Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/336 Esas
KARAR NO : 2022/628

DAVA : İstirdat (Finansal Kiralamaya Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 03/06/2019
KARAR TARİHİ : 13/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Finansal Kiralamaya Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesin özetle; müvekkil şirket ile davalı/kiracı arasında … 54. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesi ve … 54. Noterliğinin … ve … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde finansal kiralama tadil sözleşmesi akdedildiğini, davalı kiracının belirtilen sözleşmelere göre belirlenen ödeme planlarında belirtilen kira borçlarını vadelerinde ödemediğinden temerrüte düştüğünü ve bu durum nedeniyle müvekkil tarafından kiracı şirket ve müşterek borçlu müteselsil kefillere, 6361 sayılı yasanın 31. maddesi ve finansal kiralama sözleşmesi hükümleri uyarınca ödenmesi gereken kira bedellerinin ihtarnamelerin tebliğini müteakip 60 gün içerisinde ödenmesi, aksi halde Sözleşmelerin feshedilmiş sayılacağı ve aynı yasanın 33. maddesi gereğince de sözleşmelerin feshi halinde temerrüde düşülen meblağ ile birlikte vadesi gelmemiş kira bedellerinin muaccel hale geleceği ayrıca kiralanan malların da iade edilmesi gerektiği konusunu içeren … 16. Noterliği … tarih … yevmiyeli ihtarname keşide edildiğini, bahsi geçen ihtarnamenin davalının finansal kiralama sözleşmesinde belirtilen adresine 03/05/2012 tarihinde usul ve yasaya uygun olarak tebliğ edildiğini, ihtarname ile tanınan 6* günlük sözleşme fesih süresi ve 6* günlük süreyi takiben 3 günlük malın iade süresi dolduğunu, verilen kanuni sürede ihtarnamede belirtilen borç ödenmediğinden sözleşmenin fesih edildiğini, davalı kiracı aleyhine açılan işbu davadan önce … 5. ATM …d.iş sayılı dosyası ile davalıya teslim edilen finansal kiralama sözleşmesine konu menkul mallar üzerine ihtiyati tedbir konulmasına karar verildiğini, açıklanan bu nedenlerle; 6361 sayılı finansal Kiralama Kanunu ve Finansal Kiralama Sözleşmesinin açık hükümleri gereğince, mülkiyeti müvekkiline ait üçüncü kişilere devri yasak olan Finansal Kiralama Sözleşmesine konu, satıcısı ….’ a ait 26/10/2010 tarih ve 10/250 no lu fatura konusu;
•1 adet KAYNAK YAPMA HATTI /ISITMA İÇİN ÜRETİM HATTI (makine ve ekipmanları ile birlikte) 1 ADET POS.T2 MOTORLU TAŞIYICI BANT, MODEL …, YILI 2010, SERİ NO:…, 1 ADET POS.TF2-2 KALDIRMA PLANLI YARIM YÜKLEYİCİ, MODEL: …, YILI 2010, SERİ NO:…, 1 ADET …° YARI DEVİRME MAKİNASI, MODEL:…, YILI 2010, SERİ NO:…, 1 ADET … YARI MERKEZLEME SİSTEMLİ 3 MOTORLU TAŞIYICI BANT, MODEL:…, YILI 2010, SERİ NO:…, 1 ADET … PANEL TACK KAYNAK İSTASYONU, MODEL …, YILI:2010, SERİ NO:…, 1 ADET …KONTROLLERİ İÇİN YARDIMCI ELEKTRİK DOLABI POS:…, MODEL:…, YILI:2010, SERİ NO:…, 1 ADET … MANUEL KONVEKTÖR YÜKLEMELİ MOTORLU TAŞIYICI BANT, MODEL:…, YILI:2010, SERİ NO:…, 1ADET …KONVEKTÖR TACK KAYNAK İSTASYONU, MODEL:…, YILI:2010, SERİ NO:…, 1 ADET … KONTROLLERİ İÇİN YARDIMCI ELEKTRİK DOLABI POS:…, MODEL:…, YILI:2010, SERİ NO:…, 1 ADET … KONTROLLERİ İÇİN YARDIMCI ELEKTRİK DOLABI POS:…, MODEL:… YILI:2010, SERİ NO:…, 1 ADET … ÇİFT MOTORLU TAŞIYICI BANT, MODEL:T.9, YILI 2010, SERİ NO:…, 1 ADET … ÇİFT MOTORLU TAŞIYICI BANT, MODEL:…, YILI:2010, SERİ NO:… malların yapılacak yargılama neticesinde aynen iadesini/istirdatını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Zorunlu arabuluculuk yoluna başvurulmadığını, dava şartı olan arabuluculuğa başvurulmaması nedeni ile davanın usulden reddi gerektiğini, dava dilekçesi ekinde gösterilen belgelerin taraflarına tebliğ edilmediğini, dava değerinin eksik belirtildiği harcın tamamlatılması gerektiğini, davada esas değer olarak 250.000,00 TL miktar gösterilmiş olup leasing sözleşmesine konu malın değerinin bu miktarın çok üstünde olduğunu, 500.000,00 EURO bedeli olduğunun sözleşme incelendiğinde anlaşılacağı üzere tartışmasız olduğunu, davacı şirket ile davalı müflis şirket arasında finansal kiralama sözleşmesi imzalandığını, müflis şirketin iflas erteleme sürecinde tadil sözleşmesi imzaladığını, finansal kiralama sözleşmesi hukuken geçerli bir fesih bulunmadığından hali hazırda yürürlükte olduğunu, davacı şirketin sözleşmeyi 30/04/20102 tarihli ihtarname ile feshetmiş olduğu iddiası hukuka ve kanuna aykırı olduğundan, sözleşmeyi fesih hakkı bulunmadığı bir dönemde feshe yönelik gönderilen ihtarnamenin yasal geçerliliği olmadığından her halükarda şuan itibariyle halen yürürlükte olduğunu, sözleşmenin 2010 yılında akdedildiğini, 4 yıllık sürenin davacı şirketin ihbar tarihinde dolmadığını, davacı şirket ile müflis şirket arasında ödemeler konusunda uzlayıcı sağlandığını, davacı şirketin keşide ettiği ihtar sonrasında davalı şirket nezdinde yapılan ödemelere muvafakat ederek yasa gereğince fesih hakkını kullanabileceği sözleşmenin yapılmasından sonraki 4 yıllık süre sonunda fesih hakkını kullanmadığını, sözleşmenin karşı tarafça feshedilmeyecek kiracılık ilişkisinin devam ettiğini, müflis şirketin 10/10/2017 tarihinde iflasına karar verildiğini, iflas kararı ile iflas dosyası açıldığını, şirketin tüm mallarının iflas masasının uhdesine geçtiğini, ilk alacaklılar toplantısına kadar faaliyetinin devamına karar verildiğini, iflasa karar verildiğinden işbu davanın durdurulması gerektiğini, açıklanan bu nedenlerle; arabuluculuğa başvurulmadan açılması sebebiyle dava şartı yokluğu göz önüne alınarak davanın usulden reddini, İcra İflas Kanununun 194. Maddesinin amir hükmü kapsamında iş bu hukuk davasının ikinci alacaklılar toplanmasından on gün sonraya kadar durdurulmasını, yargılamaya yeniden başlandığında harca esas değerin dava değerine uygun olarak davacı tarafça tamamlatılmasını, nihayetinde taraflar arasındaki sözleşmenin halihazırda yürürlükte bulunduğu dikkate alınarak haksız ve hukuka aykırı olarak açılan iş bu davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
… 54. Noterliğinin … tarih, … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesi, … 16. Noterliği … tarih, … yevmiye sayılı ihtarname, … 54. Noterliği … tarih, … yevmiye sayılı finansal kiralama tadil sözleşmesi, … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas dosyası, yazılan müzekekre cevapları, taraflarca dosya kapsmaına sunulan tim delil ve beyanlar ile tüm dosya kapsamı.
Mahkememizce mali konularda uzman bilirkişi ile finans ve Finansal Kiralama alanında uzman bilirkişiden alınan 24.03.2021 tarihli bilirkişi raporunda;
“Davacı … şirketinin davalı kiracının iflası çerçevesinde sözleşmeyi feshetmediği bunun yerine mahkemenize başvurarak taraflar arasındaki finansal kiralama sözleşmesinin daha öncesinde davalı tarafın temerrüdüne dayanarak finansal kiralama sözleşmesinin feshedildiği ve fesihten doğan kiralananın teslim edilmesine yönelik olarak sonrasında mahkemenizde istirdat davası açtığı, münfesih finansal kiralama sözleşmesi tadil edilip kira ödeme planının yenilenmesi ve kiralanan malın zilyedliğinin ve kullanımının davalı kiracı tarafa bırakılmasına rağmen tadil sözleşmesine konan özel hüküm doğrultusunda kiracı hakkında iflas kararı verildikten sonra davacı tarafından sözleşme hükümleri çerçevesinde tekrar fesih işlemini gerçekleştirilmediği ve sözleşmenin feshedilmiş sayılması gerektiği tarihten yedi yıl sonra kiralananın istirdadı için mahkemenizde kiralananın iadesine yönelik dava açtığı bu durumun mülga 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa aykırılık teşkil edip etmediği ve MK 2 çerçevesinde değerlendirilmesinin sayın mahkemenizin takdir alanına girdiği” görüşüne yer verilmiştir.
Davacı tarafın Finans alanında uzman bilirkişinin davacı şirkette 19 yıl Hukuk Müşaviri olarak görev yaptığını, 2010 yılında şirketteki görevinden ayrıldığını, yeni bilirkişiden rapor alınmasını talep etmiştir. Talebin kabulüne karar verilerek yeni bilirkişiden rapor alınmıştır.
Mahkememizce mali konularda uzman bilirkişi ile yeni görevlendirilen finans ve Finansal Kiralama alanında uzman bilirkişiden alınan 18.10.2021 tarihli bilirkişi raporunda;(Mali bilirkişi ayrık raporu sunmuştur)
” taraflar arasında yapılan finansal kiralama tadil sözleşmesi sonrasında toplam finansal kiralama borcu olan 931.661,86 TL’nin sadece 794.650 TL’si ödenmiş, geri kalan 137.012 TL tutarındaki kiralar ödenmemiştir.
Taraflar arasında gerek ana sözleşme ve gerekse tadil sözleşmesi hükümlerinde her iki tarafça da kabul ve beyan edildiği üzere, ödeme planı dışında ana sözleşmenin tūm hükümlerinin aynen geçerliliğini koruduğu ve bu kapsamda sözleşmenin kiralayan tarafından feshedilmesi ve sözleşmeden dönülmesi koşullarımı düzenleyen maddelerindeki hakların, kiralayan tarafından derhal kullanılmaması bu hakkından feragat ettiği anlamına gelmediği ve bu şekilde yorumlanamayacağı, kiralayanın bu hakkını dilediği zaman kullanma hakkına sahip olduğu, tarafların bu konuda tam olarak mutabık olduklarını tadil sözleşmesinde de kabul ve beyan ettikleri anlaşıldığı”
Tespitleri yer almıştır.
Mali bilirkişi 15.10.2021 tarihli ayrık raporunda; davalının dava tarihi itibariyle 26.207,66 TL alacaklı olduğu yönünden rapor sunmuştur.
Mali bilirkişinin ayrık raporu uyarınca alacak-borç ilişkisinin kesin olarak belirlenebilmesi için mali bilirkişilerden oluşan bilirkişi heyetinden 11.05.2022 tarihli rapor alınmıştır. Anılan raporda dava tarihi itibariyle davacının 136.997,06 TL alacaklı olduğu belirlenmiştir.
Davacı taraf makinelerin rayiç değeri üzerinden eksik harcı 10.02.2020 tarihinde ikmal tamamlamıştır.
Uyuşmazlık niteliği itibariyle arabuluculuğa tabi olmadığından davalı tarafın arabuluculuk dava şartı itirazı kabul edilmemiştir.
GEREKÇE;
Dava, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu (Kanun) 23. maddesinde düzenlenen sözleşmenin feshi nedeniyle malın iadesi davasıdır.
Uyuşmazlık sözleşmenin imzalandığı tarihte yürürlükte olan 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu hükümleri çerçevesinde karara bağlanmıştır.
Davalı ile davacı arasında … 54. Noterliğinin … tarih, … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesi imzalanmıştır.
Davacı … 16. Noterliği … tarih, … yevmiye sayılı ihtarname ile ödenmesi gereken kira bedellerinin ihtarnamenin tebliği müteakip 60 gün içerisinde ödenmesi, aksi halde sözleşmenin feshedilmiş sayılacağı ve yasanın 33. Maddesi gereğince de sözleşmelerin feshi halinde temerrüde düşülen meblağ ile birlikte vadesi gelmemiş kira bedellerinin muaccel hale geleceği ayrıca kiralanan malların da iade edilmesi gerektiğini davalıya ihtar etmiştir. İhtarname 03.05.2012 günü tebliğ edilmiştir.
Davalı … A.Ş. … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas ile iflas erteleme talebinde bulunmuştur.
İflas erteleme sürecinde … 54. Noterliği …tarih, … yevmiye sayılı finansal kiralama tadil sözleşmesi imzalanmıştır. 21.09.2012 tarihinde … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas dosyası ile görevlendirilen kayyum heyeti tadil sözleşmesine onay vermiştir. Anılan sözleşmede;
“… 54. Noterliği’nin … tarih, … yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi aşağıdaki hususları içerir şekilde tadil edilmiştir.
Kiralayan ile kiracı şirket arasında imzalanan ve yukarıda adı geçen kişilerin Müteselsil kefiller (Müşterek Borçlu Ve Müteselsil Kefil) sıfatıyla imzaladıkları ve yine yukarıda belirtilen tarih ve yevmiye numarasında kayıtlı Finansal Kiralama Sözleşmesinin ödeme planı, sözleşme genel ve özel şartları aynen geçerli olmak kayıt ve şartı ile iş bu tatil sözleşme ekinde belirtildiği şekilde revize edilmiş ve iş bu tatil sözleşme kapsamında kiracı ve müteselsil kefiller ekte tadil edilmiş ödeme planında yer alan kira bedellerini belirten miktar ve vadelerde kiralayana ödemeyi kabul ve taahhüt etmektedir
… Kiralayan … A.Ş ve Müteselsil Kefiller, … 54. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye yevmiye sayılı finansal kiralama sözleşmesinden doğan, sözleşme genel ve özel şartlarında belirtilen hak borç ve yükümlülüklerinin yukarıda tadil edilen hususlar dışında hiçbir değişikliğe uğramaksızın aynen geçerli olduğunu iş bu sözleşme kapsamında tadil edilen ödeme planına aynen uyacaklarını kabul beyan ve taahhüt eder.”
Sözleşme ekinde bulunan özel şartlarda;
“5. İşbu sözleşmenin gerek özel şartlarında ve gerekse ana sözleşme genel şartlarında yer alan sözleşmenin kiralayan tarafından feshedilmesi ve sözleşmeden dönülmesi koşullarını düzenleyen maddelerindeki hakların kiralayan tarafından derhal kullanılmaması bu hakkından feragat ettiği anlamına gelmez ve bu şekilde yorumlanamaz kiralayan bu hakkını dilediği zaman kullanma hakkına sahiptir taraflar bu konuda tam olarak mutabık olduklarını kabul ve beyan ederler
6. İşbu tadil sözleşmenin taraflar arasında akdedilmiş olması, ….Noterliği’nin…. Tarih ve ….Yevmiye ….nolu Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi’ nin (Ana sözleşme) yenilememekte/ değiştirmemekte/ ortadan kaldırmamaktadır. İşbu tadil sözleşme ile sadece taraflar arasında akdedilen ana sözleşmeye konu kesin ödeme planında yer alan kira tutar ve vadeleri tadil edilmekte olup bunun dışında ana sözleşmenin tüm hükümleri aynen geçerliliğini korumaktadır.”
Şeklindedir.
Davalı … A.Ş. Hakkında … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas, …Karar sayılı ilamı ile 14.03.2013 tarihinde iflas erteleme kararı vermiştir. Bu karar temyizi sonucunda Yargıtay 23.Hukuk Dairesi 2014/2938 Esas, 2014/4012 Karar sayılı ilamı ile bozulmuştur.
Bozma sonrası 2016/390 Esas, 2017/776 Karar sayılı ilamı ile 10/10/2017 günün davalı şirketin iflasına karar verilmiştir. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2021/1235 Esas, 2021/251 Karar sayılı ilamı ile iflas kararının bozulmasına hükmedilmiştir.
… 54. Noterliğinin …tarih, … yevmiye sayılı düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesinin sözleşmenin feshi başlıklı 6.2/a.i bendinde
“Kiracının işyerini üçüncü bir şahsa devretmesi, iflası, şirketin sona ermesi, tüzel kişiliğinin sona ermesi,…
Finansal Kiralama kanunu Madde 23 Kapsamında kiralayan tarafından derhal feshedilebilir.” düzenlemesi mevcuttur.
