Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/612 E. 2020/165 K. 12.03.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/612
KARAR NO : 2020/165

DAVA : İTİRAZIN İPTALİ (İş ve Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/07/2018
KARAR TARİHİ : 12/03/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali Davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı … arasında yapılan 10/03/2016 tarihli Karma Koli İşçiliği Sözleşmesi kapsamında davalı tarafa karşı iş edimini ifa ettiğini, 2018 yılı Mayıs ayı içerisinde yerine getirilen iş ve hizmet ediminin karşılığı olarak hak edişleri için müvekkili tarafından 47 adet fatura düzenlenerek davalıya gönderildiğini, faturaların vade süresi olan 7 günlük süre içerisinde davalı tarafça ödeme yapılmadığını, … 8. İcra Müdürlüğünün …esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibinin başlatıldığını, davalı tarafça takipteki davanın yetkisine itiraz edildiğini, itiraz sonucu dosyanın … 33. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile davalı tarafa yeniden ödeme emri gönderildiğini, davalı tarafça kötü niyetli olarak itiraz edildiğini, müvekkili tarafından 2018 yılı mayıs ayında davalı borçluya karşı yerine getirmesi gereken iş ve hizmet edimine ilişkin ifa yükümlülüğünü yerine getirdiğini, davalı tarafından 10/03/2016 tarihli sözleşmeye atıf yapılarak müvekkilinin hak edişlerine bloke koymak suretiyle alacağına hapis hakkı uygulamasının 10/03/2016 tarihli sözleşmeye aykırı olduğunu, hapis hakkı uygulamasının sadece menkuller ve kıymetli evrak üzerinde uygulanabileceğini, … 33.İcra Müdürlüğünün… esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline, davalının asıl alacağın %20’sinden az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatı ödemesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı Vekili Davasında :
Dava Dilekçesini tekrar ederek davanın kabulüne karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı Vekili Davasında :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davacı arasında 10/03/2016 tarihinde Karma Koli İşçiliği Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin süresinin 30/03/2018 tarihli protokol ile 01/07/2018 tarihine kadar uzatıldığını, davacının sözleşmenin 6. ve 9. maddesinde yer alan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, sözleşme süresinin dolmasından hemen önce davacının işçi ücretlerini ödemediğini, bunun üzerine davacıdan işçilerin ücretlerinin, sigorta pirimi ve vergileri gibi ödemelerinin yapıldığına dair belgelerin ibrazının talep edildiğini, davacının bu talebi karşılamadığını, sözleşmeyi ihlal ettiğini, davacı tarafa … 3. Noterliği’nden gönderilen … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, ihtarnameye rağmen müvekkili şirkete istenilen belgelerin gönderilmediğini, müvekkili şirketin … 3. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile tekrar istenilen belgelerin ibraz edilmesinin istenildiğini, ibraz edilmediği durumda sözleşmenin 6.2 maddesine aykırılık teşkil edileceğinin ihtar edildiğini, davacı tarafın personeline maaş ödemelerini gerçekleştirmediğini, bunun sorumlusunun müvekkili şirket olduğunu beyan ettiğini, ödemeleri yapılmayan davacı personeline ödemeleri yapmak için sözleşmenin 9.3 maddesi gereğince davacının hak edişlerinin ödenmesinin durdurulduğunu, müvekkili şirketin sözleşmenin 9. Maddesinde yer alan mahsup hakkını kullanarak davacının sözleşme konusu hizmetlerinin verilmesi için çalıştırdığı personeline ödeme yapıldığını, … 33. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına 530.000,00 TL ödeme yapıldığını, müvekkili şirketin davacıya borcunun kalmadığını, sözleşmenin 6 ve 9. Maddesinde yer alan mahsup hakkının kullanılarak yapılan ödemeler sonucu müvekkili şirketin alacaklı hale geldiğini, davacı aleyhine dava açıldığını, müvekkili şirketin davacıdan 613.919,30.TL. alacağı bulunduğunu, davacının haksız ve dayanaksız davasının reddine, davacının %20’sinden az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatı ödemesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Toplanan Deliller :
Taraflarca ibraz edilen deliller incelenmiştir.
… 33.İcra Dairesinin … takip dosyası celp edilip incelenmiştir.
Taraflarca imza altına alınan ve ibraz edilen 10/03/2016 tarihli Karma Koli İşçiliği sözleşmesi , 30/03/2018 Tarihli Protokol, karşılıklı gönderilen ihtarnameler , faturalar, davalı tarafça ibraz edilen ödeme dekontları incelenmiştir. Mahkememizin 11/04/2019 tarihli duruşmasında ”Tarafların iddia ve savunmaları, sunulan deliller, tüm dosya kapsamı,icra dosyası ve tarafların Ticari defterleri üzerinde inceleme yapmak suretiyle tarafların iddialarının ticari kayıtlar üzerinde değerlendirmek,icra dosyasına yapılan itirazı ferileri dikkate alarak hesaplama yapmak üzere Mali Müşavir Bilirkişi …, Akademisyen Bilirkişi … ve Endistrü Mühendisi …’ ın Bilirkişi vasıtasıyla 6100 Sayılı HMK 266 vd maddeleri gereğince inceleme yapılmasına;” karar verilmiş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 27/06/2019 Tarihli rapor ile özetle ”…Uyuşmazlığın; davacının, davalı ile akdettiği sözleşmeye konu hizmeti verebilmek için istihdam ettiği personelin hak ve ücretlerini süresinde ödeyip ödemediğinin belirlenememesi halinde davalının, sözleşmeye dayalı olarak bu ücretleri ödeyerek davacıya ödenecek hak ediş alacağından mahsup edip edemeyeceği, bu mahsubun haklı ve hukuka uygun olup olmadığı ve nihayetinde tarafların birbirinden hangi oranda alacaklı olduğunun tespitine ilişkin olduğunun tespit edildiği, Sözleşmedeki ilgili hükümler birlikte değerlendirildiğinde, davalı iş sahibinin, davacı tarafça kendisine sunulacak olan hizmetin hiçbir aksaklık olmadan sürdürülmesi için gerekli tedbirleri aldığı, davacının da bu tedbirlere uymayı önceden kabul ettiği, anılan düzenlemeler ile asıl hedeflenenin sözleşme konusu hizmetin ifasının süresinde yerine getirilebilmesi olduğu şeklinde değerlendirme yapılabileceği, anılan çerçevede, 9.4.maddedeki ibraz yükümlülüğünün, esasında 6.2 ve 9.3.maddelerde düzenlenen mahsup hükmünün uygulanabilmesi için gerekli denetimi yapabilmek üzere getirildiği anlaşıldığından, bu ibraz yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde davalı iş sahibinin anılan ödemelerin yapılmadığını başka kanallar aracılığıyla tespit etmesi durumunda, sözleşmenin 6.2 ve 9.3. maddeleri uyarınca sözleşme konusu hizmetin sürekliliğini sağlamak maksadıyla, davacının da önceden kabul etmiş olduğu personel ödemelerini yapmasında sözleşmeye ve hukuka aykırı bir yan bulunmadığı, davalı tarafından yapılan mahsup işleminin sözleşmeye uygun olduğu ve mahsup edilen miktar bakımından davacının hak ediş alacağı bulunmadığı, Bu mahsup işlemi kapsamında taraf ticari defter ve kayıtları incelendiğinde; davalının davacı adına “Kalite Mühendislik işçi alacak ödemesi” veya “arabuluculuk ödemesi” açıklamaları ile yapmış olduğu 2.295.050,64.TL.’’den yukarıdaki düzeltilmiş tutar olan 1.705,240,87.TL.düşüldüğünde 589,809,77.TL. hesaplandığı ve davalının davacıdan 589,809,77.TL. alacaklı olduğu” yönünde görüş bildirdikleri görülmüştür. Tarafların rapora karşı beyan ve itirazda bulunmaları üzerine beyan ve itirazların değerlendirilmesi ve ek rapor düzenlenmek üzere dosyamız bilirkişi heyetine tevdi edilmiş; bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 23/12/2019 tarihli ek rapor ile özetle ” …Kok raporumuzda yapılan tüm değerlendirmeler dosya kapsamı ve heyetimize taraflarca sunulan belge ve kayıtlara göre yapılmış olup, kök raporumuzda her durum ayrıntısı ile değerlendirilmiş bulunmaktadır. Yapılan itirazlar tekrar değerlendirilmiş ve kök rapordaki görüşlerimizde değişikliği gerekli kılacak bir durumun olmadığı anlaşılmıştır. ”şeklinde görüş bildirikleri görülmüştür. Dosyanın mevcut hali ile karar vermeye elverişli olduğu göz önünde bulundurularak davacı tarafın yeni bir heyet vasıtası ile inceleme yapılması talebi mahkememizce kabul edilmemiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi:
Tüm dosya kapsamı dikkate alınarak; Davacı tarafın; davalı taraf ile aralarında düzenlenen 10/03/2016 tarihli ”Karma Koli İşçiliği Sözleşmesi” kapsamında davalı tarafa karşı iş edimini ifa ettiği, iş ediminin yerine getirilmesine müteakip yapılan işin karşılığı olarak her ay fatura düzenlendiği, düzenlenen faturaların davalı borçluya gönderildiği, tarafların karşılıklı mutabakatı neticesinde faturanın düzenlenme tarihini takiben 7 gün içerisinde davalı borçlu tarafından davacı tarafa ödeme yapıldığı, 2018 yılı Mayıs ayı içerisinde davacı tarafça yerine getirilen iş ve hizmet ediminin karşılığı olarak hak edişleri için davacı tarafından 47 adet fatura düzenlenerek davalı borçluya gönderildiği, ancak 7 günlük süre içerisinde davalı tarafça ödeme yapılmadığı, bunun üzerine … 33. İcra Müdürlüğünün… E. sayılı dosyası ile ödeme emri gönderildiği, davalı borçlu tarafından taraflar arasındaki 30/03/2018 tarihli protokol ve 01/04/2016 tarihli sözleşme gereği davacının alacağına hapis hakkı uyguladıklarından bahisle borca açıkça itiraz olmadığı halde, borcu zimni olarak kabul ederek, hapis hakkı uygulandığını belirterek kötü niyetli olarak itiraz edildiği, icra takibinin durduğu iddiasında bulunduğu görülmüştür. Davacı tarafça açılan davanın yasal dayanağının İ.İ.K.’ nun 67.md ifadesini bulan İtirazın iptali davası olduğu görülmüştür. Davalı taraf icra dosyasına ibraz ettiği itiraz dilekçesi ile taraflar arasında 01/04/2016 Tarihinde akdedilen sözleşme ve 30/03/2018 Tarihli protokol gereği davalı şirketin hapis, takas ve her türlü def’ i hakkı olduğundan borca, işlemiş faize ve her türlü ferilerine itiraz ettiği görülmüştür. Davalı taraf mahkememize hitaben verdiği cevap dilekçesi ile davacı tarafın taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 6. ve 9.md uyarınca yükümlülüklerini yerine getirmediğini, davalı şirketin sözleşmenin 9.maddesi uyarınca mahsup hakkını kullanarak davacı tarafın sözleşme konusu hizmetlerin verilmesi için çalıştırdığı personele ödeme yapıldığını, davalı tarafın davacı taraftan alacaklı hale geldiğini belirterek davanın reddine, %20 den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Taraflar arasında ki ticari ilişki, taraflar arasında 10/06/2013 Tarihinde düzenlenmiş bulunan ” Karma Koli İşçiliği” sözleşmesidir. Sözleşme süresi taraflar arasında düzenlenen 30/03/2018 tarihli protokol ile 01/07/2018 Tarihine kadar uzatılmıştır. Taraflar arasında ki uyuşmazlığın, tarafların akdettiği sözleşmeye konu hizmeti verebilmek için davacı tarafça istihdam edilen personelin hak ve ücretlerini süresinde ödeyip ödemediğinin belirlenememesi halinde davalının, sözleşmeye dayalı olarak bu ücretleri ödeyerek davacıya ödenecek hak ediş alacağından mahsup edip edemeyeceği, bu mahsup işleminin sözleşmeye, kanuna ve hukuka uygun olup olmadığına ilişkin olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamına ibraz edilen tüm deliler ve bilirkişi raporunda ki tespitler dikkate alındığında ; Taraflar arasında ki uyuşmazlığın çözümünde akdedilen 10/06/2013 tarihli sözleşmenin incelenmesi gerekecektir. Sözleşmenin 6.1.maddesi ”Ödemeler ve İşçilik Birim Maliyeti” başlığından düzenlenmiştir. İlgili madde uyarınca ödemenin gerçekleşebilmesi için teslim edilen mal veya hizmetin sağlam ve hasarsız olmasının gerektiği belirtilmiş, ödemelerin faturanın tebliğ tarihinde itibaren 7 iş günü içinde yapılacağının kararlaştırıldığı görülmüştür. Sözleşmenin 6,2.maddesinde ise, davacı yüklenici tarafından, sözleşme konusu hizmetin ifası için çalıştırılacak personelin ödemelerinin tam ve zamanında yapılacağı, aksi halde davalı iş sahibinin, personelin haklarını doğrudan ödeyerek davacının hak edişinden ilgili ödemeleri mahsup edebileceği ve bu ödemeler için iş sahibinin varsa elindeki teminat mektuplarını paraya çevirebileceği düzenlenmiştir. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 9.maddesi, davacı yüklenici tarafından çalıştırılacak personel ile davalı iş sahibi arasındaki ilişkiyi belirlemektedir. İlgili maddeye göre taraflar arasında alt yüklenici-asıl yüklenici ilişkisi olmayıp taraflar tamamen birbirinden bağımsızdır. Yüklenici, hizmetin sağlanabilmesine yetecek kadar sayıda ve gerekli vasıflara sahip personeli çalıştırmakla yükümlü olup, bu personelin ücretini tam ve zamanında ödeyecektir. Buna aykırılık halinde davacı, davalı iş sahibinin, personelin haklarını doğrudan ödeyerek davacının hak edişinden ilgili ödemeleri mahsup edebileceği ve bu ödemeler için iş sahibinin varsa elindeki teminat mektuplarını paraya çevirebileceği düzenlenmiştir. Sözleşmenin 9.4.maddesinde işveren firma tarafından talep edildiğinde; yüklenici firma tarafından iş ifası için çalıştırılan personelin aylık hak edişlerinin ödendiğine, SGK ve resmi mercilere yasal ödemelerin yapıldığına dair belgelerin ibraz edileceğinin kararlaştırıldığı görülmüştür. Davalı tarafça, sözleşmenin bu maddesi uyarınca … 3. Noterliğinin … Tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile davacı tarafa bildirimde bulunmuş, Sözleşmenin 9.4.maddesi uyarınca personelinizin aylık hak edişlerinin ödendiğine, SGK ve resmi mercilere yasal ödemelerin yapıldığına dair ilgili belgeleri talep edildiği takdirde ödeme dekontları ile ibraz ile yükümlü olunduğu ancak talep edilmesine rağmen söz konusu belgelerin ibrazından kaçınıldığı bildirilip sözleşmenin 9.3.maddesi uyarınca davacı tarafın çalışanlara ödemeleri zamanında yapmaması halinde davalının ödemeleri direk çalışanlara yaparak hak edişinden mahsup edileceğinin bildirildiği görülmüştür. Davacı tarafça, ihtarname de talep edilen hususlara ilişkin bildirimin yapıldığına yönelik bir belge ibraz etmemiştir. Davalı tarafça Beyoğlu 3.Noterliğinin 26/06/2018 Tarih ve 21928 yevmiye sayılı ihtarnamesi ile önceki ihtarnamede talep edilen belgelerin halen beklenildiği, bu belgelerin 2 gün içinde iletilmesini talep ettikleri görülmüştür. Davacı tarafça bu belgelerin davalı tarafa verildiğine ilişkin bir belge dosya kapsamına ibraz edilememiştir. Sunulu nedenlerle; bilirkişi raporunda da tespit edildiği üzere, davacı tarafın ödenmesi gereken bedellerin, davalı tarafça ödenmesinin ve bu ödemelerin davacının alacağından mahsup edilmesinin, taraflar arasında akdedilen sözleşmeye uygun olduğu, kanuna ve hukuka aykırı bir yönü bulunmadığı sabit bulunmakla davacı tarafın davasının reddine karar verilmiştir. Davacı tarafça icra takibinin kötüniyetle yapıldığına ilişkin delil elde edilemediğinden davalı tarafın kötüniyet tazminat talebi reddedilerek aşağıda ki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan nedenlerle;.
1-)Davacı tarafın davasının REDDİNE;
2-)Davacı tarafın icra inkar tazminat talebinin ve davalı tarafın kötüniyet tazminat talebinin REDDİNE;
2-)Davacı tarafından yatırılan 15.440,97.TL. Peşin harçtan 54,40.TL.karar ve ilam harcının mahsubu ile 15.386,57.TL. harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-)Davalı vekili lehine 62.258,50.TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
4-)Davalı tarafça yatırılan 5.20.TL.harç bedelinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine;
5-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
6-)Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiyesinin yatıran tarafa iadesine,
6100 Sayılı HMK.’ nın 345./1Maddesi uyarınca ilgililere kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize vereceği bir dilekçe ile İSTİNAF YOLU açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen karar alenen okunup usulen tefhim kılındı.12/03/2020

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …