Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/80 Esas
KARAR NO : 2019/1108

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/01/2018
KARAR TARİHİ : 09/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA VE TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında 22.07.2016 tarihli “… Hizmet Sözleşmesi” (Sözleşme) akdedildiği, Sözleşmenin 4. maddesinde müvekkil şirket tarafından verilecek hizmetlerin kapsamının düzenlendiğini, 4.2. maddesine göre “ön fizibilite raporu” hazırlanması işi de müvekkilin Sözleşme kapsamında ifa etmesi gereken hizmetler arasında yer aldığını, Sözleşmenin “Ödeme Şartları” başlıklı 6. maddesinde, davalı şirket tarafından müvekkili şirkete yapılması gereken ödemelerin maliyet ve ödeme zamanına ilişkin detayların Sözleşmenin ekinde maddeler halinde belirtildiği “Sözleşme Ek-1 Maliyet Cetveli”nin 2. maddesinde ise, -Sözleşme kapsamında müvekkili şirket tarafından verilecek ön fizibilite raporu hazırlama hizmetine karşılık davalı şirketin 3.750,00 Euro+KDV tutarında ödeme yapması gerektiği açıkça belirtilerek hüküm altına alındığını, müvekkili şirketin sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüğünü yerine getirerek ön fizibilite raporunu hazırladığı ve “Ön Fizibilite Raporu (Ünv. Onaylı) Hizmet Bedeli” işine istinaden 15.05.2017 tarihli, … numaralı ve 4.425,00 € bedelli fatura düzenleyerek faturayı davalı şirkete tebliğ ettiğini, davalı şirketin “Sözleşmenin 4.2. maddesinde yer alan ön fizibilite raporu hazırlama işinin müvekkili şirkete bildirilerek Sözleşme dışı bırakıldığı iddiası ile işbu Sözleşmeden kaynaklanan bir takım eksikliklerin müvekkili şirket tarafından yerine getirilmediğinden bahisle işbu eksikliklerin giderilmesi” ihtarını ihtiva eden … 21. Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi müvekkili şirkete gönderdiğini, davalı şirket tarafından gönderilmiş olan işbu ihtarnamede yer alan iddiaların fiili ve hukuki dayanaktan yoksun olup, kabulü mümkün olamayacağını, zira, davalı şirketin iddialarının aksine, yukarıda zikredilen Sözleşmenin 4.2. maddesi hali hazırda geçerliliğini korumakta olup, işbu maddenin davalı şirket tarafından feshedildiği ve/veya ön fizibilite raporu hazırlama işinin Sözleşme kapsamı dışında bırakıldığı yönünde davalı şirket tarafından müvekkili şirkete herhangi bir yazılı ve/veya sözlü bildirimde bulunulmadığını, davalı tarafın müvekkil şirketin alacağını ödememesi üzerine, müvekkili şirket tarafından davalı şirkete … 57. Noterliği’nin …tarih ve … yevmiye numaralı cevabi ihtarnamesi gönderilerek dava konusu fatura bedelinin ödenmesi hususu ihtar edilmiş olmasına rağmen davalı tarafından ödememesi nedeniyle, … 19. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile davalı şirket aleyhine ilamsız takip başlatıldığı davalının itiraz etmesi ile takibin durduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına, davalının %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili davaya cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; Müvekkili firma … başvurularının yapılması ile bu konuda danışmanlık hizmetlerinin verilmesi ile davacı firma ile anlaştığını, sözleşmeye göre davacı ile yapılan sözleşme ekinde yer alan maliyet cetvelinde fizibilite raporu açıklanırken/tanımlanırken lisanssız üretim tesislerinde ön fizibilite raporunun istenmediğinin açıkça düzenlendiğini, 4.2.maddede ise ön fizibilite raporunun ödeme şekli “siparişte/peşin/havale” şeklinde düzenlendiğini, Lisanssız üretim tesisi için davacı ile … başvurularının yapılması ve bu konudaki danışmanlık hizmetlerinde ön fizibilite raporunun istenmediği, davacının her ücreti peşin aldığı, ödeme şeklinin de bu şekilde düzenlediği ancak müvekkilinin daha sonradan istemediği ve Lisanssız Üretim Tesisi için gerekli olmayan bir hizmet için fatura keserek haksız kazanç elde etmeyi amaçladığını, müvekkili şirket maliyet cetvelinde yer alan verilecek hizmetlerin bedeli ve ödeme şekli başlığında zikredilen ön fizibilite raporunu davacıya bildirerek sözleşme dışında bıraktığı ve müvekkilinin üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirerek, nam ve hesabına yapılacak işler için davacıya vekaletname verdiğini, inşaat ruhsatı almak için gerekli belgeler listesi 2017 Haziran ayında davacı firmaya gönderdiğini, inşaat için gerekli projelerin parası ödenmiş, projeleri çizen firmadan ruhsat alınabilmesi için davacıdan talep edilen eksiklerin tamamlanması istendiğini ana eksiklerin Elektrik Proje Müellifi Taahhütnamesi + İkametgah + Tel No Makina Proje Müellifi Taahhütnamesi + İkametgah + Tel No Elektrik Tesisat Projesi (5 Takım 2 Takım Göndermişsiniz 3 Takım Daha Cbc Enerji Veya Sizden Gelmesi Gerekli) Makina Tesisat Projesi (5 Takım 2 Takım Göndermişsiniz 3 Takım Daha Denire Veya Sizden Gelmesi Gerekli) Bütün Projeleri Osb’ye Dijital Ortamda Verilecektir. (DWG Dosyası) Davacının bu evrakları tamamlamaması üzerine kendisine … 21. Noterliği … tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edilmiş ve eksikliklerin ihtarnamenin tebliğden itibaren 3 gün içerisinde tamamlanması talep edildiği halde bu eksikliklerin yaklaşık 45 gün sonra tamamlandığını ve müvekkili firmanın 750.000 kwh enerji kaybı olduğunu, davacının davalı işbu borca aykırı davranışından dolayı soruMlu olup uzman bilirkişi marifetiyle müvekkili firmada yerinde inceleme yapılarak enerji kaybının oluşturduğu zararın hesaplanması gerektiğini, davacı karşı davalıdan işbu tespit edilecek bedelin ticari avans faizi ile tahsilini talep ettiklerini ileri sürerek davanın reddi ile kötü niyetli davacı karşı davalı aleyhine takip miktarının yüzde yirmisinden az olmamak kaydı ile kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, karşı davanın kabulü ile davacı karşı davalının borca aykırı davranışı nedeniyle şimdilik 1.000,00 TL maddi zararın davacı karşı davalıdan faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; Öncelikle ve önemle taraflar arasında akdedilen Sözleşme hükümleri ve özellikle Sözleşmenin 4.3. maddesi incelendiğinde açıkça görüleceği üzere, müvekkil şirket işbu Sözleşme ile yalnızca T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Elektrik Üretim Proje Onay Dosyası Hazırlanması ve Onay Takibi işini üstlendiğini, dolayısıyla müvekkili şirketin söz konusu Sözleşmeden dolayı yalnızca proje onay dosyası hazırlanması ve onay sürecinin takibi hususunda sorumluluğu ve yükümlülüğü bulunduğunu, taraflar arasında akdedilen 22.07.2016 tarihli “Lisanssız Elektrik Üretimi … Hizmet Sözleşmesinin hiçbir maddesinde, inşaat ruhsatı alımı hakkında müvekkili şirketin sorumluluğunun ve/veya yükümlülüğünün bulunduğuna dair herhangi düzenleme yer almadığını, İnşaat ruhsatı alımı işi, bahsi geçen sözleşme kapsamının dışında bir iş olup, bu hususta müvekkili şirketle herhangi bir sözleşme akdedilmediğini, müvekkili şirketin, sözleşmeden doğan tüm yükümlülüklerini eksiksiz şekilde ve zamanında yerine getirdiğini ve hazırlanan proje Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 21.08.2017 tarihinde onaylandığını, Sözleşmenin 4.3. maddesinde açıkça, “Proje fiyatlarına … (Teknik Etkileşim Analiz Raporu (… için), zemin etüdü, belediyelerdeki imar, ruhsat, harita, izin ve süreçleri, rüzgar türbini temel tasarımı (… için) ve ödenecek resmi harçlar ve resmi proje onay bedelleri dahil değildir.” düzenlemesi yer aldığından müvekkilinin inşaat ruhsatı alınması ile ilgili olarak herhangi bir yükümlülüğü ve sorumluluğunun bulunmadığı hususu sözleşme hükümleri ile de sabit olduğunu, ayrıca davalı/karşı davacı taraf kendi nam ve hesabına yapılacak işler için müvekkil şirkete vekaletname verdiğini iddia etmişse de, işbu iddia da gerçeği yansıtmadığını, zira, davalı/karşı davacı tarafından müvekkili şirkete inşaat ruhsatı alınması yönünde herhangi bir yetki verilmediği gibi, bu yönde bir vekaletname de tanzim edilmediğini ve söz konusu inşaat ruhsatının alınıp alınamaması tamamen davalı/karşı davacı tarafın sorumluluğunda olup, herhangi bir sebeple inşaat ruhsatı alınamamışsa ve bundan dolayı bir zarar meydana gelmişse dahi bu zararın müvekkili şirkete yükletilmesi kesinlikle mümkün olamayacağını, müvekkili şirketin Sözleşme kapsamında üzerine düşen tüm yükümlülüklerini yerine getirerek davalı/karşı davacı tarafa elektrik tesisat projesi ile makine tesisat projelerinden iki nüsha teslim etmiş olup, davalı/karşı davacı tarafça bahsi geçen proje örneklerinden üç nüsha daha talep edilmesinin herhangi bir hukuki dayanağı bulunmadığını ve bu tür işlerde 4 takım proje dosyası oluşturulduğunu, bir nüsha Enerji Bakanlığı adına onay verme makamı olan Tedaş’ta saklanmakta bir nüsha müvekkili şirkette saklanmakta olup ve iki nüsha da karşı tarafa verildiğini, davalı/karşı davacı taraf adına proje onayı alınırken de aynı prosedür yürütülerek davalı/karşı davacı tarafa iki nüsha proje dosyası teslim edilerek müvekkili şirketin yükümlülüğünün de bu noktada sona erdiğini, davalı/karşı davacı tarafın eksik ve yanlı beyanda bulunarak, bahsi geçen eksikliklerin ihtar edildikten 45 gün sonra tamamlandığını iddia ettiğini, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden anlaşılacağı üzere, davalı/karşı davacı tarafından hazırlanan … 21. Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin hem müvekkili şirkete hem de … A.Ş.’ye gönderildiğini ve İhtarnamede ve işbu davada bahsi geçen eksikliklerin ise … A.Ş.’nin de yükümlülüğünde olmamasına rağmen insiyatif kullanılarak yine … A.Ş. tarafından davalı/karşı davacıya iletilmiş olabileceğini, davalı/karşı davacı tarafın bahsi geçen eksiklikler nedeniyle 750.000 KWH enerji kaybı oluştuğu yönündeki iddiasının da gerçeği yansıtmadığını, zira bir elektrik üretim tesisisin devreye alınması ve resmi olarak üretime başlayabilmesi için öncelikle ilgili bakanlık tarafından sistem kabulünün yapılması gerektiğini, diğer bir deyişle resmi kabulü yapılmayan hiçbir sistemin şebekeye elektrik üretmesi mümkün olmadığından enerji kaybının oluşması da söz konusu olamayacağını beyan ederek, davalı-karşı davacının davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
… 19. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası, Rüzgar Türbini Projesi Ön Fizibilite Raporu, ihtarname, irsaliyeli fatura, taraflar arasında imzalanan Lisanssız Elektrik Üretimi Ges ve Res Hizmet Sözleşmesi örneği, bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ KABUL VE GEREKÇE:
Davacı tarafından açılan dava, İİK 67.maddesine dayalı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 1-Davada, taraflar arasındaki sözleşme çerçevesinde davacının verdiği ön fizibilite raporu hazırlama hizmetine karşılık faturaya dayalı olarak davacının davalıdan alacağı olup olmadığı, var ise alacak ve işlemiş faiz miktarı, ön fizibilite raporunun lisanssız üretim tesislerinde istenip istenmediği, tarafların sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerine yerine getirip getirmediği, 2-Karşı davada, davalı karşı davacının tazminata hak kazanıp kazanmadığı hususlarındadır.
İlgili … 19. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı – karşı davalı alacaklı tarafından davalı – karşı davacı borçlu aleyhine 21/12/2017 tarihinde faturadan kaynaklanan 4.425,00 Euro fatura, 11,43 Euro işlemiş faiz olmak üzere toplam 20.199,96 TL alacağın asıl alacağına takip tarihinden itibaren yıllık %3 en yüksek mevduat Euro para biriminden, fiili ödeme tarihindeki TCMB Euro Efektif satış kuru üzerinden tahsili amacı ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı – karşı davacıya 29/12/20417 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlunun 02/01/2018 tarihli itiraz dilekçesinde özetle; alacaklıya borçlarının bulunmadığını, alacağın yargılamaya muhtaç olduğunu ileri sürdüğü, davacı alacaklının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, takibin yetkili icra dairesinde yapıldığı, geçerli haciz yolu ile ilamsız genel takip bulunduğu, borçlu tarafından yasal süresi içerisinde yapılmış ve takibi durdurmuş geçerli bir itiraz olduğu, davanın bir yıllık yasal süresi içerisinde açıldığı, itirazın iptali davasının koşullarının oluştuğu anlaşılmıştır.
Deliller toplandıktan sonra ticari defter ve belgeler üzerinde inceleme yapılarak; mahkememizce tespit edilen uyuşmazlık konularında rapor düzenlemesi için dosya Mali Müşavir …, Elektrik Mühendisi … ve Sözleşme Uzmanı Doç. Dr. …’a tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından mahkememize sunulan raporda özetle, Davacı/karşı davalı açısından, davacının davalıdan, 4.425,00 Euro asıl alacak , 8,52 Euro işl. faiz alacaklı olacağı ve davacının 4.425,00 Euro alacağına 3095 sayılı Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun 4/a maddesi gereğince, Devlet Bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranının uygulanması gerekeceği ve bu oranın yıllık %1,90 olacağı, Davalı/karşı davacı açısından, karşı davacının, borca aykırılık nedeniyle talep ettiği şimdilik 1.000,00 TL maddi zarar için ispata yarar belge sunmadığı, beyan edilmiştir. Bilirkişi Raporu dosya kapsamına uygun, ayrıntılı, açıklayıcı ve hüküm kurmaya elverişlidir.
İtirazın iptali davası yargılama usulü bakımından genel hükümlere tabidir. İspat yükü kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Kanuni bir karineye dayanan taraf sadece karinenin temelini oluşturan vakıaya ilişkin ispat yükü altındadır. Kanunda ön görülen istisnalar dışında karşı taraf kanuni karinenin aksini ispat edebilir. (HMK m.190). İtirazın iptali davasında ispat yükü kural olarak davacı alacaklıdadır. Ancak borçlunun itirazındaki beyana göre ispat yükü yer değiştirebilir. Borçlu itirazın iptali davasına karşı vereceği cevapta ödeme emrine itiraz ederken bildirmiş olduğu itiraz sebepleri ile bağlı değildir, borçlu her türlü borca itirazını ödeme emrine itirazından bağımsız olarak ileri sürebilir.
Somut olayda, davalı/karşı davacı sözleşmeye göre davacı ile yapılan sözleşme ekinde yer alan maliyet cetvelinde fizibilite raporu açıklanırken/tanımlanırken lisanssız üretim tesislerinde ön fizibilite raporunun istenmediğinin açıkça düzenlendiğini ve davacının sözleşmeden kaynaklanan borçlarını yerine getirmediğini ileri sürdüğünden bu hususları ispat yükü davalı/karşı davacıdadır. 12.05.2019 30772 sayılı Resmi Gazete Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği madde 17 bağlantı anlaşması başlığı: Çağrı mektubu sonrası 180 gün içerisinde bağlantı anlaşması yapılır. İlk 90 günde bağlantı hattı projesi ve ekleri bakanlığa ve yetki verdiği kurumlara başvurularak onaylattırılır. 10. maddesinde ek 1 2 ve 3′ de ön fizibilite projesiyle ilgili herhangi bir ibare bulunmamaktadır. Dolayısıyla taraflar arasındaki sözleşme çerçevesinde ön fizibilite raporunun lisansız elektrik üretim tesislerinde istenmediği anlaşılmaktadır. Sözleşmenin 4.2 Ön Fizibilite Hazırlanması Başlıklı Bölümü: ” Mars Enerji 1MW veya 1 MW üstü .. veya … projesinin tüm teknik ve finansal analizlerinin yapılabilmesi ve eğer proje için kredi kullanılacaksa bankaların kredi değerlendirmesi sırasında genellikle görmek istedikleri üniversite tarafından bir bölüm başkanı Prof. Dr. ve bir Doçent Dr. onayı ile oluşturulan fizibilite raporu hazırlayacaktır. ” hükmü bulunmaktadır. Sözleşme hükmünde de açık şekilde ifade edildiği üzere, ön fizibilite raporunun sözleşme kapsamına alınmasının sebebi olarak finansal analizlerin yapılması ve bu şekilde banka kredisine başvurularda kullanılmasıdır. … şirketi proje lisans başvurularında kullanılmak üzere bu hizmeti verdiğini ifade etmemektedir. Bu sebeple başvurularda ön fizibilite raporunun kullanılmıyor olması, davalı tarafından alınan bu hizmetin geçersiz olduğu sonucunu doğurmamaktadır. Basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğünde olan davalı şirket, ihtiyaç duymadığı bu sözleşme hükmünü sözleşmeden çıkararak ödeme yapma yükümlülüğünden kurtulabilecektir. Sözleşmenin bu hükmünün geçerli olması sebebiyle, davalı/karşı davacının davada itiraz sebeplerini, karşı davada davacının borca aykırılıkta bulunduğunu kanıtlayamadığı, davalı/karşı davacının sözleşme uyarınca yerine getirilen bu hizmetin karşılığı olan meblağı ödeme yükümlülüğü altında bulunduğu kabul edilerek davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davalı tarafından … 19. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 4.425 EURO asıl alacak ve 8,52 EURO işlemiş faiz olmak üzere toplam 4.433,52 EURO yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, geçerli bir ilamsız genel icra takibinin varlığı, borçlunun yedi günlük süre içerisinde ödeme emrine itiraz etmiş olması, bir yıl içinde açılmış bir itirazın iptali davası bulunması, davacı alacaklının tazminat istemini dava dilekçesinde açıkça talep etmiş olması ve takip konusu alacağın miktarının belli (likit) olması dikkate alınarak borçlunun itirazının haksız olması nedeniyle takip tarihindeki EURO kuruna göre hesaplanacak asıl alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karşı davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Açıklanan yasal gerektirici nedenlere göre;
Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davalı tarafından … 19. İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra dosyasına yöneltilen itirazın 4.425 EURO asıl alacak ve 8,52 EURO işlemiş faiz olmak üzere toplam 4.433,52 EURO yönünden iptaline ve takibin bu miktar üzerinden devamına, takip tarihindeki EURO kuruna göre hesaplanacak asıl alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karşı davanın reddine,
Harçlar Kanununca davada alınması gerekli 1.408,26 TL ilam harcından peşin yatırılan 344,97 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.063,29 TL harcın davalı – karşı davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Davacı – karşı davalı tarafından yatırılan 344,97 TL peşin harcın davalı – karşı davacıdan alınarak davacı – karşı davalıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 2.725,00 TL avukatlık ücretinin davalı – karşı davacıdan alınarak davacı – karşı davalıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince 13,53 TL avukatlık ücretinin davacı – karşı davalıdan alınarak davalı – karşı davacıya verilmesine,
Karşı dava yönünden alınması gerekli 44,40 TL ilam harcından peşin yatırılan 17,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 27,40 TL harcın davalı – karşı davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Karşı dava yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 1.000,00 TL avukatlık ücretinin davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı – karşı davalıya verilmesine,
Davalı – karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davacı – karşı davalı tarafından yapılan 35,90 TL başvuru harcı, 2.100,00 TL bilirkişi ücreti, 183,30 TL tebligat ve müzekkere giderlerinden oluşan toplam 2.319,20 TL yargılama giderlerinden davanın kabulü oranında 2.317,67 TL’sinin davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı – karşı davalıya verilmesine, kullanılmayan bakiye gider avanslarının karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 09/12/2019

Katip …

Hakim …