3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu;
“Sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi
Madde 22 – Sözleşme; şirketin sona ermesi, tüzelkişiliğinin hitamı, kiracının iflası veya aleyhine yapılan bir icra takibinin semeresiz kalması, kiracının ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi veya işletmesini tasfiye etmesi hallerinde, sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, sona erer.
Sözleşmenin ihlali
Madde 23 – Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de ödenmemesi halinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hallerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda, sözleşme feshedilebilir.”
Hükümleri mevcuttur.
Davacı ve davalı arasında finansal kiralama sözleşmesinin yalnızca ödeme planı tadil edilmiştir. Diğer hususlarda ise önceki ana finansal kiralama sözleşmesinin genel ve özel şartlarının aynen geçerli olduğu taraflarca kabul edilmiştir. Nitekim tadil sözleşmesinin genel şartlar kısmında aynen ” Finansal Kiralama Sözleşmesinin ödeme planı, sözleşme genel ve özel şartları aynen geçerli olmak kayıt ve şartı ile iş bu tatil sözleşme ekinde belirtildiği şekilde revize edilmiş” denilmek suretiyle ana sözleşmenin genel ve özel şartları aynen geçerli olduğu kabul edilmiştir. Yine tadil sözleşmesinin 6. Maddesinde ” Finansal Kiralama Sözleşmesi’ nin (Ana sözleşme) yenilememekte/ değiştirmemekte/ ortadan kaldırmamaktadır. İşbu tadil sözleşme ile sadece taraflar arasında akdedilen ana sözleşmeye konu kesin ödeme planında yer alan kira tutar ve vadeleri tadil edilmekte olup bunun dışında ana sözleşmenin tüm hükümleri aynen geçerliliğini korumaktadır.” denilmek suretiyle açık bir şekilde ana sözleşmeye konu ödeme planında yer alan kira tutar ve vadelerinin tadil edildiği, bunun dışında ana sözleşmenin tüm hükümlerinin aynen geçerli olduğu kuşkuya yer bırakmayacak şekilde açık bir şekilde ifade edilmiştir.
Davacı taraf … 16. Noterliği … tarih, … yevmiye sayılı ihtarname ile sözleşmeyi feshettiğini davalı tarafa bildirmiş ise de, tadil sözleşmesi ile fesihten her iki tarafın vazgeçtiği, iradelerinin sözleşmenin devamı konusunda uyuştuğu ve tadil sözleşmesi hükümleri çerçevesinde sözleşmenin uzun müddet devam ettiği, kira bedelinin büyük kısmının ödendiği görülmektedir. Taraf iradelerinin ana sözleşmenin ödeme planı dışında kalan hususlarında ana sözleşmenin tüm hükümleri aynen geçerliliğini koruduğu noktasında örtüştüğü ve taraflarca ana sözleşmenin ayakta olduğu hususunun kabul edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı taraf cevaba cevap dilekçesinde “davalının iddialarının temelini oluşturan tadil sözleşmenin “Özel Şartlar” başlıklı bölümü madde 5.’de; “İşbu sözleşmenin gerek Özel Şartlarında gerekse ana sözleşme Genel Şartlarında yer alan, sözleşmenin Kiralayan tarafından feshedilmesi ve Sözleşmeden dönülmesi koşullarını düzenleyen maddelerindeki hakların, Kiralayan tarafından derhal kullanılmaması bu hakkından feragat ettiği anlamına gelmez ve bu şekilde yorumlanamaz. Kiralayan bu hakkını dilediği zaman kullanma hakkına sahiptir. Taraflar bu konuda tam olarak mutabık olduklarını kabul ve beyan ederler.” hükmü düzenlenmiştir.
Buna göre ana sözleşmede, iflas erteleme süreci olması halinde doğrudan sözleşmenin fesih hakkının kullanılmaması, Müvekkil Şirket’in bu hakkından feragat ettiği anlamına gelmemektedir. Kaldı ki ihtar ile ortaya konulan fesih irademiz açıktır. Tadil sözleşme ile kararlaştırılan şartlar ve ödeme planına uyulmaması halinde yine tadil sözleşmenin “Özel Şartlar” başlıklı bölümü madde 6.’de belirtildiği üzere; ana sözleşme ile ortaya konulan irade geçerli sayılacak, tadil sözleşme hiç yapılmamış gibi olacaktır.
… Davamızın konusu; ihtarnameye konu bedellerin süresinde ödenmeyen kiralar nedeniyle sözleşmenin feshedilmiş olması ve bu sebeple davalının malı aynen iade şartlarının oluştuğu hususlarının incelenmesine ilişkindir. ” savunmasını ileri sürmüştür.
Tadil sözleşmesinin özel şartlarının 6.2 maddesi ile kiralayan fesih hakkını dilediği zaman kullanabileceği belirtilmiştir. Taraflarca ana sözleşmenin ödeme dışındaki hükümleri aynen kabul edildiğine göre davacı fesih hakkını ancak ana sözleşmede düzenlenen hükümlere göre kullanabilecektir. Nitekim tadil sözleşmesinin 6. Maddesinde ” Finansal Kiralama Sözleşmesi’ nin (Ana sözleşme) yenilememekte/ değiştirmemekte/ ortadan kaldırmamaktadır. Hükmü ile de bu husus vurgulanmıştır. Dolayısıyla davalı tarafın tadil sözleşmesi ile bir yandan ana sözleşmenin ayakta olduğunu kabul etmesi diğer yandan ise önceki feshin geçerli olduğunu ileri sürmesi birbiriyle çelişkilidir. Ayrıca 6. Maddede tadil sözleşmesinin hiç yapılmamış gibi sayılacağına ilişkin bir düzenlemeye de rastlanmamıştır.
Ana sözleşmenin 6.2 maddesinin 1. Bendinde iflas halinde kiralayanın derhal sözleşmeyi Finansal Kiralama kanunun 23. Maddesi uyarınca feshedebileceği düzenlenmiştir. Davalı tarafın iflasına karar verilmesi ile davacı taraf sözleşmeyi fesih hakkını kullanma imkanına sahip ise de, dosyada davacının iflas nedeni ile fesih hakkını kullandığına ilişkin bir belge ve delile rastlanmamıştır. Kanunun 22. Maddesinde de iflas halinde sözleşmenin sona ereceğinin aksinin kararlaştırılabileceği düzenlenmiştir.
Ana sözleşmenin 6.2/a.i bendinde “Kiracının işyerini üçüncü bir şahsa devretmesi, iflası, şirketin sona ermesi, tüzel kişiliğinin sona ermesi, … Finansal Kiralama kanunu Madde 23 Kapsamında kiralayan tarafından derhal feshedilebilir.” düzenlemesi mevcut ise de, bu düzenlemede kanunun 23/2 maddesinde düzenlenen “diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda” hal olarak kabul edileceği de belirtilmemiş ve 23. Maddenin tümüne atıf yapılmıştır.
Davalı şirketin iflas sürecindeyken tadil sözleşmesi imzalanması, iflas erteleme kararı sonrası 10/10/2017 günü davalının iflasına karar verilmiş olması ve bu tarihten dava tarihine kadar davacı tarafça iflas nedeni ile fesih hakkının kullanılmaması, bu dönemde de ödemelerin yapılmış olması ile kanunun 23/2 maddesinde düzenlenen “diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda” şartının gerçekleşmediği ve sözleşmenin kanunun 23/1 maddesine göre ihtarname ile 60 günlük süre verilmek suretiyle feshedilmesi gerektiği kabul edilmiştir.
3226 sayılı Kanunun 7. Maddesi gereği sözleşmenin dört yıl süre ile feshedilemeyeceği hükmü sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirenler için geçerli olup, ihtarname tarihinde davalı sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirmediğinden anılan maddede ki düzenlemeden faydalanamaz. Bu nedenle davalı tarafın bu yöndeki savunmasına itibar edilmemiştir.
Davacının ayakta olduğunu kabul ettiği ana sözleşme hükümlerinde belirlenen yol dışında doğrudan sözleşemeyi feshettiğini, sözleşmenin geçerli olmadığını ileri sürmesi tadil sözleşmesi ve ana sözleşmeye aykırı olduğu gibi TMK md. 2 de düzenlenen dürüst davranma ilkesine de aykırıdır.
Cevaba cevap dilekçesinde uyuşmazlık konusu ihtarnameye konu bedellerin süresinde ödenmeyen kiralar nedeniyle sözleşmenin feshedilmiş olması ve bu sebeple davalının malı aynen iade şartlarının oluştuğu hususlarının incelenmesine ilişkin olduğu belirtilmiştir. Yukarıda açıklandığı üzere tadil sözleşmesi ile ödeme planı dışında ana sözleşme hükümleri aynen geçerli olacağı kabul edilmiştir. Bu durumda artık tadil öncesi düzenlenen ihtarname ile malın iadesi talep edilemez ancak davalı tarafa yeni ihtarname gönderilmek suretiyle fesih hakkı kullanılabilecektir. Tadil sözleşmesi sonrası davalının temerrüde düşürülmemesi ve iflas nedeni ile fesih hakkının kullanılmamış olması nedeni ile sözleşmenin kanunun 23/1 maddesine göre ihtarname ile 60 günlük süre verilmek suretiyle feshedilmesi gerektiği kabul edilerek davanın reddine hükmedilmiştir.
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-)Davacı tarafça yatırılan 4.269,38 TL peşin harçtan 80,70 TL harcın mahsubu ile fazla alınan 4233,08 TL bakiye harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-)Davalı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesaplanan 38.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-)Davalı tarafından yapılan 11,50.TL. yargılama giderlerinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
6-)Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiye kısmının taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karara karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere Hakim … nun karşı oyu ve oy çokluğu ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.13/10/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır

Muhalif Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır

Muhalefet Şerhi :
Davalı tarafça kira ödemelerinin kısmi olarak yapılmış olması nedeni ile taraflar arasındaki 27.09.2010 tarihli sözleşme 6.2 maddesi çerçevesinde davacının sözleşmeyi fesih yetkisine sahip olduğu, davalının iflas erteleme sürecine girmesinin ve bu süreç içerisinde taraflar arasında 30.04.2012 tarihli tadil sözleşmesi düzenlenmesinin davacının fesih yetkisini ortadan kaldırmadığı, nitekim tadil sözleşmesinin 5.maddesinin ” İşbu sözleşmenin gerek özel şartlarında ve gerekse ana sözleşme genel şartlarında yer alan sözleşmenin kiralayan tarafından feshedilmesi ve sözleşmeden dönülmesi koşullarını düzenleyen maddelerindeki hakların kiralayan tarafından derhal kullanılmaması bu hakkından feragat ettiği anlamına gelmez ve bu şekilde yorumlanamaz kiralayan bu hakkını dilediği zaman kullanma hakkına sahiptir taraflar bu konuda tam olarak mutabık olduklarını kabul ve beyan ederler ” hükmünün yer aldığı ve davalıya 03.05.2012 tarihinde tebliğ edilen ihtarname ile davacının fesih iradesini gösterdiği,
Ayrıca tadil sözleşmesinin 6.maddesi ile tadil sözleşmesinin taraflar arasında akdedilmiş olmasının ana sözleşmeyi yenilemediği/değiştirmediği/ortadan kaldırmadığı, tadil sözleşmesi ile sadece taraflar arasında akdedilen ana sözleşmeye konu kesin ödeme planında yer alan kira tutar ve vadeleri tadil edilmekte olup bunun dışında ana sözleşmenin tüm hükümlerinin aynen geçerliliğini koruduğu hususlarının da düzenlendiği, davacının, davalının iflas erteleme sürecinde tadil sözleşmesine imza atarak yeni bir ödeme planını kabul etmesinin müşterisinin içinde bulunduğu zorluğu anlaması, yardımcı olmak istemesi ve zaten mevcut olan borcun daha rahat ödenebilmesi için anlayış göstermesi olarak anlaşılması gerektiği, tadil sözleşmesi ile kararlaştırılan yeni ödeme planına uyulmaması halinde ise davalı kendisine tanınmış olan bu imkanı değerlendirmediğinden, tadil sözleşmesi öncesinde şartları oluşmuş olan davacının fesih iradesinin yürürlükte ve geçerli olduğu sonucuna varılması gerektiği, dolayısıyla davacının yeni bir ihtarname göndermeksizin iş bu davayı açmasının iyiniyet kurallarına, dürüstlük ilkesine ve ana sözleşmeye aykırı olmadığı kabul edilerek davanın kabulü ile dava konusu malların davacıya aynen iadesine karar verilmesi görüşünde olduğumdan sayın çoğunluğa katılmıyorum.

Üye …