Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/384 E. 2020/431 K. 06.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/384 Esas
KARAR NO : 2020/431

DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/06/2019
KARAR TARİHİ : 06/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; müvekkili firma … Bankası … Caddesi Şubesinden … numaralı Kesin teminat mektubu kullandığını,kullanılan teminat mektubunun faiz oranına göre 3 ayda bir 695,63 TL komisyon ödenmesinin belirlenmesine ve ödemelerin düzenli olarak yapılmasına rağmen ilgili şubenin hukuka aykırı ve tek taraflı uygulaması ile faiz oranı arttırıldığını,bu nedenle aylık 695,63 TL olarak yapmış olduğumuz komisyon ödemeleri faiz oranının arttırıldığı tarih olan 30.04.2018 Tarihinde 1043,44 TL bir sonraki 3 aylık dönem olan 30.07.2018 tarihinde ise 2.086,88 TL olarak tahsil edildiğini, son 2 Dönemde toplam 1739,06 TL müvekkili firmadan hukuka aykırı olarak tahsil edildiğini, yine müvekkili firma … Bankası … Caddesi Şubesinden … numaralı Kesin teminat mektubu kullandığını, kullanılan teminat mektubunun faiz oranına göre 3 ayda bir 729,75 TL komisyon ödenmesinin belirlenmesine ve ödemelerin düzenli olarak yapılmasına rağmen ilgili şubenin hukuka aykırı ve tek taraflı uygulaması ile faiz oranı artırıldığını,bu nedenle aylık 729,75 TL olarak yapmış oldukları komisyon ödemeleri faiz oranının arttırıldığı tarih olan 19.04.2018 Tarihinde 1.094,63 TL olarak tahsil edildiğini,son Dönemde toplam 364,88 TL müvekkil firmadan hukuka aykırı olarak tahsil edildiğini, yapılan bu tahsilatlar dürüstlük kuralına da aykırılık teşkil etmektedir. Yapılan komisyon artışına ilişkin müvekkilimize herhangi bir bildirim yapılmadığı gibi müvekkilimizin banka ile iletişimi sırasında da kendisine herhangi bir bilgi verilmediğini, davalı banka tarafından herhangi bir gerekçe belirtmeden yapılan faiz artırımı ve sonucunda yapılan tahsilatın davalı tarafır sözleşmeden doğan haklarım kötüye kullandığının açık bir göstergesi olduğunu,müvekkil firma tarafından tüm ödemeler düzenli bir şekilde yapılmakta iken banka tarafından yapılan faiz artırımı kötü niyetli ve yapılan tahsilatın açıkça hukuka aykırı olduğunu, bu nedenle davanın kabulü ile;hukuka aykırı olarak yapılan faiz artırımı nedeniyle fazladan yapılan iki teminat mektubu için toplam 3.495,20 TL ödemenin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi birlikte davalıdan tahsiline,yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; tacir olan davacının Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesi ’nden kaynaklı Müvekkil Banka adına doğmuş olan , sözleşme, usul ve yasalara uygun tahsil olunan ücret ve komisyonların iadesine dair haksız taleplerde bulunduğu anlaşıldığını, davacı şirket ve müvekkil Banka yetkilileri tarafından, karşılıklı müzakereler sonucunda, mutabakat ile imza altına alınarak 13/11/2017 tarihinde Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesi’nin vücuda getirilmiş olduğu tartışmasızdır. Sözleşme imzalanmadan evvel davacı şirkete sözleşmeden kaynaklı aleyhe olan hususlar da dahil olmak üzere düzenlenen ön bilgilendirme formunda hak ve yükümlülükler tüm açıklığı ile bildirildiğini, davacıya kullandırılan krediler ticari nitelikte olduğunu, yapılan kesintiler usul ve yasaya uygun olduğunu, kredi şartları davacı ile akdedilen sözleşme ile belirlendiğini, davacının sözleşmeyi imzalamakla kredi şartlarının kabul ettiğini, davacı tarafından herhangi bir ihtirazi kayıt konulmaksızın kesintiler davacının bilgisi dahilinde yapıldığını, mevzuat gereği, bankaların masrafları belirleme hakkı vardır, müşterinin ise bankalar arasında tercih yapma hakkı mevcut olduğunu, müvekkili banka yetkililerince davacıdan, düzenlenen 278.000.-TL tutarlı ve “…” nolu. teminat mektubu için 19.10.2016 -19.01.2018 tarihleri arasında hesabından devresel olarak 695.-TL + BSMV (729,75.-TL) teminat mektubu komisyonu(yıllık %1) alındığını, 19.04.2018 tarihinde ise müşterinin 44032214 TL nolu hesabından devresel olarak 1.042,53.-TL + BSMV (1.094.63.-TL) tem. mek. komisyonu (yıllık %1.5) alındığını, Ticari Komisyon tarifesine aykırı ve tarifede belirtilen oranların üzerinde bir tahsilat tespit edilmediğini, bu nedenle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 04/02/2020 tarihli ara kararı gereğince dosya rapor hazırlanmak üzere bankacı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından ibraz edilen 28/02/2020 teslim tarihli raporda özetle; Yapılan inceleme ve değerlendirme sonucu, her türlü delilin takdiri ve nihai karar Sayın Mahkemeye ait olmak üzere;
Davalı banka ile davacı arasında 08.04.2015 tarihinde Genel Kredi Sözleşmesi imzalanarak,(EK:1 SÖZLEŞME FOTOKOPİSİ)davalı banka tarafından davacıya 19.10.2016 tarihli … nolu 278.000.00 TL lık,(EK:2 mektup fotokopisi) 28.10.2016 tarihli … nolu 265.000.00 TL lık,(EK:3 mektup fotokopisi) teminat mektupları verildiği görülmüştür. Asıl borçlu ya krediler kullandırıldığı,
Davalı banka tarafından sözleşmenin tam sayfa olarak sunulmadığı şubenin …’da olması davalı vekilinin Baroda cep ve ofis kayıtlarının bulunmaması nedeniyle yerinde inceleme yapılmasının mümkün olmadığı bu nedenle dosya içeriğinde noksan olan sözleşme ile ilgili değerlendirme davalı vekilinin beyanları doğrultusunda yapılmış olupğ takldir sayın mahkemenize aittir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 6.3 maddesi,”Müşteri, Bankanın muhabir, akreditif,teminat mektubu, ve aval-kabul komisyonları.teminat mektubu,harici garanti komisyonları da dahil olmak üzere her nevi komisyonları ve KKDF ile BSMV gibi yasal giderleri ve Banka düzenlemelerine veya teamüllerine göre talep edilebilecekerken ödeme maliyetlerini ve komisyonlarını,ipotek ve rehin tesis ve fek ücretlerini,ekspertiz ücretlerini,hesap işletim ücretlerini, hesap özeti ücretlerini,sigorta ücret ve primlerini ve bunlarla sınırlı olmamak üzere kredi ve bankacılık işlemlerinden kaynaklanan tüm masraf ve ücretleri ve sair giderleri,resim ve harçları müşterinin cari hesabına borç yazılabileceğini kabul ve beyan eder.” Hükmünde olduğu,
Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesi sayfa-9’da yer alan “Ticari Kredi Masraf Komisyon” tablosunda “TL Teminat Mektubu (Yıllık)” satırı karşılığında; standart komisyon oranının mektup tutarının %4 ü veya minimum 500.-TL (yıllık defaten veya yıllık komisyonun % ü çeyrek dönemlerde tahsil edilebilir) olarak belirtilendiği,
Dolayısıyla sözleşme şartlarına göre davalı bankanın davacıdan 278.000.00 TL lık mektup için yıllık %4 yani 11.120.00 TL devrevi /4= 2.780.00 TL, 265.000.00 TL lık mektup için yıllık %4 yani 10.600.00 TL devrevi /4= 2.650.00 TL, alma hakı olduğu tartışmasızdır.
Ancak taraflar arasında yapılan yazışmalarda komisyon oranının yıllık % 1 olarak anlaştıkları,ancak davacı bankanın yukarıdaki tespitlere göre alması gereken komisyonlar yerine anlaşma şartlarına göre komisyon tahsil etmeye devam etmesi bu anlaşmanın yapıldığını ortaya koymaktadır.
Yapılan bu anlaşma kapsamında davacıdan 2018 yılının 4 ayına kadar %1 in altında yani %0.26 oranında komisyonlar tahsil edildiği, davacının bu konuda itirazının bulunmadığı ancak daha sonra Davacı bankanın yıllık %1 in üstünde komisyon almaya başladığı hesap ektresinden anlaşılmaktadır.
Genel olarak teminat mektuplarına uygulanan komisyon oranı her üç ay için % 1 olmak üzere yıllık % 4’tür. Bankacılık uygulamasında teminat mektupları için 3’er aylık dönemlerde mektup tutarının % 1’i tutarında bir komisyon ve bunun BSMV’nin istenilmesi makul ve rayiçlere uygundur.
Ancak teminat mektubu için her 3’er aylık dönemde %0.25 komisyon alınması gerekirken, eğer %0.39 ve 0.79 oranında yüksek bir komisyon istenecek ise, komisyon ödeyecek kimsenin bunu bilmesi ve icazet vermesi gerekir.
4-)Bu nedenle %0.39 v3 0.79 oranında anlaşma dışında komisyon uygulanması için bu hususu belirten bir yazının davacıya tebliği ile gerçekleşmesi düşüncesinde olup bu artırımın davacıya bildirildiğine ilişkin herhangi bir belgenin bulunmadığından davalı bankanın bu talebinin yerinde olmadığı kanaatindeyim.
Dolayısıyla davacının davalıdan fala tahsil edilen 2.103.97 TL alacaklı olduğu sayın mahkemenizin takdirlerinde mütalaa olunmaktadır.
Keyfiyeti 6100 sayılı HMK 282 hükmü de gözetilmek kaydıyla ve 6754 sayılı Kanun’un md. 3/3 ile HMK md. 266/c.2 uyarınca bilcümle hukuki tavsif ve takdir tamamıyla ve münhasıran sayın Mahkemeye ait olduğu yönünde görüş ve kanaatte bulunmuştur.
Bilirkişi raporu davacı vekiline ve davalı vekiline HMK 281 ve 186 madde meşruatlı davetiye ile tebliğ edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davalı banka tarafından faiz arttırımı yapılması nedeni ile tahsil edilen miktarın iadesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 13/11/2017 tarihli Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesi kapsamında verilen teminat mektuplarının komisyon oranlarının davalı banka tarafından değiştirilmesinin yerinde olup olmadığı, davacının davalıdan talep edebileceği alacağının bulunup bulunmadığı ve miktarı hususlarında toplanmaktadır.
Eldeki davada uyuşmazlığın çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda rapor hazırlanmak üzere dosyamız bankacı bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından ibraz edilen 28/02/2020 teslim tarihli raporda özetle; Bankacılık uygulamasında teminat mektupları için 3’er aylık dönemlerde mektup tutarının % 1’i tutarında bir komisyon ve bunun BSMV’nin istenilmesi makul ve rayiçlere uygun olduğu, ancak teminat mektubu için her 3’er aylık dönemde %0.25 komisyon alınması gerekirken, eğer %0.39 ve 0.79 oranında yüksek bir komisyon istenecek ise, komisyon ödeyecek kimsenin bunu bilmesi ve icazet vermesinin gerektiği, %0.39 ve 0.79 oranında anlaşma dışında komisyon uygulanması için bu hususu belirten bir yazının davacıya tebliğinin gerektiği, bu artırımın davacıya bildirildiğine ilişkin herhangi bir belgenin bulunmadığından davalı bankanın bu talebinin yerinde olmadığı, dolayısıyla davacının davalıdan fazla tahsil edilen 2.103.97 TL alacaklı olduğu yönünde tespitlerde bulunulduğu, raporun ayrıntılı, gerekçeli, dosya kapsamına uygun nitelikte düzenlenmiş olduğu, hüküm kurmaya elverişli tespit ve değerlendirmeler içerdiği görülmüştür.
Yapılan yargılama, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davalı banka tarafından davacıya, kesin teminat mektupları açısından anlaşma dışında %0.39 ve 0.79 oranında komisyon uygulanması için gerekli olan bildirimin yapılmadığı, bu nedenle davacının davalı banka tarafından fazla tahsil edilen 2.103,97 TL yönünden iade talebinde haklı olduğu anlaşıldığından davanın kısmen kabul kısmen reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddine, toplam 2.103,97 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair istemin reddine,
2-Karar tarihine göre alınması gereken 143,72 TL harçtan peşin alınan 59,69 TL harcın mahsubu ile bakiye 84,03 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 59,69 TL harç masrafının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı duruşmalarda kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince kabul edilen miktar yönünden hesaplanan (AAÜT 13/2 Maddesi gereğince ) 2.103,97 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince ret edilen miktar yönünden hesaplanan 1.391,23 TL ( AAÜT. 13/2 maddesi gereği ) vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davacının yapmış olduğu toplam 992,10 TL yargılama giderinin davanın red/kabul oranına göre 597,20 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,geri kalan miktarın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı miktar itibari ile kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 06/10/2020

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)

MASRAF BEYANI
44,40 TL Başvuru Harç Masrafı
850,00 TL Bilirkişi Ücreti
97,70 TL tebligat ve müzekkere gideri
TOPLAM :992,10 TL