Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/371 E. 2023/1035 K. 08.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/371 Esas
KARAR NO : 2023/1035

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/06/2019
KARAR TARİHİ : 08/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 20.06.2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; davalının …, …, …, … plakalı araçları ile 01.10.2016-01.11.2017 tarihleri arasında ücret ödemeksizin köprü ve otoyol geçişi yaptığını, bedeli ödenmeyen geçiş ücretleri ve bu ücretlere ait yasal cezalar toplamının süresi içerisinde ödenmemesi üzerine icra takibi başlatıldığını, davalının otoyollardan ücretsiz geçiş yapmadığını beyan etmediğini, yapılan icra takibine itiraz edildiğini, takibin durduğunu, açıklanan bu nedenlerle; davanın kabulü ile … 24. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında davalının icra takibine vaki itirazın iptalini, icra takibinin geçiş ücreti ve gecikme cezası olmak üzere toplam 17.150,85 TL asıl alacak ile bu alacağa takip tarihinden önce işlemiş faiz ve KDV yönünden takio talebinde gösterilen şartlarla devamını, davalı tarafından icra takibine haksız haksız bir şekilde itiraz edildiğinden takibe konu alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılara dava dilekçesi ve duruşmaya davet tutanağının usulüne uygun tebliğ edildiği, davalıların cevap dilekçesi sunmadıkları ve duruşmalara katılmadıkları görüldü.
DELİLLER: Bilirkişi Raporu, … 24. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası, Arabuluculuk Anlaşamama Tutanağı, dava dilekçesi ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
06.11.2023 tarihli Bilirkişi Raporunda Özetle; “…, …, …, … plakalı araçların 01.10.2016 — 01.11.2017 tarihler arasında, …gişelerinden İHLALLİ GEÇİŞLERİ nedeniyle davalı adına itiraza konu takip başlatılmıştır. İhlalli geçişlere sebep; davalıya ait (aksi yönde beyan bulunmamakta) araçların HGS-OGS ürün hesaplarındaki bakiyenin gişe geçiş bedellerini karşılamamasıdır. Her bir ihlalli geçiş tarihindeki davacı talebi, araç sınıfı gözetilerek gişe geçiş ücret tarifesine uygundur. Rapor Ek — 1 içeriğinde davalı aracın ihlalli geçişleri listelenmiştir. Yine Rapor Ek — ( içeriğinde temerrüt – takip tarihi arası işlemiş faiz hesaplamaları yapılmıştır. (Hesap şekli için yukarıda ayrı başlık açılmıştır) İhlalli geçişlere esas her bir plakalı aracın geçişler esnasındaki HGS bakiyelerine çizelge-i içeriğinde yer verilmiş, geçişler esnasında davalı* araçlarına ait HGS bakiyelerinin yetersiz olduğu veya araçların HGS ürünlerinin hiç bulunmadığı tespit edilmiştir. Davalı tarafça da ihlalli Yukarıda açıklanan gerekçelerle (gişedeki görevlinin varlığı veya butona basarak ihlalli geçiş bildirim formunun teslim alınma gerekliliği gözetilerek) ihalli geçiş günleri itibariyle ARAÇ SÜRÜCÜLERİNE İhlalli geçişi bildirimlerinin yapılmış olduğuna kanaat getirilmiştir.” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
GEREKÇE: Dava, ihlalli geçiş ceza ücretinin tahsili için yapılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir.
… 24.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine 39.454,72 TL geçiş ücreti para cezası, KDV ve işlemiş faiz üzerinden takip başlattığı, davalının hiçbir borcu olmadığından bahisle ödeme emrine süresinde itiraz ettiği, eldeki itirazın iptali davasının yasal bir yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5. maddesinde; “…(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza genel hükümlere göre tahsil edilir…” hükmü düzenlenmişken 25/05/2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16/5/2018 tarih ve 7144 sayılı Kanunun 18. maddesi ile birinci ve beşinci fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı Kanunun 19. maddesi ile 6001 sayılı Kanuna geçici 3. madde ilave edilmiştir.
6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 3. madde de ise; “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30. maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Kanunun 30. maddesinin, 27/03/2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33. maddesi ile değişiklik yapılan (7) numaralı fıkrasında, geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin (1) numaralı ve (5) numaralı fıkralarında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmektedir.
6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesinin Anayasa aykırılığı iddiası ile açılan davada, Anayasa Mahkemesi … tarih, … E. 2018/8 Karar sayılı kararında; “… İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir…. kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır…” yönünde karar vermiştir. Bu durumda davalının ihlali sebebiyle davacının, davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya HGS veya OGS sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. OGS ve HGS kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17.Hukuk Dairesinin 20/10/2022 Tarih, 2019/1749 Esas ve 2022/1207 Karar sayılı kararı ve yerleşik uygulamaları)
Davacı şirket tarafından geçiş ücretlerinin ve ceza bedellerinin tahsili noktasında uygulanması gereken yasal düzenleme, yasanın 30. maddesinin 5, 6 ve 7. fıkralarıdır. Zira 3. fıkrada düzenlenen tebliğ hükmünün, maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları yönünden geçerli olduğu açıkça düzenlenmiş olup, idari para cezalarının ise Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel veya trafik polisi, trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde jandarma personeli tarafından verileceği belirtilmiştir.
Davacı şirket tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri ve cezalar ise bu kapsamda olmadığından, yasal düzenleme ile tebliğ zorunluluğunun olmadığı ve geçiş tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde ödenmesi gerektiği açıktır. Ancak bu hükmün uygulanabilmesi için ihlalli geçişin, geçiş anında muhataba bildirilmesi gerekmektedir.
Davacı tarafından ihlalli geçiş esnasında bu bildirimlerin basılarak davalıya ait araç sürücülerine teslim edildiğinin ispatlanması gerekmektedir. OGS cihazı/ HGS etiketi bulunduğu sabit olan davalı araçlarının, gişelerden geçiş yaptığı esnada geçiş ücretlerinin bakiye olmaması yada başka bir nedenle tahsil edilemediğinin, nakit/kart ile ödeme yapılmadığının ve ödeme yapmaksızın geçiş yapılması sebebiyle 15 gün içerisinde cezasız ödeme yapma imkanına sahip olduklarının, davalı tarafça bilindiği ancak ödeme yapılmadığı yönündeki davacı iddiası ile geçiş ücretleri ve cezaların muaccel olduğu tarihin bu şekilde belirlenmesi mümkündür. Yine geçiş anında tahsilat yapılmamış ise bu durumun bankadan mı yoksa davacının kullandığı HGS/OGS sisteminden mi kaynaklandığı, bakiyenin belli bir limit altına düşmesi halinde otomatik yükleme yapılıp yapılmadığı, geçiş anında bakiye yetersiz kalırsa sonradan yapılan yükleme ile geçişten itibaren 15 gün içerisinde tahsilat yapılıp yapılmadığı/tahsilatın mümkün olup olmadığı, sonradan yükleme yapılmış ise geçiş bedellerinin tahsil edilememesinin sebebinin ne olduğunun da belirlenmesi gerekmektedir. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45.Hukuk Dairesinin 14/09/2022 Tarih, 2022/1025 Esas ve 2022/915 Karar sayılı kararı ve yerleşik uygulamaları)
Uyuşmazlık kapsamında ve hükme esas alınan 06.11.2023 tarihli bilirkişi raporunda; “…, …, …, … plakalı araçların 01.10.2016 — 01.11.2017 tarihler arasında, … gişelerinden İHLALLİ GEÇİŞLERİ nedeniyle davalı adına itiraza konu takip başlatılmıştır. İhlalli geçişlere sebep; davalıya ait (aksi yönde beyan bulunmamakta) araçların HGS-OGS ürün hesaplarındaki bakiyenin gişe geçiş bedellerini karşılamamasıdır. Her bir ihlalli geçiş tarihindeki davacı talebi, araç sınıfı gözetilerek gişe geçiş ücret tarifesine uygundur. Rapor Ek — 1 içeriğinde davalı aracın ihlalli geçişleri listelenmiştir. Yine Rapor Ek — ( içeriğinde temerrüt – takip tarihi arası işlemiş faiz hesaplamaları yapılmıştır. (Hesap şekli için yukarıda ayrı başlık açılmıştır) İhlalli geçişlere esas her bir plakalı aracın geçişler esnasındaki HGS bakiyelerine çizelge-i içeriğinde yer verilmiş, geçişler esnasında davalı* araçlarına ait HGS bakiyelerinin yetersiz olduğu veya araçların HGS ürünlerinin hiç bulunmadığı tespit edilmiştir. Davalı tarafça da ihlalli Yukarıda açıklanan gerekçelerle (gişedeki görevlinin varlığı veya butona basarak ihlalli geçiş bildirim formunun teslim alınma gerekliliği gözetilerek) ihalli geçiş günleri itibariyle araç sürücülerine ihlalli geçişi bildirimlerinin yapılmış olduğu,” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir. Rapora itiraz edilmediği, raporun usul ve yasaya uygun Mahkememiz denetimine elverişli olduğu anlaşılmakla hükme esas alınmıştır.
Davalının icra takibine haksız yere itirazda bulunmaları ve alacağın likit olması nedeni ile toplam alacağın % 20 oranında icra inkar tazminatının (İİK md.67/2) davalıdan tahsilde tekerrür olmamak üzere alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
1-Davanın tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla KISMEN KABULÜNE,
Davalının … 24.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin 17.150,85 TL asıl alacak, 651,83 TL işlemiş faiz, 117,33 TL faiz KDV’si üzerinden kaldığı yerden devamına, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-İİK mad. 67/2 uyarınca alacak likit ve itiraz haksız olduğundan 17.920,01 TL alacağın %20’si olan 3.584,00 TL icra inkâr tazminatının tahsilde tekerrür olmamak üzere davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 1.224,21 TL nispi karar harcından peşin yatırılan toplam 108,78 TL harcın mahsubu ile eksik kalan 1.115,34 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yatırılan 108,78 TL peşin harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen davacı tarafa verilmesine,
5-Taraflar arabuluculuk görüşmesine katılmış olmakla Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
6-Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 17.900,00 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen davacı tarafa verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 44,40 TL başvuru harcı, 6,40 TL vekalet harcı, 1.500,00 TL bilirkişi ücreti, 415,25 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.966,05 TL yargılama giderinin hükmolan kısım üzerinden hesaplanan 1.965,95 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen davacı tarafa verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Taraflarca yatırılan, kullanılmayarak artan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili yüzüne karşı, davalı yanın yokluğunda miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulünce anlatıldı.08/12/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır