Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/415 Esas
KARAR NO : 2020/377

DAVA : Çek İstirdadı
DAVA TARİHİ : 06/11/2014
KARAR TARİHİ : 23/09/2020

Mahkememizin 2014/1509 E sayılı dosyasından tefrik edilerek mahkememizin işbu esasına kaydedilen ve mahkememizde görülmekte olan Çek İstirdadı davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı … Tic. Ltd. Şti. tarafından, davaya konu lehdarı … Tic. Ltd. Şti. olan, … Bankası A.Ş. … Şubesi’ne ait, … çek nolu, 23.09.2014 tarihli, 12.893,01-TL bedelli çeki keşide ettiğini, çekin 02.09.2014 tarihinde, lehdara gönderilmek üzere davaya konu edilmeyen çekler ile birlikte … isimli firmaya teslim edildiğini, gönderinin taşıma esnasında kaybedildiğini ve 05.09.2014 tarihinde kayıp fişi verildiğini, davalı … San. Dış Tic. Ltd. Şti.’nin 13.10.2014 tarihinde dava konusu çekle ilgili olarak … 2. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasıyla icra takibinde bulunduğunu, dava konusu çek lehdarı …’in 23.10.2014 tarihinde, … 8. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … sayılı dosyası ile imzaya ve borca itiraz ettiğini, dava konusu çekin davalılarca ciro edilerek bankaya ibraz edildiğini, söz konusu çekin kayıp olması sebebiyle ödeme gününde çek bedelinin banka hesabında bulundurulmadığını, bunun üzerine söz konusu çekin arkasına çek karşılıksızdır ibaresinin işlendiğini, davalılarca dava dışı bir çok kayıp çekin bankaya ibraz edilmesinin davalıların kötü niyetli olduklarının ispatı olduğunu ileri sürerek dava konusu çek hususunda müvekkili firmanın davalılara borçlu olmadığının tespiti ile dava konusu çekin istirdatına, dava konusu çekin arkasındaki karşılıksızdır ibaresinin kaldırılmasına, davalıların takip konusu alacağın %20 sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekâletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalılardan … vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının aktif dava ehliyetinin olmadığını, davacı şirketin basiretsiz ve ağır kusurlu davranışıyla oluşan zarardan tek sorumlu olduğunu, sunulan belgelerin çekin kargoda kaybolduğu iddiasını ispattan uzak olduğunu, müvekkilinin dava konusu çekin meşru, haklı ve iyiniyetli hamili olduğunu, çekin çalınmak suretiyle zayi edilmiş olmasının müvekkilin yetkili hamil olmasına engel teşkil etmeyeceğini, TTK.m. 790’ın “cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlasıldıgı takdirde yetkili hamil sayılır” hükmü uyarınca yetkili hamil olduğunu, davacının çek bedelini bankada bulundurmamakla temerrüde düştüğünü ve hakkında icra takibi yapılmasına sebebiyet verdiğini, kargo ile gönderildiği bildirilen söz konusu çeklerden hangileri üzerinde hak sahipliği bulunduğunu belgelere dayanarak ispat etmek zorunda olduğunu, davacı yanın müvekkiline yönelik kötüniyet bayanlarının kabul edilemez olduğunu beyan ederek davanın reddine, ve davacı tarafın % 20’den aşağı olmamak üzere tazminat ödemesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar cevap dilekçesi sunmamışlardır.
DELİLLER :
Ticaret sicil kayıtları, davaya konu çek görüntüsü, mali müşavir bilirkişi raporu. … 8. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E sayılı dosyası, … CBS … soruşturma sayılı dosyası, … 2. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Dava, çek istirdadı davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının … Bankası A.Ş … Şubesine ait hesaptan keşide edilen … numaralı 23/09/2014 keşide tarihli 12.893,01 TL bedelli çek nedeni ile davalılara borçlu olup olmadığı, dava konusu çekin istirdadı gerekip gerekmediği hususlarındadır.
Dava konusu çek görüntüsünün incelenmesinde, … Bankası A.Ş … Şubesine ait hesaptan keşide edilen … numaralı 23/09/2014 keşide tarihli 12.893,01 TL bedelli lehtarı …Tic. Ltd. Şti, cirantaları sırasıyla … Ltd. Şti, … A.Ş. (davalı gösterilmiş ise de, hakkındaki dava takipsiz bırakılmış olup işlemden kaldırma ve açılmamış sayılma kararı verilen borçlu), … ve … olan çek olduğu anlaşılmıştır.
