olmadığını, özellikli kararlar kuralına aykırılık sebebiyle de iradesi tecessüm etmemiş olduğunu, TTK’ya dayalı gerekçelerle hisse devrinin reddine dair 24.06.2019 Tarih ve 2019/6 karar nolu … yönetim kurulu kararı batıl/geçersiz olduğunu, şirketçe 3 ay içerisinde hisse devrinin tescilini red iradesi tecessüm etmemiş olduğunu beyanla, TTK 494/3 md.si uyarınca davacı …’nin hissedarlığının tespitine ve pay devrinin pay defterine hükmen işlenmesine, talep gerektirdiği halde mahkemece gerek duyulur ise; 24.06.2019 Tarih ve 2019/6 karar nolu yönetim kurulu kararının butlanı/geçersizliğinin tespitine veya iptaline ve/veya terditli talep olarak, bir yukarıdaki maddede belirtilen talep bu aşamada kabul görmeyecek ise esasa ilişkin diğer gerekçeler doğrultusunda hisse devrinin … 49.Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye nolu ihtar ve ekindeki … Tarih ve … karar nolu … Yönetim Kurulu kararında bildirilen red gerekçelerinin haksızlığı sebebiyle TTK uyarınca, davacı … tarafından … Noterliği’nin … tarih, … yevmiye nolu ihtarnamesi ile …’a bildirilen …’nin hissedarlığının tespiti ve pay devrinin pay defterine hükmen işlenmesine, Ana Sözleşmenin 8. ve 12. hükümlerinin ve pay sahipleri sözleşmesinin 5. Ve 6.8 maddesinin ve diğer maddelerin yorumunda taraflar arasında çıkan muarazanın menine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Vekili Davaya Cevabında :
Davalılar vekili birleşen … 21.Asliye Ticaret Mahkemesinin…esas sayılı dosyasına hitaben verdiği cevap dilekçesinde özetle; aynı konuda … tarafından açılmış bir dava bulunduğunu, davanın … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında görüldüğünü, … tarafından açılan davanın daha önce açılmış olduğunu, huzurdaki uyuşmazlığın çözümü açısından hissedarlar arasındaki anlaşmalar, anlaşmalardaki iradelerin incelenmesi adına …’nin davacı olduğu davadaki beyanlarının önem arz ettiğini tüm bu nedenlerle de Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 166. maddesi uyarınca işbu davanın … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine ve davanın … 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülmesine karar verilmesini talep ettiğini, nihai olarak ise davanın haksız olduğunu beyanla, öncelikle birlelştirme ve davanın nihai olarak reddine karar verilmesini talep etmiştir. .
DELİLLER;
Ticari sicil kayıtları, hisse devir sözleşmesi, yönetim kurulu kararı, İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/334 esas, 2019/1036 karar sayılı dosyası, tarafların açıklamaları ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE :
Dava, asıl dosya davacısı …’nin, davalı …. deki hisselerini birleşen dosya davacısı … Dış Tic. A.Ş.’ye devrinin pay defterine işlenmesi istemine ilişkindir.
…Tic. A.Ş. tarafından … 48. Noterliği aracılığıyla gönderilen… tarihli, … yevmiye numaralı ihtarnamede; … nin şirket sermayesinin %21,68′ ine tekabül eden toplam 21.783.500TL nominal bedelli 43567 adet C Grubu payını … Tic. A.Ş ye devir ve teslim ettiği bildirilmiş ve pay devri kararı alınarak pay devri işleminin pay defterine işlenmesi talep edilmiştir. Davacı şirket yönetim kurulu bu talebi reddetmiştir.
Uyuşmazlık konusu hakkında Türk Ticaret Kanun’unun ilgili hükümleri;
Madde 449- (1) Genel kurul kararı aleyhine iptal veya butlan davası açıldığı takdirde mahkeme, yönetim kurulu üyelerinin görüşünü aldıktan sonra, dava konusu kararın yürütülmesinin geri bırakılmasına karar verebilir.
Madde 450- (1) Genel kurul kararının iptaline veya butlanına ilişkin mahkeme kararı, kesinleştikten sonra bütün pay sahipleri hakkında hüküm ifade eder. Yönetim kurulu bu kararın bir suretini derhâl ticaret siciline tescil ettirmek ve internet sitesine koymak zorundadır.
Madde 490- (1) Kanunda veya esas sözleşmede aksi öngörülmedikçe, nama yazılı paylar, herhangi bir sınırlandırmaya bağlı olmaksızın devredilebilirler.
Madde 492- (1) Esas sözleşme, nama yazılı payların ancak şirketin onayıyla devredilebileceğini öngörebilir.
(2) Bu sınırlama intifa hakkı kurulurken de geçerlidir.
(3) Şirket tasfiyeye girmişse devredilebilirliğe ilişkin sınırlamalar düşer.
Madde 493- (1) Şirket, esas sözleşmede öngörülmüş önemli bir sebebi ileri sürerek veya devredene, paylarını, başvurma anındaki gerçek değeriyle, kendi veya diğer pay sahipleri ya da üçüncü kişiler hesabına almayı önererek, onay istemini reddedebilir.
(2) Pay sahipleri çevresinin bileşimine ilişkin esas sözleşme hükümleri, şirketin işletme konusu veya işletmenin ekonomik bağımsızlığı yönünden onayın reddini haklı gösteriyorsa, önemli sebep oluşturur.
Maddenin (493)gerekçesinin ilgili kısmı;
” … Anonim şirket her türlü haklı görülebilecek sebebi “haklı sebep” olarak esas sözleşmesine koyamaz. Haklı sebepler ikinci fıkrada belirtilen, yani kanunen gösterilmiş olan kategorilerden birine girmelidir. Ayrıca esas sözleşmede 493 üncü maddenin ikinci fıkrasına göndermede bulunmak yeterli değildir. Haklı sebep kanundaki haklı sebeplere uygun bir şekilde somutlaştırılmalıdır.
…
Tasarı üç kategori öngörmüş olmasına rağmen haklı sebepler sınırlı sayı (numerus clausus) değildir. Hükümde haklı sebep kategorileri (1) paysahipleri çevresinin bileşimi, (2) şirketin konusu ve (3) işletmenin bağımsızlığı olarak belirlenmiştir. Paysahipleri çevresinin bileşimi mehazın Fransızca metnindeki “composition du cercle des actionnaires”, Almanca metindeki “Zusammensetzung des Aktionärskreises”, İtalyanca metindeki “composizione della cerchia delli azionisti” terimleri ile ifade olunmuştur. ‘Bileşim” sözcüğünü, Türkçe’de de kullanılan “paysahiplerinin kompozisyonu” şeklinde anlamak doğru olur.”
Madde 494- (1) Devir için gerekli olan onay verilmediği sürece, payların mülkiyeti ve paylara bağlı tüm haklar devredende kalır.
2) Payların miras, mirasın paylaşımı, eşler arasındaki mal rejimi hükümleri veya cebrî icra gereği iktisap edilmeleri hâlinde, bunların mülkiyeti ve bunlardan kaynaklanan malvarlığına ilişkin haklar derhâl; genel kurula katılma haklarıyla oy hakları ise ancak şirketin onayı ile birlikte devralana geçer.
3) Şirket, onaylamaya ilişkin istemi, aldığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde reddetmemişse veya ret haksızsa, onay verilmiş sayılır.
Madde 495- (1) Şirket, borsada kote edilmiş nama yazılı payları iktisap eden bir kimseyi, pay sahibi olarak tanımayı, ancak esas sözleşme, iktisap edilebilecek nama yazılı paylar ile ilgili olarak iktisap edenin pay sahibi olarak tanınacağı, sermayeyi esas alan ve yüzde ile ifade edilen bir iktisap üst sınırı öngörmüş ve bu üst sınır aşılmışsa reddedebilir.
… Şirketinin Ana Sözleşme’nin ilgili kısımları:
Ana Sözleşmenin 8.1. maddesi;
“Pay sahipleri, Şirket’in ve Şirket’in iştiraklerinin faaliyette bulunduğu sektörlerde öncü bir konumda bulunabilmek ve Şirket’in işbu esas sözleşmede yer alan amaç ve konularını gerçekleştirmek için Şirket’in sürekli olarak yüksek düzeyde teknik bilgi (know-how) kullanması, geniş bir ağa sahip olması, profesyonel düzeyde uzmanlığa sahip olması gerektiğini ve ayrıca önemli miktarlarda yatırım yapması gerektiğini ve emsalsiz becerilere ve deneyime sahip olan (A) Grubu, (B) Grubu ve (C) Grubu Pay Sahiplerinin tamamının, birlikte Şirket’in büyümesi, başarısı, ekonomik bağımsızlığı ve faaliyetinin devamlılığı yanı sıra pay sahipleri çevresinin bileşiminin korunması konusunda Şirket’te önemli bir yere sahip olduklarını kabul etmektedirler. Bu sebeple, nama yazılı paylar ancak Şirketin onayı ile devredilebilir. Bu onay Şirketin Yönetim Kurulu’nun tüm üyelerinin katılımı ve oybirliğiyle alacağı kararı ile verilir.”
Ana Sözleşme’nin 8.3. maddesi;
Bir pay sahibi (“Devreden Pay Sahibi”) paylarının tamamını veya bir kısmını (“Teklif Edilen Paylar”) iyi niyetli bir üçüncü kişiye (“Üçüncü Kişi Alıcı”), önceden diğer pay sahiplerine yazılı bildirimde bulunarak Teklif Edilen Paylarının tamamını Üçüncü Kişi Alıcı tarafından teklif veya kabul edilen alım koşullarından daha az elverişli olmayan alım koşulları ile diğer tüm pay sahiplerine (“Diğer Pay Sahipleri”) satmayı bağlayıcı icap niteliğinde bir beyan ile teklif etmeden, söz konusu Üçüncü Kişiye devredemez.
Ana Sözleşme’nin 12. maddesi;
Yönetim Kurulu tarafından aksi kararlaştırılmadığı müddetçe, her yıl en az 4 (dört) Yönetim Kurulu toplantısı yapılacaktır…
Yönetim Kurulu Özellikli Yönetim Kurulu Kararları dışındaki kararları alacağı toplantılarda en az dört (4) Üye ile toplanır ve en az dört (4) Yönetim Kurulu Üyesinin olumlu oyu ile karar alır.
Özellikli Yönetim Kurulu Kararları’nın alınacağı Yönetim Kurulu toplantılarında C Grubu Yönetim Kurulu üyesinin varlığı aranır ve C Grubu payları temsil eden Yönetim Kurulu Üyesi’nin olumlu gerekir.
Bu kurallar yönetim kurulunun elektronik ortamda yapılması veya Türk Ticaret Kanununun 390(4). maddesi hükümleri uyarınca karar alınması halinde de uygulanır.
Yönetim Kurulu Başkanı da dahil olmak üzere her üyenin bir oy hakkı vardır.
Özellikli Yönetim Kurulu Kararları
Şirket Yönetim Kurulu’nda alınacak Özellikli Yönetim Kurulu Kararları aşağıdaki gibidir ve Özellikli Yönetim Kurulu Kararları’nın alınacağı Yönetim Kurulu toplantılarında C Grubu Yönetim üyesinin varlığı aranır ve C Grubu payları temsil eden Yönetim Kurulu Üyesi’nin olumlu oyu gereklidir.
i.Şirketin sermayesini ya da hissedarlık yapısını etkileyebilecek her türlü hisse ihracı, azaltılması, yeniden yapılandırılması ya da işlemi (birleşme, bölünme ve ayni sermaye ile iştirak dahil olmak üzere)
ii.Şirket’ in esas sözleşmesinin tadil edilmesi
iii.Nama yazılı hisse senetlerinin devrinin onaylanması
iv. Hamiline yazılı pay senedi çıkarılması
… Pay Sahipleri Sözleşmesinin ilgili kısımları:
Pay Sahipleri Sözleşmesi ‘nin 5.1.
Nama yazılı paylar ancak Şirketin onayı ile devredilebilir. Bu onay Şirketin Yönetim Kurulu’nun tüm üyelerinin katılımı ile oybirliğiyle alacağı kararı ile verilir
Şirket:
(a) pay devrinin ya da devralanın Sözleşme hükümlerine aykırı olması; veya
(b) pay devrinin ya da devralanın şirketin tabi olduğu yasal mevzuata aykırı olması; veya
(c) devralanın işbu Sözleşme hükümlerine taraf olmayı kabul etmemesi halinde pay devirlerine ilişkin onay istemini reddedebilir….
Pay Sahipleri Sözleşmesi ‘nin 5.5. maddesi;
… Ticaret A.Ş.’nin sermayesini oluşturan payların bakiye borç miktarına bakılmaksızın üçüncü bir kişi tarafından %100 hissesinin satın alınması veya resmi merciiler ve …’nun ortaklarınca yazılı olarak sağlanacak bir mutabakat ile …’nun sorunlarına bir çözüm bulununcaya kadar …, …, … ve … birbirlerinden yazılı izin almaksızın Şirkette sahip oldukları payları üçüncü kişilere devredemez.
Pay Sahipleri Sözleşmesi ‘nin 6.7. maddesi;
Yönetim Kurulu özellikli Yönetim Kurulu Kararları dışındaki kararları alacağı toplantılarda en az dört (4) Üye ile toplanır ve en az dört (4) Yönetim Kurulu Üyesinin olumlu oyu ile karar alır.
Özellikli Yönetim Kurulu Kararları’ nın alınacağı Yönetim Kurulu toplantılarında C Grubu Yönetim Kurulu üyesinin varlığı aranır ve C Grubu payları temsil eden Yönetim Kurulu Üyesi’ nin olumlu oyu gerekir.
Bu kurallar yönetim kurulunun elektronik ortamda yapılması veya Türk Ticaret Kanununun 390(4). maddesi hükümleri uyarınca karar alınması halinde de uygulanır.
Yönetim Kurulu Başkanı da dahil olmak üzere her üyenin bir oy hakkı vardır.
Pay Sahipleri Sözleşmesi ‘nin 6.8. maddesi;
Şirket Yönetim Kurulu’nda alınacak Özellikli Yönetim Kurulu Kararlan aşağıdaki gibidir ve özellikli Yönetim Kurulu Kararları’nın alınacağı Yönetim Kurulu toplantılarında C Grubu Yönetim Kurulu üyesinin varlığı aranır ve C Grubu payları temsil eden Yönetim Kurulu Üyesi’nin olumlu oyu gereklidir.
i. Şirketin sermayesini ya da hissedarlık yapısını etkileyebilecek her türlü hisse ihracı, azaltılması, yeniden yapılandırılması ya da işlemi (birleşme, bölünme ve ayni sermaye ile iştirak dahil olmak üzere)
i. Şirket’ in ana sözleşmesinin tadil edilmesi
ii. Nama yazılı hisse senetlerinin devri
v. Hamiline yazılı pay senedi çıkarılması
Pay Devri Sözleşmesi ‘nin 7.7. maddesi;
Satıcı(…), Sözleşmenin 1. Maddesinde tanımlanan ara dönem boyunca(İDO’daki sorunun çözülmesi)
a)Satışa konu paylardan hiçbirisini satmayacak, devretmeyecek ya da başkaca şekilde elinden çıkarmayacak veya benzeri ticari veya yasal etkiye sahip herhangi bir işleme girişmeyecek, bunları yapmayı kabul etmeyecek ya da bunları yapmaya yönelik herhangi bir müzakere içerisine girmeyecektir;
b)Satışa konu paylar üzerindeki haklar ve menfaatler üzerinde herhangi hiçbir takyidat veya başkaca bir hak tesis etmeyecektir”
…’nin, …. “Şirket” ‘deki hisselerini …Tic. A.Ş.’ye devri bildirimi ve devrin pay defterine işlenmesi talebinin değerlendirildiği 24 Haziran 2019 Tarihli, 2019/6 sayılı Yönetim Kurulu Toplantısında;
” …’nin Şirket sermayesinin %21,68’ine tekabül eden toplam 21.783.500TL nominal bedelli … adet C Grubu payını …Dış Tic. A.Ş/ye devir ve teslim ettiği bildirilmiş ve pay devri kararı alınarak pay devri işleminin Pay Defterine işlenmesi talep edilmiştir. Yönetim Kurulu taleple ilgili olarak aşağıdaki kararı Türk Ticaret Kanunu kapsamında oybirliğiyle almıştır.
-Şirket Ana Sözleşmesi’nin 8.1. maddesinde yer aldığı üzere pay sahipleri; Şirket’in iştiraklerinin faaliyette bulunduğu sektörde öncü bir konumda bulunabilmek ve Şirket’in esas sözleşmede yer alan amaç ve konularını gcrçekletirmek için Şirket’in sürekli olarak yüksek düzeyde teknik bilgi (know- how) kullanması, geniş bir ağa sahip olması, profesyonel düzeyde uzmanlığa sahip olması gerektiğini ve ayrıca önemli miktarlarda yatırım yapması gerektiğini ve emsalsiz becerilere ve deneyime sahip olan A Grubu, B Grubu ve C Grubu Pay Sahiplerinin tamamının, birlikte Şirket’in büyümesi, başarısı, ekonomik bağımsızlığı ve faaliyetinin devamlılığı yanı sıra pay sahipleri çevresinin bileşiminin korunması konusunda Şirket’te önemli bir yere sahip olduklarını kabul etmişlerdir.
– Esas sözleşmenin 8.1.(i) maddesine göre; Şirket, pay devrinin ya da devralanın esas sözleşme şartlarına veya pay sahipleri arasındaki pay sahipleri sözleşmesine hükümlerine aykırı olması halinde pay devirlerine ilişkin onay istemini reddedebilir.
– … tarafından diğer hissedarlara gönderilen, ön alım haklarını kullanma bildirimine karşı diğer hissedarlar …A.Ş., …A.Ş. ile … A.Ş., devrin hukuka uygun olmadığını ve devre muvafakatleri bulunmadığını bildirmişlerdir.
Yönetim kurulu üyeleri yukarıdaki hüküm ve olgulara istinaden … A.Ş. ile … Dış Tic. A.Ş. arasındaki hisse devir işleminin özellikle Şirket Ana Sözleşmesi’nin 8.1. maddesine aykırı olması nedeniyle ve Şirket’in içinde bulunduğu süreç dikkate alındığında pay sahipleri çevresinin bileşiminin korunması hususunun hem işletme konusu hem de işletmenin ekonomik bağımsızlığı için büyük önem arz etmesi karşısında … A.Ş.’nin Şirket sermayesinin %21,68’ine tekabül eden toplam 21,783.500TL nominal bedelli … adet C Grubu payını … Dış Tic. A.Ş.’ye devri işleminin kabul edilmemesine ve buna bağlı olarak pay devri işleminin Pay Defterine işlenmesi talebinin REDDEDİLMESİNE oybirliğiyle karar verilmiştir.”
Şeklindedir.
Somut olayda;
Davacılar; C grubu hisselerini temsil eden yönetim kurulu üyesinin seçilmemesi ve … toplantısında temsil edilmemiş olması nedeni ile … kararı batıl olduğundan, TTK md 494/3 gereğince hisse devri 3 ay içerisinde reddedilmiş sayılmakla pay devrinin yasa hükmü gereğince gerçekleştiğinin tespiti ile Gazelle… Şirketinin pay defterine hükmen yazılmasını talep etmiştir.
Ana sözleşmenin 12. Maddesine göre nama yazılı hisse senetlerinin devrinin onaylanması kararı özellikli yönetim kurulu kararıdır. 8.1. Maddesine göre ise nama yazılı paylar ancak şirketin onayı ile devredilebilir. Bu onay Şirketin Yönetim Kurulu’nun tüm üyelerinin katılımı ve oybirliğiyle alacağı kararı ile verilir. Ayrıca Ana Sözleşmenin 8.1. ve 12. Maddesi, Pay Sahipleri Sözleşmesi ‘nin 6.7. İle 6.8. Maddeleri uyarınca Özellikli Yönetim Kurulu toplantılarında C Grubu Yönetim üyesinin varlığı aranır ve C Grubu payları temsil eden Yönetim Kurulu Üyesi’nin olumlu oyu gereklidir.
TTK md. 450 hükmü uyarınca GK kararlarının iptaline ilişkin mahkeme kararı, kesinleştikten sonra bütün pay sahipleri hakkında hüküm ifade eder. Davacı … Aş. Pay sahibi olmayıp üçüncü kişi konumundadır. Dolayısıyla … 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/334 esas, 2019/1036 karar sayılı kararının bu hali ile kesinleşmesi üçüncü kişi konumundaki davacı …Aş. ye bir etkisi olmayacaktır. Anılan karar bu hali ile kesinleşse dahi davacı …Aş. pay sahibi sıfatına haiz olmayacaktır.
Bu kapsamda; üçüncü bir kişinin şirkette pay sahibi olabilmesi için yönetim kurulunun hisse senetlerinin devrine oy birliği ile onaylamasına bağlıdır. 24 Haziran 2019 Tarihli, 2019/6 sayılı Yönetim Kurulu toplantısında ise oy birliği ile davacıların pay devri işleminin pay defterine işlenmesi talebi reddedilmiştir. … 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas, … karar sayılı kararı ile Yönetim Kurulu üyesi … C grubu hisselerini temsilen … üyesi seçilmesine ilişkin GK kararı iptal edilmiştir. Diğer … üyelerinin seçimine ilişkin GK kararının iptaline ilişkin istem ise reddedilmiştir. … üyesi …’ ın üyeliğinin iptaline karar verilmesi payı devralan …Aş. nin pay defterine kayıt talebine ilişkin … kararını dış ilişkide kendiliğinden geçersiz hale getirmeyecektir. (TTK 450)
Yukarıda yer verilen açıklamalar, TTK md 450 uyarınca iptal kararlarının dış ilişkide sonuç doğurmaması ve şirket ana sözleşmesi ile pay sahipleri sözleşmesinde üçüncü bir kişinin şirkette pay sahibi olabilmesi için olumlu yönde oy birliği ile alınmış … kararı gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Aksinin kabulü halinde ana sözleşmenin ve pay sahipleri sözleşmesinin pay devirlerine ilişkin onayın oy birliği ile karara bağlanacağına ilişkin tüm hükümleri anlamını yitirecek ve herhangi bir üye … toplantısına katılmayarak talebin yasa gereği reddedilmiş sayılmasını sağlayarak … kararı olmadan devrin gerçekleşmesini sağlayacabilecektir.
Ana sözleşme ve pay sahipleri sözleşmesinde pay devrinin reddedilmesi için … tüm üyeler ile toplanma ve oy birliği ile karar alma şartı bulunmamaktadır. Bu şart sadece devre onay verilecek … toplantıları için ön görülmüştür. Devrin reddine ilişkin alınacak kararlar yönünden böyle bir şart düzenlenmemiştir. Ayrıca TTK md. 490 uyarınca kanunda veya esas sözleşmede aksi öngörülmedikçe, nama yazılı paylar, herhangi bir sınırlandırmaya bağlı olmaksızın devredilebilirler. Davalı şirket ise ana sözleşme ile devri … oy birliği ile alınacak onay kararı şartına bağlamıştır. Olayımızda (C grubu hisselerini temsil eden üyenin olumsuz oy kullandığı varsayıldığında dahi) 4 … üyesi pay devrine onay vermemiştir. Dolayısıyla somut olayda C grubunu temsilen … üyesi toplantıya katılmasa veya katılıp olumlu oy kullansa dahi sonuç değişmeyecektir. Bu nedenlerle davacıların bu yöndeki iddiaları yerinde görülmemiş ve … 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin… esas, … karar sayılı kararı bekletici mesele yapılmamıştır.
Asıl ve birleşen davada davacılar, yönetim kurulunun yeterli gerekçeye ve haklı nedene dayanmadan, kanuna aykırı şekilde taleplerinin reddedildiğini iddia etmiştir.
24 Haziran 2019 Tarihli, 2019/6 sayılı Yönetim Kurulu toplantısında yönetim kurulu;
“Yönetim kurulu üyeleri yukarıdaki hüküm ve olgulara istinaden … A.Ş. ile … Dış Tic. A.Ş. arasındaki hisse devir işleminin özellikle Şirket Ana Sözleşmesi’nin 8.1. maddesine aykırı olması nedeniyle ve Şirket’in içinde bulunduğu süreç dikkate alındığında pay sahipleri çevresinin bileşiminin korunması hususunun hem işletme konusu hem de işletmenin ekonomik bağımsızlığı için büyük önem arz etmesi karşısında … A.Ş.’nin Şirket sermayesinin %21,68’ine tekabül eden toplam 21,783.500TL nominal bedelli … adet C Grubu payını … Tic. A.Ş.’ye devri işleminin kabul edilmemesine ve buna bağlı olarak pay devri işleminin Pay Defterine işlenmesi talebinin REDDEDİLMESİNE oybirliğiyle karar verilmiştir.” gerekçesi ile talebin reddine karar verilmiştir. Kararda ayrıca esas sözleşmenin 8.1.(i) maddesine atıfta bulunulmuştur.
TTK’un 493. Maddesinin gerekçesine göre, Anonim şirket her türlü haklı görülebilecek sebebi “haklı sebep” olarak esas sözleşmesine koyamaz. Haklı sebepler ikinci fıkrada belirtilen, yani kanunen gösterilmiş olan kategorilerden birine girmelidir. Ayrıca esas sözleşmede 493 üncü maddenin ikinci fıkrasına göndermede bulunmak yeterli değildir. Haklı sebep kanundaki haklı sebeplere uygun bir şekilde somutlaştırılmalıdır.
Yönetim kurulu talebin reddine ilişkin kararında gerekçe olarak; Şirket Ana Sözleşmesi’nin 8.1., 8.1.(i) maddesine aykırı olması, Şirket’in içinde bulunduğu süreç dikkate alındığında pay sahipleri çevresinin bileşiminin korunması hususunun hem işletme konusu hem de işletmenin ekonomik bağımsızlığı için büyük önem arz etmesi gerekçelerine dayanmıştır.
Ana sözleşmenin 8.1 maddesinde yer verilen ifadeler haklı neden için somut gerekçeler içermektedir. Nitekim TTK madde 493/2 de Pay sahipleri çevresinin bileşimine ilişkin esas sözleşme hükümleri onayın reddini haklı gösteriyorsa, önemli sebep oluşturacağı kabul edilmiştir.
Yönetim kurulu kararında 8.1.(i) maddesi ile pay sahipleri sözleşmesine atıf yapılmıştır. Bu nedenle davalı tarafın dayanmış olduğu pay sahipleri sözleşmesinin 5.5, 7.7 maddeleri davalı tarafın ekonomik bağımsızlığın sağlanması için pay sahipleri çevresinin bileşiminin korunmasının önemine ilişkin açıklamalarını teyit etmektedir.
Davalı tarafın pay devrini kabul etmemesinin temel dayanağı ana sözleşmenin 8.1 ile 8.1.(i) maddesi uyarınca pay sahipleri sözleşmesidir. Pay devrine konu … ve iştiraki … inşaatın sektörün lideri konumunda bir şirket olduğu hususu tarafların da kabulündedir. … Esas Sözleşmesinin 8.1 hükmü ile pay sahipleri sözleşmesinin atıf yapılan hükümleri (md. 5.5, pay devri sözleşmesi md 7.7 maddeleri) değerlendirildiğinde, … Holding’ faaliyet alanı içerisindeki öncü konumunu korumak ve işletme konusunun gerçekleştirilmesi için sahip olunması gereken teknik bilgi, uzmanlık, ticari itibarın varlığını devam ettirmek amacıyla pay devrinin sınırlanması yoluna gittiği anlaşılmaktadır.
Davalı taraf red gerekçesinde ortakların profilinin büyük önem taşıdığını, davacı …’in.. Şirket bileşiminin korunması için önemli olduğunu bu nedenle ön alım hakkının kullanılmadığını, şirketin kurulduğu günden bu yana şirkette ortak olan hissedarların güçlü bir pay sahibi çevresi oluşturduğunu, şirketin başarısının bu sayede gerçekleştiğini, şirkette başarı sağlanmış olsa da ekonomik bağımsızlığın sağlanması için pay sahipleri çevresinin bileşiminin korunmasının önemli olduğunu savunmuştur.
Davacı …dava dilekçesinde (s.6) “Zira davalı şirketin hali hazırdaki kendi ortaklarının mevcut profili şirketin büyümesi, başarısı, ekonomik bağımsızlığı ve faaliyetinin devamlılığı için önemli ise de, bu husus şirketin kuruluş ve gelişme aşamalarında bir anlam ifade etmektedir. Gelinen süreçte, davalı şirket kendi iş bitirme ve deneyimleri neticesinde kendisini kanıtlamış ve Türkiye’nin kredisi yüksek, güvenilir sayılı kuruluşlarından biri olarak kendisini bir araya getiren ortaklarından bağımsız olarak tanınır ve güvenilir hale gelmiştir. Bu aşamada dahi şirketin ortaklık yapısının korunması gerektiğinin ileri sürülmesi gerçeklerle bağdaşmayıp pay devrinin reddi sebebi olarak kabul edilmesi mümkün değildir.” ifadelerine yer vermiştir. Bu ifadeler ile davacı ….. Mevcut profilin şirketin büyümesi, başarısı, ekonomik bağımsızlığı ve faaliyetin devamlılığı için önemli olduğunu kabul etmiştir. Aynı paragrafta bu hususun şirketin kuruluş ve gelişme aşamasında bir anlam ifade ettiğini, gelinen aşamada şirketin kendisini bir araya getiren ortaklarından bağımsız olarak tanınır ve güvenilir hale geldiğini açıklamıştır. Ancak davalı şirketin kuruluş tarihi 01.07.2005 olup ana sözleşmenin 8.1 maddesindeki değişiklik ise 08.08.2017 tarihinde yapılmış ve davalı ….. de bu değişikliğe olumlu oy kullanmıştır. Böylelikle davalı …… şirketin büyümesi, başarısı ve ekonomik bağımsızlığının devamı için pay sahipleri çevresinin bileşiminin korunmasının halen önemli olduğunu kabul ettiği sonucuna ulaşılmıştır.
Ticari hayatın olağan akışı içinde bankalar yönünden şirketlerin ortaklık yapısının önemi ile ortaklık yapısındaki değişikliklere bankaların/kredi kuruluşlarının tereddüt ile karşıladığı bilinen bir gerçektir. Mahkemelere yansıyan davalardan bazı kredi sözleşmelerinde, yönetici ile etkin ortaklarının mali ve hukuki yapısındaki her türlü değişikliklerin bankaya bildirileceğine ilişkin hükümlerin bulunduğu mahkememizce bilinmektedir. Dolayısıyla davalı tarafın bu yöndeki açıklamaları haklı neden olarak kabul edilmiştir.
Şirket yapısına ve işletme konusuna yabancı bir kişinin/şirketin ortaklık yapısına dahil edilmesi yüksek kredibilite ve teknik bilgi (know-how) isteyen alanlarda faaliyet gösteren şirketlerin işletme konusuna yönelik faaliyetlerini sürdürmesinin, pay sahipleri çevresinin korunması ile, şirkete dahil olacak ortağın ancak bu niteliklere sahip olması halinde mümkün olacaktır. Birleşen davanın davacısının ortağı olduğu dava dışı … A.Ş nin … başkanı olduğu bu hali ile davalı şirketin ortakları arasına girecek olan birleşen davanın davacısı vakıf olacağı bilgileri dava dışı …… vasıtası ile kullanabilmesi ve inşaat alanında rakip firma haline gelmesi, davalı şirketin büyümesi ve faaliyetinin devamlılığına olumsuz etki edebileceği kanaati oluşmakla, davalı şirketin pay devrine onay vermemesine ilişkin gerekçelerinin, pay devrinin reddi açısından önemli sebep teşkil ettikleri kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan gerekçeye göre;
1-)Asıl ve birleşen davanın REDDİNE
Asıl Dava Yönünden
2-) Davacı tarafça yatırılan 44,40.TL.Peşin harcın 54,40.TL.karar ve ilam harcından mahsubu ile bakiye 10,00.TL.harcın asıl davada davacı …Ş.’den alınarak HAZİNE ADINA İRAD KAYDINA;
3-)Davalı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesaplanan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacı …den alınarak davalı … AŞ’ye verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-)Davalı tarafından yapılan 6,40.TL masrafın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Birleşen Dava Yönünden
6-) Davacı tarafça yatırılan 44,40.TL.Peşin harcın 54,40.TL.karar ve ilam harcından mahsubu ile bakiye 10,00.TL.harcın birleşen davada davacı …’den alınarak HAZİNE ADINA İRAD KAYDINA;
7-))Davalı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesaplanan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacı …’den alınarak davalı … AŞ’ye verilmesine,
8-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
9-))Davalı tarafından yapılan 6,40.TL masrafın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
10-)Asıl Dava ve Birleşen Dava açısından; Taraflar tarafından yatırılan, bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.05/11/2020

Başkan …
(e-imza)

Üye …
(e-imza)

Üye …
(e-imza)

Katip …
(e-imza)