Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/886 E. 2020/223 K. 01.07.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/886 Esas
KARAR NO : 2020/223

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/09/2018
KARAR TARİHİ : 01/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava dışı … A.Ş. … poliçe numarası ile müvekkili şirket nezdinde 08.08.2017/2018 vade tarihlerinde sigortalı olduğunu, sigortalının müvekkili şirkete yaptığı ihbar neticesinde; 20.09.2017 tarihinde sigortalı binanın … sayılı mağazasında davalının kiracı olduğu adreste işletilen … mağazasında depo kısmında saat 05:00 sularında yangın meydana geldiğinin tespit edildiğini, davalının elektrik panosunda meydana gelen herhangi bir arıza sebebiyle yangının başladığı ve yangının pano çevresinde stoklanmış tekstil ürünlerine sirayeti ile geliştiğini, bu durumun ekspertiz raporu ve bilirkişi raporu ile sabit olduğunu, yangın sonucunda sigortalı AVM kıymetlerinde hasar meydana geldiğini, hasara ilişkin yapılan inceleme neticesinde 22.06.2018 tarihinde 57.400,05 TL hasar tazminatı olarak müvekkili şirket tarafından sigortalısına ödendiğini, davalı tarafın hasar konusu yangının meydana gelmesine sebep olması nedeni ile davalı aleyhine … 30. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını ancak davalının icra takibine itiraz ederek takibi durdurduğunu, takibe yapılan itirazın haksız olduğunu ileri sürerek itirazın iptaline ve takibin devamına, davalı aleyhine takip konusu alacağın %20’ sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu alacak talebinin dayanağı müvekkili şirketin işletimindeki … isimli … adresinde yer alan alışveriş merkezinde tahliye edilmesi hususunda anlaşılan mağazada, gece çıkan yangın nedeni ile müvekkilinin tüm ürünlerinin ziyan olduğunu, yangın öncesinde ortaya çıkan dumanın hiçbir şekilde AVM yönetimindeki duman dedektörleri tarafından tespit edilemediğini, tespit edilmiş olmasında durumda dahi sprinklerin yangın söndürme sistemine ilgili AVM tarafından su temin edilemediği için yangının söndürülemediğini ve zararın meydana geldiğini, müvekkilinin bu zarardan en çok etkilenen taraf olduğunu, deposu içindeki yaklaşık 500.000TL’ den daha fazla malın telef olduğunu, yangın kaynağı olarak gösterilen elektrik panolarının düzenli olarak kontrollerinin bu konuda uzman tecrübeli şirketlerce müvekkili şirket tarafından yapıldığını, … AVM binasının inşaat ve altyapı veya elektrik tesisatı açısından güvenilir olup olmadığının incelenmesi gerektiğini, yangın anında yangın söndürme sisteminin devreye girmediğini(sprinklerde su olmadığını), AVM genelinde bulunan yangın söndürme sistemine (sprink sistemine) gerektiği şekilde AVM tarafından su tedarikinin sağlanmış olması durumunda dumanın daha yangına ve zarara neden olmadan yangının kontrol altına alınmış olabileceğini ve söz konusu zararın oluşmayacağını, yangının olduğu AVM yönetimi tarafından mağazadaki zayıf akım kutusunun aktif edilmediğinin yazışma delilleri ile ortada olduğunu ve yangın olayında sprinklerde su bulunmadığının AVM yönetimi tarafından kabul edildiğini, tüm bu hususların AVM yönetiminin sorumluluğunda olduğunu, müvekkili şirketin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, ayrıca müvekkili şirketin AVM’deki mağazasını tahliye etmesinden sonra davacı firma vekili tarafından 30.07.2018 tarihli MGS:… ve … no.lu hasar dosyası ile gönderilen ödeme talebinde sadece “yangın neticesinde AVM kıymetlerindeki hasarın direk alev, yüksek ısı ve is nedeniyle meydana geldiği tespit edildiği”nin bildirildiğini, hangi kıymetlerde ne gibi hasarların oluştuğu ve giderildiği hususunda açıklama yapılmadığını beyan ederek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine, %20 icra tazminatının davacı taraftan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 30.İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası, hasar dosyası, yangın, tespit ve ekspertiz raporları, ödeme belgesi, bilirkişi raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 67.maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı … şirketinin sigortalısı dava dışı … A.Ş ye ait mağazada depo kısmında meydana gelen yangın nedeniyle davacının sigortalısına ödediği hasar bedelini rücuen davalıdan talep edip edemeyeceği, yangın olayında davalının kusurunun bulunup bulunmadığı hususlarındadır.
… 30. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 17/08/2018 tarihinde tazminattan kaynaklanan 57.400,05 TL asıl alacak, 792,59 TL geçmiş gün faizi olmak üzere toplam 58.192,64 TL alacağın tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya 06/09/2018 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 12/09/2018 tarihli itiraz dilekçesinde özetle; Dava konusu yangında bir kusurlarının bulunmadığını, yangın raporunda belirtilen yangın çıkış nedeninin doğru olmadığını, AVM yönetiminin kusurunun bulunduğunu ileri sürerek borca ve faize itiraz ettikleri, davacı alacaklının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, takibin yetkili icra dairesinde yapıldığı, geçerli haciz yolu ile ilamsız genel takip bulunduğu, borçlu tarafından yasal süresi içerisinde yapılmış ve takibi durdurmuş geçerli bir itiraz olduğu, davanın bir yıllık yasal süresi içerisinde açıldığı, itirazın iptali davasının koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
… Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Daire Başkanlığı … İtfaiye Müdürlüğü … sayılı … tarihli Yangın Raporu incelendiğinde; Olayın … adresinde … Tic. A.Ş.(…) ne ait mahalde 20.09.2017 tarihinde meydana geldiği, yangın ihbarının saat 05:05 civarında taraflarına ulaştığı, olay yerine varıldığında mağaza dahilinden duman çıkmakta olduğunun görüldüğü, söndürme sonrasında yapılan incelemelerde neticesinde;…sayılı … mağazasının depo kısmında bulunan elektrik dağıtım panosunda herhangi bir arıza sonucu meydana gelen elektrik enerjisinin ısı enerjisine dönüşmesi ile yanma olayının başladığı ve gelişerek depo içerisinde bulunan giyim eşyalarına ve depolara sirayeti ile yayıldığı kanaatine varıldığı, … Tic. A.Ş.’ ye ait … sayılı … mağazasının depo kısmında giyim eşyaları ve elektrik dağıtım panosunun tamamen satış bölümü giyim eşyalarının birlikte kısmen yandığı, dekorların ve rafların hararetten kavrulduğu, mağazanın tamamen islenmek ve ıslanmak suretiyle zarar gördüğü, … Tic. A.Ş.’ ye ait …sayılı … Satış mağazasının, …’ a ait …sayılı … isimli restoranın, …’ ya ait … sayılı … isimli mağazanın, …’ a ait …1 sayılı … isimli dükkanın, …’ a ait … sayılı … isimli dükkanın ve …’ e ait … sayılı … isimli dükkanın dahili islenmek sureti ile zarar gördüğü belirtilmiştir.
13.11.2017 tarihli Bilirkişi Heyeti Tespit Raporunda özetle; Mağazanın depo bölümünün arka koridora açılan giriş kapısının arka sağ yan tarafında elektrik panosunun olduğu, pano ve içindeki tüm şalt ürünlerinin tamamen yandığı, pano çıkışından itibaren elektrik tesisatı tavası içinde tesis edilen mağazanın aydınlatma, havalandırma ve ısıtma ve soğutma sistemlerinin beslendiği tüm tesisat kablolarının tamamen yandığı, mağazanın depo bölümünde bulunan zayıf akım panosunun yangına maruz kaldığı, sigortalı firmanın elektrik tesisatı ve zayıf akım tesisatını mağazanın girişlerine kadar tesis ettirdiği, mağaza işletmesinin mağazanın iç IT zayıf akım tesisatı, elektrik panosu ve elektrik tesisatı, havalandırma, ısıtma ve soğutma tesisatı ile dekorasyon işlerinin bizatihi kiracılar tarafından yaptırılması gerektiğinin bilgisinin elde edildiğini, … Tic. A.Ş. tarafından işletilen … isimli mağazanın depo bölümünde bulunan elektrik dağıtım panosunda meydana gelen herhangi bir arıza sebebiyle yangının başladığı, pano çevresine stoklanmış tekstil ürünlerine sirayeti ile geliştiği belirtilmiştir.
… Ltd. Şti’nin 06.02.2018 tarihinde dava konusu mahalde olayla ilgili yaptığı ekspertiz çalışması neticesinde özetle; Yangının … mağazası ile sınırlı kaldığı, fakat komşu mağazalar ve ortak alanlarda islenme, ıslanma vs. bağlı olarak hasar meydana geldiğinin, alt komşulara ait işyerlerin yangın söndürme suyu sızıntısına bağlı olarak zarar gördüğünün, AVM’ye ait ortak alan elektrik kablolarında (koridor aydınlatma kabloları, yangın söndürme sistemine ait kablolar, jeneratör yük atma kabloları vs.) fiziksel hasarlar olduğunun ve 6 adet kameranın tesisatı ile birlikte hasara uğradığının anlaşıldığı; yangın hattından 4(dört) adet branşmanla alınmış 4 adet sprinklerin olduğu ve sprinklerin tamamının patlamış olduğu, yangın sebebinin …’ a ait elektrik panosu olduğu ve yangın söndürme tesisatı ile ilgili sigortalının bir kusurunun bulunmadığı kanaatine varıldığı belirtilmiştir. Ekspertiz tarafından yapılan tespit çalışmasında toplam 57.400,05TL’lik hasar bedeli çıkarılmıştır.
… A.Ş. tarafından … İnternet Bankacılığı aracılığıyla 22.06.2018 tarihinde … A.Ş.’ne 57.400,05 TL gönderildiğini gösterir belge (makbuz fotokopisi) sunulmuştur.
Deliller toplandıktan sonra mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında rapor düzenlemesi için dosya Elektrik – Elektronik Mühendisi …, Çevre Mühendisi B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı İSG Yüksek Mühendis … ve Sigorta Tahkim Hakemi Sigortacılık Uzmanı …’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulmuş olan raporda özetle; Dosya münderecatında bulunan tüm belgeler ve bilgiler kapsamında yangın olayının; 20.09.2017 tarihinde saat 05.05 sıralarında Sigortalı … A.Ş.’ye ait… adresinde faaliyet gösteren Alış Veriş Merkezi(AVM) içinde bulunan … sayılı mağazada meydana geldiği, yangına maruz kalan yeri kullananın kiracı … Tic. A.Ş. (…) isimli mağaza olduğunun belirlendiği, Yangın raporu, Ekspertiz raporu ve bilirkişi heyeti tespit raporları sonucunda yangının, AVM’ nin … sayılı … mağazasının depo kısmında bulunan elektrik dağıtım panosunda herhangi bir arıza sonucu meydana gelen elektrik enerjisinin ısı enerjisine dönüşmesi ile yanma olayının başladığı ve gelişerek depo içerisinde bulunan giyim eşyalarına ve depolara sirayeti ile yayıldığı görüşüne varıldığı, sigortalıya ait taşınmazın elektrik tesisatında elektrikle mevzuata aykırı bir durumun ve yapımındaki bozukluklardan veya bakımındaki eksikliklerden kaynaklı yangın olayının gerçekleşmediği tespit edilmiş olup, yangının kiracı …Tic. A.Ş. (…) isimli mağazaya ait Elektrik enerjisi dağıtım panosundaki herhangi bir arıza sonucu çıktığı, bu durumun aksi yönünde herhangi bir bilgi tespit edilemediği, Elektrik kaynaklı yangın çıkma nedenleri açıklandığında • Elektrik tesisatında kablo kesitinin hatalı seçimi, • Panoda kullanılan sigortaların, değerlerinin olması gerekenden büyük seçilmesi veya kalitesiz, bozuk seçilmesi, • Üzerinde elektrik enerjisi olan cihazın herhangi bir sebeple arızalanarak aşırı akım çekmesi üzerine ısınması sonucu ark yapması, • Kablo bağlantı noktalarında gevşekliğe bağlı aşırı ısınma sonucu ark yapması, • Fazlarda dengesiz yük sonucu aşırı ısınma oluşması, • Faz – nötr veya toprak arası kısa devre sonucu patlama ve kıvılcım oluşması, • Yıldırım düşmesi, çevresel etmenler suretiyle sistemin ( cihazın ) aşırı ısınması, vb. şeklinde sıralanabileceği, ayrıca Tespit raporunu düzenleyen Bilirkişi Heyeti tarafından, sigortalı firmanın elektrik tesisatı ve zayıf akım tesisatını mağazanın girişlerine kadar tesis ettirdiği, mağaza işletmesinin mağazanın iç IT zayıf akım tesisatı, elektrik panosu ve elektrik tesisatı, havalandırma, ısıtma ve soğutma tesisatı ile dekorasyon işlerinin bizatihi kiracılar tarafından yaptırıldığı bilgisinin edinildiği hususlarının tespit edildiği, tüm bu hususlar dikkate alındığında sigortalı firmaya yangın algılama sisteminden kaynaklı kusur izafe edilemeyeceği, yangın olayından sonra yapılan incelemeler neticesinde oluşan zararlar tespit edilmiş olup, zarar gören malzeme kalemlerinin ayrı ayrı açıklandığı, hasarın giderilmesi için malzeme bedeli toplamı 57.400,05 TL olarak belirlenmiş olup, hasara uğrayan malzemelerin hasarın meydana geldiği zamanda piyasa şartlarında kadri maruf olduğu, İş Güvenliği Yönünden; Alışveriş merkezi içerisindeki mağazalarda yer alan elektrik panolarında güvenlik tedbiri mağazalar tarafından alınması gerektiği, elektik panolarının yıllık periyodik bakımları, kablo bağlantılarının gevşeyip gevşemediği, kablo kesitlerinin uygunluğu, kaçak akım rölesi yoksa gerekli kontrollerin mağaza tarafından yapılması ve kaçak akım rölelerinin konulması gerektiği, gerekli bakımın olmaması, uygun kaçak akım rölesi yerleştirilmemesi gibi sebeplerle pano içerisinde ark oluşmasıyla yangın çıkabilmesinin yüksek olasılıklı olduğu, yangının çıkması halinde pano içerisinde kapalı devre çalışabilen otomatik gaz söndürme sistemi kurulması mağazanın sorumluluğundaki alan olması gerektiğinden şayet gaz söndürme sistemi kurulmuş olsaydı yangının otomatik olarak söndürülebileceği, ayrıca elektrik yangınlarının söndürülmesinde su, köpük tipi yangın söndürme malzemesi kullanılmadığı, E tipi elektrik yangınlarının söndürülmesinde kullanılan özel gazların içeriğinde bulunduğu yangın söndürücüler kullanılarak elektrik kökenli yangınların başlangıcında söndürülebilmesinin mümkün olabildiği, iş yerinde tehlike olan yerlerde risk analizi yapılmış olması gerekirken dosyada risk analizine rastlanılamadığı, yangın tehlikesi olan yerlerin çevresinde tutuşması kolay olan malzemeler ve depolanan tekstil ürünleri yer almaması gerekirken hatalı depolama yapılarak riskin azaltılmasının sağlanmadığı, Sigortacılık Yönünden; Sigortacının rücu hakkı kanundan doğan bir hak olmakla birlikte, sigortacının sigortalının yerine geçerek zarardan sorumlu olan kişilere rücu edebilmesi için A. Zararın Sigorta Teminatı Kapsamında Olması, B. Zarar Görenin Dava Hakkının Mevcut Olması, C. Sigorta Tazminatının Ödenmiş Olması şartlarının gerçekleşmesi gerektiği, olayda, geçerli bir sigorta poliçesi olması ve rizikonun teminat kapsamındaki rizikolardan olması ile rizikonun poliçe süresi içerisinde gerçekleşmiş olması bakımından ilk şartın yerine gelmiş olduğu, teknik incelemeler neticesinde yangın hadisesine davalı kiracının kullanımında olan elektrik panosunun neden olduğu, malikin yapım, bakım vs gibi hallerden birine girebilecek bir kusuru bulunmadığı, bu kapsamda bina malikinin yasadan kaynaklanan kusursuz sorumluluk halinden kurtuluşunun gerçekleştiğinin tespit edilmiş olması karşısında ikinci şartın da gerçekleştiği, ödeme belgesi de bulunduğundan üçüncü şartın da gerçekleştiği anlaşılmakla davacının rücu hakkının bulunduğunun kabul edilebileceği, temerrüt faizinin başlangıcının sigortalıya ödeme yapılan tarih olduğu beyan edilmiştir.
Bilirkişi raporu alındıktan sonra yalnızca faiz hesaplanmasına ilişkin ek rapor düzenlenmesi hususunda dosya aynı bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulmuş olan ek raporda özetle; Ana alacak 57.400,05-TL’sının ödeme tarihi olan 22.06.2018 (… Bankası A.Ş. dekont fotokopisine göre) tarihinden 31.08.2018 icra takip tarihine kadar işlemiş 957,25-TL–talep gibi- yasal faiz hesaplandığı beyan edilmiştir.
Bilirkişi Raporları, dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hüküm kurmaya elverişlidirler.
İtirazın iptali davası yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. İspat yükü kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda ön görülen istisnalar dışında karşı taraf kanuni karinenin aksini ispat edebilir. (HMK M.190). İtirazın iptali davasında ispat yükü kural olarak davacı alacaklıdadır. Ancak borçlunun itirazındaki beyana göre ispat yükü yer değiştirebilir. Borçlu itirazın iptali davasına karşı vereceği cevapta ödeme emrine itiraz ederken bildirmiş olduğu itiraz sebepleri ile bağlı değildir, borçlu her türlü borca itirazını ödeme emrine itirazından bağımsız olarak ileri sürebilir. Somut olayda, davalı tarafça kusura ve hasar miktarına yönelik itiraz sebepleri yöneltildiğinden ispat yükü davalıdadır.
Davacının sigortalısı … A.Ş.’nin maliki olduğu, yangın esnasında kiracısı … Tic. A.Ş.’nin kullanımında olan 20.09.2017 tarihinde saat 05:00 sıralarında meydana gelen yangının AVM’nin B1-097 sayılı … mağazasının depo kısmında bulunan kiracı … A.Ş. (…)’ ne ait elektrik enerjisi dağıtım panosundaki herhangi bir arıza sonucu (elektrik kablo bağlantılarındaki gevşekliğe, kablolardaki kısa devreye vb. bağlı olarak ark meydana gelmesi sonucu) yanma olayının başladığı ve çevreye sirayet ettiği, dava dışı sigortalıya ait taşınmazın ana elektrik tesisatında mevzuata aykırı bir durumun ve yapımındaki bozukluklardan veya bakımındaki eksikliklerden kaynaklı olarak yangın olayının başladığına dair bir tespitin yapılamayacağı, davalı … Tic. A.Ş. (…)’ne ait elektrik enerjisi dağıtım panosundan kaynaklı olarak yangının başlaması nedeniyle davalının söz konusu yangının meydana gelmesinde % 100 oranında kusurlu olduğu, yangından sonra yapılan incelemeler neticesinde oluşan zararlar tespit edilmiş olup, zarar gören malzeme kalemlerinin ayrı ayrı açıklandığı, hasarın giderilmesi için malzeme bedeli toplamı 57.400,05 TL olarak belirlenmiş olup hasara uğrayan malzemelerin hasarın meydana geldiği zamanda piyasa şartlarında kadri maruf olduğu, sigortacılık tekniği açısından davacının rücu hakkının bulunduğu, davacının davalıdan, sigortalısına hasar ödeme tarihi tarihinden itibaren faiz talep edebileceği ve işlemiş faiz miktarının 957,25-TL olduğu anlaşılmış, davalının kusursuz olduğuna, AVM Yönetimi’nin kusurlu olduğuna ve hasar miktarına yönelik itiraz sebeplerini kanıtlayamadığı kabul edilerek davanın kabulü ile davalı tarafından … 30. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın iptaline ve takibin aynı şartlarla devamına, alacağın likit olmaması ve tespitinin yargılamayı gerektirmesi nedeni ile davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal, gerektirici nedenlere göre;
1-Davanın kabulü ile davalı tarafından … 30 İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın iptaline ve takibin aynı şartlarla devamına, davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine,
2-… Hizmetleri – …’e … adresine göre ihbarda bulunulmasına,
3-Harçlar Kanununca alınması gerekli 3.975,13 TL ilam harcından peşin yatırılan 702,83 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.272,30 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 8.365,04 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvuru harcı, 702,83 TL peşin harç, 2.100,00 TL bilirkişi ücreti, 171,00 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 3.009,73 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 01/07/2020

Katip …

Hakim …