İlgili … 2. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyanın incelenmesinde, davalı alacaklı … tarafından 13/10/2014 tarihinde dava konusu 23/09/2014 vade tarihli, 12.893,01 TL bedelli çekten kaynaklanan alacağın tahsili amacı ile … (davacı), … Ltd. Şti, … A.Ş. ve … Tic. Ltd. Şti. aleyhine ilamsız icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Davacının ticari defterleri ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak talimat yolu ile S.M.M.M …’dan aldırılan 27/09/2018 tarihli raporda özetle; Davacı 2014 yılı ticari defterlerin kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş olup, açılış onayları ile 2014 yılı yevmiye defterinin kapanış onaylarının yaptırıldığı, davaya konu olan … Bankası …Şubesine ait lehtarı … Tic. Ltd. Şti. olan … nolu 23.09.2014 vade tarihli 12.893,01 TL bedelli çekin davacı tarafından dava dışı …Tic. Ltd. Şti.’nden alınan mallar karşılığında düzenlenen fatura borcuna karşılık borcundan düşülmek üzere… Tic. Ltd. Şti.’ne verildiği , davacının …Tic. Ltd. Şti.nden almış olduğu mallar karşılığında düzenlenen faturalara ait borcuna karşılık düzenlemiş olduğu, … Bankası … Şubesine ait lehtarı … Tic. Ltd. Şti. olan … nolu 23.09.2014 vade tarihli 12.893,01 TL bedelli çeki 02.09.2014 tarihli yevmiye kaydında cari hesaptan düşmek suretiyle 05.09.2014 tarihinde kayıp fişine istinaden ise söz konusu çekin bedeli kadar cari hesaba ilave etmek suretiyle kayıt ettiği, davaya konu olan kargo firması tarafından kaybolduğu bildirilen dava konusu çekin bedeli otan 12.893,01 TL’nin davacı tarafından… Tic. Ltd. Şti.’nin banka hesabına 20.10.2014 tarihinde EFT vermek suretiyle ödendiği, davacı tarafından …Tic. Ltd. Şti. nden alınan mallar karşılığında düzenlenen fatura borcuna karşılık borcunda düşülmek üzere …Ltd. Şti.’ne verdiği …Şubesine ait lehtarı … Tic. Ltd. Şti. olan … nolu 23.09.2014 vade tarihli çekin bedeli olan 12.893,01 TL’nin dava dışı … Ltd. Şti.’ nin banka hesabına 20.10.2014 tarihinde ödenmiş olması nedeniyle … Tic. Ltd. Şti.’ne ve davalı şirketlere borcunun bulunmadığı beyan edilmiştir.
Dava konusu çekin … Firmasına verildiği ve kargoda kaybolduğu iddia edilmiş, çekin kıymetli evrak niteliği gereği güvenle tedavülü ilkesi uyarınca kargo şirketleri bu tür değerli gönderileri özel usullere tabi olarak nakil ve muhatabına teslim etmekle yükümlü olduğundan somut olayda, davacının dava konusu çeki muhatabına adi kargo ile göndermiş olup basiretli bir tacir gibi davrandığından söz edilemez. Ayrıca dava konusu çekin kargoyla gönderildiği veya gönderildiği iddia olunan kargo paketi içinde dava konusu çeklerin bulunduğu kesin delillerle ispat edilememiştir.
TTK m.790: Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. TTK m.792: Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Somut olayda, istirdat davası yönünden, dava konusu çek hamili davalı …’nin çeki iktisabında kötüniyetli ya da ağır kusurlu olduğu kanıtlanamamıştır. Dava konusu çeki elinde bulunduran hamil sıfatıyla davalı …’, çeki edinme sebebini kanıtlamakla dahi yükümlü değildir. Bu husus Yargıtay’ın yerlesik içtihatlarıyla sabittir ve kıymetli evrak hukukunun temel ilkesi olan mücerretlik ilkesinin gereğidir. 
Dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’nin cirosundaki sahtelik iddiası sadece bu borçlu tarafından ileri sürülebilir. Nitekim … 8. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasının incelenmesinde, …Tic. A.Ş tarafından davalı alacaklı … aleyhine açılan imzaya itiraz davasında, davacının davasının kabulüne, … 2. İcra Müdürüğüne ait … E sayılı dosyadan davacı borçlu adına olan takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır. Cirodaki sahtelik iddiası doğru ise de, görünüşte geçerli bir ciro silsilesinin varlığı karşısında bu durum ciro silsilesinde kopukluk yaratmaz, diğer imza sahiplerinin sorumluluğu devam eder. Dolayısıyla …Tic. A.Ş.’nin imzasındaki sahtelik davacı lehine hukuki netice doğurmaz, davacının çekten dolayı sorumluluğu, imzaların istiklali prensibi uyarınca devam eder.
Davacı ticari defterleri ile dava konusu çekin mal karşılığı … Tic. Ltd. Şti. lehine düzenlendiği tespit edilmiş ise de, çekteki ciro silsilesinin düzgün olduğu, davalı …’nin yetkili hamil olduğu anlaşılmış, çek hamili davalı …’nin çeki iktisabında kötüniyetli ya da ağır kusurlu olduğu kanıtlanamamış, davalı … Dış Ticaret Ltd. Şti yönünden davanın esastan reddine, davalı … Dış Ticaret Ltd. Şti’nin tazminat talebinin davacının kötüniyetli olarak icra takibi başlattığı kanıtlanamadığından reddine, davanın ancak çek hamili olan …Ticaret Ltd. Şti.’ne yöneltilebileceği dikkate alınarak diğer davalılar … A.Ş. ve … yönünden davanın husumetten reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
Davanın, davalı …Ticaret Ltd. Şti yönünden esastan reddine, davalı … Ticaret Ltd. Şti’nin tazminat talebinin reddine,
Davanın, diğer davalılar yönünden husumetten reddine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 54,40 TL ilam harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 3.400,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak vekil ile temsil edilen davalı …’ye verilmesine,
Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/09/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır