Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/282 E. 2021/715 K. 20.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/282 Esas
KARAR NO : 2021/715

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 03/08/2016
KARAR TARİHİ : 20/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava dışı … tarafından müvekkilinin …, …ve … Tesislerinde 14/05/2008 tarihi ile 04/05/2011 tarihleri arasında aşçı olarak çalıştığını, iş akdinin haksız olarak feshedildiğini bu nedenle fesihten kaynaklanan işçilik alacaklarının kendine ödenmesini talep ettiği davada … 2. İş Mahkemesinin 05/03/2013 tarih ve …E,… K sayılı kararı ile … 7 İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına sunmuş oldukları 15.061,38 TL bedelli teminat mektubunu dava dışı …’nin nakde çevirmesi suretiyle tazminat ödediklerini, müvekkili ile davalılar arasında Yemek Pişirme ve Dağıtım Hizmetleri konulu iş için yapılan ihale sonrası davalıların teklifi kabul ederek işi üstlendiklerini ve sözleşme imzalandığını, davalıların sözleşmedeki yükümlülükleri gereği personel alacaklarının davalı taraf üzerinde olduğunu, müvekkili tarafından dava dışı …’ye ödenen tazminatın davalılarca karşılanması gerektiğini ileri sürerek müvekkilince … 7. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına sunmuş oldukları 15.061,38 TL bedelli teminat mektubu bedelinin davalılardan tahsili ile müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı … Tic. A.Ş vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Öncelikle davanın zamanaşımı nedeniyle reddedilmesi gerektiğini, ayrıca 6252 sayılı yasa ile değişik 4857 sayılı İş Kanununun 112. maddesinin, kıdem tazminatı ödenmesine yönelik bütün sorumluluğu ilgili kamu kurum ve kuruluşuna yüklediğini, anılan yasal hükümler gereğince ihale ile hizmet alımı suretiyle alt işverenlerce yürütülen hizmetlerde, işçilerin kıdem tazminatının ihaleyi yapan kurum ve kuruluş tarafından karşılanacağı amir hükmünü içermekte olduğunu, bu itibarla müvekkili şirkete kıdem tazminatı ile ilgili bir sorumluluk yükletilemeyeceğini, sorumluluk yükletilmesi halinde de yalnızca müvekkili şirketin alt işveren olarak bulunduğu sürelerle ilgili sorumluluğunun sözkonusu olabileceğini, işin kaç kişi ile hangi sürelerde yapılacağı, işin fiili planlaması, hangi personelin çalışacağı-keza hangi personelin hangi işi ve hangi zaman dilimlerinde yapacağı- hususlarının tamamen davacı kurum tarafından düzenlendiğini, yıllık ücretli izin alacağı, fazla mesai ücreti gibi alacaklardan, davacı kurumun sorumlu olduğunu, işçinin fazla çalışması ve yıllık ücretli izin alacağı var ise, ihale belgelerinde hizmetin kaç işçi ile ifa edileceği ve bütün şartları ayrıntılı yazıldığından işçinin fazla mesai yapmasının ve yıllık ücretli izin hakkını kullanamamış olmasının davacı kurum lehine sebepsiz zenginleşmeye neden olduğunu, bu nedenle bu tutarlardan davacı kurumun sorumlu tutulması gerektiğini, davacının tazminat ödediği işçiye ödenen tazminatlardan müvekkilinin sorumlu tutulabilmesi için müvekkilinin işçiyi çalıştırdığı sürenin sonundan itibaren 2 yıl süre ile sorumluluğunun mümkün olacağını (4857 sayılı yasa 6.md), işçinin müvekkili şirkette 2008 yılında 3-4 ay kadar çalıştığını, müvekkili şirketten sonra iki yıl ve daha fazla süre çalıştığı nazara alındığında, müvekkil şirkete bir sorumluluk yükletilemeyeceğinin açık olduğunu beyan ederek davanın öncelikle zamanaşımı yönünden, bu olmadığı taktirde esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar, usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemişlerdir.
DELİLLER
… 2. İş Mahkemesinin …E-… K sayılı kararı, sözleşmeler, … 7. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası, bilirkişi kök ve ek raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, dava dışı üçüncü kişiye ödenen işçi alacaklarının rücuen tahsili istemine ilişkin tazminat davasıdır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, .. 2. İş Mahkemesinin … -… sayılı ilamı uyarınca davacı şirket tarafından hak sahibi …’ye ödenmek zorunda kalındığı iddia edilen 15.061,38 TL’nin ve bakiye karar harcı, onama harcı ile temyiz harcının davalılardan tahsilinin gerekip gerekmediği, davacı ile davalılar arasındaki sözleşme gereğince …’nin işçi alacaklarının davalılarca ödenmesinin gerekip gerekmediği, davalı … Şti’nin zaman aşımı definin yerinde olup olmadığı hususlarındadır. 6098 sayılı Kanun 146 ncı maddesine göre Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabi olduğundan ve ödeme tarihlerinden itibaren on yıl dolmadan dava açıldığından zaman aşımı definin reddine karar verilmiştir.
… 2. İş Mahkemesinin … E-…K sayılı dosyasının incelenmesinde, dava dışı … tarafından …, …Tic. Ltd.Şti., … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. Ortaklığı ve … Ltd. Şti. Aleyhine açılan davada kıdem ve ihbar tazminatı ile genel tatil ücreti alacağı ve yıllık ücretli izin alacağının tahsilinin talep edildiği, 05.03.2013 tarihli kararla, …’ın asıl işveren ve diğer davalılar alt işveren konumunda olduğu, işçinin … arasında 2 yıl 11 ay 20 günlük hizmetinin değişik işverenler nezdinde geçtiği, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6.maddesi gereğince …’ın asıl işveren konumunda bulunması nedeni ile işçilik alacaklarından sorumlu olduğu kabulü ile 5.485,00 TL kıdem tamzinatının 04.05.2011 tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek banka faizi ile 2.194,00 TL ihbar tazminatının 500,00 TL’sine 06.06.2011 tarihinden, bakiyesine 17.12.2012 ıslah tarihinden itibaren yasal faizi ile, 980,00 TL yıllık ücretli izin alacağının 500,00 TL’sine 06.06.2011 tarihinden, bakiyesine 17.12.2012 ıslah tarihinden itibaren yasal faizi ile, 1.140,00 TL genel tatil ücreti alacağının (%15 hakkaniyet indirimi uygulanarak) 400,00 TL’sine 06.06.2011 tarihinden, bakiyesine 17.12.2012 ıslah tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte … ‘dan tahsiline karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava dışı işçinin, 16.05.2008-16.06.2008 tarihleri arasındaki hizmetinin davalı …Tic. Ltd.Şti nezdinde, … tarihleri arasındaki hizmetlerinin davalı … Tic. Ltd. Şti nezdinde, 29.06.2009-31.05.2011 tarihleri arasındaki hizmetlerinin ise davalı … Tic, Ltd. Şti ve … Ltd. Şti. Ortaklığı nezdinde geçtiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşmeler ve şartnameler de incelenmek sureti ile tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak, mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında rapor düzenlenmesi için dosya Mali Müşavir …, İşçi Alacakları UzmanI … ve Sözleşme Uzmanı …’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulan kök ve ek raporlar, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve denetime elverişli olup hükme esas alınmıştır.
30.05.2008 tarihli … İKN No.lu Hizmet Alımları Tip Sözleşmesinin .. ile davalı … Ltd. Şti. arasında, 22.06.2009 tarihli… İKN No.lu Sözleşmenin … ile davalı … Ltd. Şti. ve …Tic. Ltd. Şti. Ortaklığı arasında, … İKN No.lu Sözleşmenin … ile davalı … Tic. Ltd.Şti. arasında imzalandığı, Sözleşmelerin 5.maddesinde, yemek pişirme ve dağıtım işinin ihale konusu olduğu, 6.maddesinde ihale bedelinin belirlendiği, 7.maddesinde taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinin sözleşme bedeline dahil olduğu, ilgili mevzuat uyarınca hesaplanacak KDV’nin sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından yükleniciye ödeneceği, 10.maddesinde işin süresinin, 11.3.maddesinde işe başlama tarihinin, 15.maddesinde 4734 Sayılı Kanunun yürürlükteki hizmet alımlarına ilişkin fiyat farkı kararnamesinin uygulama esaslarına ait 8.maddesi gereğince asgari ücret ve sigorta primi alt sını artışından kaynaklanan ücretlerindeki artış farklarının yükleniciye ödeneceği, 23.maddesinde yüklenicinin sözleşme konusu işe ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumluluklarının, konuyu düzenleyen emredici hükümler ve Genel Şartnamenin 6.bölümünde düzenlendiği ve yüklenicinin aynen uymakta yükümlü olduğu, 24.1. maddesinde, sözleşme bedelinin aşılmaması ve İdare ile yüklenicinin karşılıklı anlaşması kaydıyla işin yapılması veya teslim yeri, işin süresinden önce yapılması veya edilmesi kaydıyla işin süresi ve bu süreye uygun olarak ödeme şartlarına ait hususlarda sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılabileceği, 24.2.maddesinde 24. 1.maddedeki haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamayacağı ve ek sözleşme düzenlenemeyeceği, Genel Şartnamenin 38.maddesinde çalışanların özlük haklarından yüklenicin sorumlu olduğu konularının düzenlendiği, Teknik Şartnamenin Yüklenici Firmanın Yükümlülükleri, Personel Sayısı ve Nitelikleri başlıklı 8.maddesi başlığı altında 8.10.maddesinde “Yüklenici firma tarafından Şirketimiz emrinde çalıştırılacak tüm personelin özlük ve sosyal haklarına dair yasal sorumluluklar yüklenici firmaya aittir.” hükmünün düzenlendiği anlaşılmıştır.
Hizmet Alım Sözleşmelerinin 9.maddesinde, ihale dokümanının hangi belgelerden oluştuğu tespit edilmiş, ihale dökümanının sözleşmenin bağlayıcı parçası olduğu, ihale dokümanını oluşturan belgelerde Teknik Şartname’nin de yer aldığı, buna göre davacı Kurum’un, yüklenici davalı şirketlere dava konusu edilen kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ve genel tatil ücreti alacağından sorumlu olmaları nedeniyle rücu edebileceği anlaşılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6-7 maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürütüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş ilan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle haklan kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez.” hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda, yasal düzenlemelere göre, davalı şirketler ile davacı arasında imzalanan Hizmet Alımlarına Alt Tip Sözleşmesi ile yemek pişirme ve dağıtımı işinin ihale olunduğu, taraflar arasında, asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğu, davacının ilişkide asıl işveren konumunda olduğu, asıl işveren davacının, davalı alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunundan ve iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumlu olacağının kabulünün gerektiği nitekim kesinleşen … 2. İş Mahkemesinin … E-… K sayılı dosyasında da davacı Kurum’un asıl işveren olarak kabulü ile sorumluluğuna gidildiği anlaşılmıştır.
İş akdi feshine bağlı olarak dava dışı işçiye ödendiği anlaşılan kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık ücretli izin alacağı ve genel tatil ücreti alacağı yönünden davacı … asıl/üst işveren, davalı …, Şti. ve … Ltd. Şti. Ortaklığı son alt işveren olarak tüm dönemden sorumlu oldukları, buna göre … 2. İş Mahkemesinin … E-… K sayılı kararında hüküm altına alınan yıllık izin ücreti alacağı ile ihbar tazminatı alacağının tümünden sorumlu oldukları, diğer alt işveren davalı şirketlerin yıllık izin ücreti ve ihbar tazminatı alacağından sorumluluklarının bulunmadığı, kıdem tazminatı ile ihbar tazminatı yönünden ise davacı … ile son alt işveren …Şti. ve … Ltd. Şti. Ortaklığı’nın tüm dönemden, önceki alt işverenlerin ise işçiyi çalıştırdıkları süre ve süre sonundaki/devirdeki ücrete göre sorumlu olacakları anlaşılmıştır.
… 2. İş Mahkemesinin …E-… K sayılı kesinleşen kararında, dava dışı işçinin kesintisiz çalıştığı kabul edilerek 14.05.2008-04.05.2011 tarihleri arasında geçen 2 yıl 11 ay 20 günlük (toplam 1085 günlük) hizmet süresi yönünden ve en son aldığı 1.466,68 TL brüt aylık ücret ile 209,52 TL yol ve 182,00 TL yemek ücreti üzerinden hüküm kurulmuştur. Davalı alt işverenlerin sorumluluğu belirlenirken, hizmet süreleri ve dönem ücretleri (en son ücretin asgari ücret karşısındaki oranı tespit edilerek, dönem ücretleri bu orana göre belirlenmek suretiyle) son dönem ücretine oranlanmak suretiyle sorumlu olabilecekleri miktarlar hesaplanmıştır.
… 7. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası üzerinden dava dışı işçi … vekili tarafından 12.644,88 TL toplam alacak miktarı üzerinden takibe geçilmiş, davacı tarafından 15.061,38 TL tutarlı teminat mektubu sunulmuş, teminat mektubu paraya çevrilmiş ve dava dışı işçi vekili tarafından dosya borcu 25.06.2013 tarihli reddiyet makbuzu ile tahsil edilmiştir
Davacı tarafından … 2. İş Mahkemesinin … E-…K sayılı dosyası ile ilgili olarak 16.369,38 TL toplam ödeme yapılmıştır. … Şti. ve …Ltd. Şti. Ortaklığı son alt işveren olduğundan dava dışı işçinin tüm hizmet döneminden sorumludur. Buna göre, 15.061,38 TL icra takip dosyasına ödenen meblağ, 520,00 TL bakiye karar harcı, 502,00 TL Yargıtay onama harcı, 286 TL temyiz harcı, olmak üzere toplam 16.369,38 TL alacaktan sorumlu olacaktır. … A.Ş (… Ltd.Şti.)’nin sorumluluğu 126,18 TL, … Ltd. Şti.’nin sorumluluğu 1.676,61 TL olup 15.061,38-TL’ nin (davalı … Tic. A.Ş : Eski …Tic Ltd Şti 126,18 TL’den, davalı … 1.676,61 TL’den sorumlu olmak üzere) ödeme tarihi olan 26.06.2013 tarihinden itibaren, 520,00 TL bakiye karar harcının 13.02.2014 tarihinden itibaren, 502,00 TL onama harcının 13.02.2014 tarihinden itibaren, 286,00 TL temyiz harcının 07.03.2013 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın kabulü ile, 15.061,38-TL nin (davalı …Tic. A.Ş : Eski …Tic Ltd Şti 126,18 TL’den, davalı … 1.676,61 TL’den sorumlu olmak üzere) ödeme tarihi olan 26.06.2013 tarihinden itibaren, 520,00 TL bakiye karar harcının 13.02.2014 tarihinden itibaren, 502,00 TL onama harcının 13.02.2014 tarihinden itibaren, 286,00 TL temyiz harcının 07.03.2013 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Harçlar Kanununca alınması gerekli 1.118,19 TL ilam harcından peşin yatırılan 279,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 838,64 TL harcın (davalı … A.Ş : Eski … Tic Ltd Şti 1,05 TL’den, davalı … 75,30 TL’den sorumlu olmak üzere) davalılardan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 4.080,00 TL avukatlık ücretinin (davalı … A.Ş : Eski … Tic Ltd Şti 34,15 TL’den, davalı … 366,38 TL’den sorumlu olmak üzere) davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 29,20 TL başvuru harcı, 279,55 TL peşin harç, 2.100,00 TL bilirkişi ücreti, 562,65 TL tebligat, müzekkere ve posta giderlerinden oluşan toplam 2.971,40 TL yargılama giderlerinin (davalı … A.Ş : Eski … Ltd Şti 24,87 TL’den, davalı … 266,83 TL’den sorumlu olmak üzere) davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 20/10/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır